Χρονιά ανάπτυξης και ανασυγκρότησης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας κρίνεται το 2025, ιδιαίτερα μετά το σχέδιο μαμούθ της τάξης των 800 δις. ευρώ που ανακοίνωσε χθες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με την Ελλάδα και τις εγχώριες εταιρείες να θέλουν να συμμετάσχουν ενεργά, αποκτώντας σημαντικό μερίδιο στην αγορά.
Η Ελλάδα είναι βάσει αριθμών ένας από τους «καλύτερους πελάτες» για εξοπλιστικά, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις , από το 1974 μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί πάνω από 250 δισ. ευρώ, καθώς να σημειωθεί ότι είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που έχει υπαρκτή απειλή με το casus belli της Τουρκίας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι συνολικές αμυντικές δαπάνες των κρατών μελών της ΕΕ αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 30% μεταξύ 2021 και 2024, φτάνοντας τα 326 δισ. ευρώ το 2024, που αντιστοιχεί περίπου στο 1,9% του ΑΕΠ της ΕΕ.
Η Ελλάδα, λόγω της γεωπολιτικής της θέσης και των προκλήσεων ασφαλείας που αντιμετωπίζει, παραδοσιακά διατηρεί υψηλό ποσοστό αμυντικών δαπανών σε σχέση με το ΑΕΠ της. Αν και τα ακριβή στοιχεία ποικίλλουν ανά έτος, η Ελλάδα συχνά κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων χωρών της ΕΕ σε αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει προχωρήσει σε σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτά περιλαμβάνουν την προμήθεια σύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών, όπως τα Rafale, την αναβάθμιση των υπαρχόντων F-16 σε έκδοση Viper, καθώς και την απόκτηση νέων φρεγατών για το Πολεμικό Ναυτικό. Επιπλέον, έχουν γίνει επενδύσεις σε συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας και σε σύγχρονα τεθωρακισμένα οχήματα.
Το νέο σχέδιο της Κομισιόν για την άμυνα
Το σχέδιο Rearm Europe που πρότεινε η πρόεδρος της Κομισιόν, Φον ντερ Λάιεν, και θα συζητηθεί τις επόμενες ημέρες, θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη της ΕΕ να δαπανήσουν έως και 800 δισ. ευρώ περισσότερα για την άμυνά τους την επόμενη πενταετία.
Το ταμείο «Rearm» θα παρέχει δάνεια ύψους 150 δισ. ευρώ στα κράτη-μέλη. Ο κοινοτικός προϋπολογισμός θα επιτρέψει τη συγκέντρωση των απαραίτητων ποσών στις αγορές, την εγγύησή τους και τον δανεισμό τους στα κράτη μακροπρόθεσμα. Ο τελευταίος θα πρέπει στη συνέχεια να τους αποζημιώσει. Με βάση τις διαβεβαιώσεις της Κομισιόν, χάρη σε αυτόν τον μηχανισμό, περίπου 20 κράτη-μέλη της ΕΕ θα μπορούν να επωφεληθούν από πολύ καλύτερο επιτόκιο απ’ ό,τι αν δανείζονταν μόνες τους.
Μπορεί η Ελλάδα να μπει με αξιώσεις στην αγορά;
Αυτό είναι ένα ερώτημα που ακόμα δεν μπορεί να απαντηθεί με βεβαιότητα. Καθώς η Ελλάδα ως η χώρα με τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά προγράμματα, δεν έχει μεγάλες εταιρείες για να μπορεί να παράγει, να συντηρηθεί και να εξάγει, ένα στοίχημα το οποίο θέλει να κερδίσει στο μέλλον, με σύμμαχο τον νέο σχεδιασμό και κατεύθυνση της Ευρώπης προς την άμυνα.
