Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, ένας από τους κορυφαίους Έλληνες επιχειρηματίες και εφοπλιστές, έφυγε από τη ζωή την Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2024, σε ηλικία 91 ετών.
Η είδηση του θανάτου του σκόρπισε θλίψη στην οικογένειά του, αλλά και στον επιχειρηματικό και κοινωνικό χώρο, όπου άφησε το στίγμα του. Η ζωή του υπήρξε γεμάτη προκλήσεις, αγώνες, προσωπικές απώλειες και μεγάλες επιτυχίες, καθιστώντας τον ένα από τα πιο επιδραστικά και επιτυχημένα πρόσωπα της σύγχρονης Ελλάδας.
Τα δύσκολα παιδικά χρόνια και το πολεμικό ναυτικό
Γεννημένος στις 4 Δεκεμβρίου 1933 στην Επισκοπή Ρεθύμνου της Κρήτης, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης μεγάλωσε σε μια πολύτεκνη οικογένεια ως το πέμπτο από τα οκτώ παιδιά του Ιωάννη Βαρδινογιάννη και της Χρυσής Θεοδωρουλάκη. Η παιδική του ηλικία σημαδεύτηκε από τον πόλεμο και τις δυσκολίες, αλλά μέσα σε αυτό το περιβάλλον διαμορφώθηκαν οι αξίες που τον καθοδήγησαν σε όλη του τη ζωή.
Σε ηλικία 22 ετών, το 1955, αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό, ακολουθώντας το παράδειγμα του αδερφού του, Νίκου. Ως αξιωματικός υπηρέτησε με αφοσίωση, αλλά αναγκάστηκε να αποστρατευτεί το 1967, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας στην Ελλάδα, εξαιτίας της ενεργούς αντιστασιακής του δράσης.
Μάλιστα, όχι μόνο απομακρύνθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό, αλλά εξορίστηκε στην Αμοργό, ενώ η οικογένειά του βρέθηκε στο στόχαστρο του καθεστώτος.
Ο γάμος με την αγαπημένη του Μαριάννα και οι αρχικές δυσκολίες
Το 1961 παντρεύτηκε τη Μαριάννα Μπουρνάκη (μετέπειτα Μαριάννα Βαρδινογιάννη), την οποία αγάπησε και στήριξε σε όλες τις φάσεις της ζωής του, όπως έκανε κι εκείνη στον ίδιο. Το ζευγάρι ξεκίνησε τη ζωή του σε συνθήκες πολύ διαφορετικές από αυτές που ακολούθησαν, μένοντας σε ένα μικρό διαμέρισμα στην Κυψέλη και στηριζόμενοι αποκλειστικά στους μισθούς τους.
Ο Βαρδής εργαζόταν στο Βασιλικό Ναυτικό, ενώ η σύζυγός του συνεισέφερε εργαζόμενη στην αμερικανική πρεσβεία. Αυτή η αρχή δίδαξε και στους δύο, οι οποίοι μάλιστα το 1962 απέκτησαν και το πρώτο τους παιδί, τον Γιάννη, την αξία της εργασίας και της προσπάθειας. Κανείς όμως δε περίμενε ότι μια μέρα η περιουσία του Βαρδή Βαρδινογιάννη θα ξεπερνά τα 2 δισ. δολάρια.
Τα πρώτα βήματα στις επιχειρήσεις και η συνεργασία με την Mobil
Το πρώτο μεγάλο εγχείρημα του Βαρδή και του αδερφού του, Νίκου, ήταν η ίδρυση σταθμού ανεφοδιασμού ναυτιλιακών καυσίμων στους Καλούς Λιμένες του Ηρακλείου. Με επιμονή και τόλμη, τα αδέρφια κατάφεραν να συνεργαστούν με την Mobil Corporation και τον Αριστοτέλη Ωνάση, ιδρύοντας ένα από τα πρώτα διυλιστήρια στην Ελλάδα.
Αυτή η επιχειρηματική κίνηση σηματοδότησε την αρχή του Ομίλου Βαρδινογιάννη, ο οποίος σύντομα εξελίχθηκε σε έναν κολοσσό της ενεργειακής βιομηχανίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Βαρδής, μαζί με τον αδερφό του, Νίκο, προκειμένου να στηρίξουν την επιχειρηματική τους κίνηση, έβαλαν ενέχυρο το διαμέρισμα της οδού Πιπίνου, μαζί με άλλο ένα επί της Φωκίωνος Νέγρη.
