Ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου ταυτίστηκε με τη Μαλαγουζιά. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως οινολόγος στο Κτήμα Πόρτο Καρράς για περίπου 25 χρόνια συνδέθηκε με τη συγκεκριμένη ποικιλία, καθώς όταν πραγματοποιούσε το μεταπτυχιακό του στην οινολογία στο Μπορντό της Γαλλίας, ήταν βοηθός του Γάλλου οινολόγου, Emile Peynaud, ίσως του σημαντικότερου οινολόγου του 20ου αιώνα.
Ο Peynaud ξεκίνησε να συνεργάζεται κάποια στιγμή με τον εφοπλιστή και ιδρυτή του «Πόρτο Καρράς», Ιωάννη Καρρά. Εκείνος σύστησε τον Γεροβασιλείου στον Καρρά και του ανέθεσε να αναλάβει το Κτήμα. Την ίδια περίοδο ο καθηγητής αμπελουργίας, Βασίλης Λογοθέτης, άρχισε να συλλέγει κάποιες κληματσίδες για να ταυτοποιηθεί η προέλευσή τους, με σκοπό να αναβιώσει αρχαίες ελληνικές ποικιλίες, που είχαν χαθεί στη διάρκεια του χρόνου. Ο Β. Λογοθέτης συνέλεξε κάποια στιγμή μία κληματσίδα Μαλαγουζιάς από ένα χωριό της Ναυπάκτου, καθότι πρόκειται για ποικιλία που προέρχεται από τη Στερεά Ελλάδα. Χωρίς να γνωρίζει ότι επρόκειτο για τη συγκεκριμένη ποικιλία, έστειλε το δείγμα στη Βόρεια Ελλάδα και αφού πιστοποιήθηκε ότι επρόκειτο για τη Μαλαγουζιά, ξεκίνησε να καλλιεργείται συστηματικά από τον Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Ήταν εκείνος που επέμεινε για τις δυνατότητές και τις προοπτικές της σε μία περίοδο που η τάση στην ελληνική οινοποιία ήταν να καλλιεργούνται ξένες ποικιλίες σταφυλιών. Γι’ αυτό και του αποδόθηκε άτυπα το τίτλος του «πατέρα» της Μαλαγουζιάς.
Ο Γεροβασιλείου στη διαδρομή του μέσα στον χρόνο, απέδειξε ότι είναι πολυδιάστατος, ανήσυχος και αέναα διερευνητικός.
Γι’ αυτό και σήμερα έχει αναπτύξει πέντε διαφορετικά οινοποιεία σε διαφορετικές περιοχές της χώρας, παρουσιάζοντας εντελώς διαφορετικά κρασιά μεταξύ τους, τα οποία προέρχονται από οινικές ποικιλίες που ευδοκιμούν στην κάθε περιοχή.
Μεγαλύτερη έμφαση στις λευκές ποικιλίες
Ευρύτερα γνωστό είναι το Κτήμα Γεροβασιλείου, το οποίο βρίσκεται στην Επανωμή Θεσσαλονίκης. Η οικογενειακή επιχείρηση έχει στην ιδιοκτησία της περίπου 1.100 στρέμματα ενιαίου αμπελώνα, αξιοποιώντας εκτός από την κυρίαρχη λευκή ποικιλία, τη Μαλαγουζιά (καλύπτει το 50% της συνολικής παραγωγής) και αρκετές εγχώριες ή διεθνείς ποικιλίες. Όπως λέει η Βασιλική Γεροβασιλείου, επικεφαλής marketing και επικοινωνίας του Κτήματος «μεγαλύτερη έμφαση δίνεται στις ελληνικές ποικιλίες όπως η Μαλαγουζιά, το Ασύρτικο, το Λημνιό – η αρχαιότερη ελληνική ποικιλία -, το Μαυρούδι, το Μαυροτράγανο, το Ξινόμαυρο. Από τις διεθνείς ποικιλίες αξιοποιούμε το Merlot, το Syrah, το Viognier, το Chardonnay και το Sauvignon Blanc. Ωστόσο, λόγω της κλιματικής αλλαγής και καθώς βλέπουμε την επίδραση που έχει στον αμπελώνα μας, έχουμε παρατηρήσει ότι από τις 46 πειραματικές ποικιλίες που δοκιμάζουμε στο κτήμα μας, υπάρχουν ορισμένες δεν ευδοκιμούν το ίδιο ικανοποιητικά όπως παλαιότερα. Τέτοια περίπτωση αποτελεί το Merlot, όπου προχωράμε σε αντικατάστασή του με άλλες ποικιλίες. Γι’ αυτό και διερευνούμε τις γηγενείς ποικιλίες που αντέχουν καλύτερα στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής. Έτσι, το Κτήμα Γεροβασιλείου ερυθρό, στη σοδειά του 2026 θα προέρχεται από 100% Λημνιό, ενώ σήμερα παράγεται από Syrah, Merlot και Λημνιό».
Ταυτόχρονα όμως ο οινολόγος και οινοποιός έχει ιδρύσει μαζί με τον Βασίλη Τσακτσαρλή το Κτήμα Βιβλία Χώρα στο Κοκκινοχώρι Καβάλας, ενώ έχει εξαγοράσει τα τελευταία χρόνια το Μικρό Κτήμα Τίτου στους πρόποδες του όρου Πάικου στην περιοχή της Γουμένισσας καθώς και το πρώην Κτήμα Κόκκαλη στην Ηλεία που μετονομάστηκε σε Κτήμα Δύο Ύψη.
