Σύμβολο καταξίωσης, πλούτου, μοντέρνας αντίληψης ή κλασσικού γούστου, νεανικότητας, απωθημένο συχνά, κάποτε απαγορευτικά ακριβά και για λίγους, ή μαζικά μοντέλα. Καινούργια ή μεταχειρισμένα. Φανταχτερά ή ταπεινά. Ενδεικτικά πάντα της προσωπικότητας του οδηγού τους, ή αυτής που θέλει να επιδείξει στους δρόμους. Το αμάξι, η ρόδα, το αυτοκίνητο!
Έχει γίνει τραγούδια. «Ακριβό μου διθέσιο, καλό μου αμάξι, που περνάς απ τ απαίσιο ξυστά» ή «Διακόσια στη στροφή και με ρωτάνε “μαμά;”. Όχι, δεν είναι η μαμά. “Μαμά;”, όχι, δεν είναι μαμά -yah. Γραφείο έχω κάνει το αυτοκίνητο, δεν αποθηκεύω νούμερα στο κινητό μου -bling, γεμάτο paranoia είναι το μυαλό -yah», ή «Το σαραβαλάκι μου το ‘χω για καμάρι, ως τα τώρα μ’ έβγαλε πάντα παλικάρι». Και βιβλία και ταινίες. Η Αλίκη σωφερίνα και ο Φωτόπουλος ως Βάγγος ο ταξιτζής, με ένα παλιό αυτοκίνητο να ρίχνει λουκούμι στο ντεπόζιτο ή οι Aston Martin του Τζειμς Μποντ και η Pontiac Trans-Am ως σούπερ Kιτ αυτοκίνητο του Μάικ Νάιτ. Και η Πλίμουθ του ’58, που φτιάχνει ο Στίβεν Κινγκ την Κριστίν του, ερωτευμένη με τον έφηβο οδηγό της, αμείλικτη, σκληρή, κακιά, οργισμένη να τρέχει με διακόσια, να μαρσάρει και είναι πλημμυρισμένη στους ήχους του ροκ εντ ρολ. Έγινε έργα ζωγραφικής και λογιών καλλιτεχνήματα, σαν απόλυτο σύμβολο του ίδιου του 20ου αιώνα. Άλλωστε στις αρχές αυτού ακριβώς του αιώνα, ο Φιλίππο Τομάζο Μαρινέττι με το μανιφέστο του Φουτουρισμού και την λατρεία των μηχανών, υπερθεμάτιζε πως «ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο είναι πιο ωραίο από τη Νίκη της Σαμοθράκης».
Δεν μπορούσα να βρω το σπορ αμάξι των ονείρων μου, έτσι το έφτιαξα μόνος μου -Φερδινάνδος Πόρσε
Από το 1886 που ο Γερμανός Καρλ Μπενζ κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το Benz – Motorwagen όχημά του, αφού πέτυχε να φτιάξει μια άμαξα χωρίς άλογα, πέρασε πολύς καιρός. Τα αυτοκίνητα εξελίχθηκαν ραγδαία και έγιναν διαθέσιμα στο πλατύ κοινό στις αρχές του 20ού αιώνα, για να τον χαρακτηρίσουν για πάντα. Όλος ο πλανήτης ερωτεύτηκε παράφορα το αυτοκίνητο. Οι Γάλλοι παρείχαν λέξεις όπως coupé, chauffeur και cabriolet. Η Αμερική ανέπτυξε τη μαζική παραγωγή με το Ford Model T το 1908 και στη συνέχεια το δελεαστικό μάρκετινγκ τη δεκαετία του 1950. Η Ιαπωνία εφηύρε την εξαιρετική αξιοπιστία και την ταχύτατη παραγωγή. Η Ευρώπη έθεσε τα στάνταρ της πολυτέλειας, της εξελιγμένης μηχανικής και των νέων τεχνολογιών, όπως τα αντιμπλόκ φρένων και οι αερόσακοι. Το αυτοκίνητο έπαιξε ένα περίπλοκο ρόλο στην ανθρωπότητα, ως ένα χρηστικό αντικείμενο που έγινε έμπνευση καινοτομίας, κοινωνικού μετασχηματισμού, πολεμική μηχανή και καλλιτεχνική έκφραση και επέτειναν κοινωνικές διάφορές, προκάλεσαν νεκρούς από ατυχήματα, επιβάρυναν την δημόσια υγεία και το οικοσυστήματα του πλανήτη, ενώ συνέβαλαν τις τεράστιες οικολογικές καταστροφές στην εποχή του πετρελαίου. Και έτσι, υπήρξε ένα τιμόνι της ανθρωπότητας προς την ελευθερία, μας άλλαξε κινητικότητα, μας σύνδεσε με τις μεγάλες αποστάσεις, μας έδωσε τον έλεγχο μεγάλο ταχυτήτων και με τις μηχανές εσωτερικής καύσης και τα ορυκτά καύσιμα μας οδήγησε την πετρελαϊκή κρίση και την περιβαλλοντική καταστροφή μέχρι την κλιματική αλλαγή που βιώνουμε.
Πού πας, Αμερική, με το γυαλιστερό σου αμάξι μέσα στη νύχτα; – Τζακ Κέρουακ
Μα είδαμε τεράστιες αλλαγές να συμβαίνουν. Τις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες να αλλάξουν ιδιοκτήτες και χώρες και αυτοκινητοβιομηχανικές πόλεις σαν το Ντιντρόιντ να φτωχαίνουν, να ερημώνουν, να γίνονται σκιά του παλιού κραταιού εαυτού τους. Οι Αμερικανοί οδηγούν πια ιαπωνικά αυτοκίνητα και οι παλιές κομψές «αμερικάνες» όπως αποκαλούσαν τα τεράστια αυτοκίνητα των μεγάλων τους αυτοκινητοβιομηχανιών υπάρχουν πια σε συλλογές μόνο και μουσεία. Οι πωλήσεις αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της τριετίας μετά το 2018, καθώς η κορεσμένη αγορά, η επιδείνωση της οικονομίας και ο αντίκτυπος της covid-19 είχαν σοβαρές επιπτώσεις. Η παγκόσμια παραγωγή αυτοκινήτων επίσης κορυφώθηκε, σε περίπου 73 εκατομμύρια επιβατικά αυτοκίνητα το 2017. Η επιβράδυνση της κινεζικής ζήτησης έχει επιδεινωθεί από την έλλειψη των τσιπ που τοποθετούνται εν αφθονία σε όλα τα σύγχρονα οχήματα. Μέχρι το 2022 η παγκόσμια παραγωγή αυτοκινήτων είχε μειωθεί σε περίπου 62 εκατομμύρια. Η Ευρώπη και η Αμερική δείχνουν ήδη, κορεσμένες και πιθανές καλές αγορές αυτοκινήτων, φαίνεται να προβάλουν σε Αφρική, Λατινική Αμερική και Νοτιοανατολική Ασία, όπου το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης θα είναι για φθηνά αυτοκίνητα. Η Ινδία πάλι, έχει τεράστια αγορά αλλά φτιάχνει τα δικά της αυτοκίνητα, τα οποία είναι πολύ οικονομικά και τα εξάγει μάλιστα στην Ευρώπη! Και οι αλλαγές συνεχίζονται. Η Tesla του Έλον Μασκ έχει φέρει στο προσκήνιο παντού τα ηλεκτρικά οχήματα. Η Κίνα είναι νέα στον κλάδο, αλλά άγρια αναπτυσσόμενη. Μέχρι τη δεκαετία του 1980 η χώρα κατασκεύασε μόνο μια χούφτα αυτοκίνητα, όπως η λιμουζίνα Hongqi που μετέφερε τον Μάο Τσε Τουνγκ σε στρατιωτικές παρελάσεις και εργοστάσια τρακτέρ. Αλλά η 40ετής ανοδική πορεία που την έφθασε στο επίπεδο οικονομικής υπερδύναμης έχει δημιουργήσει ανάλογη αυτοκινητοβιομηχανία. Η Κίνα ξεπέρασε την Αμερική ως η μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο το 2009. Το 2022 ξεπέρασε τη Γερμανία ως ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο.
