Η πανδημία του COVID-19 αποτέλεσε το σημείο καμπής για την εξάπλωση της τηλεργασίας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, επηρεάζοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο εργάζονται οι άνθρωποι.
Στη χώρα μας η τηλεργασία έγινε άμεσα δημοφιλής, ενώ η νομοθεσία και οι επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι υποστηρικτές της είναι πολλοί, η απόφαση της Amazon να επαναφέρει την πλήρη απασχόληση στα γραφεία της αναζωπύρωσε τις συζητήσεις σχετικά με το μέλλον της τηλεργασίας, κι αν αυτή η τάση θα μεταφερθεί και εντός των συνόρων μας.
Ας δούμε λοιπόν την κατάσταση της τηλεργασίας στην Ελλάδα, τις τάσεις και τις επιπτώσεις που ενδέχεται να φέρει αυτή η στροφή προς την πλήρη επιστροφή στα γραφεία.
Η τηλεργασία στην Ελλάδα: Παρελθόν και παρόν
Στην Ελλάδα, η τηλεργασία αναγνωρίστηκε ως επίσημη μορφή απασχόλησης με τον Ν. 2639/1998, ενώ ενισχύθηκε σημαντικά με την πανδημία του 2020. Ο νόμος 4808/2021 καθιέρωσε το σύγχρονο νομικό πλαίσιο για την τηλεργασία, δίνοντας στους τηλεργαζόμενους τα ίδια δικαιώματα με τους παραδοσιακούς εργαζόμενους στα γραφεία, ενώ παράλληλα θεσμοθέτησε το δικαίωμα της αποσύνδεσης, προστατεύοντας την ιδιωτική ζωή και το εργασιακό ωράριο των εργαζομένων.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η τηλεργασία έγινε αναγκαστική για πολλούς κλάδους στην Ελλάδα, ιδίως στον δημόσιο τομέα και στις μεγάλες επιχειρήσεις. Αυτό οδήγησε στην ταχεία ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών και στην ευρεία υιοθέτηση υβριδικών μοντέλων εργασίας, όπου οι εργαζόμενοι εργάζονται μερικές ημέρες από το σπίτι και άλλες από το γραφείο.
Η απόφαση της Amazon και οι πιθανές επιπτώσεις
Η πρόσφατη απόφαση της Amazon να καταργήσει την τηλεργασία και να επιβάλει πλήρη παρουσία στα γραφεία προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Με την κίνησή της αυτή, έγινε η μεγαλύτερη εταιρεία τεχνολογίας που απαιτεί πλήρη φυσική παρουσία, σε αντίθεση με την τάση που επικρατεί στον τεχνολογικό κλάδο, όπου η υβριδική εργασία είναι ο κανόνας. Πολλές εταιρείες, όπως η Apple και η Meta, ακολουθούν πιο ευέλικτα μοντέλα εργασίας, απαιτώντας δύο έως τρεις ημέρες παρουσίας στο γραφείο.
Η απόφαση αυτή εγείρει ερωτήματα για το μέλλον της τηλεργασίας. Μπορεί άλλες εταιρείες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Amazon και να επιστρέψουν σε προ-πανδημικά μοντέλα εργασίας; Και τι σημαίνει αυτό για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα, η τηλεργασία συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο. Αν και η χώρα βρίσκεται πίσω σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη όπως η Γερμανία και η Βρετανία, η τάση για υβριδική εργασία αυξάνεται. Σύμφωνα με στοιχεία από το 2022, η Ελλάδα κατατάσσεται 15η στην Ευρώπη όσον αφορά την τηλεργασία, με τη ζήτηση για αυτή τη μορφή απασχόλησης να καταγράφει ανοδική πορεία.
Οι τομείς που πρωτοπορούν στην υιοθέτηση της τηλεργασίας περιλαμβάνουν την τεχνολογία, τις υπηρεσίες, τον τραπεζικό τομέα και τις επιχειρήσεις παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών. Η πανδημία ώθησε πολλές επιχειρήσεις να επενδύσουν σε ψηφιακές υποδομές και να επιτρέψουν στους εργαζόμενους να εργάζονται εξ αποστάσεως, ενώ το υβριδικό μοντέλο εργασίας φαίνεται να έχει εδραιωθεί στις περισσότερες επιχειρήσεις.
Τα οφέλη της τηλεργασίας
Δεν είναι τυχαίο ότι η τηλεργασία έχει γίνει τόσο δημοφιλής, από τη στιγμή που προσφέρει σημαντικά οφέλη, τόσο στους εργαζόμενους όσο και στις επιχειρήσεις. Ένα από τα βασικά κέρδη είναι η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Η δυνατότητα εργασίας από το σπίτι ή από έναν άλλο χώρο μειώνει τον χρόνο μετακίνησης και αυξάνει την παραγωγικότητα. Επίσης, η τηλεργασία προσφέρει ευκαιρίες σε περισσότερες γυναίκες να συμμετάσχουν στην αγορά εργασίας, ειδικά εκείνες που αντιμετώπιζαν προκλήσεις λόγω των οικογενειακών υποχρεώσεων.
