Μιλήσαμε με τον Μ. Σπανό Ιδρυτή-Διευθύνοντα Σύμβουλο της Global Sustain Group και VP Sustainability, Board Member του CEO Clubs Greece, ο οποίος διαθέτει σημαντική εμπειρία σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, εταιρικής υπευθυνότητας, εταιρικής διακυβέρνησης και υπεύθυνων επενδύσεων.Συζητήσαμε για την βιωσιμότητα, τις εταιρείες και την στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης αλλά και τις επενδύσεις με κριτήρια ESG δηλαδή Environmental, Social, Governance, ήτοι θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης.
Πως μπορούν οι εταιρείες και οι οργανισμοί να αντιληφθούν πιο γρήγορα την ανάγκη για βιωσιμότητα?
Εάν οι εταιρείες είναι εισηγμένες σε χρηματιστηριακή αγορά, τότε η πίεση από τους επενδυτές και τις ρυθμιστικές αρχές για δημοσίευση δεικτών βιωσιμότητας θα αρχίσει να γίνεται μεγαλύτερη, αν μια εταιρεία αιτηθεί χρηματοδότηση από τράπεζα ή επενδυτικό επιχειρηματικό κεφάλαιο, τότε θα πρέπει να αξιολογηθεί για τον κίνδυνο που προκύπτει από παράγοντες βιωσιμότητας, ενώ αν μια εταιρεία αποτελεί μέρος προμηθευτικής αλυσίδας μιας μεγάλης εταιρείας, τότε ενδέχεται να υποβληθεί σε έλεγχο για την απόδοσή της σε θέματα εταιρικής υπευθυνότητας και βιώσιμης ανάπτυξης, κυρίως μέσω σχετικών οδηγιών και προτύπων, πριν καν ξεκινήσει η συνεργασία μεταξύ τους.
Τι πρέπει να κάνουν οι εταιρείες και από που πρέπει να αρχίσουν?
Οι εταιρείες θα πρέπει να σχεδιάσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τη συγκρότηση μιας ομάδας και δομής διακυβέρνησης, την εκπαίδευση και κατάρτιση, την αναγνώριση και προτεραιοποίηση των ενδιαφερόμενων μερών της εταιρείας, την ανάλυση και ιεράρχιση των ουσιαστικών θεμάτων βιώσιμης ανάπτυξης που θα εστιάσει, τη σύνδεση αυτών με τους στρατηγικούς στόχους της εταιρείας, την εκπόνηση μιας πολιτικής βιώσιμης ανάπτυξης, την επιλογή και εφαρμογή των κατάλληλων προτύπων και οδηγιών για την ανάλυση και δημοσιοποίηση των δεικτών αποδοτικότητας σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και τέλος την κατάρτιση ενός πλάνου δράσεων για την υλοποίηση, χρηματοδότηση, υποστήριξη και παρακολούθηση αυτής της στρατηγικής.
Το μέγεθος μιας εταιρείας παίζει ρόλο στην αντίληψη για την βιωσιμότητα?
Ναι και όχι και εξαρτάται πως μετράμε το μέγεθος. Η μεθοδολογία για την εκπόνηση μιας στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης είναι η ίδια για κάθε μέγεθος εταιρείας και για κάθε κλάδο δραστηριοποίησης. Τα τελευταία χρόνια, η δημοσιοποίηση δεικτών αποδοτικότητας βιώσιμης ανάπτυξης και πολιτικών δέουσας επιμέλειας, είναι πλέον μέρος σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας και κανονισμών που έχουν ενσωματωθεί και στο ελληνικό δίκαιο. Μάλιστα οι υποχρεώσεις ξεκινάνε από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ οι απαιτήσεις για μεγάλες εταιρείας (άνω των 500 εργαζομένων) αυξάνονται σημαντικά. Ο κύκλος εργασιών και το ύψος του ενεργητικού είναι ένα άλλο μέτρο μέτρησης μεγέθους το οποίο επίσης διαφοροποιεί το βαθμό πολυπλοκότητας ενσωμάτωσης και δημοσιοποίησης παραγόντων βιωσιμότητας. Οπωσδήποτε όμως η επένδυση στη διαχείριση θεμάτων βιωσιμότητας είναι μικρότερη για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στην Ελλάδα είμαστε στο ίδιο επίπεδο με τις υπόλοιπες χώρες?
Στην Ελλάδα ο βαθμός ενσωμάτωσης της βιωσιμότητας στην επιχειρηματική στρατηγική είναι αργός, αλλά σταθερά αυξανόμενος. Είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να αντιληφθούν τη βιωσιμότητα ως επιχειρηματική ευκαιρία και όχι μόνο ως διαχείριση κινδύνου και κανονιστική υποχρέωσης. Οι νέες κανονιστικές απαιτήσεις, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε με θέματα κλιματικής αλλαγής και της πανδημίας, η ενσωμάτωση κινδύνων βιωσιμότητας στη διαδικασία λήψης πιστοδοτικών και επενδυτικών αποφάσεων, καθώς και η πρόληψη «ατυχημάτων» στην εφοδιαστική αλυσίδα που σχετίζονται μεταξύ άλλων με υγεία και ασφάλεια εργαζομένων, ανθρώπινα δικαιώματα και εταιρική διακυβέρνηση, αναμένεται να αυξήσουν τον αριθμό των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν στρατηγικά θέματα βιώσιμης ανάπτυξης. Από την άλλη αναμένεται να δημιουργήσουν σημαντικές νέες αγορές, προϊόντα και υπηρεσίες.
