19 Φεβ 2025
READING

“Madman Theory” Reloaded: νέα πολλαπλά μέτωπα από τον Τραμπ, η ναυτιλία βυθισμένη στην αβεβαιότητα

4 MIN READ

“Madman Theory” Reloaded: νέα πολλαπλά μέτωπα από τον Τραμπ, η ναυτιλία βυθισμένη στην αβεβαιότητα

“Madman Theory” Reloaded: νέα πολλαπλά μέτωπα από τον Τραμπ, η ναυτιλία βυθισμένη στην αβεβαιότητα

Με λιγότερο από έναν μήνα να έχει περάσει από όταν ο Ντόναλτ Τραμπ ορκίστηκε για δεύτερη φορά πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών έχει αξία να δούμε τις πρώτες κινήσεις του που φαίνεται να επηρεάζουν τον ναυτιλιακό κλάδο. Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε ηχηρή είσοδο στον Λευκό Οίκο, αφού από την πρώτη κιόλας ημέρα της προεδρίας του υπέγραψε αρκετές αποφάσεις που ενδέχεται να έχουν – μένει να φανεί το πόσο σημαντική – επιρροή στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία.

Η – Σχεδόν Εμμονική – Πολιτική Δασμών

«Εν αρχή των πάντων» είναι οι δασμοί για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος σε ένα «deja vu» του 2018, ανακοίνωσε επιπλέον δασμούς σε Κίνα, Μεξικό και Καναδά πριν «απειλήσει» τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Ρωσία, την Ινδία, αλλά και τις χώρες του BRICS μεταξύ άλλων. Ο Τραμπ, ακολουθώντας σχεδόν πάντα τη «στρατηγική του τρελού» (madman strategy), ανοίγει πολλαπλά μέτωπα, απειλεί εχθρούς και συμμάχους, στοχεύοντας στο να είναι αυτός ο οποίος στο τέλος θέτει τον τόνο και τους όρους του παιχνιδιού.

Οι απειλές, ωστόσο, για δασμούς έχουν δημιουργήσει αυξημένη κινητικότητα στο κομμάτι της εμπορικής ναυτιλίας με τους περισσότερους φορτωτές να επιταχύνουν τις διαδικασίες και να προσπαθούν να μεταφέρουν όσο το δυνατόν νωρίτερα τα φορτία τους ώστε να αποφύγουν πιθανές ταρίφες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα λιμάνια των Ηνωμένων Πολιτειών να αναφέρουν μεγαλύτερους όγκους φορτίου κατά τις πρώτες εβδομάδες του 2025, με αυξημένα φορτία κυρίως από τις χώρες που «απειλούνται» πιο άμεσα, όπως είναι η Κίνα, ο Καναδάς και το Μεξικό.

Με τις δύο τελευταίες, ωστόσο, ο Ντόναλτ Τραμπ ήρθε σε συμφωνία για αναβολή της αρχικής ημερομηνίας κυρώσεων και εκφράζοντας διάθεση για επαναξιολόγηση της κατάστασης έπειτα από 30 ημέρες (αρχές Μαρτίου). Έπειτα από επικοινωνία μεταξύ του Τραμπ και των αρχηγών Μεξικού και Καναδά και τις επιβεβαιώσεις (από τους δεύτερους) σχετικά με τον περιορισμό της μετανάστευσης και του εμπορίου ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ, μέσω αυστηρότερου ελέγχου των συνόρων, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών αποφάσισε την προσωρινή (;) αναβολή των επιπλέον δασμών.

Οι Πιέσεις για τον Έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά

Ο Τραμπ έχει κάνει ξεκάθαρο πως δεν θα ανεχτεί την περαιτέρω κινεζική εμπλοκή στη Διώρυγα του Παναμά, δηλώνοντας πως είναι διατεθειμένος να προχωρήσει ακόμα και σε πολεμική συμπλοκή για τον έλεγχο αυτής της κρίσιμης αρτηρίας του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου. Με δεδομένο πως υπάρχουν εταιρείες διαχείρισης λιμένων και τερματικών σταθμών που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή του καναλιού του Παναμά και συνδέονται με την Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν για την εκμετάλλευση της περιοχής από την πλευρά της Κίνας, η οποία βέβαια έχει αρνηθεί επανειλημμένα τις σχετικές «κατηγορίες».