Για τον Βαγγέλη Γεροβασιλείου αυτό που προέχει όλα τα χρόνια της πορείας του, είναι η εξερεύνηση, συστήνοντας οινοποιεία σε διαφορετικές και ετερόκλητες περιοχές της Ελλάδας. Για παράδειγμα στο Κτήμα Μικρή Θήρα οινοποιούνται τοπικές ποικιλίες όπως το Αηδάνι, το Αθήρι, το Ασύρτικο, η Μανδηλαριά. Στο Μικρό Κτήμα Τίτου καλλιεργούνται ποικιλίες όπως η Νεγκόσκα και το Ξινόμαυρο, ενώ στα Δύο Ύψη γίνονται τελευταία πειραματισμοί με τη σπάνια ερυθρή ποικιλία το Βερτζαμί καθώς και τη Μαυροδάφνη. «Στη βάση μας είμαστε πρωτίστως γεωργοί και δευτερευόντως επιχειρηματίες. Αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι η εξερεύνηση και η εξέλιξη», λέει η Β. Γεροβασιλείου.
Το 2017 δημιούργησε τη Μικρά Θήρα, ενώ τα τελευταία χρόνια κατασκευάστηκε το ιδιόκτητο οινοποιείο στο νησάκι Θηρασιά απέναντι από τη Σαντορίνη μαζί με τον Βασίλη Τσακτσαρλη και την Ιωάννα Βαμβακούρη, κάνοντας ένα ακόμη βήμα στον οινικό χώρο.
Η δυναμική της Μαλαγουζιάς
Παρά το πέρασμα των ετών η Μαλαγουζιά συνεχίζει να αποτελεί κύρια έκφραση της ταυτότητας του Γεροβασιλείου. Σύμφωνα με την Βασιλική Γεροβασιλείου αυτή τη στιγμή περίπου 300.000 φιάλες από τις συνολικά 800.000 φιάλες που παράγει το Κτήμα Γεροβασιλείου προέρχονται από την ποικιλία Μαλαγουζιά. Τα κρασιά του Κτήματος διατίθενται σε 36 χώρες, με τις εξαγωγές να αποτελούν το 25% έως 30% της συνολικής παραγωγής του. «Οι σημαντικότερες αγορές του εξωτερικού είναι η Αμερική, ο Καναδάς, η Γερμανία, η Κύπρος, η Μεγάλη Βρετανία. Σταδιακά βλέπουμε ότι αυξάνεται η ζήτηση στην Ασία σε χώρες όπως η Ταϊβάν, η Σιγκαπούρη και η Κίνα, καθώς υπάρχει ζήτηση για υψηλής προστιθέμενης αξίας ερυθρά ελληνικά κρασιά», επισημαίνει η ίδια. «Για να μπορέσουμε να καλύψουμε τη ζήτηση σε χώρες όπως η Κίνα, επιλέγουμε συγκεκριμένα σημεία να τοποθετηθούμε, καθώς δεν έχουμε τις ποσότητες που απαιτεί μία τέτοια αγορά για να εισέλθουμε μαζικά».
Στόχος η περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας
Τα επόμενα χρόνια οι εκτάσεις αμπελώνων που υφίστανται στο Κτήμα Γεροβασιλείου καθώς και στο Κτήμα Βιβλία Χώρα θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα που βρίσκονται σήμερα, με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των σταφυλιών και των κρασιών που παράγονται εκεί.
«Σε ό,τι αφορά το Μικρό Κτήμα Τίτου έχουμε αποκτήσει κάποια νέα αγροτεμάχια, τα οποία θα αξιοποιήσουμε το επόμενο διάστημα, ενώ ήδη επενδύσαμε στη δημιουργία νέου οινοποιείου και συστήσαμε το νέο οινοποιείο στη Μικρά Θήρα. Συνολικά μας ενδιαφέρουν οι επενδύσεις στον τομέα της βιωσιμότητας, κάτι που ξεκίνήσαμε να κάνουμε πράξη με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στο Κτήμα Γεροβασιλείου τα τελευταία τρία χρόνια. Επίσης πρόκειται να επενδύσουμε σε ρομποτικά μηχανήματα στον τομέα της εμφιάλωσης, σε νέους αποθηκευτικούς χώρους και στη δημιουργία βιολογικού καθαρισμού για την αξιοποίηση των λυμάτων που προέρχονται από την παραγωγή».
Τα δύο μεγάλα οινοποιεία στα οποία συμμετέχει ο Βαγγέλης Γεροβασιλείου, ήτοι το Κτήμα Γεροβασιλείου και η Βιβλία Χώρα αποτελούν δύο σημαντικές επιχειρηματικές οντότητες, με ισχυρή κερδοφορία τα τελευταία χρόνια. Το 2023 ο κύκλος εργασιών του Κτήματος Γεροβασιλείου ανήλθε στα 12,19 εκατομμύρια ευρώ με καθαρά κέρδη μετά από φόρους στα 4,18 εκατομμύρια ευρώ από 11,2 εκατομμύρια ευρώ που ήταν ο κύκλος εργασιών το 2022 με κέρδη μετά από φόρους στα 3,92 εκατομμύρια ευρώ. Ο κύκλος εργασιών για τη Βιβλία Χώρα ήταν 11,7 εκατομμύρια ευρώ το 2023 με κέρδη μετά από τους φόρους στα 2,49 εκατομμύρια ευρώ από 12,45 εκατομμύρια ευρώ και 3,88 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα το 2022.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