Οι νέες επενδύσεις ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχουν για να εκπληρώνουν τα κριτήρια ESG?
ESG δηλαδή Environmental, Social, Governance, ήτοι θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης. Με άλλα λόγια όταν ένας επενδυτής εξετάζει τη βιωσιμότητα μια επένδυσης, οφείλει πλέον, εκτός από την εκτίμηση χρηματοοικονομικών παραγόντων να λάβει υπόψη του και θέματα ESG, όπως μεταξύ άλλων κλιματική αλλαγή, απόβλητα και απορρίμματα, διαχείριση νερού, βιοποικιλότητα, κυκλική οικονομία, μόλυνση (για το E), κοινωνική συνοχή, ανθρώπινα δικαιώματα, εκπαίδευση, υγεία και ασφάλεια (για το S), ανεξαρτησία, επάρκεια και πολυμορφία Διοικητικού Συμβουλίου, κώδικες δεοντολογίας, πολιτικές δέουσας επιμέλειας, διαφάνεια και λογοδοσία (για το G). Εάν μια εταιρεία δεν δημοσιοποιεί πλέον τέτοια σχετική πληροφόρηση τότε δεν θα περιλαμβάνεται στις επιλογές επενδυτών, δεν θα είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση από πιστοδοτικό ίδρυμα, ενώ ακόμα και οι ασφαλιστικές (και αντασφαλιστικές) εταιρείες δεν θα αναλαμβάνουν τον κίνδυνο ασφάλισης. Στην καλύτερη περίπτωση το ασφάλιστρο κινδύνου θα είναι υψηλό, όπως και το επιτόκιο στην περίπτωση των δανειοδοτήσεων ακριβό, ενώ παράγοντες βιωσιμότητας θα λαμβάνονται υπόψη ακόμα και στις εξασφαλίσεις.
Οι κυβερνήσεις ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσουν για να οδηγήσουν προς αυτή την κατεύθυνση τις κοινωνίες?
Οι κυβερνήσεις οφείλουν να τηρήσουν απαρέγκλιτα τις υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει από τη δέσμευσή τους σε παγκόσμιες συμφωνίες και πρωτοβουλίες όπως οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η επιπλέον δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050 και η Νέα Πράσινη Συμφωνία (Green Deal), θα δώσει το πλαίσιο, τα εργαλεία, τη χρηματοδότηση και τους μηχανισμούς στα Κράτη-Μέλη να υποστηρίξουν σημαντικά την περαιτέρω ενσωμάτωση της βιωσιμότητας από επιχειρήσεις και οργανισμούς, ανεξαρτήτου μεγέθους και κλάδου δραστηριοποίησης. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ενεργοποιήσουν και να στελεχώσουν κατάλληλα τις υπηρεσίες τους ώστε να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις άμεσα και αποτελεσματικά σε αυτό που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διακηρύσσει: Τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Πως πήγε για την εταιρεία σας το 2020?
Το 2020 εξελίχθηκε τελικά σε μια πολύ καλή χρονιά παρόλες τις δυσκολίες που έφερε η πανδημία. Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί αντιλήφθηκαν άμεσα τη σημαντικότητα των θεμάτων βιωσιμότητας στην επιχειρηματική τους λειτουργία και αποφάσισαν να επενδύσουν στις υπηρεσίες μας. Επίσης βοήθησε πολύ και οι ραγδαίες εξελίξεις στην εφαρμογή του Πλαισίου Βιώσιμων Χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αποτέλεσμα να έχουμε αυτή τη στιγμή ένα πελατολόγιο το οποίο να περιλαμβάνει επιχειρήσεις (εισηγμένες αλλά και μικρομεσαίες), τράπεζες, διαχειριστές κεφαλαίων, διεθνείς χρηματοδοτικούς και αναπτυξιακούς οργανισμούς, αλλά και Δήμους, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, ακαδημαϊκά ιδρύματα και επιχειρηματικούς φορείς.
Ποια είναι τα σχέδια σας για το 2021?
Το 2021 στοχεύουμε να ενισχύσουμε το χαρτοφυλάκιο αλλά και την ομάδα μας στον τομέα παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών προς εταιρείες, τράπεζες και επενδυτές και σχεδιάζουμε μια σημαντική ανανέωση των υπηρεσιών μας προς τα μέλη μας, το οποίο αποτελεί επίσης σημαντικό μέρος της δραστηριότητάς μας. Επίσης σχεδιάζουμε ήδη το επόμενο Sustainability Forum τον Οκτώβριο και το ESG & Sustainable Finance Forum τον Νοέμβριο, δύο πολύ σημαντικά μας συνέδρια τα οποία υλοποιούμε την τελευταία δεκαετία. Τέλος διερευνούμε και εξετάζουμε προοπτικές συνεργασίας οι οποίες δημιουργούν προστιθέμενη και διαμοιραζόμενη αξία στην εταιρείας μας αλλά και στους κοινωνικούς μας εταίρους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
