20 Ιαν 2025
READING

Το ελληνικό βαμβάκι και η πορεία του στον κόσμο

4 MIN READ

Το ελληνικό βαμβάκι και η πορεία του στον κόσμο

Το ελληνικό βαμβάκι και η πορεία του στον κόσμο

Το ελληνικό βαμβάκι έχει ποιότητα, υψηλής κλάσης χαρακτηριστικά, παράδοση, μεγάλη προστιθέμενη αξία για τη χώρα και καταφέρνει να πωλείται, πάντα,  στις διεθνείς αγορές. Το ζήτημα είναι εάν αυτή η διάκριση συνοδεύεται και από την τιμή που του αξίζει. Απαραίτητες κρίνονται λοιπόν, οι πρωτοβουλίες της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος για να λάβει το ελληνικό βαμβάκι στις διεθνείς αγορές, τις τιμές της αξίας του.

Έγραφε ο «θεμελιωτής της επιστήμης της ιστορίας» Ηρόδοτος, γύρω στο 445 π.Χ. πως «στην Ινδία φυτρώνουν άγρια δέντρα που παράγουν μαλλί πιο ωραίο και πιο εκλεκτό από το μαλλί των προβάτων. Από τα δέντρα αυτά οι Ινδοί εξασφαλίζουν τα ρούχα τους». Μα και στα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, γύρω στο 325 π.Χ., ο ναύαρχος Κλέαρχος και ο στρατηγός Αριστόβουλος αναφέρουν στα ημερολόγιά τους το βαμβάκι ως μαλλί από δέντρα που θαυμαστά αντίκρυσαν στα ξένα μέρη που είχαν βρεθεί. Για πρώτη φορά αναφέρεται η καλλιέργεια του βαμβακιού στην αρχαία Ελλάδα από τον Παυσανία κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα. Και από τότε δεν σταμάτησε ποτέ να είναι μία από τις σημαντικότερες βιομηχανικές καλλιέργειες.

Στο βαμβάκι απασχολούνται περισσότεροι από 47.000 καλλιεργητές, ενώ ο κλάδος δημιουργεί  100.000 θέσεις εργασίας, αν σε αυτές υπολογιστούν οι τομείς των εξαγωγών και της μεταποίησης, που περιλαμβάνουν 200 επαγγέλματα, καθώς επίσης 65 εκκοκκιστικές επιχειρήσεις και τρεις κλωστοϋφαντουργίες. Παραμένει ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα της ελληνικής γεωργίας, αφού καταλαμβάνει μεγάλες καλλιεργούμενες εκτάσεις, περίπου 2,5 εκατομμύρια στρέμματα. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την έκτη θέση παγκοσμίως σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, με τις αποστολές σε άλλες χώρες να φτάνουν τους 250.000 τόνους, η αξία των οποίων ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ. Το ελληνικό βαμβάκι αποτελεί το 80% της συνολικής ευρωπαϊκής παραγωγής βάμβακος, με το υπόλοιπο 20% να καλλιεργείται στην Ισπανία. H μεγαλύτερη βαμβακοπαραγωγός χώρα σήμερα, είναι η Κίνα, ακολουθούμενη από την Ινδία και τις ΗΠΑ, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 10η θέση. Αξιοσημείωτο -και αξιοθαύμαστο- παραμένει το γεγονός πως το ελληνικό βαμβάκι είναι παγκοσμίως το μοναδικό μη γενετικά τροποποιημένο.

Με την καλλιέργεια του βαμβακιού να είναι απαιτητική, κουραστική, ευαίσθητη σε πολλούς εξωγενείς παράγοντες, οι βαμβακοκαλλιεργητές έχουν αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα και ανησυχούν για αλλά τόσα. Ανάμεσα στις ανησυχίες τους, είναι πως το βραζιλιάνικο βαμβάκι μπαίνει με δυναμικό τρόπο στις διεθνείς αγορές και το ελληνικό διασώζεται προσώρας από τη γειτνίαση με Τουρκία και Αίγυπτο και τα χαμηλά μεταφορικά κόστη στα κλωστήρια αυτών των χωρών. Μα και ο κλάδος της κλωστοϋφαντουργίας χρειάζεται τεράστια προσοχή, μιας και προσέφερε στη δεκαετία του ’90 περισσότερες από 600.000 θέσεις απασχόλησης στη χώρα, ενώ σήμερα δεν υπερβαίνουν τις 3500.

Για όλα τα παραπάνω και πιθανόν και αλλά πολλά είναι αναγκαία και καλοδεχούμενη για το «λευκό χρυσό» της ελληνικής καλλιέργειας, η πρωτοβουλία, αλλά και το ενδιαφέρον που δείχνει η ελληνική πολιτεία. Ο στόχος είναι το προϊόν πρέπει να φεύγει στο εξωτερικό και να αξιοποιήσει η Ελλάδα το βαμβάκι της ώστε να λάβει έτσι, μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος αιτήθηκε η πολιτεία να τους φέρει σε επαφή με brands του εξωτερικού, ώστε να διαπιστώσουν οι ίδιοι την εξαιρετική ποιότητα που έχει το ελληνικό βαμβάκι σε σχέση με όλα τα άλλα στον κόσμο. Το ενδιαφέρον από τις ξένες εταιρείες υπάρχει, για αυτό θα πρεπει όλες οι κινήσεις και οι διαδικασίες να επισπευσθούν.

Ελλάδα και Ισπανία έχουν μελετήσει, θεσπίσει και λειτουργούν στην πρωτοβουλία EUCOTTON. Αγρότες, εκκοκκιστές, κλωστήρια, κατασκευαστές και όσοι δουλεύουν στο βαμβάκι σε όλα τα στάδια του στοχεύουν στο να διασφαλίσουν ότι ακολουθούνται οι πλέον άρτιες πρακτικές κατά την παραγωγή και μεταποίηση των προϊόντων, συμπεριλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τον έλεγχο ποιότητας, την ασφάλεια, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και την κοινωνική βιωσιμότητα.

O Σβεν Μπέκερτ, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, έχει γράψει ένα αξιοθαύμαστο βιβλίο ιστορίας, το «Η αυτοκρατορία του βαμβακιού» -εκδόσεις Πανεπιστημίου Κρήτης- όπου το βαμβάκι είναι κινητήρια δύναμη και συνδετικός κρίκος για την εξέλιξη του καπιταλισμού και την παγκόσμια ιστορία. Μέσα από σκλαβοπάζαρα, ένοπλο εμπόριο, βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών, εμφύλιο πόλεμο στην Αμερική, το αγροτικό βάμβακι γινεται βιομηχανικό προϊόν και μαζί με το καφέ και τη ζάχαρη γινεται βάση της εκβιομηχάνισης. Για να το καταλάβουμε σήμερα, η σημαντική του βαμβακιού στην παγκόσμια οικονομία, είναι ανάλογη με αυτή του πετρελαίου στον 20ο αιώνα.

Αυτή η μεγάλη, παγκόσμια οικονομική, ιστορική, ποιοτική αξία του βαμβακιού, με την μεγάλη παράδοση στη χώρα πρέπει να οχυρωθεί χωρίς χάσιμο χρόνου και όπως λένε οι επικεφαλής της  ΔΟΒ «κάποια στιγμή πρέπει να βάλει όλος ο κλάδος πλάτη, οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις και η κυβέρνηση για να μειωθεί το κόστος παραγωγής που είναι πολύ αυξημένο».

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.