Για τις επιχειρήσεις, η τηλεργασία μειώνει το κόστος λειτουργίας, καθώς δεν χρειάζονται μεγάλους χώρους γραφείων και μειώνονται τα λειτουργικά έξοδα. Παράλληλα, διευκολύνεται η πρόσληψη ταλέντων από διάφορα γεωγραφικά μέρη, κάτι που είναι σημαντικό για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο.
Οι ψηφιακοί νομάδες και η ηλεκτρονική οικονομία
Η άνοδος της τηλεργασίας οδήγησε επίσης στην ανάπτυξη ενός νέου φαινομένου: των ψηφιακών νομάδων. Πρόκειται για εργαζόμενους που μπορούν να εργάζονται από οπουδήποτε στον κόσμο, συνδυάζοντας την εργασία με τα ταξίδια. Στην Ελλάδα, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από ψηφιακούς νομάδες, κυρίως λόγω του ευνοϊκού κλίματος και των χαμηλών δαπανών διαβίωσης σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, για τους ανθρώπους φυσικά που αμείβονται με μισθούς εξωτερικού. Το 2021, η Ελλάδα εισήγαγε ειδική νομοθεσία για τους ψηφιακούς νομάδες, παρέχοντας κίνητρα για να επιλέξουν τη χώρα ως βάση τους.
Η τηλεργασία επίσης ενισχύει την ηλεκτρονική οικονομία, καθώς η ζήτηση για ψηφιακές υπηρεσίες, τεχνολογίες και εργαλεία αυξάνεται. Αυτός άλλωστε είναι κι ένας λόγος που η χώρα μας προσπαθεί να προσελκύσει περισσότερους ψηφιακούς νομάδες και να ενισχύσει τη θέση της ως ένας σημαντικός κόμβος τηλεργασίας και καινοτομίας στην Ευρώπη.
Πιθανές επιπτώσεις από την επιστροφή στα γραφεία
Σε αντίθεση με τα πλεονεκτήματα που συνοδεύουν την τηλεργασία, υπάρχουν ανησυχίες για την πλήρη επιστροφή στα γραφεία, όπως στην περίπτωση της Amazon. Πολλοί εργαζόμενοι έχουν συνηθίσει στην ευελιξία του υβριδικού μοντέλου και η αλλαγή αυτή μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια. Ακόμα, πολλοί από αυτούς μπορεί να αισθάνονται αποκομμένοι από τον χώρο εργασίας τους, καθώς έχουν προσαρμοστεί σε νέες συνήθειες και τρόπους εργασίας.
Επίσης, υπάρχει το ζήτημα της αύξησης του κόστους μετακίνησης και της εξισορρόπησης επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Πολλοί εργαζόμενοι προτιμούν την τηλεργασία καθώς τους επιτρέπει να έχουν περισσότερο χρόνο για τις οικογένειές τους και τις προσωπικές τους υποχρεώσεις. Εάν επιχειρήσεις στην Ελλάδα ακολουθήσουν το παράδειγμα της Amazon, μπορεί να υπάρξουν παραιτήσεις ή μείωση της δέσμευσης των εργαζομένων (σιωπηλή παραίτηση).
Σε κάθε περίπτωση, δεν απουσιάζουν και ορισμένα θετικά στοιχεία από την πλήρη επιστροφή στα γραφεία. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η πιθανή ενίσχυση της εταιρικής κουλτούρας αλλά και η βελτίωση της επικοινωνίας και της συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων. Η φυσική παρουσία επιτρέπει πιο άμεση αλληλεπίδραση και μπορεί να βελτιώσει τη λήψη αποφάσεων και την ομαδική εργασία.
Το μέλλον της (τηλ)εργασίας στην Ελλάδα
Το μέλλον της εργασίας στην Ελλάδα φαίνεται να είναι υβριδικό. Οι επιχειρήσεις συνειδητοποιούν τα οφέλη της ευελιξίας και της απομακρυσμένης εργασίας, αλλά παράλληλα αναγνωρίζουν την αξία της φυσικής παρουσίας για τη διατήρηση της εταιρικής κουλτούρας και της συνεργασίας. Η τάση δείχνει ότι το υβριδικό μοντέλο θα συνεχίσει να κυριαρχεί, ενώ η πλήρης επιστροφή στα γραφεία μπορεί να γίνει πιο εξατομικευμένα, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε επιχείρησης.
Οι επιχειρήσεις που θα επενδύσουν στην ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών τους και στη δημιουργία ενός ισορροπημένου υβριδικού μοντέλου εργασίας θα έχουν το πλεονέκτημα να προσελκύσουν ταλέντα και να βελτιώσουν την αποδοτικότητα των εργαζομένων τους. