Ήταν 24 Σεπτεμβρίου του 1869, όταν ακούστηκε για πρώτη φορά ο όρος «Black Friday” για να περιγράψει μια από τις χειρότερες ημέρες του αμερικανικού χρηματιστηρίου.Ήταν τότε ο Τζέι Γκουλντ και ο Τζέιμς Φισκ, ιδιοκτήτες της σιδηροδρομικής γραμμής Errie, που στην Γουόλ Στρητ προσπάθησαν να αγοράσουν όσο περισσότερο χρυσό μπορούσαν για να ανέβει η τιμή του, και μετά να το πουλήσουν σε αστρονομικό ποσό.
Όμως, η σκευωρία αποκαλύφθηκε, με αποτέλεσμα η τιμή του χρυσού να πέσει κατά 30 μονάδες και η αγορά να χρεοκοπήσει. Χιλιάδες επενδυτές καταστράφηκαν, σημειώθηκαν αυτοκτονίες και η αμερικανική οικονομία υπέστη τεράστια ζημιά. Ο Φρανκλίνος Ρούσβελτ, το 1939, αποφάσισε η τεράστια οικογενειακή γιορτή της ημέρας των Ευχαριστιών να γιορτάζεται στις ΗΠΑ την τέταρτη Πέμπτη κάθε Νοέμβρη, αντί της τελευταίας που ήταν έως τότε. Ο λόγος ήταν η αγωνία των καταστηματαρχών να μην νεκρώνει η αγορά μέχρι τα Χριστούγεννα. Στο πλαίσιο των εορτασμών του Thanksgiving, γίνονταν παρελάσεις που έκλειναν με τον Άγιο Βασίλη να ανακοινώνει την άφιξη του. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, αυτές οι παρελάσεις απέκτησαν και σπόνσορες. Ήταν καταστήματα λιανικού εμπορίου, που είχαν ήδη καθιερώσει τις εκπτώσεις για το opening της περιόδου που κατέληγε στις γιορτές. Τη δεκαετία του ‘50, η αστυνομία της Φιλαδέλφεια, στη Πενσυλβάνια, ήταν αυτή που επανάφερε τον όρο Black Friday, για να εξηγήσει τι περνούσε την επομένη των Ευχαριστιών. Λαοθάλασσα καταναλωτών πλημμύριζε τα εμπορικά καταστήματα και υπήρχαν παραβατικές συμπεριφορές. Για να καταφέρουν να διατηρούν έναν κάποιον έλεγχο, έπρεπε να δουλεύουν ασταμάτητα από το πρωί έως το βράδυ. Και για αυτό εκείνη η Παρασκευή έγινε η δική τους Μαύρη Παρασκευή! Ουρές ξενυχτούν τις νύχτες της Πέμπτης στις ΗΠΑ, έξω από τα μεγάλα εμπορικά για να πάρουν καταναλωτικά αγαθά σε πολύ καλές τιμές. Η εμπορική αυτή συνήθεια έφτασε και στην Ελλάδα το 2015, ενώ από το 2016 άρχισαν να την εφαρμόζουν όλο και περισσότερες εταιρείες. Το Black Friday μπήκε λοιπόν στις ζωές μας, αλά ελληνικά όμως…
Όπως ο Τζέι Γκουλντ και ο Τζέιμς Φισκ της πρώτης Black Friday πίστευαν «ας κερδίζω εγώ με κάθε κόστος εις βάρος των άλλων» έτσι και εδώ οι καταστηματάρχες ευαγγελίζονται τεράστιες εκπτώσεις που συχνά είναι όχι μόνο ανύπαρκτες αλλά και κατασκευασμένες. Φυσικά το αγοραστικό κοινό έχει μάθει να προστατεύεται σε κάθε είδους εκπτώσεις ελέγχει τα προϊόντα και δεν σπαταλά λεφτά, ειδικά σε περιόδους παρατεταμένης οικονομικής δυσπραγίας με ευκολία και χωρίς μελέτη. Παρ όλα αυτά το τελευταίο ελληνικό Black Friday επιφύλασσέ πρόστιμα σε 14 μεγάλες επιχειρήσεις, πέντε από τις πιο γνωστές εταιρείες λιανικού εμπορίου, αφού σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης μετά από ελέγχους που έγιναν εντοπίστηκαν τις τελευταίες εβδομάδες να κάνουν παραπλανητικές εκπτώσεις. Γι’ αυτό και τους επιβλήθηκαν βαριά πρόστιμα. Με βάση τον νόμο για την προστασία του καταναλωτή για κάθε ανακοίνωση περί εκπτώσεων πρέπει να υποδεικνύεται «η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο προμηθευτής για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης τιμής». Συγκεκριμένα, ως προγενέστερη τιμή ορίζεται «η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής». Τα πέντε υψηλότερα πρόστιμα, που αθροιστικά φθάνουν τα 1,455 εκατ. ευρώ επιβλήθηκαν στις επιχειρήσεις Cosmos Sport, Αττικά Πολυκαταστήματα, La Vie En Rose by Dimitra Katsafadou, Notos com και Sneakers Market. Με βάση τον νόμο για την προστασία των καταναλωτών (2251/1994), συνολικά τα πρόστιμα που επεβλήθησαν από το υπουργείο για παραπλανητικές εκπτώσεις είναι συνολικού ύψους 2,220 εκατ. ευρώ, καθώς έχουν εντοπιστεί ακόμη 9 εταιρείες οι οποίες παρανομούσαν. Όμως εκκρεμεί η διαδικασία της γνωστοποίησης στις ίδιες και αμέσως μετά θα δημοσιευτούν τα στοιχεία τους. Σε δύο περιπτώσεις τα πρόστιμα είναι κάτω των 50.000 ευρώ, οπότε και δεν θα ανακοινωθούν τα ονόματά τους όπως ο νόμος ορίζει.
Αρκετές από τις εταιρείες που τους επιβλήθηκαν τα πρόστιμα, προχωρήσαν σε δημόσιες ανακοινώσεις και μάλιστα εκφράσανε την έκπληξη τους γιατί το Υπουργείο Ανάπτυξης επέλεξε να επικοινωνήσει πρώτα την επιβολή προστίμου μέσω δελτίου τύπου και κατόπιν να κοινοποιήσει τη σχετική απόφαση στις επιχειρήσεις, έχοντας στερήσει το νόμιμο δικαίωμα τους για επαρκή ακρόαση. Η ΚΟΣΜΟΣ ΣΠΟΡ ανακοίνωσε πως ο έλεγχος της υπηρεσίας αναφέρεται σε δύο (2) από τους 20.000+ κωδικούς του ηλεκτρονικού Οutlet καταστήματος! Τονίζουν πως ένα και μόνο προϊόν που πωλήθηκε από το εν λόγω Outlet ηλεκτρονικό κατάστημα στα 50,92 ευρώ, η αναφερόμενη παράβαση από το Υπουργείο Ανάπτυξης εστίαζε στην ανακοίνωση μείωση τιμής που δεν ήταν η χαμηλότερη των 30 ημερών ως βάση αναφοράς της μείωσης αυτής. Όμως, τα προϊόντα αυτά διατίθενται πραγματικά και συνεχώς σε μειωμένη τιμή, όντας σε καθεστώς Outlet , σε σχέση με την αρχική τιμή τους, ενώ η όποια διακύμανση τιμής παρατίθεται για σκοπούς σύγκρισης και μόνο. Οι συστημικές ενημερώσεις τιμών γίνονται σε καθημερινή βάση, ενώ οι τεχνικοί έλεγχοι τιμών βελτιστοποιούνται συνεχώς και διορθώνουν άμεσα ενδεχόμενες αποκλίσεις, ώστε οι εμπορικές πρακτικές μας να είναι εναρμονισμένες με τον Νόμο και τον Κώδικα Δεοντολογίας. Θεωρούν από την εταιρεία πως η επιβολή του εν λόγω προστίμου, ιδιαίτερα λόγω της περιόδου, αλλά και του τρόπου που επιβλήθηκε, είναι κατάφορη αδικία!