Η επιτυχία, η εξορία και ο θάνατος του Νίκου Βαρδινογιάννη
Η συνέχεια δικαίωνε τα δύο αδέρφια για την κίνησή τους, καθώς είχαν αποκτήσει ήδη δύο τάνκερ, ενώ ο Νίκος είχε προχωρήσει στην ίδρυση της ναυτιλιακή και ξενοδοχειακή εταιρεία ΒΑΡΝΙΜΑ, η οποία είχε στην κατοχή της το ξενοδοχείο Meridien (Plaza) στην Πλατεία Συντάγματος. Την ίδια ώρα, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, ως κυβερνήτης πληρώματος τροφοδοτούσε με καύσιμα την κυβέρνηση των λευκών του Ian Smith στη Ροδεσία (σημερινή Ζιμπάμπουε), πράξη που του «χάρισε» το παρατσούκλι «Καπετάνιος».
Μια απρόβλεπτη όμως εξέλιξη θα τα άλλαζε όλα. Το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου αλλάζει το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα, ενώ, όπως αναφέραμε, ο Βαρδής τον Ιούλιο του 1967 εξορίζεται στην Αμοργό. Ο λόγος ήταν ότι πρωτοστάτησε στο αποτυχημένο «Αντικινήμα του Βασιλιά». Μέχρι τότε, είχε αποκτήσει ακόμα δύο παιδιά, την Χριστιάννα και τον -σαράντα ημερών- Γιώργο. Πέντε μήνες αργότερα, η σύζυγός του, με δική της πρωτοβουλία, πήγε να βρει τον άνδρα της στην Αμοργό.
Τελικά ο Βαρδής αφήνεται ελεύθερος και έχει ξανά την ευκαιρία να ασχοληθεί με τις επιχειρήσεις της οικογένειας. Επιχειρήσεις που έχουν ήδη καταφέρει να φτάσουν στην κορυφή, υπό τον έλεγχο του αδερφού του, Νίκου. Δε θα είχε άδικο να υποστηρίξει κάποιος ότι μέσα σε 10 χρόνια, με την βοήθεια που του προσέφεραν τα αδέρφια του, ο Νίκος Βαρδινογιάννης κατάφερε να δημιουργήσει, από το μηδέν, αυτό που είναι σήμερα στη συνείδησή μας γνωστό ως «Όμιλος Επιχειρήσεων Βαρδινογιάννη».
Μάλιστα, η οικογένεια συνέχισε την αντικαθεστωτική της δράση, αφού, έχοντας εγκαινιάσει το 1970 το διυλιστήριο της Motor Oil στους Αγίους Θεοδώρους, τα δύο αδέρφια στηρίζουν τη μυστική αντιστασιακή δράση πρώην συναδέλφων τους Αξιωματικών, εξασφαλίζοντας τον ανεφοδιασμό καυσίμων στα πλοία του «Κινήματος του Ναυτικού».
Κι όμως. Η μοίρα δεν είχε πει την τελευταία της λέξη. Αντιθέτως, «χτύπησε» ξαφνικά και άδικα την οικογένεια Βαρδινογιάννη, καθώς στις 2 Ιουλίου του 1973, ο Νίκος Βαρδινογιάννης φεύγει ξαφνικά από τη ζωή. Στο ήδη πολύ σοβαρό προφίλ της οικογένειας έρχεται να προστεθεί μία βαθιά εσωτερικότητα που επρόκειτο να την συνοδεύσει μέχρι και σήμερα.
Σημειώνεται ότι η οικογένεια Βαρδινογιάννη ήρθε αντιμέτωπη με δύο ακόμα τραγωδίες και συγκεκριμένα τον θάνατο του Παύλου Βαρδινογιάννη, στις 4 Μαϊου του 1984 και του Θεόδωρου Βαρδινογιάννη στις 21 Σεπτεμβρίου 1996.
Η επιτυχία και η επέκταση του ομίλου Βαρδινογιάννη
Μετά τον θάνατο του Νίκου, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ανέλαβε ηγετικό ρόλο στον όμιλο, επεκτείνοντας τις δραστηριότητες σε διάφορους τομείς, από τα διυλιστήρια και τη ναυτιλία έως τον κλάδο των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας. Υπό την καθοδήγησή του, η Motor Oil κατέστη βασικός πυλώνας της ελληνικής οικονομίας και επεκτάθηκε διεθνώς, με εξαγωγές σε 75 χώρες και περισσότερους από 3.000 εργαζομένους.
