Οι αποκλεισμοί και οι περιορισμοί που εισήχθησαν για τον έλεγχο της εξάπλωσης του COVID-19 έχουν οδηγήσει σε τεράστιες αλλαγές την αστική ζωή.
Μετά την εξάπλωση του ιού, τα πολυσύχναστα κέντρα των πόλεων έμειναν κενά, καθώς αποφεύγονται υπέρ των προαστιακών περιοχών όπου η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι ευκολότερη και η επαφή με την ύπαιθρο είναι πιο εύκολο να επιτευχθεί.
Η ανάπτυξη και η εφαρμογή των εμβολίων προσφέρουν την ελπίδα για μερική αποκατάσταση της κανονικότητας στις πόλεις. Ωστόσο, ο αντίκτυπος του COVID-19 θα μπορούσε -όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα στοιχεία- να διαρκέσει πολύ περισσότερο.
Συγκεκριμένα, η πανδημία έχει ήδη δείξει πόσο επιζήμια μπορεί να είναι η συμφόρηση, η ρύπανση και η έλλειψη πράσινου χώρου–συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο αυτοί οι παράγοντες συνέβαλαν στη σοβαρότητα των προβλημάτων από τα οποία υπέφεραν οι κάτοικοι των πόλεων. Για πρώτη φορά , έχουμε την ευκαιρία να αλλάξουμε τη ζωή της πόλης προς το καλύτερο.
Η Βαρκελώνη προσφέρει ένα παράδειγμα για το πώς μπορούν να μετατραπούν οι αστικές περιοχές, ούτως ώστε να μειωθεί η ρύπανση και να αυξηθεί η πρόσβαση στον πράσινο χώρο.Η πόλη αυτή υπήρξε πρωτοπόρα και στην εφαρμογή των superblocks, που εισήχθησαν για πρώτη φορά το 2016, ως μέρος του πράσινου πολεοδομικού σχεδιασμού.
Τα Superblocks αποτελούνται από γειτονιές εννέα μπλοκ. Έτσι, η κυκλοφορία περιορίζεται σε μεγάλους δρόμους γύρω από τα superblocks, αφήνοντας τους δρόμους μέσα για πεζούς και ποδηλάτες.Πρόσφατα,μάλιστα, ανακοινώθηκαν περαιτέρω σχέδια για την επέκταση των πράσινων ζωνών στην κεντρική περιοχή της πόλης.
Πρόκειται για μια σημαντική επέκταση των ζωνών χαμηλής κυκλοφορίας, δίνοντας προτεραιότητα στους πεζούς και τους ποδηλάτες για τη μείωση της ρύπανσης και την παροχή χώρων πρασίνου.
Το νέο σχέδιο θα καλύψει 21 δρόμους και θα διαθέτει χώρο για 21 νέες πλατείες πεζών. Τουλάχιστον το 80% κάθε δρόμου πρέπει να σκιάζεται από δέντρα το καλοκαίρι και το 20% να είναι μη ασφαλτοστρωμένο. Ένας δημόσιος διαγωνισμός τον Μάιο του 2021 πρόκειται να αποφασίσει για τον τελικό σχεδιασμό.
Ως απώτερος σκοπός του σχεδίου έχει τεθεί το εξής: κανένας κάτοικος να μην απέχει περισσότερο από 200 μέτρα από έναν πράσινο χώρο.
Φυσικά, υπάρχουν πολλά οφέλη για τη δημιουργία αστικών χώρων πρασίνου όπως αυτά που προαναφέρθηκαν, αφού μεριμνούν για την βελτίωση της ποιότητας του αέρα και των επιπέδων θορύβου στους δρόμους χωρίς αυτοκίνητα και την μείωση των επιπέδων διοξειδίου του αζώτου (NO₂) από την οδική κυκλοφορία.
Άλλωστε, η έκθεση σε υψηλό επίπεδο νο₂ μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά αναπνευστικών προβλημάτων.Ταυτόχρονα, οι χώροι πρασίνου έχουν αποδειχθεί ότι βελτιώνουν την ψυχική υγεία, καθώς και ότι οδηγούν σε μείωση του κινδύνου παχυσαρκίας και διαβήτη–καταστάσεις, οι οποίες αυξάνουν σημαντικά την ευπάθεια στο COVID-19.
Η εξέλιξη της πανδημίας έκανε την υπόθεση για έναν πιο οικολογικό πολεοδομικό σχεδιασμό ακόμα πιο επιτακτική. Ωστόσο, αυτά τα σχέδια συνήθως απαιτούν έναν μεγάλο προϋπολογισμό.
