«Τα ζώα είναι τόσο καλόβουλοι φίλοι… δεν ρωτάνε καθόλου ερωτήσεις και δεν κάνουν καθόλου κριτική» έγραφε η Τζορτζ Έλιοτ, γεννηθείσα ως Μαίρυ Ανν Έβανς, που υπέγραφε με ανδρικό ψευδώνυμο, πίσω απ την Βικτωριανή εποχή. Δεν έκανε ποτέ της παιδιά. «Αγαπώ πολύ τα ζώα» έγραφε στα μέσα του 20ου αιώνα η Ντόννα Ντάγκλας, μοντέλο, ηθοποιός, τραγουδίστρια, κτηματομεσήτρια, παιδαγωγός, συγγραφέας, «είναι σαν τα παιδιά. Ξέρουν αν τα αγαπάς ή όχι. Δεν μπορείς να τα ξεγελάσεις».
«Μέχρι κάποιος να αγαπήσει ένα ζώο, ένα κομμάτι της ψυχής του είναι σε λήθαργο», παρατηρεί ο Γάλλος ποιητής και συγγραφέας του κλασικισμού Ανατόλ Φρανς. Μα οι σύγχρονοι άνθρωποι, μοιάζουν να ξεπερνούν τους ζωόφιλους άλλων εποχών. Μόνο στην Μεγάλη Βρετανία, σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε το News Channel 8, το 22% προτιμά να έχει κατοικίδιο παρά παιδί, ενώ το 15% από αυτούς δεν σκέφτεται να κάνει ποτέ του παιδί, όμως, ναι, να έχει πάντα ζώο! Το 47% των Αμερικανών κάτω των 50 ετών, το 2023, θεωρούν απίθανο να κάνουν ποτέ παιδιά, αλλά οι περισσότεροι απ αυτούς, μοιράζονται τη ζωή τους με ζώα. Τα ποσοστά είναι εντυπωσιακά με δεδομένο πως όλος ο δυτικός κόσμος, έχουμε ως κέντρο ζωής, εξ απαλών ονύχων, το να παντρευτούμε και να κάνουμε παιδιά. Έτσι θα ενταχθούμε στις κοινωνίες μας και έτσι θα είμαστε αποδεκτοί ως ολοκληρωμένα ανθρώπινα όντα.
Να γιατί προτιμώνται τα κατοικίδια από τα παιδιά, σε Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ
Η CEO του Pets At Home, που αριθμεί 453 καταστήματα σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, και ηλεκτρονικό, κυρία Λίσσα Μακ Κόουεν, μέσα από την εμπειρία της στη διάθεση όχι μόνο κατοικίδιων, τροφών, παιχνιδιών, κλινοσκεπάσματών, φαρμάκων, καλλυντικών, αλλά και παροχής υπηρεσιών όπως περιποίηση, κτηνιατρική φροντίδα και εκπαίδευση σκύλων, έχει άποψη γιατί προτιμώνται τα κατοικίδια απ τα παιδιά. «Διαθέτουν όλον αυτόν τον χρόνο και την ενέργεια και την προσοχή που θα δίνονταν σε μωρα, σε ζωάκια, ειδικά στις αστικές περιοχές» λέει, «και το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο στην Αγγλία αλλά είναι παγκόσμιο». Κατά τη γνώμη της, τα ορόσημα της ενήλικης ζωής, ώστε να αποκτηθεί η ατομική θέση στον κόσμο, όπως σπουδές, καλή δουλειά, υψηλές απολαβές, γάμος και παιδιά, φαίνονται όλο πιο πιεστικά αλλά και πιο απρόσιτα για πολλούς. Πράγματι, η στέγη είναι πανάκριβη, η αύξηση του κόστους ζωής μοιάζει ιλιγγιώδης και οι μισθοί μένουν στάσιμοι. Δεν είναι και τόσο παράλογο, να προτιμώνται ζωάκια, αντί για παιδιά, ειδικά αν προσθέσεις το γεγονός ότι οι σχέσεις έχουν γίνει πιο περίπλοκες και οι κάτω των 50, εξερευνούν όλο και περισσότερο την ψυχική τους υγεία πιστεύοντας ότι δεν χρειάζεται να ακολουθήσεις την πεπατημένη για να είσαι ευτυχισμένος. Στις ΗΠΑ, μελέτες δείχνουν ότι η δηλωμένη επιθυμία για δημιουργία οικογένειας παρέμεινε σταθερή, ακόμη και όταν το ποσοστό γεννήσεων μειώθηκε. Και μια πρόσφατη έρευνα του Rolling Stone στο Ηνωμένο Βασίλειο ανέφερε πως πολλά νεαρά ζευγάρια θεωρούν πολύ ακριβότερο έστω για την παρούσα φάση, τον ερχομό ενός παιδιού από την υιοθεσία ενός κατοικίδιου.
