Αχαρτογράφητα παραμένουν τα νερά στο εγχώριο οργανωμένο λιανεμπόριο και το 2023 όπου οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου δυσκολεύονται να κάνουν μακροπρόθεσμες προβλέψεις για τη φετινή χρονιά. Σε κάθε περίπτωση όμως το 2022 έκλεισε εν τέλει από πλευράς οικονομικών μεγεθών καλύτερα από το αναμενόμενο για τις επιχειρήσεις του κλάδου, με τις πωλήσεις να κινούνται ανοδικά κατά 6,3% (στοιχεία NielsenIQ) και τον όγκο πωλήσεων που ουσιαστικά είναι και αυτός που καθορίζει την πορεία της ζήτησης, να κινείται σε περίπου -5%, όπως προκύπτει σε αυτό το πεδίο από σχετικές εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς.
Πολλοί μάλιστα περίμεναν ότι με βάση τα σημάδια του πρώτου εξαμήνου του έτους, ο όγκος πωλήσεων θα μπορούσε να αγγίξει μείωση ακόμα και κατά -8%. Πα’όλ’ αυτά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί αμελητέο το -5% που έρχεται ουσιαστικά να επιβεβαιώσει αυτό που πολλοί υποστηρίζουν σε δεδομένη ευκαιρία. Ότι δηλαδή υπάρχουν και καταναλωτές που επιλέγουν να περιορίσουν τις αγορές τους καθώς και κάποιοι άλλοι που θέτουν προτεραιότητες, μειώνοντας τις αυθόρμητες αγορές και την απόκτηση μη απαραίτητων προϊόντων.
Η αγορά και κυρίως ο καταναλωτής που καλείται να πληρώσει μέρος των αυξήσεων στα ράφια, πλήττεται από τις συνεχιζόμενες πληθωριστικές τάσεις. Οπωσδήποτε το γεγονός είναι ότι η παρτίδα του 2022 σώθηκε από τον τουρισμό σε ένα μεγάλο βαθμό, με αποτέλεσμα η κατανάλωση να κινηθεί ανοδικά στο τρίτο τρίμηνο της περσινής χρονιά με ποσοστό 1,1%. Όμως και το τελευταίο τρίμηνο του έτους έλαβε ενίσχυση κυρίως από την εορταστική περίοδο.
Πίεση για νέες εξαγορές το 2023
Το σημαντικότερο πλέον χαρακτηριστικό για τη χρονιά που έρχεται είναι ότι όλες οι αλυσίδες πιέζονται για γρήγορες κινήσεις και περισσότερες εξαγορές, κάτι που στην ουσία των πραγμάτων σηματοδοτεί ακόμα μεγαλύτερη συγκέντρωση στην αγορά. Κινητικοί παραμένουν μέσα σε όλα αυτά ο Σκλαβενίτης, ο Μασούτης, ο Κρητικός και τα Market In που διεκδικούν μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά και ταυτόχρονα ανάπτυξη του δικτύου του καταστημάτων τους. Έξω από το χορό αυτόν δεν φαίνεται να μένει και ο Γαλαξίας, που προγραμματίζει και αυτός μία κίνηση εξαγοράς.
Αυτός που έχει ίσως τον μεγαλύτερο λόγο για να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση των εξαγορών είναι ο Μασούτης που προσπαθεί να μεγαλώσει και άλλο, ενώ ο Σκλαβενίτης έχει την «πολυτέλεια» του μεγέθους και της απόστασης των 2 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ που τον χωρίζουν από τον δεύτερο στην αγορά, ΑΒ Βασιλόπουλο, σε τζίρο και ουσιαστικά καλύπτει «τρύπες» σε αγορές που δεν είναι ήδη ή απλά κινείται για να προλάβει τον ανταγωνισμό του να μην εξαγοράσει εκείνος. Κάτι τέτοιο είχε συμβεί και στην περίπτωση της Γέγος όπου ουσιαστικά είχαν προηγηθεί συζητήσεις με την ΑΒ Βασιλόπουλος και τελικά την εξαγόρασε ο Σκλαβενίτης.
