Ο ρόλος της γυναίκας στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία φαίνεται να αλλάζει. Παγκόσμιοι ναυτιλιακοί οργανισμοί, όπως η ένωση WISTA (Women’s International Shipping and Trading Association) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ναυτιλίας (International Maritime Organization, IMO), προωθούν συνεχώς την ισότητα των δύο φύλων στη ναυτιλία και την υποστήριξη των γυναικών στη βιομηχανία.
Η μετάβαση αυτή δεν είναι εύκολη. Κάθε άλλο. Η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι ένας παραδοσιακά ανδροκρατούμενος χώρος, ο οποίος διατηρεί ακόμα αρκετά στερεότυπα του παρελθόντος. Ως εκ τούτου, ο εκσυγχρονισμός της ναυτιλίας και η μετάβαση σε ένα πιο συμπεριληπτικό εργασιακό περιβάλλον απαιτεί χρόνο και προσπάθεια από τους εμπλεκόμενους φορείς.
Η δυσκολία του εγχειρήματος φαίνεται από το γεγονός πως παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, το ποσοστό των γυναικών που εργάζονται πάνω σε πλοία παραμένει αρκετά μικρό.
Βάσει ερευνών του 2022, μόλις το 2% σε 1,2 εκατομμύρια ναυτικούς σε όλο τον κόσμο ήταν γυναίκες
Βάσει ερευνών του 2022, μόλις το 2% σε 1,2 εκατομμύρια ναυτικούς σε όλο τον κόσμο ήταν γυναίκες, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως το 94% αυτών των γυναικών ήταν ναυτολογημένες σε επιβατικά πλοία και κρουαζιερόπλοια και μόνο το 6% είχε απορροφηθεί σε ποντοπόρα πλοία.
Οι γυναίκες σε ρόλο οδηγού
Η κατάσταση στη στεριά, ωστόσο, είναι αρκετά διαφορετική. Πολλές εταιρείες επιλέγουν γυναίκες για να στελεχώσουν διάφορα τμήματα, ενώ δεν είναι λίγες οι γυναίκες που τρέχουν μόνες τους κάποια μεγάλη ή μικρή ναυτιλιακή εταιρεία. Στην Ελλάδα, το γυναικείο άρωμα είναι αρκετά έντονο στην εφοπλιστική κοινότητα με τα παραδείγματα γυναικών στο τιμόνι κάποιας εταιρείας να είναι πολλά.
Η Μαρία Αγγελικούση, η Αγγελική Φράγκου, οι Σεμιράμις και Αλίκη Παληού, η Ιωάννα Προκοπίου και η Ισμήνη Παναγιωτίδη είναι μερικές μόνο περιπτώσεις γυναικών που συνεχίζουν άξια τη ναυτιλιακή παράδοση των οικογενειών τους. Σημαντικό, επίσης, είναι να αναφέρουμε πως από το 2022 η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών έχει για πρώτη φορά στην ιστορία γυναίκα πρόεδρο. Ο λόγος για την εφοπλιστή Μελίνα Τραυλού, η οποία είναι πρόεδρος του Ομίλου Neptune.
Οι προκλήσεις της γυναίκας στη ναυτιλία
Θέλοντας να εστιάσουμε στις δυσκολίες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει μία γυναίκα που θέλει να εργαστεί στον χώρο της ναυτιλίας δεν θα μιλήσουμε για την παρωχημένη συζήτηση του «διττού» ρόλου μητέρας-ναυτικού και τις αντίστοιχες δυσκολίες. Δεδομένα υπάρχουν, αλλά (θα έπρεπε να) θεωρείται αυτονόητο πως τις ίδιες δυσκολίες ουσιαστικά αντιμετωπίζει κι ένας άνδρας ναυτικός. Η μόνη ουσιαστική διαφορά που μπορεί να αναδειχθεί ανάμεσα στα δύο φύλα σε αυτό το σημείο είναι η περίοδος της εγκυμοσύνης, δηλαδή οι εννέα μήνες κι εκεί θα έπρεπε να τελειώνει κάθε τέτοια συζήτηση.
Από εκεί και πέρα, οι πραγματικές προκλήσεις για μία γυναίκα που θέλει να ακολουθήσει το επάγγελμα του ναυτικού εντοπίζονται στις συνθήκες και το περιβάλλον εργασίας. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, οι γυναίκες ναυτικοί να απομονώνονται σε ένα πλοίο στο οποίο το συντριπτικό ποσοστό των εργαζομένων είναι του αντίθετου φύλου. Επιπλέον, δεν αποτελεί μυστικό το γεγονός ότι έχουν καταγραφεί αρκετά περιστατικά παρενοχλήσεων κάθε είδους εις βάρος γυναικών ναυτικών, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που απαιτεί μεγαλύτερη υποστήριξη και μέτρα προστασίας. Σε αυτό το σημείο, οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να δείξουν τη μέγιστη προσοχή, διότι τέτοια περιστατικά και η ύπαρξη τέτοιων εργασιακών συνθηκών αποτελούν πολύ συχνά τροχοπέδη, αποθαρρύνοντας γυναίκες που αγαπούν τη ναυτιλία από το να ακολουθήσουν καριέρα στον κλάδο.
Προφανώς, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο εντείνονται οι προσπάθειες για την ενημέρωση και εκπαίδευση του ναυτιλιακού προσωπικού, καθώς και οι δράσεις για την υποστήριξη της γυναίκας στη ναυτιλία, τέτοιου είδους περιστατικά μειώνονται. Αυτή είναι και η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει ολόκληρος ο ναυτιλιακός κλάδος. Η ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στη ναυτιλιακή βιομηχανία είναι κρίσιμης σημασίας, καθώς η ισότητα των φύλων πρέπει να ενσωματωθεί στη ναυτιλιακή κουλτούρα, ώστε να καταρριφθούν παρωχημένες αντιλήψεις και στερεότυπα που έχουν επιβιώσει από παλαιότερες εποχές.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
