Για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα, η ελληνική παραγωγή κρασιού διανύει σήμερα ίσως την πιο δημιουργική της στιγμή. Και μπορεί κάποιος να απορήσει με τον συγκεκριμένο ισχυρισμό, όταν υπάρχουν μεγάλα ονόματα του χθες όπως η Μπουτάρης Οινοποιητική, η Ευάγγελος Τσάνταλης Α.Ε., η Μαλαματίνας ΑΕΒΕ, η Achaia Clauss. Μεγάλες και ιστορικές οινοποιίες που χαρακτήρισαν την οινοποιητική παράδοση της Ελλάδας και που πλέον όλες τους σε τίποτα δεν μοιάζουν με αυτό που ήταν κάποτε.
Εάν κανείς τύχει να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις της Achaia Clauss, η οποία σήμερα αποτελεί την παλαιότερη εν λειτουργία οινοποιία της Ελλάδας, καθώς ιδρύθηκε το 1861 και ήδη διανύει τον 161ο χρόνο της διαδρομής της, θα το διαπιστώσει από πρώτο χέρι. Το πιο ενδεικτικό της αίγλης και του μεγέθους που είχε κάποτε η Achaia Clauss, οι γιγάντιες δεξαμενές που βρίσκονται σε ένα από τα μέρη του κτήματος και που κάποτε φιλοξενούσαν τόνους κρασί που ταξίδευαν σε όλο τον κόσμο.
Σήμερα παραμένουν ανενεργές, όπως και ένα μεγάλο μέρος των εγκαταστάσεων του κτήματος. Ιδιοκτήτης της εταιρείας είναι ο Νίκος Καραπάνος, ο οποίος έχει κάνει βήματα αναβίωσης της ιστορικής οινοποιίας που ίδρυσε μιάμιση εκατονταετία και κάτι πριν ο φιλέλληνας, Γκούσταβ Κλάους. Η επιχείρηση πέρασε από διάφορες περιπέτειες, πριν καταλήξει στην τράπεζα Πειραιώς, έναντι παλαιότερων οφειλών και δανείων προς την πρώην Αγροτική Τράπεζα, με τον Καραπάνο να αποκτά εν τέλει την πλειοψηφία των μετοχών της οινοποιητικής δραστηριότητας. Στον αντίποδα το ιστορικό ακίνητο και τα κτήματα που βρίσκονται στον εμβληματικό χώρο της Achaia Clauss παραμένουν στα χέρια της τράπεζας.
Ο Μπουτάρης
Στην περίπτωση του Μπουτάρη, επίσης μίας από τις παλαιότερες εν λειτουργία επιχειρήσεις της Ελλάδας, η ίδρυση χρονολογείται το 1879. Τα προβλήματα ωστόσο των τελευταίων ετών δεν στάθηκαν ικανά τελικά να θέσουν τέλος στη διαδρομή της εταιρείας. Πρόσφατα το Πολυμελές Πρωτοδικείο Βέροιας ενέκρινε το σχέδιο οικονομικής εξυγίανσης της εταιρείας, τα ακίνητα της οποίας αποκτά η Premia Properties του μεγαλοεπενδυτή και επιχειρηματία, Ελληνοσουηδού, Ηλία Γεωργιάδη. Σε ό,τι αφορά την παραγωγή κρασιού περνάει σε μία διαφορετική εταιρεία με την ονομασία Sterner Stenhus Ελληνικά Οινοποιεία, στην οποία συμμετέχει κατά κύριο λόγο ο Γεωργιάδης και λοιποί επιχειρηματίες. Τα επεισόδια στον Μπουτάρη είναι πολλά και διαφορετικά. Με πιο σημαντικό στην ιστορία την αποχώρηση του Γιάννη Μπουτάρη, πρώην δημάρχου και μετέπειτα ιδρυτή του κτήματος Κυρ Γιάννη.
Η Μαλαματίνας
Η Μαλαματίνας ΑΕΒΕ από την πλευρά της γνώρισε και αυτή την αίγλη της ρετσίνας που την κατέστησε μία από τις μεγάλες δυνάμεις τα προηγούμενα χρόνια με ισχυρές εξαγωγές. Ωστόσο χρέη επί χρεών που συνδυάστηκαν με κάθε άλλο παρά συνετή διαχείριση των οικονομικών και προσωπικά έξοδα των πρώην ιδιοκτητών της, όπως συνέβη και σε άλλες περιπτώσεις των αναφερόμενων επιχειρήσεων του άρθρου, την οδήγησαν στο κατώφλι της πτώχευσης και στη συνέχεια στα χέρια του ομίλου Μάντης Εμπορική.
Ακόμα και αυτή τη στιγμή όμως η Μαλαματίνα Οινοποιητική Α.Ε. όπως ονομάζεται η νέα εταιρεία που απορρόφησε την υφιστάμενη δραστηριότητα και τις εγκαταστάσεις της συνεχίζει να ταλανίζεται από προβλήματα, παρά τη διάθεση του επενδυτή να δαπανήσει κεφάλαια σε αυτήν. Προβλήματα που κυρίως σχετίζονται με τις αντιδράσεις μερίδας συνδικαλιστών που αντιτίθενται σε απολύσεις που όπως αναφέρουν πραγματοποίησε η νέα ιδιοκτησία στο πλαίσιο της οικονομικής της εξυγίανσης.