Είμαστε σε ένα γιγαντιαίο αυτοκίνητο που κατευθύνεται σε έναν τοίχο και όλοι μαλώνουμε πού θα καθίσουμε – Ντέιβιντ Σουζούκι
Η ανάδειξη της Tesla και των Κινέζων ως σοβαρών ανταγωνιστών δείχνει άνευ προηγουμένου αναταραχή στον κλάδο. Η προφανής αλλαγή είναι η ηλεκτροκίνηση. Αν και μερικές αυτοκινητοβιομηχανίες εξακολουθούν να δοκιμάζουν κυψέλες καυσίμου υδρογόνου, οι μπαταρίες ιόντων λιθίου έχουν γίνει η βασική τεχνολογία. Το 2023 περίπου ένα στα δέκα καινούργια αυτοκίνητα που πουλήθηκαν παγκοσμίως ήταν ηλεκτρικό όχημα με μπαταρία. Άμα προσθέσουμε σε αυτά plug-in υβριδικά (PHEV), που συνδυάζουν μικρότερη μπαταρία με κινητήρα εσωτερικής καύσης, τότε το 13% των συνολικών πωλήσεων, ή περίπου 10,5 εκατομμύρια οχήματα, ηλεκτροδοτήθηκαν. Η Κίνα αντιπροσωπεύει 6,1 εκατομμύρια πωλήσεις από αυτό που αποκαλεί οχήματα νέας ενέργειας, ηλεκτρικά και υβριδικά αλλά η Tesla είναι η μεγαλύτερη εταιρεία κατασκευής ηλεκτρονικών αυτοκινήτων στον κόσμο, πουλώντας 1,3 εκατομμύρια αυτοκίνητα, το έτος. Η ηλεκτροκίνηση αλλάζει την αυτοκινητοβιομηχανία! Η Toyota και η Nissan στην Ιαπωνία και η Hyundai – Kia στη Νότια Κορέα, βασίστηκαν στην κρατική υποστήριξη και ακολουθήσαν τις καινοτομίες που επέβαλε η Tesla. Δημοσιεύματα σε όλο τον κόσμο, θέλουν τι κορυφαίες ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες Nissan και Honda να εξετάζουν μια μεγάλη συγχώνευση, που θα προκαλέσει σοκ στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία, καθώς οι δύο αντίπαλες εταιρείες προσπαθούν να παραμείνουν ανταγωνιστικές στο δρόμο προς την πλήρη ηλεκτροκίνηση.
«Το να έχεις ένα κανονικό μοντέλο Tesla με τιμή 25.000 είναι άσκοπο. Θα ήταν ανόητο. Θα ήταν εντελώς αντίθετο με αυτό που πιστεύουμε» – Ελον Μασκ
Τα υβριδικά, τα ηλεκτρικά και τα τεχνολογικά υπερσύγχρονα αυτοκίνητα είναι το παρόν και το μέλλον. Η κυριαρχία της αυτόνομη αυτό-οδήγηση είναι επίσης σε εξέλιξη και ζήτηση. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες επανεξετάζουν τη συμμετοχή τους σε διαδικτυακές εφαρμογές κλήσης ταξί και τον συνεπιβατισμό, με το μεγάλο ερώτημα σχετικά με την κινητικότητα να γίνεται ο καλύτερος τρόπος για τη δημιουργία εσόδων από τη χρήση και όχι την απλή ιδιοκτησία αυτοκινήτων, πυροδοτώντας επανεξέταση του λιανικού εμπορίου αυτοκινήτων. Και ένας ακόμα παράγοντας που πρεπει να προσμετρηθεί είναι οι γεωπολιτικές εντάσεις, μεταξύ Αμερικής και Κίνας. Οι αυξανόμενοι δασμοί, οι αυξανόμενοι περιορισμοί στις μεταφορές τεχνολογίας, η ανανέωση των αλυσίδων εφοδιασμού και οι μεγαλύτερες επιδοτήσεις για την εγχώρια μεταποίηση απειλούν να σταματήσουν ή ακόμα και να αντιστρέψουν τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. Οι νέοι στον χώρο δεν έχουν πολλά να χάσουν, μα οι περισσότεροι παλιοί, ακόμα και οι κολοσσιαίοι σε φήμη, θα αποτελέσουν παρελθόν. Λένε, πως το πιο βαθύ μέλλον, τα αυτοκίνητα θα μετακινηθούν μόνο με τη δύναμη της σκέψης. Θα αποκωδικοποιούν τα εγκεφαλικά μας σήματα και έτσι ο εγκέφαλος θα δίνει τις εντολές να στρίψει το αυτοκίνητο για παράδειγμα αριστερά ή δεξιά. Το εργαστήριο Freie του Πανεπιστημίου του Βερολίνου δουλεύει σ αυτό και το ονομάζει Brain Driver. Ο οδηγός θα είναι «καλωδιωμένος» με 16 αισθητήρες και έτσι θα δίνει τις εντολές. Σύμφωνα με το BBC, η επαναστατική αυτή τεχνολογία χρησιμοποιεί αισθητήρες ανάλογους με αυτούς που χρησιμοποιούν για τα εγκεφαλογραφήματα, οι οποίοι έχουν την δυνατότητα να μετρούν τα εγκεφαλικά κύματα!
Πείτε μας ντεμοντέ και ηλικιωμένες, μα εμείς θα έχουμε πάντα στη καρδιά ως μέτρο για το ποιο αυτοκίνητο είναι καλό, το αστείο της bigger than life Σοφία Λόρεν, πως «τις Ιταλίδες τις καταλαβαίνεις από τα σημάδια στα γόνατα. Τα ιταλικά αυτοκίνητα είναι τόσο μικρά»!
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
