Πολλές εταιρείες ευθυγραμμίζουν τα κέρδη τους με τον σκοπό τους, αλλά η απόφαση της Patagonia τον Σεπτέμβριο να μετατρέψει την κερδοσκοπική της εταιρεία σε μία επιχείρηση όλα τα κέρδη της οποίας επενδύονται για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, είναι η πιο σύνθετη κίνηση που έχει γίνει μέχρι στιγμής από ένα brand στο πεδίο του βιώσιμου καπιταλισμού. Είναι ένα μοντέλο που θα ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες στο μέλλον;
Ο ιδρυτής της εταιρείας, Yvon Chouinard, η σύζυγός του και τα δύο ενήλικα παιδιά τους αποφάσισαν να μεταβιβάσουν την ιδιοκτησία της Patagonia -η οποία αποτιμάται σε περίπου 33 δισεκατομμύρια δολάρια- σε έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που θα επικεντρωθεί στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στην προστασία της μη ανεπτυγμένης γης σε όλο τον κόσμο. Η απόφαση της οικογένειας Chouinard μπορεί να φαίνεται παρανοϊκή, αλλά μόνο για όσους δε γνωρίζουν την κοινωνική ενσυναίσθηση που διακατέχει την εταιρεία. Η Patagonia βρίσκεται εδώ και καιρό στην πρώτη γραμμή της εταιρικής ευθύνης. Ήδη από το 1985, αφιερώνει μέρος των κερδών της στο περιβάλλον, μέσω ενός “φόρου Γης”.
Διαβάστε ακόμα: Το συναίσθημα και ο σκοπός έκαναν την Patagonia αγαπημένη μάρκα
Κι όμως δεν είναι η πρώτη φορά που δωρίζεται το 100% των κερδών μιας επιχείρησης για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Η Newman’s Own, η μάρκα τροφίμων που ιδρύθηκε από τον εμβληματικό χολιγουντιανό ηθοποιό, Paul Newman, είναι ίσως η πιο γνωστή. Από το 1982, η Newman’s Own έχει προσφέρει το σύνολο των κερδών της σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, που σήμερα ανέρχονται περίπου σε μισό δισεκατομμύριο ευρώ. Αλλά αυτή η επιχείρηση, με αμιγώς μη κερδοσκοπική δομή, ήταν περισσότερο ένα μοντέλο “πρώτης γενιάς” για τις βιώσιμες επιχειρήσεις. Το μοντέλο της Patagonia είναι πιο εξελιγμένο.
Η κίνηση μίας τόσο μεγάλης εταιρείας, να ορίσει τη Γη ως μοναδικό της κληρονόμο, δεν γινόταν να αφήσει αδιάφορο το καταναλωτικό κοινό. Ωστόσο, ενώ η Patagonia έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο επειδή αποτέλεσε ένα πρωτότυπο “πάντρεμα” καπιταλισμού και φιλανθρωπίας, παρόμοιες εταιρικές δομές χρησιμοποιούνται ήδη σε αρκετές μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που ελέγχονται από οικογένειες – από την Carlsberg μέχρι την Ikea και τη Novo Nordisk.
Το σύνολο κερδών της Patagonia διατίθεται πλέον στη νέα μη κερδοσκοπική εταιρεία Holdfast Collective – στην οποία ανήκει το σύνολο των μετοχών χωρίς δικαίωμα ψήφου της εταιρείας. Η κίνηση αυτή καθιστά σαφές ότι είναι δυνατόν μία επιχείρηση να είναι επιτυχημένη, ενώ παράλληλα ενεργεί για το καλό της ανθρωπότητας και του πλανήτη.
Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο κόσμος για την Patagonia είναι ότι πρόκειται ξεκάθαρα για μια κερδοσκοπική επιχείρηση και είναι μάλιστα εξαιρετικά ανταγωνιστική. Εξάλλου, αν δεν συνέχιζε να λειτουργεί έτσι, θα είχε αποτύχει. Η διαφοροποίησή της από τον ανταγωνισμό, βρίσκεται στον τρόπο που κατασκευάζει και προωθεί τα προϊόντα της και, στη συνέχεια, στον στόχο της απελευθέρωσης της αξίας για να βοηθήσει το περιβάλλον. Η ευθυγράμμιση αυτών των στόχων χάνεται, αν η ιστορία δεν αναγνωρίσει ότι η Patagonia είναι μια κερδοσκοπική επιχείρηση που τα κέρδη της επενδύονται για να βοηθήσουν το περιβάλλον. Αυτή είναι η ουσιαστική διάκριση για την εταιρεία.
Διαβάστε ακόμα: Τα fashion brands ζητούν δράση για την κλιματική αλλαγή
Πώς μεταφράζονται όμως όλα αυτά στην πράξη; Η Patagonia ως επιχείρηση θα παραμείνει αμετάβλητη όσον αφορά την καθημερινή της λειτουργία, αλλά όλα τα κέρδη της θα παραδίδονται στην Holdfast Collective για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, μια ετήσια ροή κερδών που εκτιμάται σε περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Η απόφαση της Patagonia μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για άλλες οικογενειακές επιχειρήσεις, όπως ακριβώς η “Δέσμευση Δωρεάς”, που δημιουργήθηκε από τον Warren Buffet και τους Bill και Melinda Gates και έκανε πολλούς δισεκατομμυριούχους να επανεξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο δωρίζουν τον πλούτο τους. Δεν είναι τόσο δύσκολο να δημιουργήσει κανείς ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα. Δύσκολο είναι για μια οικογένεια να συμφωνήσει να απαρνηθεί μελλοντικό πλούτο προς όφελος ενός σκοπού.Σίγουρα η Patagonia έδωσε το παράδειγμα, θα μάθουμε σύντομα εάν θα το ακολοθήσουν και άλλοι στο μέλλον.
Με πληροφορίες από CNBC
Photo: Patagonia | Unsplash
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
