Όταν εκτυλίσσονται μεγάλα, ταχέως εξελισσόμενα γεωπολιτικά γεγονότα, οφείλουμε να αναγνωρίζουμε δύο πράγματα εκ των προτέρων: πρώτον, σε περιπτώσεις όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι μεγαλύτερες ανησυχίες είναι ανθρωπιστικές, καθώς μια επική τραγωδία είναι σε εξέλιξη. Δεύτερον, είναι αδύνατο να γνωρίζουμε ακριβώς τι θα συμβεί στη συνέχεια. Υπάρχουν πάρα πολλά διαφορετικά σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η κατάσταση.
Διαβάστε επίσης: Οι κίνδυνοι στην παγκόσμια οικονομία από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει κλονίσει την παγκόσμια αγορά σε πάρα πολλούς τομείς, και ένας από αυτούς είναι του νικελίου, εκτοξεύοντας της τιμή του. Το συγκεκριμένο μέταλλο είναι συστατικό στις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και έτσι, εγείρονται φόβοι ότι οι υψηλές τιμές μπορεί να επιβραδύνουν τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στην ηλεκτροκίνηση, σχέδιο που έως τώρα αποτελούσε προτεραιότητα για την προστασία του περιβάλλοντος.
Διαβάστε επίσης: Ηλεκτρικά οχήματα, βιωσιμότητα και καινοτομία
Συγκεκριμένα, η τιμή του νικελίου διπλασιάστηκε, γεγονός που ώθησε το Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου να παγώσει τις συναλλαγές και ουσιαστικά να ακινητοποιήσει την παγκόσμια αγορά νικελίου. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλες εταιρείες που χρειάζονται νικέλιο, όπως και άλλες πρώτες ύλες για μπαταρίες, όπως το λίθιο ή το κοβάλτιο, έχουν αρχίσει να αναζητούν τρόπους για να προστατευτούν σε μελλοντικές διαταραχές. Η Volkswagen, για παράδειγμα, έχει αρχίσει να διερευνά την αγορά νικελίου απευθείας από εταιρείες εξόρυξης.
Η εξέλιξη αυτή απέδειξε τον τρόπο που οι γεωπολιτικές εντάσεις μπορούν να καταστρέψουν τις εμπορικές σχέσεις που κάποτε θεωρούνταν δεδομένες, αναγκάζοντας τις εταιρείες να επανεξετάσουν την πηγή προμήθευσης των εξαρτημάτων και των μετάλλων που χρησιμοποιούν για την κατασκευή αυτοκινήτων και πολλών άλλων προϊόντων.
Η προοπτική περαιτέρω παρατεταμένων γεωπολιτικών εντάσεων είναι πιθανό να επιταχύνει τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης να αναπτύξουν εγχώριες προμήθειες πρώτων υλών που συχνά προέρχονται από τη Ρωσία. Υπάρχουν κοιτάσματα νικελίου, για παράδειγμα, στον Καναδά, τη Γροιλανδία και ακόμη και τη Μινεσότα.
Ωστόσο, η δημιουργία νέων μεταλλευτικών δραστηριοτήτων είναι πιθανό να διαρκέσει χρόνια, ακόμη και δεκαετίες, λόγω του χρόνου που απαιτείται για την απόκτηση αδειών και χρηματοδότησης. Παράλληλα, οι εταιρείες που χρησιμοποιούν νικέλιο, στις οποίες ανήκουν και οι χαλυβουργίες, θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις υψηλότερες τιμές, οι οποίες θα γίνουν αισθητές στους καταναλωτές.
Η Ρωσίας στην αγορά νικελίου
Η Ρωσία αντιπροσωπεύει ένα σχετικά μικρό ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής νικελίου και το μεγαλύτερο μέρος του χρησιμοποιείται για την κατασκευή ανοξείδωτου χάλυβα, και όχι μπαταριών αυτοκινήτων. Όμως η Ρωσία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις αγορές νικελίου. Η Norilsk Nickel, γνωστή και ως Nornickel, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός νικελίου στον κόσμο, με τεράστιες δραστηριότητες στη Σιβηρία. Η Norilsk συγκαταλέγεται μεταξύ ενός περιορισμένου αριθμού εταιρειών που είναι εξουσιοδοτημένες να πωλούν μια εξειδικευμένη μορφή νικελίου στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου.
