Μπορεί το Tiktok να είναι η εφαρμογή με τα περισσότερα downloads στον κόσμο, στην οποία στρέφονται τα brands για να διαφημιστούν. Ωστόσο, έχουν γίνει αναφορές από γονείς παιδιών, οι οποίοι ανακάλυψαν ότι μετά από αναζήτηση μερικών λεπτών, μέσα από hashtags, βρέθηκαν μπροστά σε υλικό πορνογραφικού χαρακτήρα. Κατηγορώντας την εφαρμογή ευθέως ότι προωθεί την σεξουαλικοποίηση των νεαρών χρηστών της.
Το TikTok είναι η πρώτη εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης που γεννήθηκε εκτός των Η.Π.Α. Κατασκευασμένο από την κινεζική εταιρεία ByteDance, το TikTok έκανε το ντεμπούτο του σε διεθνές επίπεδο το 2017. Μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, η πλατφόρμα κατάφερε να σημειώσει τέτοια αύξηση της δημοτικότητάς της που οι μηνιαίοι ενεργοί χρήστες αυξήθηκαν από 500 εκατομμύρια στο τέλος του 2019 σε πάνω από 750 εκατομμύρια τον Οκτώβριο του 2022. Η Statista υπολογίζει ότι μέχρι το 2025 θα έχει ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο χρήστες παγκοσμίως. Από τους χρήστες αυτούς σε διεθνές επίπεδο, το 25% των γυναικών ηλικίας 18 έως 24 ετών και το 17,9% των ανδρών χρησιμοποιούν την εφαρμογή. Ενώ, το 46% των 13-19 ετών δηλώνουν ότι ανοίγουν την εφαρμογή καθημερινά. Αντίστοιχη έρευνα της Pew Research Center ανέφερε ότι περίπου το 70% των Αμερικανών εφήβων ηλικίας 13 έως 17 ετών βρίσκεται στο TikTok και 1 στους 6 λέει ότι το χρησιμοποιεί σχεδόν συνεχώς.
Διαβάστε ακόμα: Ενώ οι Big Tech απολύουν, τo TikTok προσλαμβάνει
Η δημοτικότητα της εφαρμογής έχει κινήσει το ενδιαφέρον των brands, τα οποία βλέπουν την εφαρμογή ως το κλειδί για να πλησιάσουν την νέα γενιά καταναλωτών – και όχι μόνο. Βέβαια, εδώ και χρόνια υπάρχουν ανησυχίες ότι το TikTok συλλέγει δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο και τα παρουσιάζει στη μητρική του εταιρεία στην Κίνα, και ενδεχομένως από εκεί στις εκάστοτε κυβερνήσεις. Ωστόσο, αυτό δεν είναι το μόνο στοιχείο λειτουργίας που πρέπει να προβληματίζει τους χρήστες, αλλά και τους γονείς των νεαρών χρηστών.
Το μεγαλύτερο θέμα είναι ο τρόπος με τον οποίο οι έφηβοι δραστηριοποιούνται στην εφαρμογή και ο τρόπος που παρουσιάζουν τον εαυτό τους. Οι νεαροί χρήστες δεν διστάζουν να ανεβάσουν βιντεάκια που χορεύουν φορώντας ελάχιστα ρούχα. Φυσικά για τα ίδια τα παιδιά αυτό δεν αποτελεί θέμα, όμως αυτά δεν είναι οι μόνοι χρήστες της εφαρμογής, καθώς υπάρχουν ενήλικοι χρήστες, κάποιοι από τους οποίους κοιτούν αυτά τα βίντεο με διόλου αθώες προθέσεις. Αυτό το γεγονός δεν περνάει καν από το νου των νεαρών χρηστών. Η προστασία των παιδιών έγκειται στους γονείς αλλά και στην εφαρμογή.
Είναι αλήθεια ότι το υπερσεξουαλικό περιεχόμενο εφήβων πολλαπλασιάζεται σε όλες τις πλατφόρμες κοινωνικών μέσων. Ωστόσο, ο αλγόριθμος του TikTok όχι απλά δεν προστατεύει τους ανήλικους χρήστες, αλλά επιβραβεύει τις αμφιλεγόμενες αναρτήσεις που τραβούν την προσοχή των θεατών, προωθώντας τες στη σελίδα ροής “For You”, μια επιμελημένη ροή που προσφέρει μια ατελείωτη ροή εξατομικευμένου περιεχομένου στους 1 δισεκατομμύριο χρήστες της πλατφόρμας. Έτσι, δημιουργείται ένα νέο και ιδιαίτερα προβληματικό είδος influencers, οι #TeenTok influencers. Μάλιστα, εταιρείες ultra fast fashion όπως η Shein και η Fashion Nova, ακολουθούν μία τακτική στρουθοκαμηλισμού και συνεργάζονται με τους TeenTok influencers για να διαφημίσουν τα προϊόντα τους, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.