Για αδικία κάνουν λόγο και τα πολυκαταστήματα Attica όπου ανάμεσα σε άλλα αναφέρουν πως:
-Ο έλεγχος στο ηλεκτρονικό κατάστημα των attica έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 2024
-Ανακοινώθηκε με καθυστέρηση 4ων μηνών και μάλιστα την ημέρα του Black Friday
Αφορά σε έναν μόνον συγκεκριμένο κωδικό καλλυντικού προϊόντος και τη διάθεσή του στην τιμή των €34,93 με τιμή αναφοράς €49,90 αντί της χαμηλότερης τιμής των προηγούμενων τελευταίων 30 ημερών (δηλ. €32,97 με τιμή αναφοράς €47,10).
Αν και αναγνωρίζουν ότι το πρόστιμο που επιβλήθηκε συνδέεται με προηγούμενη παράβαση, που αφορούσε πωλήσεις περίπου €300, τονίζουμε ότι το πρόστιμο ύψους €400.000 για μηδενικές πωλήσεις προϊόντων είναι άδικο καθώς: δεν έχει προκύψει βλάβη σε καταναλωτή γιατί καμία πώληση δεν πραγματοποιήθηκε στην «εσφαλμένη» τιμή επειδή στο λογιστικό σύστημα είχε καταχωρηθεί η ορθή τιμή πώλησης. Ακόμα αφορά σε ένα μεμονωμένο κωδικό μεταξύ των 30.000 κωδικών που φιλοξενούνται στο ψηφιακό κατάστημα. Οφείλεται σε τεχνικό σφάλμα. Εντοπίστηκε άμεσα και διορθώθηκε την ίδια μέρα. Τονίζουν ακόμα πως κινηθήκαν άμεσα για να εξαλείψουμε την πιθανότητα αντίστοιχων περιστατικών στο μέλλον, επενδύοντας σε ένα αυτοματοποιημένο ελεγκτικό λογισμικό, συνολικής αξίας €30.000, που δεν επιτρέπει την ανατίμηση σε προϊόν που έχει μπει σε έκπτωση.
Η Δήμητρα Κατσαφάδου, που ξεκίνησε την επιχείρηση της, φτιάχνοντας καλλυντικά σε μια κατσαρόλα στο νοικιασμένο σπιτάκι της, δημοσίευσε ένα βίντεο στον προσωπικό της λογαριασμό στο Instagram, στο οποίο απάντησε μετά το πρόστιμο 300.000 ευρώ που έλαβε η εταιρεία της La Vie En Rose. Εκεί, λέει πως το πρόστιμο είναι παλαιότερο, αλλά αποφασίστηκε να ανακοινωθεί ως μέρος του ελέγχου για το Black Friday. Το πρόστιμο σε ένα λάδι μαλλιών που στις 23/8/24 από 37 ευρώ και το διαθέτει στα 22 ευρώ αλλά δεν το κράτησε στην αρχική τιμή για 30 μέρες. Το συγκεκριμένο λάδι η κυρία Κατσαφάδου το διαθέτει δωρεάν σε καρκινοπαθείς μιας και θεωρεί πως είναι πολύ βοηθητικό για μαλλιά μετα από χημειοθεραπείες.
Γύρω μας μαίνεται η ακρίβεια και οι τιμές των βασικών αγαθών για την επιβίωσης μας είναι δυσθεώρητες. Το καταναλωτικό κοινό στο μεγαλύτερο μέρος του παλεύει να βγάλει πέρα το μήνα και αγωνίζεται με υπολογισμούς στα σούπερ μαρκετ για να θραφεί και να επιβιώσει. Το Υπουργείο Ανάπτυξης γνωρίζει το τεράστιο κύμα ακρίβειας που δε λέει να κοπάσει, αλλά παρασύρει πολίτες στο βυθό ολοένα και περισσότερους.
Το επικοινωνιακό τέχνασμα πως πατάσσεται η αισχροκέρδεια και οι υπερτιμήσεις, με πρόστιμα για ένα λαδάκι μαλλιών και κάτι κωδικούς αναμεσά σε χιλιάδες, δεν είναι εντυπωσιακή κίνηση και αποκαλύπτεται με σαφήνεια πως δεν αποτελεί πράξη ουσίας!
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
