Παρά το γεγονός ότι η αγορά των βιολογικών προϊόντων έδειχνε τάσεις ανόδου τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, η χώρα μας βρίσκεται αρκετά πίσω ακόμα σε επίπεδο κατανάλωσης σε σύγκριση με άλλες χώρες της ενωμένης Ευρώπης. Η ελληνική αγορά βρίσκεται αρκετά πίσω σε αυτό το πεδίο σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της λιανικής πώλησης βιολογικών προϊόντων.
Στοιχεία που επικαλείται η TUV Hellas δείχνουν ότι η λιανική αγορά βιολογικών προϊόντων στην Ελλάδα ήταν 66 εκατ. ευρώ, ενώ της Ιταλίας 3,66 δισ. ευρώ, της Γαλλίας 12,08 δισ. ευρώ και της Γερμανίας 15,3 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή σε ό,τι αφορά το μερίδιο των βιολογικών προϊόντων στο σύνολο της λιανικής αγοράς τροφίμων η Δανία έχει το μεγαλύτερο ποσοστό στον κόσμο, με το 12% της λιανικής αγοράς τροφίμων να προέρχεται από την αγορά βιολογικών προϊόντων, με συνολική αξία 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της τελευταίας Ειδικής Εκθεσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιολογική γεωργία στην Ευρώπη, που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2024, δείχνουν ότι οι Έλληνες παρουσιάζουν κατά κεφαλήν κατανάλωση σε βιολογικά προϊόντα μόλις 6 ευρώ και βρίσκονται στην τρίτη θέση από το τέλος, την ίδια ώρα που οι Δανοί είναι στα 365 ευρώ, δηλαδή σε καθημερινή βάση διαθέτουν τουλάχιστον ένα ευρώ για βιολογικά. Επισημαίνεται ότι το 2002 τα βιολογικά προϊόντα αντιστοιχούσαν σε ποσοστό μόλις 2% επί της συνολικής κατανάλωσης για τρόφιμα από πλευράς των Ελλήνων. Το συγκεκριμένο ποσοστό αυξήθηκε σε 4% το 2003 και σήμερα ανάλογα με το προϊόν το ποσοστό συμμετοχής των βιολογικών στη συνολική κατανάλωση τροφίμων δεν υπερβαίνει το 6% έως 10%,ποσοστό που εξαρτάται από το προϊόν. Σημαντικό ρόλο στην αρχικά διαφαινόμενη τάση ανάπτυξης για τα βιολογικά προϊόντα διαδραμάτισε η δεκαετής οικονομική κρίση που προηγήθηκε αλλά και οι συνθήκες που δημιούργησε η πληθωριστική κρίση των τελευταίων ετών, γεγονός που οδήγησε σε συγκράτηση της ζήτησης για τα εν λόγω αγαθά.
Τι δείχνουν τα στοιχεία για την καλλιέργεια βιολογικών στην Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά πάντως τον τομέα της καλλιέργειας βιολογικών προϊόντων τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά για την Ελλάδα. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα κράτη μέλη. Με βάση αυτά η χώρα μας βρίσκεται στην πέμπτη θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. με περίπου 900.000 εκτάρια σε καλλιέργεια, πίσω από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γερμανία. Μάλιστα οι βιολογικές καλλιέργειες αντιπροσωπεύουν στη χώρα μας το 17,2% της συνολικής χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης.
Πάντως όλες οι χώρες μέλη με εξαίρεση την Ελλάδα, τη Λιθουανία και την Ισπανία, διέθεταν εθνικό σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της βιολογικής παραγωγής, με βάση μελέτη του 2023 που επικαλούνται τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι η Ελλάδα ήταν μεταξύ των πέντε κρατών – μελών στις οποίες διατέθηκε το 62% της στήριξης της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για τη βιολογική γεωργία, για την περίοδο 2014-2022. Οι άλλες τέσσερις χώρες ήταν η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία.
Πάντως, με βάση τα μηνύματα που εκπέμπει η TUV Hellas, και προκύπτουν από τους επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιούν οι επιθεωρητές της, η αύξηση της καλλιεργούμενης έκτασης ενισχύθηκε κατά κύριο λόγο μέσα από επιδοτήσεις, οι οποίες οδήγησαν έναν μεγάλο αριθμό παραγωγών να ενταχθεί σε μέτρα μετατροπής ή παραμονής στη βιολογική γεωργία, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη προσφορά για βιολογικά προϊόντα. Όπως επισημαίνεται όμως, η απουσία μέτρων για την αντίστοιχη ζήτηση βιολογικών προϊόντων οδήγησε στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων που δεν έχουν σχέση με τη λιανική αγορά.
Το παράδειγμα του «Βιολογικού Χωριού»
Επιστρέφοντας στον τομέα της λιανικής, η αλυσίδα Βιολογικό Χωριό, αποτελεί αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη και πιο γνωστή στο συγκεκριμένο πεδίο. Διαθέτει 27 καταστήματα, ενώ το 2023 είχε τζίρο 20,55 εκατομμύρια ευρώ, αυξημένο κατά 7,5%, ποσοστό όμως που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στον πληθωρισμό και την αύξηση των τιμών στα προϊόντα. Επομένως δεν μπορεί κανείς να αποκωδικοποιήσει με ασφάλεια εάν η συγκεκριμένη αλυσίδα παρουσιάζει πραγματική οργανική ανάπτυξη ή εάν αυτή έχει αμιγώς πληθωριστικά χαρακτηριστικά.
Να σημειωθεί πάντως ότι το Βιολογικό Χωριό καταγράφει διαδοχικά ζημιογόνα αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια. Οι καθαρές ζημίες το 2023 που έφτασαν τα 1,15 εκατομμύρια ευρώ από 2,6 εκατομμύρια ευρώ που ήταν το 2022.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