Αυτό που λένε άνθρωποι της αγοράς, είναι ότι πλέον η Ευρώπη αντιλήφθηκε ότι οι καιροί είναι δύσκολοι, η κατάσταση στις περιοχές γύρω μας (Ουκρανία, Ισραήλ, Παλαιστίνη) κλιμακώνεται και πρέπει να είναι προετοιμασμένη για τα πάντα.
Αυτό το νέο σχέδιο θα μπορούσε να βάλει και την Ελλάδα στον…χάρτη των αμυντικών συστημάτων, να αναπτυχθεί η αγορά και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα, δίνοντας πολλαπλά οφέλη στην χώρα και την οικονομία. Ωστόσο αυτό που αναφέρουν, είναι ότι οι ελληνικές εταιρείες έχουν μείνει σχετικά πίσω, τους λείπει η εμπειρία και η υποστήριξη και εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις που περιορίζουν την ανταγωνιστικότητά τους σε διεθνές επίπεδο.
Η έλλειψη επενδύσεων στην έρευνα και ανάπτυξη, η περιορισμένη διεθνής παρουσία και συνεργασίες, η γραφειοκρατία και διάφορα θεσμικά εμπόδια, η ανεπαρκής κρατική στήριξη και χρηματοδότηση καθώς και η περιορισμένη συμμετοχή σε ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, είναι μερικοί από τους λόγους που οι ελληνικές εταιρείες έχουν μείνει πίσω, και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να…βγάλουν τα όπλα τους.
Οι ελληνικές εταιρείες που μπορούν να πρωταγωνιστήσουν
Μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες, η Theon του Κρίστιαν Χατζημηνά, είναι ελληνική, εισηγμένη στον Euronext ωστόσο παρά το ότι το 95% της πασραγωγής γίνεται στην Ελλάδα, το 95% των εσόδων της έρχονται από το εξωτερικό.
Μάλιστα, η εισηγμένη στον Euronext εταιρεία έχει δει την κεφαλαιοποίησή της να αυξάνεται κατακόρυφα μετά τις νέες κινήσεις της ΕΕ στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας.
Η THEON αυξάνει κατακόρυφα τα μερίδια αγοράς της στην Ευρώπη. Μέσα στο 2025 έχει πραγματοποιήσει παραγγελίες συνολικού ύψους €53 εκατ., προερχόμενες από 12 χώρες συνολικά. Αυτές οι παραγγελίες προστίθενται στο ήδη αυξημένο ανεκτέλεστο υπόλοιπο παραγγελιών της THEON, ύψους περίπου €650 εκατ. από τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Η Intracom Defence, της οποίας πρόεδρος πρόσφατα ανέλαβε ο Μιχάλης Τσαμάζ, είναι ελληνική εταιρεία με μακροχρόνια διεθνή παρουσία στον χώρο των αμυντικών συστημάτων. Ανήκε στον όμιλο του Σωκράτη Κόκκαλη, ωστόσο εξαγοράστηκε τον Μάιο του 2023 από την ισραηλινή Ιsrael Aerospace Industries (IAI).
H SCYTALYS, είναι μέλος του Ομίλου EFA GROUP του Κρίστιαν Χατζημηνά, ιδρύθηκε το 1993 στην Ελλάδα και ειδικεύεται στο σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την εγκατάσταση και τις δοκιμές. Διαθέτει γραφεία σε 3 διεθνείς περιοχές (Ελλάδα, ΗΠΑ, Σιγκαπούρη) για την εξυπηρέτηση των πελατών της σε 14 χώρες παγκοσμίως.
Ωστόσο στα οπλικά συστήματα φαίνεται πως θέλει να μπει και η Unisystems η εταιρεία πληροφορικής του Θεόδωρου Φέσσα. Μάλιστα η προ ολίγων μηνών τοποθέτηση του κ. Τσαμάζ ως πρόεδρος του ΔΣ, σε συνδυασμό με την τοποθέτησή του και ως πρόεδρος στο ΔΣ της Intracom Defence, αναμένεται να φέρει σημαντικές συνεργασίες των δύο εταιρειών στην αμυντική βιομηχανία.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
