Η ψηφιακή μετάβαση έχει τόσο θετικά όσο και αρνητικά στοιχεία, ειδικά για τις γυναίκες δημοσιογράφους. Ορισμένες από τις ιδιότητες που καθιστούν το διαδίκτυο τόσο πολύτιμο εργαλείο για την ενημέρωση, όπως η αμεσότητα που προσφέρει, μπορούν επίσης να δημιουργήσουν εύφορο έδαφος για παρενοχλήσεις.
Σύμφωνα με μια έκθεση του Απριλίου 2021 της UNESCO, σχεδόν 3 στις 4 γυναίκες δημοσιογράφους (73%) έχουν βιώσει διαδικτυακή βία. Άλλη έρευνα από τη Διεθνή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων που διεξήχθη με περίπου 400 γυναίκες δημοσιογράφους από 50 χώρες, επίσης συμφωνεί, καταδεικνύοντας ότι 1 στις 2 γυναίκες δημοσιογράφους έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση, ψυχολογική κακοποίηση, διαδικτυακό εκφοβισμό και άλλες μορφές βίας λόγω φύλου κατά την ώρα της εργασίας τους. Ένα τεράστιο ποσοστό που ανέρχεται στο 85% δηλώνει ότι δεν έχουν ληφθεί καθόλου ή είναι ανεπαρκείς οι ενέργειες κατά των δραστών και οι περισσότεροι χώροι εργασίας δεν έχουν καν γραπτή πολιτική για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων ή έναν μηχανισμό για την αναφορά τους.
Αυτή η τάση κακοποίησης θέτει σε κίνδυνο τον μισό κλάδο και απειλεί να φιμώσει τα κρίσιμα ρεπορτάζ. Η επίδραση του διαδικτυακού εκφοβισμού μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τη ζωή και την καριέρα μιας γυναίκας δημοσιογράφου. Οι αρνητικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν το άγχος, την αυτολογοκρισία και ακόμη και την εγκατάλειψη του επαγγέλματος. Η ψηφιακή παρενόχληση ποικίλλει ευρέως ως προς τη φύση της, από ένα μεμονωμένο υποτιμητικό ηλεκτρονικό μήνυμα έως μια οργανωμένη εκστρατεία συνεχούς παρενόχλησης. Η μελέτη της UNESCO, στην οποία συμμετείχαν 901 γυναίκες δημοσιογράφοι από 125 χώρες, διαπίστωσε ότι το 25% των ερωτηθεισών έχουν βιώσει απειλές σωματικής βίας, συμπεριλαμβανομένων απειλών θανάτου, και το 18% έχουν δεχθεί απειλές σεξουαλικής βίας.
Ενώ η πλειονότητα των γυναικών δημοσιογράφων έχει βιώσει κακοποίηση, αυτή δεν έχει την ίδια συχνότητα και ένταση σε όλες. Επειδή ο μισογυνισμός διασταυρώνεται με άλλες προκαταλήψεις, οι μαύρες, οι ιθαγενείς, οι εβραίες, οι ομοφυλόφιλες και άλλες γυναίκες που ανήκουν σε μειονότητες βιώνουν τόσο τα υψηλότερα ποσοστά όσο και τις σοβαρότερες επιπτώσεις της διαδικτυακής βίας.
Οι εκδότες έχουν διχαστεί ως προς την αντίδρασή τους σε αυτήν την κρίση. Σύμφωνα με την έκθεση της UNESCO, πολλοί οργανισμοί, ιδίως οι παλαιότεροι, θεωρούν την ψηφιακή παρενόχληση ως ευθύνη των δημοσιογράφων. Άλλοι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των Vice Media Group, BuzzFeed Inc. και Reuters, έχουν υιοθετήσει πολιτικές που αντιμετωπίζουν την ψηφιακή παρενόχληση ως κίνδυνο στον χώρο εργασίας, θεωρώντας τον εργοδότη υπεύθυνο για την προστασία των δημοσιογράφων από τη λεκτική βία που μπορεί να δεχτούν κατά την άσκηση της εργασίας τους. Αυτοί οι εκδότες υποστηρίζουν ότι η προστασία από την ψηφιακή παρενόχληση είναι απαραίτητο στοιχείο, το οποίο χρειάζονται οι δημοσιογράφοι για να κάνουν σωστά τη δουλειά τους.
Τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης της κακοποίησης
Εξαιτίας της ποικιλομορφίας στην παρενόχληση, οι εκδότες θα πρέπει να προσφέρουν μια ποικιλία προστατευτικών εργαλείων, αλλά και να αξιολογούν κάθε κατάσταση κατά περίπτωση. Οι προσπάθειες θωράκισης των δημοσιογράφων συνήθως ξεκινούν κατά τη διαδικασία πρόσληψης. Μετά την πρόσληψή τους, οι δημοσιογράφοι στο BuzzFeed, για παράδειγμα, εκπαιδεύονται σχετικά με τα απλά μέτρα που μπορούν να λάβουν για να προστατεύσουν την ψηφιακή τους ταυτότητα και οι συντάκτριες διδάσκονται πώς να εντοπίζουν και να επισημαίνουν ιστορίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν παρενόχληση πριν δημοσιευτούν.
Το Reuters βασίζεται επίσης στην εκπαίδευση για την καταπολέμηση της ψηφιακής παρενόχλησης. Σε συνεργασία με την έκθεση της UNESCO, ο εκδότης δημιούργησε έναν οδηγό που περιγράφει λεπτομερώς πώς πρέπει να αντιδρούν οι δημοσιογράφοι του στη διαδικτυακή παρενόχληση. Το έγγραφο προειδοποιεί τις δημοσιογράφους να μην μοιράζονται προσωπικά στοιχεία στο διαδίκτυο σε μια προσπάθεια να αποτραπεί το doxxing, μια τακτική κατά την οποία ένας θύτης χρησιμοποιεί ευαίσθητες πληροφορίες για να παρενοχλήσει κάποιον.
Ορισμένοι ειδησεογραφικοί οργανισμοί χρησιμοποιούν επίσης διάφορες ψηφιακές υπηρεσίες για την προστασία των δημοσιογράφων τους. Η BuzzFeed Inc. δίνει στις δημοσιογράφους τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν έναν αριθμό Google Voice, ενώ η Defector χρησιμοποιεί το Delete Me, το οποίο σαρώνει και διαγράφει περιοδικά τις προσωπικές πληροφορίες των δημοσιογράφων από τον ιστό.
Όταν μία δημοσιογράφος υφίσταται κακοποίηση, οι εκδότες μπορούν να αντιδράσουν με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τη φύση της επίθεσης. Η ομάδα επιτήρησης μπορεί να καταγράφει τις λεπτομέρειες της παρενόχλησης και να παρακολουθεί την κατάσταση. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, οι εργαζόμενες μπορούν να επιλέξουν να παραδώσουν τις σελίδες τους στα social media στο προσωπικό ασφαλείας, το οποίο θα διαγράψει τα μηνύματα μίσους και μπορεί να κλιμακώσει την κατάσταση, αν χρειαστεί.
Οι εκδότες έχουν επίσης λάβει μέτρα για να αντιμετωπίσουν το τίμημα της ψυχικής υγείας που μπορεί να έχει η διαδικτυακή κακοποίηση. Η Vice Media συνεργάστηκε με το Κέντρο Dart του Πανεπιστημίου Κολούμπια για να παρέχει πόρους ψυχικής υγείας στις δημοσιογράφους της, ενώ το BuzzFeed εγκαινίασε ένα δίκτυο για δημοσιογράφους που έχουν βιώσει βία στο διαδίκτυο.
Αυτές οι πρωτοβουλίες μπορούν να βοηθήσουν τις δημοσιογράφους να διαχειριστούν την διαδικτυακή κακοποίηση. Η ύπαρξη γυναικών στην ηγεσία των ειδησεογραφικών γραφείων είναι κρίσιμη για τη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζεται η παρενόχληση ως ζήτημα. Προκειμένου η δημοσιογραφία να είναι βιώσιμη, αυτά τα ζητήματα πρέπει να βρίσκονται στην κορυφή των προτεραιοτήτων των εκδοτικών οργανισμών, ώστε να προσφέρεται ένα όσο τον δυνατόν πιο ασφαλές περιβάλλον στις δημοσιογράφους.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.