Η συνήθης θεώρηση είναι πως τα οικονομικά είναι για τους αριθμούς. Η καθηγήτρια του Χάρβαρντ Κλόντια Γκόλντιν, λέει βροντόφωνα, πως όχι. Τα οικονομικά είναι -και οφείλουν να είναι- για τους ανθρώπους. Η τρίτη γυναίκα που πήρε Νόμπελ Οικονομικών, αλλά η πρώτη που βραβεύτηκε με τος σημαντικό βραβείο μόνη της, για το έργο ζωής της, που ρίχνει φως στις επιδόσεις των γυναικών στην αγορά εργασίας. Η αρχή της, πως στην οικονομία άνδρες και γυναίκες διαφέρουν επιβεβαιώνεται απ’ την σκληρή σημερινή πραγματικότητα στην Ελλάδα.
Επικρατεί στο καιρό μας, η λεγόμενη «λαίμαργη εργασία», αυτή με τα ατελείωτα ωράρια, σχεδόν συνεχομένη, η ανταγωνιστική, που υποτιμά τη συνεργασία και την ποιότητα ζωής. Οι Ελληνίδες αν και μητέρες και με σούπερ πρωταγωνιστική δουλειά στο σπίτι, είναι διατεθειμένες να την κάνουν. Κι όμως μέχρι σήμερα, το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι το δεύτερο χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τις ερευνητικές αναφορές της Alpha Bank, ανάμεσα στα κράτη της ΕΕ η Ελλάδα βρίσκεται στη προτελευταία θέση υπερτερώντας μόνο έναντι της Ιταλίας. Τα χαμηλά ποσοστά απασχόλησης στις γυναίκες, στους νέους και στους ηλικιωμένους, διαμορφώνουν την συνολική εικόνα της εργασίας. Συγκεκριμένα, για την Ελλάδα, το ποσοστό απασχόλησης στους άνδρες βρίσκεται στο 78,2%, κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 80,9%, ενώ στις γυναίκες το αντίστοιχο ποσοστό 59,8% και θλιβερά υπολείπεται σημαντικά του 70,9% μέσου όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, το χάσμα απασχόλησης μεταξύ των φύλων στην Ελλάδα, ή Gender Employment Gap είναι το τρίτο μεγαλύτερο στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά από εκείνα της Ρουμανίας και της Ιταλίας, με τις επιδόσεις των εν λόγω χωρών να υστερούν σημαντικά σε σύγκριση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.
Σύμφωνα με το σχέδιο για την ελληνική οικονομία της Επιτροπής Πισσαρίδη, η οποία παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2020, οι βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη ουσιαστικής σύγκλισης του ελληνικού με το μέσο ευρωπαϊκό εισόδημα ήταν η ισχυρή αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και η σημαντική αύξηση της απασχόλησης μέσω της μείωσης της ανεργίας και της αύξησης της συμμετοχής στην αγορά εργασίας υποαπασχολούμενων ομάδων του πληθυσμού όπως οι γυναίκες, οι νέοι και οι ηλικιωμένοι. Μα η έλλειψη οργανωμένων υπηρεσιών και παροχών αναφορικά με τη φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων αποκλείει τις Ελληνίδες. Αυτό αποτυπώνεται στα επιμέρους ποσοστά απασχόλησης των γυναικών ανά αριθμό παιδιών που κυμαίνονται από 68,3% στις γυναίκες χωρίς παιδιά, έως 56,1% σε αυτές που έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά . Για το 2025 προβλέπονται προγράμματα για επιπλέον θέσεις ή παροχή voucher σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, αλλά και θεσμικά μέτρα για τις τρίτεκνες οικογένειες, όπως η αύξηση της ποσόστωσης στις προσλήψεις στον δημόσιο τομέα. Είναι μεν, κάποια μέτρα βοηθητικά αυτά, ανάλογα και την ποιότητα της εφαρμογής βέβαια, αλλά το θέμα είναι συνολικής ανισότητας που επικρατεί στους τομείς της οικονομίας και της εργασίας.