Ο Τσάνταλης
Η Τσάνταλης αποτελεί επίσης μία από τις πρώτες επιχειρήσεις παραγωγής κρασιού, που δημιουργήθηκε το 1890. Ο Ευάγγελος Τσάνταλης 2ης γενιάς οινοποιός στην γνωστή οικογένεια, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στο χώρο, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένα ισχυρό brand, το οποίο ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα, όπως συνέβη και στις προηγούμενες περιπτώσεις. Ήταν ο άνθρωπος που αναβίωσε ξεχωριστούς αμπελώνες στη Βόρεια Ελλάδα όπως το Άγιο Όρος, η Χαλκιδική, η Ραψάνη, η Μαρώνεια της Θράκης. Αυτή τη στιγμή η 3η και η 4η γενιά της επιχείρησης καθοδηγεί τα πεπραγμένα της Τσάνταλης. Εντούτοις η εταιρεία βαρύνεται με υψηλό δανεισμό και υψηλές ζημίες που κατά πολλούς καθιστούν αμφίβολη τη συνέχεια, παρά το γεγονός ότι ο τζίρος της αγγίζει τα 30 εκατομμύρια ευρώ.
Κοινός παρονομαστής για όλες τις προαναφερόμενες επιχειρήσεις ήταν κατά το παρελθόν η μαζικότητα της παραγωγής. Μάλιστα σε πολλές των περιπτώσεων τα σταφύλια αγοράζονταν από αμπελουργούς πανελλαδικά και αθρόα, προκειμένου να είναι σε θέση οι επιχειρήσεις αυτές να καλύψουν τις ανάγκες τους για μεγάλες ποσότητες, σε χαμηλές τιμές. Κλειδί όμως αποτέλεσε και αυτό που αναφέραμε προηγουμένως: η χωλαίνουσα οικονομική διαχείριση με σοβαρά σημάδια αμφιβολίας ως προς την οικονομική υγεία των επιχειρήσεων αυτών.
Οι κανόνες της νέας εποχής και το παράδειγμα της Σαντορίνης
Φτάνοντας στο σήμερα, η πολύπαθη, γεμάτη προοπτικές ωστόσο ελληνική αγορά κρασιού δείχνει σημάδια που την οδηγούν στην επόμενη μέρα. Μικρότερα σχήματα και παραγωγές, περισσότερο στοχευμένες οινοποιήσεις από αμπελουργικές ζώνες που χαρακτηρίζονται από τα ΠΟΠ προϊόντα κρασιού όπως η Νάουσα, η Ραψάνη, η Νεμέα, η Σαντορίνη, το Αμύνταιο. Κάποιοι ωστόσο υποστηρίζουν ότι η μικρή παραγωγή, δεν κάνει απαραίτητα την ποιότητα. Ωστόσο η ουσία στο καθεστώς που φέρνει η νέα εποχή είναι ότι το κρασί παράγεται πλέον με ετικέτα. Φεύγει λιγότερο με βυτία για άγνωστης προέλευσης επιχειρήσεις στο εξωτερικό ή και στην Ελλάδα, τυποποιείται όλο και περισσότερο σε μαζική μορφή μέσα στον ασκό.
Και λιγότερο ή περισσότερο το ελληνικό κρασί αποκτά σταδιακά μία υπεραξία και μία ταυτότητα που το κάνει περιζήτητο διεθνώς. Το άρμα σέρνει αυτή τη στιγμή η οινοποιητική ζώνη της Σαντορίνης. Εκεί όπου τα τελευταία χρόνια επενδύουν μεγαλύτεροι ή μικρότεροι παίκτες και που κυρίαρχος είναι ο τοπικός συνεταιρισμός, ωστόσο ονόματα όπως ο Αργυρός, ο Τσέλεπος, ο Σιγάλας, ο Στέλιος Μπουτάρης, ο Γεροβασιλείου στη γειτονική Θηρασιά, ο Θυμιόπουλος και πολλοί ακόμα έχουν επενδύσει και επενδύουν, ενώ και αρκετοί ακόμη επιδιώκουν να το πράξουν.
Η εξαίρεση του Κουρτάκη
Η επόμενη μέρα του ελληνικού κρασιού είναι εδώ όπως όλα δείχνουν . Με τα καλά και τα κακά της, τα δεινά της και τις χαρές της, με ό,τι μπορεί να συνοδεύει την οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα καθώς και την επιχειρηματική στην προκειμένη περίπτωση. Τα λάθη είναι εδώ για να γίνονται, όπως έκαναν οι παλιοί και μεγάλοι τα δικά τους. Εξαίρεση βέβαια στους προαναφερόμενους «μεγάλους», ως προς την οικονομική του διαδρομή αποτέλεσε η οινοποιία Κουρτάκη που επίσης ταυτίστηκε έντονα με τη ρετσίνα – όπως και η Μαλαματίνας – και σήμερα πια φέρει την ονομασία Ελληνικά Κελλάρια Οίνων (μετονομασία από το 2000). Βασίστηκε μεν στις μεγάλες παραγωγές μαζικού χαρακτήρα, ωστόσο αποτέλεσε ένα ανέκαθεν νοικοκυρεμένο μαγαζί που ακόμα και σήμερα αποτελεί έναν από τους πρώτους παίκτες στην αγορά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