Παράλληλα, ο όμιλος Βαρδινογιάννη ανέπτυξε την Avin, τον σταθμό ανεφοδιασμού πλοίων ΣΕΚΑ, την αλυσίδα ξενοδοχείων Athens Plaza και επένδυσε στον τομέα της ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών. Ακόμα, η οικογένεια Βαρδινογιάννη ασχολήθηκε και με τον αθλητισμό, αφού για πολλά χρόνια είχε υπό την ιδιοκτησία της τον Παναθηναϊκό, στον οποίο μάλιστα διετέλεσε και διοικητικός ηγέτης ο γιος του Βαρδή, Γιάννης.
Η αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας και ο… Σαραβάκος
Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έγινε στόχος της τρομοκρατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη το 1990, η οποία λίγο πριν είχε σκοτώσει και τον πολιτικό Παύλο Μπακογιάννη. Ευτυχώς, η απόπειρα δολοφονίας με ρουκέτες δεν κατάφερε να του αφαιρέσει τη ζωή, χάρη στην ισχυρή θωράκιση του αυτοκινήτου του.
Η ψυχραιμία που επέδειξε αμέσως μετά είναι θρυλική: «Σούταρε πέναλτι ο Σαραβάκος και βρήκε το δοκάρι…», είχε δηλώσει στους στενούς του συνεργάτες, δείχνοντας την ακατάβλητη αποφασιστικότητα που τον χαρακτήριζε.
Το τεράστιο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο του
Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης και η σύζυγός του, Μαριάννα, ήταν αφοσιωμένοι σε φιλανθρωπικά έργα που βοήθησαν άτομα και κοινότητες σε ανάγκη. Ειδικά η Μαριάννα Βαρδινογιάννη με το Ίδρυμα «Ελπίδα» έφερε ανακούφιση σε αμέτρητους ανθρώπους, ιδίως σε παιδιά που έδιναν μάχη με τον καρκίνο. Ο Βαρδής στάθηκε δίπλα της σε κάθε πρωτοβουλία, και οι δυο τους δημιούργησαν ένα ανεξίτηλο φιλανθρωπικό αποτύπωμα στην ελληνική κοινωνία.
.jpg?t=4iFbsmFa34S1brIusiSVug)
Μάλιστα, όσοι τον γνώριζαν, επιβεβαιώνουν ότι πολλές φορές βοήθησε ανθρώπους που είχαν βρεθεί σε δύσκολη θέση, ενώ και στη Motor Oil αρκετές προσλήψεις ήταν με ανθρωπιστικά κριτήρια αλλά και… γεωγραφικά, αφού ποτέ δεν γύρισε τη πλάτη του στην αγαπημένη του Κρήτη.
Η μεγάλη απώλεια της Μαριάννας
Το 2023, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έχασε τη σύζυγό του, Μαριάννα, με την οποία μοιράστηκε πάνω από 60 χρόνια κοινής ζωής. Η απώλειά της τον βύθισε σε θλίψη, αλλά και του άφησε μια ανεκτίμητη κληρονομιά από την αγάπη, το φιλανθρωπικό έργο και την οικογενειακή αφοσίωση που καλλιέργησαν μαζί. Η Μαριάννα, που έφυγε στις 24 Ιουλίου 2023, υπήρξε το στήριγμά του και μαζί απέκτησαν πέντε παιδιά, συνεχίζοντας την παράδοση και τις αξίες της οικογένειας Βαρδινογιάννη.
Φεύγοντας από τη ζωή, αθόρυβα και διακριτικά, σε αντίθεση με τα εκκωφαντικά του επιτεύγματα, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης άφησε πίσω του ένα μοναδικό έργο. Από τα δύσκολα παιδικά χρόνια κατάφερε να δημιουργήσει έναν επιχειρηματικό κολοσσό και να διαμορφώσει μια από τις πιο σημαντικές επιχειρηματικές και κοινωνικές παρουσίες της χώρας. Η ζωή του, γεμάτη από προσωπικές επιτυχίες και απώλειες, παρακαταθήκες και αναμνήσεις, θα αποτελεί πάντοτε ένα παράδειγμα δύναμης, επιμονής και οράματος.
Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης πετυχαίνοντας τόσα πολλά, πλέον πηγαίνει να συναντήσει την αγαπημένη του Μαριάννα, αφήνοντας πίσω του μια σπουδαία κληρονομιά για την οικογένειά του και την ελληνική κοινωνία.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