Η Norilsk δεν έχει γίνει στόχος κυρώσεων και οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη δεν έχουν προσπαθήσει να εμποδίσουν τις εξαγωγές νικελίου, ένα βήμα που θα έπληττε τις οικονομίες τους καθώς και τη ρωσική. Η προοπτική ότι το ρωσικό νικέλιο θα μπορούσε να αποκοπεί από τις παγκόσμιες αγορές ήταν αρκετά απογοητευτική.
Αναμένεται ότι οι τιμές δε θα συνεχίσουν να είναι τόσο υψηλές, αλλά θα παραμείνουν πολύ υψηλότερες από ό,τι ένα χρόνο πριν. Το νικέλιο βρισκόταν έτσι κι αλλιώς σε άνοδο ακόμη και πριν από τη ρωσική εισβολή, καθώς οι επενδυτές βασίζονταν στην αυξανόμενη ζήτηση για ηλεκτρικά οχήματα. Η τιμή του κυμαινόταν μεταξύ 10.000 και 15.000 δολαρίων ανά τόνο για μεγάλο μέρος της τελευταίας πενταετίας, αλλά φέτος ξεπέρασε τα 20.000 δολάρια ανά τόνο. Ταυτόχρονα, η παραγωγή μειώθηκε εξαιτίας της πανδημίας και της αναστολής πολλών δραστηριοτήτων εξαιτίας των lockdowns. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου, η τιμή ανέβηκε πάνω από τα 30.000 δολάρια σε λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα. Στη συνέχεια, η τιμή εκτοξεύτηκε σε λίγο πάνω από 100.000 δολάρια τον τόνο.
Προβλέψεις για το μέλλον
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι τιμές του νικελίου θα οδηγήσουν τελικά σε κλείσιμο εργοστασίων με τον τρόπο που οι ελλείψεις εξαρτημάτων που κατασκευάζονται στην Ουκρανία επέφεραν ακινησία στις γραμμές συναρμολόγησης της Volkswagen, της BMW και άλλων αυτοκινητοβιομηχανιών.
Διαβάστε επίσης: Πώς επηρεάζει την εφοδιαστική αλυσίδα η εισβολή στην Ουκρανία
Προς το παρόν, οι αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλοι μεγάλοι αγοραστές νικελίου, ίσως μπορέσουν να βρουν εναλλακτικούς προμηθευτές, να χρησιμοποιήσουν περισσότερο ανακυκλωμένο υλικό ή να στραφούν σε σχέδια μπαταριών που απαιτούν λιγότερο νικέλιο. Το όλο ζήτημα είναι ότι, ενώ υπάρχει επαρκές νικέλιο, οι εταιρείες ίσως χρειαστεί να πληρώσουν περισσότερα.
Παράλληλα, ευτυχώς, υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά μπαταριών τώρα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Οι μπαταρίες φωσφορικού σιδήρου λιθίου – οι οποίες δεν χρησιμοποιούν κοβάλτιο ή νικέλιο – θα πάρουν ώθηση από αυτή την άνοδο των τιμών και θα καταλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς μπαταριών και πάλι φέτος. Οι υψηλές τιμές των μετάλλων θα επιταχύνουν επίσης την επόμενη γενιά τεχνολογιών μπαταριών, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών ιόντων νατρίου.
Αυτό που δεν μπορεί ωστόσο να αμφισβητηθεί, παρά τις δυσκολίες στην παραγωγή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα, είναι ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία υπογράμμισε τον επείγοντα χαρακτήρα της απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα. Το ρωσικό πετρέλαιο παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία από το ρωσικό νικέλιο. Έτσι, ακόμα και μέσα σε αυτήν την κρίση των διεθνών εμπορικών σχέσεων που προκάλεσε ο πόλεμος, ακόμα δεν μπορεί να ειπωθεί ότι η ηλεκτροκίνηση πλήττεται σημαντικά.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
