26 Οκτ 2024
READING

Εργασία και ισότητα: Μαίρη Παναγιωταρά όλες μας, παγκόσμια*

7 MIN READ

Εργασία και ισότητα: Μαίρη Παναγιωταρά όλες μας, παγκόσμια*

Εργασία και ισότητα: Μαίρη Παναγιωταρά όλες μας, παγκόσμια*

Ναι, ναι! «Γυναίκες απ την Αφροδίτη και άνδρες απ τον Άρη» που έγραψε στο διαχρονικό -και αφόρητα βαρετό- best seller o Dr. Τζον Γκρέι, που έκανε πάταγο στα 90’s και έλεγε κάτι ποιητικά, πως οι γυναίκες είναι κύματα, που συζητούν στην σπηλιά και οι άνδρες είναι λάστιχα, που κυνηγάνε τα μαμούθ, εξω απ αυτην! Και ναι, προφανώς και προερχόμαστε άνδρες και γυναίκες, από διαφορετικούς πλανήτες, αλλά όσον αφορά τον κόσμο της εργασίας.

Εκεί που όχι μόνο ο πλανήτης προέλευσης μας είναι διαφορετικός, αλλά που και ετούτοι οι κόσμοι μας μοιάζουν να μην συναντιούνται ποτέ! Καταρχήν,  άνδρες και γυναίκες δεν εργαζόμαστε στους ίδιους τομείς, στα ίδια επαγγέλματα ή στους ίδιους χώρους εργασίας. Εάν είστε στη δουλειά τώρα, για κοιτάξτε, λίγο, γύρω σας. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα –όπως το 60% των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση – να περιτριγυρίζεστε από περισσότερους συναδέλφους του δικού σας φύλου. Μόνο το ένα πέμπτο από εμάς εργάζεται σε χώρους εργασίας μεικτού φύλου, όπου τα μερίδια γυναικών και ανδρών είναι περίπου ίσα. Και το 66%, έχουμε άνδρα προϊστάμενο! Μόλις το 20% των ανδρών εργαζομένων εργάζονται με γυναίκα αφεντικό!

Ισότητα των φύλων στην εργασία; Μπα! Δε θα το λέγαμε!

Οι γυναίκες, σε Ε.Ε. και ΗΠΑ είναι πλέον, καλύτερα μορφωμένες και πιο ενεργές στο εργατικό δυναμικό, ενώ εργάζονται όλο και περισσότερο σε διευθυντικούς ρόλους.

Ωστόσο, η εκπροσώπησή τους σε κορυφαίες θέσεις στις επιχειρήσεις εξακολουθεί να υστερεί σε σχέση με αυτή των ανδρών. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περίπου το 50% των γυναικών σε ηλικία εργασίας αποτελούν μέρος του εργατικού δυναμικού, σε σύγκριση με το 75% των ανδρών. Βέβαια, αυτοί οι αριθμοί δεν μας λένε όλη την ιστορία! Στις πρωτιές οι γυναίκες ξεπερνούν τους άνδρες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η Αφρική είναι πλέον η μόνη περιοχή στον κόσμο, όπου οι γυναίκες έχουν μόρφωση τριτοβάθμιας εκπαίδευσης λιγότερο από τους άνδρες, αλλά με μικρή διαφορά. Από το 1991, οι γυναίκες καταλαμβάνουν διευθυντικές θέσεις γρηγορότερα από τους άνδρες, ιδιαίτερα σε χώρες υψηλού εισοδήματος, αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν μέχρι να εξισωθούν με τον αριθμό των ανδρών σε αυτούς τους ρόλους. Οι γυναίκες εργάζονται πολύ περισσότερο απ τους άνδρες, ακόμα και αν απασχολούνται στην μερική εργασία. Στην Ευρώπη γινεται κατανοητό πως χρειάζεται επανεξισορρόπηση του καταμερισμού της αμειβόμενης και της μη αμειβόμενης εργασίας μεταξύ ανδρών και γυναικών ώστε να μπορέσουν να έχουν, στην πραγματικότητα, οι  γυναίκες τις ίδιες επαγγελματικές ευκαιρίες με τους άνδρες!