Κράτησαν και αύξησαν το τζίρο τους – Η καίρια παράμετρος των εκλογών
Το γεγονός είναι πάντως ότι τα ελληνικά σούπερ μάρκετ, παρά τα όσα θα περίμενε κανείς για το 2022 όχι μόνο κράτησαν, αλλά αύξησαν το τζίρο τους. Και οι καταναλωτές επί της ουσίας πλήρωσαν για τις ανατιμήσεις κάτι που φαίνεται από αυτή την αύξηση του τζίρου. Αυτό που μένει να φανεί είναι εάν αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει και το 2023 καθώς έρχεται στην αγορά έναν νέο κύμα αυξήσεων στις τιμές που ενδέχεται να επηρεάσει την κατανάλωση και πιθανότατα θα φανεί εντονότερα και σε όλη του την έκταση έως τον Μάρτιο.
Κρίσιμη παράμετρος θεωρούνται στη φετινή χρονιά και οι εκλογές. Πηγές της αγοράς εκφράζουν την εκτίμηση ότι όσο νωρίτερα ολοκληρωθούν οι αρχαιρεσίες για την εκλογή της νέας κυβέρνησης, τόσο καλύτερα θα είναι για την αγορά και την οικονομική δραστηριότητα της χώρας. Παρόλ’ αυτά είναι γεγονός ότι τα σούπερ μάρκετ μπορεί να αύξησαν το τζίρο τους, έχασαν όμως σε κέρδη. Διότι το περιθώριο του καθαρού κέρδους για το 2022 εκτιμάται ότι μειώθηκε στο 1%, όταν το 2021 ήταν στο 2,2%. Η ενέργεια και τα αυξημένα κόστη λειτουργίας που επιβάρυναν όλες τις αλυσίδες είναι ο βασικός λόγος που οδηγούν σε αυτή την εξέλιξη, η οποία θα αποτυπωθεί με απόλυτη σαφήνεια και στους ισολογισμούς των αλυσίδων όταν αυτοί δημοσιευτούν.
Η κίνηση της αγοράς το 2022 ανά κατηγορία βασικών προϊόντων – Μακριά η αποκλιμάκωση των τιμών
Εάν εξετάσει κανείς τις επιμέρους κατηγορίες των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων για το 2022, τα τρόφιμα και ποτά παρουσίασαν την πιο θετική τάση με +7,1%, με τη ζήτηση να παραμένει σχεδόν σταθερή (+0,5%). Ωστόσο την εικόνα της αγοράς φάνηκε να επηρεάζουν οι υπόλοιπες μεγάλες κατηγορίες προϊόντων και συγκεκριμένα τα προϊόντα προσωπικής περιποίησης και τα προϊόντα οικιακής χρήσης που μπορεί να κατέγραψαν αύξηση των πωλήσεων σε αξία κατά 2,3% και 3,4% αντίστοιχα, ωστόσο οι πωλήσεις σε τεμάχια μειώθηκαν σημαντικά κατά 5,4% και κατά 6% για τις δύο αυτές κατηγορίες. Αυτό πάντως που φαίνεται για φέτος είναι ότι η αποκλιμάκωση των τιμών δεν είναι κάτι που πρόκειται να συμβεί. Και σε καμία περίπτωση δεν αναμένεται ότι οι τιμές θα επιστρέψουν εκεί που ήταν πριν ξεκινήσει η «επίθεση» του πληθωρισμού.
Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί το ότι από τον προσεχή Φεβρουάριο τίθεται σε εφαρμογή του market pass από την κυβέρνηση, ως μέσο για να κρατηθεί μέρος της κατανάλωσης με την επιδότηση του 10% των αγορών τόσο στα σούπερ μάρκετ, όσο και στα καταστήματα τροφίμων για τους πολίτες. Μέτρο που θα έχει ισχύ για έξι μήνες και που αναμένεται να προσφέρει μία ανάσα στην αγορά.
Ωστόσο η πραγματικότητα και για τη φετινή χρονιά είναι ότι τα σούπερ μάρκετ αφενός θα βρεθούν αντιμέτωπα με σειρά προκλήσεων, υψηλά κόστη λειτουργίας και που σε όλο το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί. Αφετέρου θα προσπαθήσουν να κρατήσουν τους καταναλωτές ενεργούς, με τον ανταγωνισμό σε επίπεδο παροχών και προσφορών στα ράφια να είναι ιδιαίτερα έντονος, ιδίως στην τρέχουσα χρονική περίοδο.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