Το ζήτημα είναι ότι εάν η ίδια η εφαρμογή λάμβανε μέτρα κατά της σεξουαλικοποίησης των εφήβων, θα μπορούσε να υπάρξει μία θετική εξέλιξη στο ζήτημα. Και φυσικά γι’ αυτό έχει κατηγορηθεί το TikTok εδώ και καιρό. Τα προβλήματα του TikTok με ανήλικους χρήστες ξεκίνησαν το 2018, όταν συγχωνεύτηκε με το Musical.ly, μια Κινέζικη εφαρμογή. Σε αντίθεση με τις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις Η.Π.Α., οι οποίες έθεσαν όριο ηλικίας 13 ετών για τη συμμόρφωση με τους ομοσπονδιακούς νόμους περί απορρήτου των παιδιών, το Musical.ly δεν ζήτησε από τους χρήστες ημερομηνία γέννησης και πολλοί από τους κορυφαίους δημιουργούς του ήταν προέφηβοι. Ως αποτέλεσμα, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των Η.Π.Α. επέβαλε πρόστιμο 5,7 εκατομμυρίων δολαρίων στην ByteDance το 2019 για συλλογή δεδομένων για παιδιά κάτω των 13 ετών, το μεγαλύτερο πρόστιμο που είχε επιβάλει εκείνη την εποχή.
Αργότερα το ίδιο έτος, το TikTok αναθεώρησε την ομάδα εμπιστοσύνης και ασφάλειας της, η οποία είχε περίπου 2.000 επόπτες πλήρους απασχόλησης, κυρίως με έδρα το Πεκίνο. Ως εκ τούτου, προσέλαβε ειδικούς από το Facebook, την Google, το Twitter και άλλες αμερικανικές εταιρείες για να βοηθήσουν στον επανασχεδιασμό των πολιτικών της με πιο αμερικανική εστίαση. Στο πλαίσιο της νέας της στρατηγικής δημιούργησε μια ομάδα ασφαλείας στις Η.Π.Α. με έδρα το Λος Άντζελες, ξεχωριστή από την παγκόσμια ομάδα της, η οποία έχει συντονιστές σε 90 περιοχές σε όλο τον κόσμο. Επίσης, “στρατολόγησε” χιλιάδες ανθρώπους από αντίπαλες πλατφόρμες. Το τμήμα είναι τώρα ένα από τα μεγαλύτερα κονδύλια του προϋπολογισμού του, αντιπροσωπεύοντας περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.
Διαβάστε ακόμα: Είναι το TikTok η λύση για τις μικρές επιχειρήσεις;
Παρόλα αυτά το ζήτημα δεν έχει λυθεί, όπως μπορεί πολύ εύκολα να διαπιστώσει κάποιος ανοίγοντας την εφαρμογή. Έτσι, τους τελευταίους μήνες, νομοθέτες στην Καλιφόρνια επιδιώκουν να περάσουν ένα νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την ηλικία των χρηστών. Κάτι που πρότειναν και αρκετοί γερουσιαστές των Η.Π.Α., καθώς το ζήτημα πλέον έχει αρχίσει να λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις.
Μέσα στη θύελλα αντιδράσεων που έχει διαμορφωθεί αλλά και τις πιέσεις των αρχών τον περασμένο Φεβρουάριο το TikTok ανακοίνωσε ότι θα θέσει νέους περιορισμούς στο “αφανώς σεξουαλικά υποβλητικό” περιεχόμενο -όπως το χαρακτήρισε- και ότι οι χρήστες κάτω των 16 ετών δεν θα είναι πλέον κατάλληλοι για εμφάνιση στη σελίδα “For You”. Μάλιστα, σημειώνει ότι αφαίρεσε περισσότερα από 200 εκατομμύρια βίντεο το πρώτο εξάμηνο του έτους, περισσότερο από το 40% από αυτά για παραβίαση των κανόνων για την ασφάλεια των παιδιών. Ωστόσο, 20 δισεκατομμύρια βίντεο ανέβηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, και ανεξάρτητα από το πόσους συντονιστές προσλάβει το TikTok -είναι ήδη περίπου 40.000 και αυξάνονται- δεν φαίνεται ποτέ να είναι αρκετό.
Ακόμη και στην Ευρώπη, όμως, μια περιοχή που θεωρείται ο de facto παγκόσμιος ηγέτης στα πρότυπα προστασίας δεδομένων, το TikTok αντιμετώπισε, τα τελευταία χρόνια, μια σειρά από παράπονα σχετικά με την ασφάλεια και το απόρρητο των παιδιών· συμπεριλαμβανομένων ομαδικών αγωγών και ρυθμιστικών ερευνών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τα δεδομένα των παιδιών. Οι επικρίσεις για την ασφάλειά τους στο TikTok εξακολουθούν να υφίστανται –ειδικά σε σχέση με το εκτεταμένο προφίλ και τη στόχευση των χρηστών– με πολλές από τις νομικές ενέργειες και έρευνες να παραμένουν σε εξέλιξη και ανεπίλυτες, παρόλο που φουντώνουν νέες ανησυχίες.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Photo: Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