Γιατί οι γυναίκες δεν φτάνουν στα υψηλότερα κλιμάκια των εταιρικών ιεραρχιών

Στις ΗΠΑ, καταλήγουν έρευνες και μελέτες, στο ότι δεν έχει, ακόμη, επιτευχθεί η ισορροπία των φύλων στα υψηλότερα κλιμάκια του επιχειρηματικού κόσμου, σε εκτελεστικούς ρόλους και σε αίθουσες συνεδριάσεων. Επιπλέον, όσο μεγαλύτερη είναι η εταιρεία, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να δούμε γυναίκες στο τιμόνι. Σχεδόν το 75% των επιχειρήσεων παγκοσμίως εφαρμόζουν πολιτικές ίσων ευκαιριών ή διαφορετικότητας και ένταξης. Αλλά αυτές οι πολιτικές από μόνες τους δεν αρκούν για να διορθώσουν την ανισορροπία των φύλων στα ανώτατα επίπεδα των επιχειρήσεων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η παραδοσιακή γυάλινη οροφή δεν είναι το μόνο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες καθώς ανεβαίνουν στην καριέρα τους. Τόσο στις χώρες υψηλού όσο και με χαμηλό εισόδημα, οι γυναίκες εξακολουθούν να εκτελούν την πλειονότητα της οικιακής εργασίας και της φροντίδας στο σπίτι, ακόμη και όταν εργάζονται επίσης σε αμειβόμενη εργασία πλήρους απασχόλησης. Πολλές επιχειρήσεις λειτουργούν με μια κουλτούρα σταθερής διαθεσιμότητας, όπου οι εργαζόμενοι αναμένεται να εργάζονται υπερωρίες, να δέχονται κλήσεις εκτός ωραρίου και να απαντούν σε email τις ρεπό ως αυτονόητο. Αυτό καθιστά πολύ δύσκολο για τις γυναίκες να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τους άνδρες συναδέλφους και να ανέβουν στις τάξεις, καθώς συνεχίζουν να συνδυάζουν τις οικογενειακές ευθύνες με τις προτεραιότητες σταδιοδρομίας.

Η Ευρωπαϊκή Τηλεφωνική Έρευνα Συνθηκών Εργασίας (EWCTS), μελέτησε τις ώρες που δαπανώνται σε απλήρωτη εργασία,  όπως οικιακές εργασίες, μαγείρεμα,  φροντίδα παιδιών ή συγγενών και οι  γυναίκες δαπανούν, κατά μέσο όρο, 13 ώρες περισσότερες από τους άνδρες, κάθε εβδομάδα . Μαζί με το επάγγελμα του, ακόμα και αν είναι μερικής απασχόλησης, οι γυναίκες εργάζονται 70 ώρες και οι άντρες 63. Αυτό μας κάνει ετησίως, οκτώ εβδομάδες πλήρους απασχόλησης περισσότερη εργασία, κατά μέσο όρο για τις γυναίκες από τους άνδρες! Υπάρχουν πολλές διαφορές στην αμειβόμενη και στη μη αμειβόμενη εργασία μεταξύ των κρατών μελών της Ένωσης. Για παράδειγμα, η διαφορά στις συνολικές ώρες κυμαινόταν από 3 ώρες στο Λουξεμβούργο και τη Γαλλία έως 17 ώρες στην Κροατία. Οι γυναίκες αισθάνονται εξαντλημένες, με το 28% από αυτές να δηλώνουν ότι αισθάνονται πολύ κουρασμένες μετά τη δουλειά, για να συνεχίσουν και στο σπίτι, σε σύγκριση με το 21% των ανδρών. Άλλωστε το 74% των εργαζόμενων γυναικών κάνουν τις  καθημερινές δουλειές του σπιτιού και το μαγείρεμα, σε σύγκριση με το 42% των ανδρών!

Μισθολογικό χάσμα και οι λόγοι, που οι εταιρείες έχουν ανάγκη τις γυναίκες στα υψηλά κλιμάκια τους

Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων δεν εξαφανίζεται όταν οι γυναίκες μεταβαίνουν σε διευθυντικούς ρόλους. Στην πραγματικότητα, από τις 93 χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, το χάσμα στις αμοιβές μεταξύ των φύλων είναι υψηλότερο για τα διευθυντικά στελέχη από ό,τι για το σύνολο των εργαζομένων σε 43 χώρες. Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων παραμένει ένας επίμονος δείκτης της ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στον κόσμο της εργασίας. Η επιχειρηματική υπόθεση για χώρους εργασίας με ισορροπία μεταξύ των φύλων γίνεται όλο και πιο δυνατή. Τα δύο τρίτα των εταιρειών που συμμετείχαν σε έρευνα από τη ΔΟΕ συμφώνησαν ότι οι πρωτοβουλίες διαφορετικότητας βελτίωσαν τα επιχειρηματικά τους αποτελέσματα. Όταν οι επιχειρήσεις έχουν επιχειρηματική κουλτούρα και πολιτικές χωρίς αποκλεισμούς πετυχαίνουν: αυξημένη κερδοφορία και παραγωγικότητα στο 63%, ικανότητα προσέλκυσης και διατήρησης ταλέντων στο 60%, μεγαλύτερη δημιουργικότητα και καινοτομία στο 59%, ενισχυμένη φήμη της εταιρείας στα 58%, καλύτερη ικανότητα μέτρησης του ενδιαφέροντος και της ζήτησης των καταναλωτών στο 38%. Όταν τα διοικητικά συμβούλια είναι ισορροπημένα μεταξύ των φύλων, οι εταιρείες είναι σχεδόν 20% πιο πιθανό να έχουν ενισχυμένα επιχειρηματικά αποτελέσματα.

Η ισότητα στην εργασία είναι αναγκαία, τώρα και όχι κάπου στο μέλλον!

Οι περισσότερες επιχειρήσεις θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να επιτύχουν μια βελτίωση 2 ή 3% στα περιθώρια κέρδους τους. Μεταξύ των εταιρειών που συμμετείχαν σε έρευνα από τη ΔΟΕ και παρακολουθούν τον αντίκτυπο της διαφορετικότητας των φύλων στη διαχείριση, πάνω από τα δύο τρίτα των εταιρειών αναφέρουν αύξηση κερδών 5 έως 20%. Στην επιχείρηση, δεν μπορείτε να αγνοήσετε την ουσία. Και στο σημερινό αβέβαιο οικονομικό κλίμα, η ποικιλομορφία των φύλων στη διαχείριση είναι απαραίτητη για την ανταγωνιστική επιχειρηματική απόδοση. Στην ψηφιακή εποχή, οι εταιρείες πρέπει να είναι πιο ενεργητικές από ποτέ για την κατάργηση της κουλτούρας της συνεχούς διαθεσιμότητας. Πολιτικές όπως ο ελαστικός χρόνος, η τηλεργασία, η άδεια μητρότητας και πατρότητας και τα προγράμματα επιστροφής στην εργασία διασφαλίζουν ότι οι γυναίκες δεν βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στην εργασία, επειδή έχουν ευθύνες στο σπίτι. Στην πραγματικότητα, αυτές οι πολιτικές ωφελούν όλους τους εργαζόμενους, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του άγχους και της εξουθένωσης και μπορούν να οδηγήσουν σε πιο βιώσιμη παραγωγικότητα μακροπρόθεσμα.  Σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο της εργασίας, με τις ελλείψεις δεξιοτήτων να προβλέπονται για τις επόμενες δεκαετίες, οι επιχειρήσεις παραβλέπουν το ηγετικό δυναμικό των γυναικών με δικό τους κίνδυνο. Τα δεδομένα καθιστούν σαφές ότι η ισορροπία μεταξύ των φύλων –ειδικά σε επίπεδα λήψης αποφάσεων– όχι μόνο έχει καλή επιχειρηματική λογική, αλλά ανοίγει το δρόμο για πιο διαφορετικές και πιο παραγωγικές επιχειρήσεις που ωφελούν τους εργαζόμενους, τους εργοδότες και τις κοινωνίες στο σύνολό τους.  Γιατί όλοι μας, στην τελική, θέλουμε να ζούμε στον ίδιο κόσμο της δουλειάς και όχι σε διαφορετικούς πλανήτες!

* Ο τίτλος αφορά στο τραγούδι του Λουκιανού Κηλαηδόνη «Μια Μέρα Μιάς Μαίρης», που ερμήνευσε η Αφροδίτη Μάνου και έκανε θραύση τη δεκαετία του 1980, περιγράφοντας τον αγώνα κάθε εργαζόμενης γυναίκας και κατέληγε έτσι: «… Είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά, μια εργαζόμενη μητέρα μια καλή νοικοκυρά. Δεν είμαι τίποτα το σπέσιαλ το καταπληκτικό, είμαι ένα ζώον δηλαδή κανονικό»… και πάμε, κορίτσια: Ντάπα, ντάπα, ντάπα, ντα… 

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.