Η εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε πολλές δυτικές μάρκες να εγκαταλείψουν τη Ρωσία. Ωστόσο, ορισμένες εξακολουθούν να διαθέτουν ανοιχτά καταστήματα στη χώρα και λένε ότι δεν είναι σε θέση να τα κλείσουν. Η Marks and Spencer, η Burger King και οι ξενοδοχειακές μονάδες Marriott και Accor περιορίζονται από πολύπλοκες συμφωνίες franchise που τις εμποδίζουν να αποσυρθούν. Ειδικότερα, οι εταιρείες έχουν αναθέσει τις ρωσικές επιχειρήσεις σε τρίτους και επί της ουσίας δεν κατέχουν τις επιχειρήσεις που φέρουν το όνομά τους.
Συνολικά, οι επιχειρήσεις έχουν σχεδόν 1.000 καταστήματα που εξακολουθούν να είναι ανοικτά στη Ρωσία. Η M&S διαθέτει 48 καταστήματα και η Burger King 800 εστιατόρια που είναι ακόμη ανοικτά, ενώ η Marriott και η Accor διαθέτουν 28 και 57 ξενοδοχεία ανοικτά αντίστοιχα. Το γεγονός ότι οι μάρκες αυτές είναι δεσμευμένες σε νόμιμες συμφωνίες franchise καθιστά πραγματικά δύσκολο για αυτές να αφαιρέσουν το όνομά τους από τους κεντρικούς δρόμους και τα εμπορικά κέντρα της Ρωσίας.
Το franchising είναι μια επιχειρηματική μέθοδος διανομής προϊόντων ή υπηρεσιών. Περιλαμβάνει έναν franchisor, δηλαδή μια εταιρεία που έχει καθιερώσει το όνομα του εμπορικού σήματος, και έναν franchisee, δηλαδή μια εταιρεία που καταβάλλει αμοιβή για το δικαίωμα να δραστηριοποιείται με το όνομα του δικαιοπάροχου και να πωλεί τα προϊόντα του. Γενικά το franchising είναι χρήσιμο για τις δυτικές μάρκες που θέλουν να εισέλθουν σε αγορές διαφορετικών χωρών, αλλά δεν έχουν τοπικές γνώσεις, χρήματα ή ικανότητα να to κάνουν.
Πολλές δυτικές επιχειρήσεις έχουν τέτοιες συμφωνίες για δεκαετίες. Για παράδειγμα, τα καταστήματα Marks & Spencer λειτουργούν από το 1999 από μια τουρκική εταιρεία με την επωνυμία FiBA, η οποία έχει τα δικαιώματα πώλησης των προϊόντων του μεγάλου αυτού λιανοπωλητή σε όλη την Ανατολική Ευρώπη. Η εταιρεία δήλωσε ότι ανέστειλε τις αποστολές των προϊόντων της στη FiBA ως απάντηση στον πόλεμο.
Διαβάστε επίσης: Οι Ρώσοι θέλουν να αντικαταστήσουν τα brands που φεύγουν με κινέζικα και τούρκικα
Οι περισσότεροι άνθρωποι, με όλα τα αρνητικά συναισθήματα που έχουν αυτή τη στιγμή απέναντι στη Ρωσία, αναρωτιούνται γιατί δεν κλείνουν τα καταστήματά τους εκεί αυτές οι εταιρείες. Αυτό που το μεγαλύτερο μέρος του κοινού αγνοεί όμως είναι ότι κάνοντας αυτό, αυτές οι εταιρείες πιθανότατα θα έρθουν αντιμέτωπες με εκτεταμένες νομικές συνέπειες. Συγκεκριμένα οι franchisees θα μπορούσαν να μηνύσουν τις εταιρείες εάν αθετούσαν οποιαδήποτε συμφωνία, η οποία συχνά έχει διάρκεια 10 ή περισσότερα χρόνια. Αυτό θα μπορούσε να έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για τις δυτικές επιχειρήσεις.
Ωστόσο, οι συμφωνίες συχνά έχουν ρήτρα που αναφέρει ότι αν ο franchisee κάνει κάτι που βλάπτει τη φήμη του franshisor, μπορεί να υπάρξει καταγγελία έως και τερματισμός της συνεργασίας. Το πρόβλημα σήμερα, όμως, είναι ότι στη Ρωσία οι περισσότεροι franchisees δεν κάνουν τίποτα κακό. Και, ακόμα και αν μια μάρκα καταφέρει να επιτύχει την έκδοση απόφασης από βρετανικό δικαστήριο κατά ενός franchisee στη Ρωσία, τα ρωσικά δικαστήρια πιθανότατα δεν θα την εκτελούσαν.