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ή Global Gender Gap Report 2024 – World Economic Forum εντόπισε πως οι ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να έχουν πολύ καλή αντιμετώπιση και επίπεδο της ισότητας ανδρών και γυναικών στην εργασία, σε σχέση με άλλες τόπους του πλανήτη, καλύπτοντας σήμερα περισσότερα από τα 3/4 του έμφυλου χάσματος, η αλλιώς το ποσοστό κατά μέσον όρο του 75,1% ενός υψηλού επιπέδου ακριβούς ισότητας. Συγκεκριμένα, καταλαμβάνουν επτά θέσεις από τις δέκα πρώτες θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη, με την Ισλανδία να βρίσκεται στην πρώτη θέση και να ακολουθούν 2η η Φινλανδία, 3η η Νορβηγία, 5η η Σουηδία, η Γερμανία 7η, η Ιρλανδία 9η και η Ισπανία 10η. Όσον αφορά τη χώρα μας, κατατάσσεται στην 73η θέση στο σύνολο 146 χωρών, με βαθμολογία αξιολόγηση κατά μέσον όρο 71,4%. Και πάλι καλά λέμε, μιας και η κατάταξη είναι βελτιωμένη σε σύγκριση με το 2023, που είμασταν κατά 20 θέσεις πιο χαμηλοί! Από τις επιμέρους συνιστώσες του δείκτη, σημαντική βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά καταγράφηκε στις κατηγορίες εκπαίδευση και πολιτική, αν και η βαθμολογία μας ειδικά σε αυτην την τελευταία αυτή κατηγορία παραμένει χαμηλή.
Στον τομέα της οικονομίας η επίδοση της Ελλάδας για τις γυναίκες είναι ίση με 68%, εξαετίας της μη συμμέτοχης των Ελληνίδων στο εργατικό δυναμικό, αλλά και με μέσον όρο αξιολόγησης στο 63,8% των μισθολογικών ανισοτήτων και του πολύ χαμηλού ποσοστού αξιολόγησης κατά μέσον όρο 45,6% των γυναικών, που κατέχουν θέση ευθύνης, ως διευθυντικά στελέχη και ανώτερες αξιωματούχοι. Α! Έχουμε όμως και μια ανέλπιστη πρωτεία! Η Ελλάδας πιάνει σχεδόν 100% και βρίσκεται στην υψηλότερη θέση στην κατηγορία επαγγελματίες και τεχνικό προσωπικό, η οποία εκφράζει την αναλογία των εργαζόμενων γυναικών σε αυτές τις θέσεις. Η μείωση του χάσματος απασχόλησης μεταξύ των φύλων είναι σημαντικός στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ για τις ροές απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, το ποσοστό των γυναικών εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ανήλθε το 2024 στο 48,15% επί του συνόλου των εργαζομένων, αυξημένο σε σύγκριση με το 2023 που ήταν 47,96%. Όμως πέρα απ την Ευρώπη η γεφύρωση του χάσματος μοιάζει σαν ένα επείγον ζητούμενο της σύγχρονης Ελλάδας, που ένα απ τα μεγαλύτερα της θέματα συνεχίζει να είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού.
Η Ελληνίδα έχει να αντιμετωπίσει εργασία και καριέρα και οικογένεια ισορροπώντας σχεδόν σε δύο σύμπαντα. Ο κόσμος γύρω της μοιάζει να μη φωτίζει ούτε εκείνη, ούτε τις δυο άκρες κάθε ζωής, τη νεότητα και τους ηλικιωμένους. Βρίσκει παντού βαρίδια και εμπόδια και ενώ η εποχή ευαγγελίζεται εξέλιξη και φέρνει τη νέα σούπερ τεχνολογική πραγματικότητα, το χάσμα φύλου που μεγαλώνει στη διάρκεια της ζωής καθεμιάς Ελληνίδας.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
