Οι συνεργατικοί χώροι εργασίας (coworking spaces) ξεκίνησαν ως η απόλυτη τάση της νέας εποχής εργασίας, με εταιρείες, freelancers και startups να εγκαταλείπουν τα παραδοσιακά γραφεία προς όφελος της ευελιξίας, της δικτύωσης και της καινοτομίας.
Ωστόσο, η αρχική εκρηκτική ανάπτυξη που σημειώθηκε αμέσως μετά την πανδημία φαίνεται να επιβραδύνεται, χωρίς πάντως να εξαφανίζεται. Παρότι η ιδέα της κοινής εργασίας παραμένει ελκυστική, νέες προκλήσεις και αλλαγές στις επαγγελματικές συνήθειες που έχουν εμφανιστεί μεταμορφώνουν το τοπίο, οδηγώντας πολλούς συνεργατικούς χώρους σε μια φάση στασιμότητας.
Από τη ραγδαία ανάπτυξη στη σταδιακή υποχώρηση
Μετά την πανδημία, οι επιχειρήσεις αναθεώρησαν τη σχέση τους με την τηλεργασία, οδηγώντας στην άνθιση των coworking spaces. Η ανάγκη για ευελιξία και χαμηλότερα λειτουργικά κόστη έκανε τις εταιρείες να απομακρύνονται από τα παραδοσιακά ενοικιαζόμενα γραφεία και να στρέφονται σε συνεργατικούς χώρους. Η τάση αυτή ευνόησε μικρές επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και startups, οι οποίοι αναζητούσαν περιβάλλοντα εργασίας με υψηλές παροχές, αλλά χωρίς τις δεσμεύσεις μιας σταθερής έδρας.
Ωστόσο, η αρχική έκρηξη ζήτησης δείχνει πλέον να υποχωρεί. Παράγοντες όπως η επιστροφή σε παραδοσιακά γραφεία, η ενίσχυση της τηλεργασίας από το σπίτι και η αύξηση του κόστους ζωής οδηγούν πολλούς επαγγελματίες στο να επανεξετάσουν την ανάγκη χρήσης συνεργατικών χώρων.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι έρευνες όπως αυτή της Cushman & Wakefield δείχνουν ότι, η εργασία σε τέτοιους χώρους μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα έως και 20%.
Έτσι, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως αν η συνολική συμμετοχή των επιχειρήσεων αρχίζει να μειώνεται γίνεται κυρίως για λόγους κόστους ή προτιμήσεων των εργαζομένων και όχι αποδοτικότητας.
Πώς οι νέες τάσεις διαμορφώνουν το μέλλον των coworking spaces
Ένας από τους βασικούς λόγους της επιβράδυνσης στη ζήτηση είναι το γεγονός ότι η τηλεργασία έχει πλέον καθιερωθεί ως ένας βιώσιμος τρόπος εργασίας.
Εταιρείες και εργαζόμενοι συνειδητοποιούν πως, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα να εργάζονται από το σπίτι, οι δαπάνες για τη χρήση ενός συνεργατικού χώρου δεν είναι πάντα απαραίτητες. Παράλληλα, ο υβριδικός τρόπος εργασίας έχει διαφοροποιήσει τις ανάγκες των επαγγελματιών, με τις φυσικές συναντήσεις να μειώνονται και την ανάγκη για σταθερή έδρα να εξασθενεί.
Στην Ελλάδα, η κατάσταση ακολουθεί παρόμοια πορεία. Αν και υπήρξε σημαντική άνοδος στους συνεργατικούς χώρους στην Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις, η ζήτηση έχει σταθεροποιηθεί ή και μειωθεί σε ορισμένες περιπτώσεις. Πάντως, εταιρείες όπως η ελληνική ViOS συνεχίζουν να κάνουν επενδύσεις στο χώρο.
Ειδικότερα, η συγκεκριμένη εταιρεία διαχειρίζεται τρεις συνεργατικούς χώρους συνολικής χωρητικότητας 650 ατόμων. Όλα αυτά παρά την γενική αίσθηση ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, η αρχική αύξηση της ζήτησης φαίνεται να περιορίζεται, καθώς οι επιχειρήσεις αναζητούν πιο εξειδικευμένες λύσεις ή επιλέγουν διαφορετικά μοντέλα εργασίας.
Οι νέες προκλήσεις για τους συνεργατικούς χώρους
Η πτώση στη μαζικότητα της ζήτησης που υπήρχε αναγκάζει πολλούς παρόχους συνεργατικών χώρων να αναζητήσουν νέες στρατηγικές για να διατηρήσουν το ενδιαφέρον του κοινού τους.
Κάποιοι στρέφονται προς πιο εξειδικευμένα μοντέλα, προσφέροντας θεματικούς χώρους εργασίας που συνδυάζουν εργασία και ευεξία, όπως coworking spaces με yoga studios, χώρους διαλογισμού και γυμναστήρια. Η ViOS, για παράδειγμα, προσφέρει premium παροχές που περιλαμβάνουν χώρους άσκησης, διατροφικές επιλογές και περιβάλλοντα εργασίας με έμφαση στην ευεξία.
Ταυτόχρονα, εταιρείες όπως η WeWork, που άλλοτε κυριαρχούσαν στον χώρο των coworking spaces, αντιμετωπίζουν προκλήσεις βιωσιμότητας, με επενδυτές να αμφισβητούν το επιχειρηματικό τους μοντέλο. Η ανάγκη για διαφοροποίηση και προσαρμογή στις νέες συνθήκες γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.
Μια νέα εποχή για τα coworking spaces
Παρά τη γενικότερη επιβράδυνση, οι συνεργατικοί χώροι δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Αντίθετα, μεταβαίνουν σε ένα νέο μοντέλο, πιο στοχευμένο και προσαρμοσμένο στις νέες ανάγκες της αγοράς.
Oι χώροι εργασίες οδεύουν προς μια νέα εποχή
Οι χώροι που θα επιβιώσουν είναι αυτοί που θα καταφέρουν να διαφοροποιηθούν, να προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες και να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής εργασίας.
Αυτό που παρατηρούμε σήμερα δεν είναι το τέλος των συνεργατικών χώρων, αλλά μια μετάβαση από τη μαζική χρήση τους σε μια πιο εξειδικευμένη προσέγγιση.
Είτε μέσα από υβριδικά μοντέλα, είτε μέσω παροχής premium υπηρεσιών, η αγορά των coworking spaces εισέρχεται σε μια φάση ωρίμανσης. Το μέλλον ανήκει σε όσους καταφέρουν να καινοτομήσουν και να προσφέρουν πραγματική αξία στους επαγγελματίες που αναζητούν κάτι περισσότερο από ένα απλό γραφείο.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