Οι πρωταθλητές στη υπογεννητικότητα Έλληνες αγαπάμε τα ζώα μας
Ήταν ήδη γνωστό, αλλά μόλις την περασμένη εβδομάδα, πέρασε στα κόκκινα το θέμα της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα καθώς και της γήρανση του πληθυσμού που εξελίσσεται αδιάκοπα τα τελευταία 35-40. Το 2022 η χώρα μας κατέγραψε τον χαμηλότερο αριθμό γεννήσεων, έχοντας επισήμως, από τους χαμηλότερους ρυθμούς γεννήσεων σε όλη την Ευρώπη, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ορισμένα χωριά δεν έχουν καταγράψει ούτε μία γέννηση εδώ και χρόνια. Τις αιτίες δε χρειάζεται να τις πολυσυζητήσουμε. Αν στον δυτικό κόσμο όλο, η ακρίβεια στην στέγη, στη διατροφή, στην ένδυση, στη βενζίνη είναι προβληματικοί και ανασταλτικοί παράγοντες, στη χώρα μας είναι επι τρία και βάλε! Κι όμως! Οι Έλληνες μπορεί να μην κάνουν παιδιά, έχουν όμως ζώα. Το 43% του συνολικού πληθυσμού της χώρας, το 2022 είχε κάποιο κατοικίδιο ζώο, σύμφωνα με Ελληνική Κτηνιατρική Εταιρεία, – ΕΚΕ. Οι νεότεροι σε ηλικία Έλληνες είναι πιθανότερο να συγκατοικούν με ένα ή περισσότερα κατοικίδια ζώα, και μάλιστα όσο νεότερος είναι κανείς, τόσο αυξάνει η πιθανότητα αυτή. Το συνολικό μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα δεν φαίνεται να αποτελεί κριτήριο για την υιοθέτηση κατοικίδιου, καθώς ακόμα και όσοι δήλωσαν πολύ χαμηλό εισόδημα ή ακόμα και ότι δεν τα βγάζουν πέρα οικονομικά, δηλώνουν πως έχουν ένα, δύο ή ακόμα και τρία κατοικίδια ζώα σε ελαφρώς μεγαλύτερα ποσοστά από τους υπόλοιπους! Ο σκύλος είναι το δημοφιλέστερο κατοικίδιο ζώο για τους Έλληνες, εκτός από την επαγγελματική ομάδα των ελεύθερων επαγγελματιών και τεχνητών, στους οποίους επικρατεί σε μικρό, όμως, ποσοστό, η γάτα. Ακολουθούν τα πτηνά και τα ψάρια!
Είναι μόνο η κακή οικονομία, οι πόλεμοι, η αβεβαιότητα ο λόγος;
Είναι όμως, μόνο η επισφαλής παγκόσμια οικονομία, οι πόλεμοι, η αβεβαιότητα του μέλλοντος που κάνουν τους νέους, να προτιμούν τα κατοικίδιά απ τα παιδιά; Μα, ναι, οι προοπτικές για τους νέους, δεν είναι τόσο αισιόδοξες όσο ήταν για τους παππούδες τους, αλλά οι ανθρώπινες κοινωνίες έχουν ζήσει μεγαλύτερες κρίσεις, φρικτές στιγμές, αβυσσαλέες θηριωδίες, μα έχουν συνεχίσει να κάνουν παιδιά. Τα ποσοστά γεννήσεων παραμένουν ανοδικά, για παράδειγμα, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η οποία βρίσκεται σταθερά στις 10 πρώτες θέσεις στον δείκτη ευάλωτων, ασταθών κρατών με χαώδη χαμηλό δείκτη φτώχιας. Η φεμινίστρια Τζιλ Φιλίποβιτς, έχει την άποψη της, αλλά ας πούμε πρώτα ποια είναι. Πρόκειται για δημοσιογράφο, δικηγόρο και συγγραφέα του πολυσυζητημένου «OK Boomer, Let’s Talk: How My Generation Got Left Behind» και του «The H–Spot: The Feminist Pursuit of Happiness», είναι αρθρογράφος του CNN και συνεργάτης του New America Future of War, ενώ έχει αρθρογράφήσει στους The New York Times, The Guardian, διοργανώνει το podcast The Week in Women, εργαστήρια γραφής και συναυλίες σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα λοιπόν με την κυρία Φιλίποβιτς, το αν περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να κάνουν λιγότερα ή καθόλου παιδιά, αυτό δεν έχει να κάνει τόσο με την οικονομική τους κατάσταση. Σημειώνει πως «ανάμεσα σε γνωστούς μου παρατηρώ πως υπάρχουν πολλά άτεκνα, ετεροφυλόφιλα ζευγάρια που εκ πρώτης όψεως φαίνονται να είναι τακτοποιημένα: έχουν καλές δουλειές, έχουν σπίτια, ενώ πολλοί πλέον εργάζονται από το σπίτι.
Κι όμως, έχουν σκύλο ή γάτα και όχι μωρό! Πιστεύω πως ο λόγος που κάποιος νέος επιλέγει να μην κάνει παιδί, είναι επειδή ένα κατοικίδιο έχει λιγότερες απαιτήσεις από έναν μωρό, δίνει απεριόριστη αγάπη, δεν κάνει τόση φασαρία και καλύπτει την ανάγκη κάποιου για συναισθηματικό δέσιμο».
Τι και από που καταναλώνουν οι άνθρωποι για τα αγαπημένα τους κατοικίδια
Την τελευταία, πάντως, δεκαετία, η βιομηχανία γύρω από τα κατοικίδια ζώα έχει αναπτυχθεί σταθερά. Η πανδημία, η οποία αποδεκάτισε άλλες επιχειρήσεις, επιτάχυνε μόνο την ανάπτυξη της επιχείρησης κατοικίδιων ζώων. Μα τα πράγματα αλλάζουν. Ενώ οι διαδικτυακές πωλήσεις αυξάνονται στον κλάδο των κατοικίδιων ζώων, τα καταστήματα παράγουν λιγότερα έσοδα που σχετίζονται με τα κατοικίδια από ό,τι στο παρελθόν. Αυτό είναι ένα σημαντικό σημάδι, όχι μόνο για το πώς το διαδίκτυο έχει γίνει πιο σημαντικό, αλλά για το πώς η ανάπτυξη στη βιομηχανία κατοικίδιων ζώων δεν είναι πλέον βέβαιη. Άλλοι κλάδοι όπως η υγεία, η ομορφιά και το αλκοόλ αναπτύσσονται πλέον στα καταστήματα περισσότερο από τα κατοικίδια. Χαμηλής ζήτησής όμως πια, είναι τα παιχνίδια για κατοικίδια και οι τροφές που αφορούν σε υψηλότερες τιμές. Οι καταναλωτές, όσο κι ανά αγαπούν τα ζωάκια του, ανταποκρίνονται στην ακρίβεια των προϊόντων για κατοικίδια, όπως κάνουν και στους άλλους τομείς. Επικεντρώνονται σε πωλήσεις, εκπτώσεις, ευκαιρίες και συνδυασμούς για να αξιοποιήσουν τα χρήματα τους. Βέβαια αγαπούν τα ζώα τους, πάντα πάρα πολύ, αλλά ανησυχούν για την οικονομία, τον πληθωρισμό και τη σταθερότητα της εργασίας. Μπορεί, η Dolce & Gabbana να λάνσαρε έναντι 99 ευρώ, το Fefé, το πρώτο άρωμα για σκύλους με ylang ylang, μασκ και σανταλόξυλου -προκαλώντας την έντονη αντίδραση φιλοζωικών οργάνωσης ότι δεν θα μπορούν να σκυλιά, να λειτουργούν την όσφρηση του, εμποδίζοντας να συνδέονται με το περιβάλλον τους!- αλλά οι καταναλωτές που μοιράζονται τη ζωή με το κατοικίδιού δεν δείχνουν διατεθειμένοι να το παρφουμαρουν αφύσικα, με ylang ylang! Και ενώ περιορίζουν τις αγορές πολυτέλειας, οι άνθρωποι διαθέτουν χρήματα στο παρέχουν την καλύτερη δυνατή τροφή στα ζώα τους. Οι νέοι και κυρίως όσοι ανήκουν στην Gen Z ενημερώνονται για όλα όσα αφορούν στο κατοικίδιο τους, προϊόντα και ευκαριες αγορών, απ το YouTube. Σύμφωνα με το NeilsenIQ, οι τρεις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες κατηγορίες τόσο στο διαδίκτυο όσο και στα καταστήματα είναι αξεσουάρ κλινοσκεπασμάτων, φάρμακα για κατοικίδια και προϊόντα ψύλλων-τσιμπουριών. Η στέγαση κατοικίδιων, τα μπολ και τα υδρόβια είδη γνωρίζουν μεγάλη πτώση.
«Να αγαπάτε τα ζώα. Ο Θεός τους έχει δώσει τα βασικά στοιχεία της σκέψης και μια αδιατάρακτη χαρά» – Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι
Όπως κι αν είναι οι λόγοι, που οι νέοι άνθρωποι προτιμούν να έχουν κατοικίδια από μωρά. Όπως και αν καταναλώνουν και με ποια προταιροτητα τα λεφτά τους για τα ζωάκια του, και όπως και να έχει η κατάσταση στον κόσμο σήμερα, σημασία, στα αλήθεια, έχει να αγαπάς και να μοιράζεσαι. Και να σέβεσαι τη ζωή, που είναι ίδια για όλους. Για ανθρώπους κάθε φυλής και εθνικότητας και τα μωρα τους, για το σκυλάκο, τον ελέφαντα, το αρνάκι, το σπουργίτι, το δελφίνι, το γατάκι, το μυρμήγκι. Και να σέβεσαι και ό,τι διαλέγει για την ζωή του ο άλλος. Και στις αγάπες του!
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