Τα εμπόδια για την δημιουργία των πράσινων πόλεων
Παρόλα τα θετικά, οι πράσινες πόλεις ενδέχεται να συμπαρασύρουν και αρνητικές απόρροιες. Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι η υψηλή ζήτηση για στέγαση, οδηγώντας σε επακόλουθες αυξήσεις των τιμών των ακινήτων.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει στον εκτοπισμό και τον οικονομικό όλεθρο των κατοίκων της περιοχής και των επιχειρήσεων. Πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε τα σπίτια να παραμείνουν προσιτά και οι αστικές πράσινες ζώνες να μην μετατραπούν σε μηχανές παραγωγής υπεραξίας.
Συγχρόνως, τα μέτρα αποκλεισμού για τον ιό υπογράμμισαν τη διαφορά στις συνθήκες διαβίωσης που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των πόλεων. Οι πράσινες πρωτοβουλίες πρέπει να λειτουργούν για όλες τις κοινωνικοοικονομικές ομάδες και δεν οφείλουν να επιδεινώνουν τις υπάρχουσες ανισότητες.
Επιπλέον, ενώ τα κέντρα των πόλεων είναι οι συνήθεις περιοχές εστίασης για οικολογικές πρωτοβουλίες, τα προάστια και άλλες περιφερειακές περιοχές χρειάζονται επίσης φροντίδα.
Ο στόχος είναι να μειωθεί συνολικά η εξάρτηση από τον άνθρακα και όχι να μετατοπιστεί απλώς από την μια περιοχή στην άλλη ή από τον έναν τομέα στον άλλο.
Το σχέδιο θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει μέτρα για να καταστούν οι ιδιωτικές και δημόσιες συγκοινωνίες καθ’ όλα βιώσιμες. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αντικατάσταση των συμβατικών οχημάτων με οχήματα μηδενικών εκπομπών και την παροχή άφθονης υποδομής, όπως αποκλειστικές λωρίδες και σταθμούς φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα.
Εντούτοις, οι πόλεις διαφέρουν σημαντικά στο πώς φαίνονται και λειτουργούν. Εάν άλλες πόλεις επιλέξουν να ακολουθήσουν το μοντέλο της Βαρκελώνης, τα τοπικά ζητήματα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά πριν την εφαρμογή ενός αντίστοιχου σχεδίου.
Τα Superblocks λειτουργούν πολύ καλά σε ένα τακτοποιημένο σύστημα πλέγματος όπως στην κεντρική Βαρκελώνη, αλλά πολλές πόλεις δεν διαθέτουν ένα καλά σχεδιασμένο οδικό ή κυκλοφοριακό σύστημα. Αυτό φυσικά, δεν υπονοεί ότι οι υπόλοιπες πόλεις δεν πρέπει να στοχεύσουν στην αλλαγή.
Εν κατακλείδι, στην περίπτωση που εφαρμοστούν τέτοιες παρεμβάσεις, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου τις καθημερινές ανάγκες των πολιτών για να αποφύγουμε την προσθήκη επιπλέον επιβαρύνσεων σε αυτές.
Έτσι, εάν πρόκειται να περιοριστεί η κυκλοφορία με κινητήρα, πρέπει να ληφθεί υπόψη η διαθεσιμότητα δημόσιων συγκοινωνιών, η ασφαλής υποδομή για περπάτημα και ποδηλασία καθώς και η κατάλληλη οδική δομή για βασικές υπηρεσίες ή παραδόσεις.
Ως εκ τούτου, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις κεφαλαίου για την υποστήριξη αυτών των σχεδίων. Το σχέδιο της Βαρκελώνης προβλέπεται να κοστίσει 46,5 εκατομμύρια δολάρια, ενώ θα απαιτηθεί και μεγαλύτερο ποσό εάν πρόκειται να εφαρμοστεί σε περισσότερες περιοχές.
Οι πόλεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο και στις φτωχότερες χώρες δεν μπορούν να αντέξουν τέτοιου είδους ποσά. Επιπλέον, η πανδημία έχει αφήσει αρκετές πόλεις φορτωμένες με τεράστιο χρέος.
Ως αποτέλεσμα, οι πρωτοβουλίες της πράσινης πόλης πρέπει να είναι μακροπρόθεσμες-και να δημιουργούνται με την υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών. Η αναγνώριση των πλεονεκτημάτων της πράσινης διαβίωσης και η ενημερωμένη υποστήριξη των εξελίξεων θα οδηγήσουν σε θετικές αλλαγές συμπεριφοράς για τους πολίτες.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