Αν και ο πρόεδρος του Παναμά δήλωσε πως η Διώρυγα δεν τίθεται προς παραχώρηση προς καμία πλευρά, εκκίνησε διαδικασίες ελέγχου της Hutchison Ports με έδρα το Χονγκ Κονγκ σχετικά με τις δραστηριότητες στα λιμάνια του Κρίστομπαλ και του Μπαλμπόα, τα οποία διαχειρίζεται.

Το Πυροτέχνημα της Μετονομασίας του Κόλπου του Μεξικού

Σε ένα από τα γνωστά του κρεσέντα «πατριωτισμού», ο Ντόναλτ Τραμπ αποφάσισε να μετονομάσει τον Κόλπο του Μεξικού σε Κόλπο της Αμερικής. Προφανώς, η συγκεκριμένη κίνηση δεν έχει κάποιο ουσιαστικό αντίκτυπο στη ναυτιλιακή βιομηχανία, παρά αποτελεί μία απόφαση καθαρά για το θεαθήναι και για εσωτερική κατανάλωση και ικανοποίηση των πολιτών των ΗΠΑ.

Αν και διέταξε να αλλάξει το όνομα σε επίσημα κυβερνητικά έγγραφα, είναι δεδομένο πως ο Τραμπ δεν μπορεί να αναγκάσει κανένα άλλο κράτος να χρησιμοποιεί την «δική του» ονομασία για τον Κόλπο. Ωστόσο μπορεί να «αναγκάσει» τη Google. Η Αμερικάνικη εταιρεία άλλαξε το όνομα της εν λόγω θαλάσσιας περιοχής στους χάρτες της, προκαλώντας μάλιστα σωρεία αντιδράσεων που την ανάγκασαν να μπλοκάρει τις κριτικές και να διαγράψει εκατοντάδες αρνητικά σχόλια σχετικά με τη συγκεκριμένη απόφαση.

Κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα

Χωρίς να είναι φανερή ή/και άμεση η εμπλοκή του, το timing της εκεχειρίας μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ συνέπεσε χρονικά με την επάνοδο του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Φαίνεται πως ο Τραμπ δεν επιδιώκει γενικώς τις πολεμικές συρράξεις και προτιμάει την αποφυγή των συγκρούσεων, καθώς έτσι θεωρεί πως μπορεί να επιτύχει πιο άμεσα και πιο εύκολα τους στόχους του.

Αν και οι επιθέσεις έχουν σταματήσει τις τελευταίες εβδομάδες στην περιοχή, η ναυτιλιακή δραστηριότητα δεν έχει επιστρέψει, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ναυτιλιακών εταιρειών αναμένει εγγυήσεις για την ασφάλεια των πληρωμάτων και των πλοίων τους πριν επιστρέψουν στην Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ.

Τη συγκεκριμένη επιστροφή αναμένουν, μεταξύ άλλων, και οι ιθύνοντες του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), καθώς η επανατοποθέτηση του Σουέζ και της Ερυθράς Θάλασσας στον ναυτιλιακό χάρτη θα σημάνει και την ανάκτηση σημαντικού όγκου εμπορικού φορτίου, τον οποίο το λιμάνι του Πειραιά έχασε μέσα στο 2024 λόγω των επιθέσεων των Χούθι. Αυτός ήταν κι ο λόγος, άλλωστε, που τα ισπανικά λιμάνια της Βαλένθιας και του Αλχεθίρας φαίνεται να αφήνουν εκτός top-5 έπειτα από αρκετά χρόνια τον Πειραιά όσον αφορά τα πιο πολυσύχναστα λιμάνια της Ευρώπης σε όρους συνολικού όγκου εμπορευματοκιβωτίων για το 2024.

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.