Τι κάνουν οι εταιρείες για να βοηθήσουν
Οι εταιρείες, παρόλο που επί του παρόντος είναι παγιδευμένες στη Ρωσία, προσπαθούν να κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν στην κατάσταση και όλες έχουν ανακοινώσει την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας. Η Accor έχει αναστείλει όλα τα μελλοντικά ανοίγματα ξενοδοχείων και έχει σταματήσει τις υπηρεσίες και τη διανομή σε ξενοδοχεία που πλήττονται από τις κυρώσεις.
Η Burger King ανακατευθύνει τα κέρδη της από τις επιχειρήσεις franchising στη Ρωσία σε ανθρωπιστικές προσπάθειες. Η Marriott έχει επίσης σταματήσει τις ξενοδοχειακές αναπτύξεις και επενδύσεις και έχει κλείσει τα εταιρικά γραφεία στη Μόσχα. Τέλος, η M&S δεσμεύτηκε να διαθέσει περισσότερα από 1,5 εκατ. λίρες για την υποστήριξη των προσφύγων και δωρίζει 20.000 παλτά και θερμοφόρες.
Η απόσυρση των δυτικών εταιρειών από τη Ρωσία
Καθώς η εισβολή της Ρωσίας βρίσκεται σε εξέλιξη και ο κόσμος παρακολουθεί τη σκληρότητα του πολέμου και με την πυρηνική απειλή να έχει επίσης μπει στη συζήτηση, η μία μετά την άλλη μεγάλες επιχειρήσεις και brands από όλες τις βιομηχανίες αποχωρούν ή διακόπτουν τη δραστηριότητά τους στη ρωσική αγορά. Παρόλο που πολλές μάρκες έχουν κολλήσει στη Ρωσία, η Yum Brands, στην οποία ανήκουν τα KFC και η Pizza Hut, δήλωσε ότι οριστικοποιεί συμφωνία με τον κύριο franchisee της για την προσωρινή διακοπή των δραστηριοτήτων της Pizza Hut.
Ακόμα, τα McDonald’s έκλεισαν προσωρινά τα 850 καταστήματά τους στη Ρωσία, ενώ θα συνεχίσουν να πληρώνουν τους 62.000 υπαλλήλους τους. Το ίδιο έχουν κάνει και με τα 100 καταστήματά τους στην Ουκρανία. Αντίστοιχα, και η Coca-Cola ανακοίνωσε ότι επίσης σταματά τη δραστηριότητά της στη Ρωσία. Η απόφαση της McDonald’s έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς πρόκειται για το brand που είναι ίσως περισσότερο ταυτισμένο στη Ρωσία με την οικονομική παγκοσμιοποίηση της Δύσης. Τα δύο τελευταία brands είχαν δεχτεί μεγάλη πίεση να πάρουν θέση και να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία, εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία με τα hashtags #BoycottMcDonalds και #BoycottCocaCola.
Διαβάστε επίσης: Κλείνουν τα McDonald’s στη Ρωσία μετά τις πιέσεις για μποϊκοτάρισμα
Επιπλέον, η Deloitte και η EΥ ανακοίνωσαν επίσης ότι παύουν πλέον τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία, συμπληρώνοντας το σύνολο των «Μεγάλων Τεσσάρων» λογιστικών εταιρειών του κόσμου που αποχώρησαν ως αντίδραση στην εισβολή στην Ουκρανία. Με εκατοντάδες χιλιάδες υπαλλήλους σε ολόκληρο τον κόσμο και δεκάδες εκατομμύρια σε έσοδα, οι «Big Four» ηγούνται στην παροχή ελεγκτικών, λογιστικών, συμβουλευτικών και φορολογικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή τους, η παρουσία τους στη Ρωσία ήταν δομημένη μέσω συνεργασιών με τοπικές εταιρείες, οι οποίες μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν, ωστόσο δε θα ανήκουν πλέον στο δίκτυο των κολοσσών.
Διαβάστε επίσης: Γιατί οι επιχειρήσεις είναι τόσο πρόθυμες να φύγουν από τη Ρωσία
Σίγουρα οι μάρκες ανησυχούν σε ανθρώπινο και ηθικό επίπεδο για το τι συμβαίνει, αλλά όπως είναι αναμενόμενο προβληματίζονται πολύ και για οποιαδήποτε πιθανή ζημιά στη φήμη τους από τη συνέχιση της λειτουργίας τους στη Ρωσία, καθώς όλοι κατακρίνουν τη στάση της απέναντι στην Ουκρανία.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.