To TikTok το ξέρουμε. Το FinTok;Όχι, τα social media δεν είναι γεμάτα μόνο με βιντεάκια με χορευτικά, tutorials μακιγιάζ και showbiz. Είναι (ή φιλοδοξούν να είναι) και ένας χώρος που δίνει συμβουλές για επενδύσεις και για το πώς μπορεί να αυξήσει κανείς το εισόδημά του.
Ειδικά στο TikTok, έχει αναπτυχθεί ένας χώρος, το λεγόμενο FinTok, γεμάτος βιντεάκια από ένα νέο είδος influencers, τους finfluencers, που δίνουν πρακτικές συμβουλές για τη διαχείριση των οικονομικών μας. Περισσότερο εντυπωσιακό από το γεγονός ότι μία κατεξοχήν fun πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης έχει συγκεντρώσει τέτοιου είδους περιεχόμενο, είναι το γεγονός ότι αυτό το περιεχόμενο έχει πολύ μεγάλη απήχηση σε άτομα πολύ νεαρής ηλικίας.
Κάπως έτσι, οι finfluencers έγιναν σε σύντομο χρόνο από τους πιο περιζήτητους content creators στα social media. Καθώς οι εταιρείες του χώρου των οικονομικών δεν είχαν ποτέ ως τώρα άμεση πρόσβαση σε αυτές τις ηλικίες, οι finfluencers τούς δίνουν τώρα μια μοναδική ευκαιρία να το προσεγγίσουν – ειδικά δεδομένου ότι η πανδημία έδωσε σε πολλούς την ευκαιρία για αποταμίευση, αλλά και πολύ χρόνο για αναζητήσεις σχετικά με τις επενδύσεις, τόσο, που ο χρόνος που καταναλώθηκε σε apps οικονομίας αυξήθηκε στις ΗΠΑ κάτα 90% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ τα downloads αυτών των apps κατά 20%.
Τι ακριβώς κάνουν όμως οι finfluencers;
Δημιουργούν διασκεδαστικά βίντεο, στο πνεύμα φυσικά της πλατφόρμας, προσπαθώντας να προσεγγίσουν και να εξηγήσουν επενδυτικές στρατηγικές. Χτίζουν μία συγκεκριμένη περσόνα με το δικό της στυλ, και μιλούν με τον ιδιαίτερο τρόπο τους για το πώς να επενδύσει κανείς σε ακίνητα, πώς συγκρίνονται οι εκτιμήσεις για τις τιμές του Bitcoin με την αστρολογία ή για τον παραλληλισμό που μπορεί να γίνει ανάμεσα στην επιλογή μετοχών και την επιλογή του σωστού μέικαπ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Mrs. Dow Jones, κατά κόσμον Haley Sacks, που έχει 217.000 followers στο Instagram, με το bio της να λέει «Financial Pop Star». Η Sacks εξηγεί την οικονομία και τις επενδύσεις με όρους pop culture. Το Bitcoin μοιάζει με τον αναζωπυρωμένο έρωτα της Jennifer Lopez και του Ben Affleck, και ο ανατοκισμός με τη φήμη της Billie Eilish. «Αν καταλαβαίνεις την ανθρώπινη σχέση ανάμεσα σε δύο celebrities, τότε μπορείς να καταλάβεις οποιαδήποε έννοια της οικονομίας», λέει η 30χρονη Sacks, που ξεκίνησε από την κωμωδία, δουλεύοντας με τον Devid Letterman και τον παραγωγό του Saturday Night Live, Lorne Michaels.
H περσόνα της Mrs. Dow Jones αναπτύχθηκε το 2017, όταν η Hacks προσπαθούσε να καταλάβει πώς λειτουργούν τα χρήματα και οι επενδύσεις και συνειδητοποίησε ότι ένας τρόπος να το κάνει πιο κατανοητό ήταν να το συνδέσει με την ποπ κουλτούρα και το κουτσομπολιό των celebrities. Τέσσερα χρόνια μετά, διαθέτει στο website της, για 115 δολάρια, ένα σεμινάριο με τίτλο «Finance is cool», εκπροσωπείται από ένα talent agency και έχει γύρω της μια ομάδα ανθρώπων, βοηθό και μάνατζερ που τη βοηθά να διαπραγματευτεί συμφωνίες εξαψήφιων αριθμών με brands όπως η Wealthfront, που παρέχει αυτοματοποιημένες επενδυτικές υπηρεσίες (robo-advisor) και συνεργάζεται συνολικά με περίπου 15 finfluencers.
Όντως γνωρίζουν;
To FinTok είναι γεμάτο από ανάλογες περσόνες, που δίνουν τα δικά τους πρακτικά tips. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι αυτά που λένε είναι πάντα σωστά. Αρκετό από το περιεχόμενο αυτής της υπερ-δημοφιλούς κατηγορίας έχει γίνει viral επειδή περιέχει αμφισβητήσιμες ή απλά εντελώς λάθος συμβουλές. Μάλιστα, ακόμα και ο Guardian δημοσίευσε τον Αύγουστο άρθρο με συμβουλές για το πώς να αναγνωρίσει κανείς το επικίνδυνο περιεχόμενο στο FinTok.
Έτσι, και το ίδιο το TikTok αποφάσισε να κάνει πιο αυστηρούς τους κανόνες του, τον περασμένο Μάιο. Η πλατφόρμα ανακοίνωσε λοιπόν ότι θα αναλάμβανε δράση εναντίον δημιουργών περιεχομένου που ανεβάζουν βίντεο για οικονομικές υπηρεσίες και προϊόντα χωρίς ξεκάθαρη σήμανση. Οι μεγάλες εταιρείες εξακολουθούν να πληρώνουν έως και 4.500 δολάρια τους finfluencers για ένα ποστ, αλλά οι νέοι κανόνες τούς υποχρεώνουν σε διαφάνεια όσον αφορά τα links τους.
Καθώς μάλιστα κυκλοφορεί ανεξέλεγκτα μεγάλος όγκος εσφαλμένων πληροφοριών, οι εταιρείες ελέγχουν πλέον εξονυχιστικά το περιεχόμενο των δημιουργών με τους οποίους συνεργάζονται, εγκρίνοντας από πριν το σενάριο των influencers τους και ελέγχοντας ξανά και το τελικό βίντεο πριν ποσταριστεί, ενώ και τα συμβόλαιά τους τούς επιτρέπουν να τερματίσουν τη συνεργασία αν παραβιαστούν οι κανόνες από τους δημιουργούς.
Η πληθώρα άχρηστων πληροφοριών, βέβαια, δε σημαίνει ότι η τάση των Finfluencers ήδη φθίνει, παρά ότι υπάρχει πολύς χώρος για περιεχόμενο με πραγματικά χρήσιμες και σοβαρές συμβουλές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Vivian Tu, πρώην χρηματίστριας στην JP Morgan, που είδε τον λογαριασμό της στο TikTok, YourRichBFF, να συγκεντρώνει 170.000 followers μέσα σε μία εβδομάδα. Σήμερα έχει πάνω από 500.000, περίπου δέκα χορηγούς, και χρεώνει 3.000-4.000 δολάρια το ένα ποστ.
Παρόλ’αυτά, σημειώνει πάντα στα βίντεό της ότι το περιεχόμενό της δεν περιέχει οικονομικές συμβουλές, καθώς, όπως λέει στο Bloomberg, «Οι συμβουλές ιδιωτικής οικονομικής διαχείρισης δεν είναι βγαίνουν ποτέ σε ένα καλούπι που ταιριάζει σε όλους».
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.