Το ότι η κλιματική κρίση είναι μία πραγματικότητα με απειλητικές προεκτάσεις είναι πλέον περιττό να ειπωθεί. Οι ειδικοί μιλούν πια με πολύ συγκεκριμένους αριθμούς και θέτουν επίσης πολύ συγκεκριμένους στόχους στις βιομηχανίες, για το τι πρέπει να κάνουν ώστε να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα τόσο, ώστε να κάνει όντως τη διαφορά στο μέλλον – δηλαδή να κρατηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τοn 1,5 βαθμό Κελσίου.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη βιομηχανία της μόδας, η πιο πρόσφατη δέσμευση των μεγάλων brands, στη σύνοδο COP26 για το κλίμα, που πραγματοποιήθηκε πριν από δύο εβδομάδες, υπόσχεται, με τη συμμετοχή περισσότερων από 130 brands, ότι μέχρι το 2050 θα έχουν καταφέρει να μηδενίσουν τις εκπομπές τους αερίων θερμοκηπίου.
Πώς θα μπορούσε να γίνει όμως αυτό, στην πράξη;
Η βασικότερη δέσμευση που θα πρέπει να αναλάβουν αφορά τα εργοστάσια παραγωγής τους, καθώς αυτά έχουν την ευθύνη για το 96% του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των fashion brands. Ωστόσο, πρόκειται για μια δέσμευση που φαίνεται ότι είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί, καθώς οι εταιρείες, με τον τρόπο που λειτουργούν, δεν μπορούν καν να δεσμευτούν σχετικά με το εργοστάσιο με το οποίο θα συνεργαστούν. Η πολιτική των περισσοτέρων είναι να μετακομίζουν την παραγωγή τους από το ένα εργοστάσιο στο άλλο, ανάλογα με τις τιμές και τις συμφωνίες που τους προσφέρουν. Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι οι εταιρείες είναι διατεθειμένες και αποφασισμένες να εφαρμόσουν στην πράξη τις δεσμεύσεις τους και όσον αφορά τα εργοστάσια όπου δημιουργούνται τα ρούχα τους, υπάρχουν κάποια βασικά πράγματα που μπορούν να γίνουν:
1. Να στραφούν προς ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια είναι καλές εναλλακτικές για τη λειτουργία των εργοστασίων, όμως εδώ υπάρχει ένα πολύ συγκεκριμένο πρόβλημα: πολλές από τις εγκαταστάσεις αυτές βρίσκονται σε χώρες που δεν έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν άλλη μορφή ενέργειας πέρα από αυτήν που παράγεται από τη χρήση άνθρακα. Το πρόβλημα είναι ουσιαστικά πολιτικό, καθώς συχνά εμπόδια μπορεί να δημιουργεί και η κατά τόπους νομοθεσία. Σε σχέση με τη χρήση ενέργειας, εκτός από τη λειτουργία των εργοστασίων μεγάλη επιβάρυνση για το περιβάλλον αποτελούν τα μπόιλερ που ζεσταίνουν το νερό για την επεξεργασία και τη βαφή των ρούχων. Εδώ οι εναλλακτικές στα ορυκτά καύσιμα παραμένουν ακόμα ακριβές, για να τις προτιμήσουν τα brands.
2. Να εγκαταλείψουν τη χρήση υλικών όπως το νάιλον και το πολυέστερ, που είναι παράγωγα ορυκτών καυσίμων και να στραφούν στις νέες εναλλακτικές, που μάλιστα αποτελούν συχνά εντυπωσιακά τεχνολογικά επιτεύγματα, όπως υφάσματα φτιαγμένα από φυσική άλγη.
3. Να χρησιμοποιούν για τα logistics τους πλοία που κινούνται με καθαρότερα καύσιμα, όπως το υδρογόνο, που είναι μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική.
4. Να κάνουν επιτέλους πραγματικότητα αυτό που όλοι γνωρίζουν ότι πρέπει να γίνει: να παράγουν λιγότερα ρούχα. Η υπερπληθώρα νέων ρούχων που πλημμυρίζει την αγορά το fast fashion αποδεδειγμένα αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πληγές της μόδας, με συνέπειες σε όλες τις φάσεις, από τη διαδικασία δημιουργίας τους μέχρι τη στιγμή που καταλήγουν στα σκουπίδια. Γι ‘αυτό έχει νόημα και πρέπει να ενισχυθεί η τάση του resale και του second hand.
Δυστυχώς, ειδικοί του χώρου πιστεύουν ότι, όσο εφικτά ακούγονται όλα αυτά, άλλο τόσο μοιάζει σχεδόν αδύνατο να πραγματοποιηθούν, κατά βάση γιατί υπάρχει μεν η πρόθεση ή η καλή διάθεση, η πρόσκληση και η ενθάρρυνση να ακολουθούνται αυτές οι πρακτικές, αλλά επί της ουσίας κανείς δεν το απαιτεί από τα εργοστάσια αυτά. Ακόμα και απλές αλλαγές, σε επίπεδο αναβάθμισης των μηχανημάτων, για παράδειγμα, που θα απαιτούσαν λιγότερο κόπο, οι υπεύθυνοι των εγκαταστάσεων δείχνουν απρόθυμοι να τις κάνουν, είτε επειδή δε γνωρίζουν πώς και δεν έχουν τη διάθεση να μάθουν, είτε επειδή δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στους πόρους που απαιτούνται.
Δείτε ακόμα: Οι κλιματικοί στόχοι της βιομηχανίας της μόδας αντιμετωπίζουν πρόβλημα χρηματοδότησης
Έτσι, οι μάρκες καταλήγουν να δίνουν έμφαση σε concepts όπως η κυκλική οικονομία και η ανακύκλωση των υλικών, που ελάχιστα προσφέρουν στη λύση του προβλήματος, όσο γοητευτικά και αν ακούγονται με όρους marketing. Τελικά, ένα μπλουζάκι από πολυέστερ φτιαγμένο από ανακυκλωμένα πλαστικά μπουκάλια – μια διαδικασία αρκετά ενεργοβόρα – δεν πρόκειται ποτέ να ανακυκλωθεί ξανά – θα καταλήξει απλώς στα σκουπίδια.
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;
Κατ’ αρχάς, τα brands πρέπει να αποκτήσουν μια σταθερότητα στις συνεργασίες τους, ώστε να μπορούν τα εργοστάσια με τα οποία συνεργάζονται να κάνουν καλύτερο προγραμματισμό των οικονομικών τους και των στρατηγικών τους.
Το βασικότερο είναι, όμως, ότι πρέπει να υπάρξει η ανάλογη νομοθεσία από τις χώρες στις οποίες λειτουργούν αυτές οι εγκαταστάσεις. Οι νομοθέτες είναι που πρέπει να θέσουν τους ακριβείς στόχους, να επιβάλουν τους κατάλληλους κανονισμούς, να συστήσουν ελεγκτικούς μηχανισμούς, να σχεδιάσουν την ανάλογη φορολογία, να δώσουν κίνητρα. Είναι ουτοπικό να βασιζόμαστε στην καλή θέληση και την πρωτοβουλία των brands και των εργοστασίων παραγωγής, λένε οι ειδικοί.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.