Πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Καταναλωτικών Αγαθών, γνωστού ευρύτερα ως ΙΕΛΚΑ, έδειχνε ότι το 98% των καταναλωτών στην Ελλάδα θεωρεί ότι η ακρίβεια αποτελεί προϊόν κερδοσκοπίας.
Την ίδια ώρα στοιχεία και πάλι του ΙΕΛΚΑ δείχνουν ότι το περιθώριο κέρδους προ φόρων για τις ελληνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ επί του τζίρου τους, ήταν 1,47% το 2022. Στη συνθήκη του συγκεκριμένου εμφανιζόμενου περιθωρίου κέρδους, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα σούπερ μάρκετ στη χώρα μας κάνουν από 60 έως και 140 ημέρες για να εξοφλήσουν τους προμηθευτές τους ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι υφίσταται και η δυνατότητα να κυκλοφορούν με ρευστότητα στα ταμεία τους, παρατείνοντας τις υποχρεώσεις τους αυτές για το προαναφερόμενο διάστημα πίστωσης.
Σε ό,τι αφορά μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις του εξωτερικού, η αμερικανική Walmart έπεσε από το 3,3% στο 2,8% το 2022 και η βρετανική Τesco από το 3,7% στο 3,2% για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Το τελευταίο διάστημα πάντως είναι αρκετά έντονη η προσπάθεια των αλυσίδων να αποδείξουν ότι δεν ευθύνονται εκείνες για την ακρίβεια, αποδίδοντας τις πληθωριστικές τάσεις στο ευρύτερο διεθνές χρηματοοικονομικό τοπίο, που επηρεάζει κατ’ επέκταση και την ελληνική οικονομία.
Ο πληθωρισμός και η εκτόξευση των τιμών
Σε ό,τι αφορά το διεθνές περιβάλλον, μετά την έναρξη των συγκρούσεων στην Ανατολική Ευρώπη, αναμενόταν αύξηση στις παγκόσμιες τιμές των σιτηρών και των ελαιούχων σπόρων, καθώς η Ανατολική Ευρώπη είναι μεταξύ των σημαντικότερων προμηθευτών αυτών των προϊόντων. Σημειώνεται ότι από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο του 2022, η μέση τιμή του μαγειρικού λαδιού αυξήθηκε κατά 45%. Οι μέσες τιμές παραγωγού, ωστόσο, είχαν αυξηθεί κατά 72% την ίδια περίοδο. Οι τοπικοί παραγωγοί μαγειρικού λαδιού συνδυάζουν την εισαγωγή ακατέργαστων ελαίων και τη σύνθλιψη σπόρων, επομένως το κόστος των εισροών είναι πιθανότατα συνδυασμός αυτών των πηγών εισροής.
Πρόσφατες αναφορές στην απολογιστική έκθεση της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού σημειώνουν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις όπως τα κονσερβοποιημένα ψάρια, υπήρξε σημαντική αύξηση του όγκου παράλληλα με τις αυξήσεις των τιμών καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε πιο προσιτά τρόφιμα. Από την άλλη πλευρά, οι εταιρείες που έχουν περισσότερες διακεκριμένες προσφορές έχουν επίσης αυξήσει τα περιθώρια κέρδους τους, το οποίο ωστόσο έχει μειωθεί λόγω των χαμηλότερων όγκων, καθώς οι καταναλωτές μπορούν να αποφύγουν αυτά τα αγαθά. Σε επίπεδο λιανικής, τα οικονομικά αποτελέσματα δείχνουν ότι οι έμποροι λιανικής με ισχυρή παρουσία στον τομέα εκπτώσεων της αγοράς έχουν επωφεληθεί από τους καταναλωτές που αναζητούν πιο προσιτά αγαθά. Αυτές οι δυναμικές είναι μέρος της ανταγωνιστικής διαδικασίας, αλλά θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην ενίσχυση της ισχύος στην αγορά, της οποίας μπορεί να γίνει κατάχρηση μέσω της ευκαιριακής τιμολόγησης όταν είναι ανεξέλεγκτη.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, το δικό της ρόλο στη γενικότερη εικόνα για το οργανωμένο λιανεμπόριο φέρεται να είχε και η διάταξη της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης, που συνεχίστηκε από την παρούσα, βάσει της οποίας απαγορεύεται να πουλάει ένα σούπερ μάρκετ με περιθώριο μεγαλύτερο από αυτό της 1ης Σεπτεμβρίου του 2021. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι με τις ανατιμήσεις , εάν κάποιος αγοράσει τα ίδια προϊόντα με τιμή 125 ευρώ ανά μονάδα και το μεικτό περιθώριό του παραμένει σταθερό στο 25%, τότε η τιμή μονάδας ανέρχεται στα 156,25 ευρώ. Στην πράξη λοιπόν το περιθώριο μπορεί να παραμένει σταθερό, αλλά οι τιμές αυξάνονται σύμφωνα με τα πληθωριστικά δεδομένα. Αυτό λοιπόν σημαίνει στην πράξη ότι η επιβολή του πλαφόν μεικτού κέρδους πραγματοποιείται μεν από πλευράς της κυβέρνησης αλλά δεν αφορά στο απόλυτο χρηματικό κέρδος, το οποίο κινείται ανοδικά λόγω της ταυτόχρονης αύξησης των τιμών.
Από την πλευρά της το θεσμικό όργανο των αλυσίδων, η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος ζητά την κατάργηση του πλαφόν περιθωρίου μικτού κέρδους (αρ. 50, ν. 4903/2022) που έχει θεσπίσει η κυβέρνηση της ΝΔ ως προσωρινό μέτρο, το οποίο όμως τελικά ισχύει αδιάλειπτα επί περίπου επτά τρίμηνα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.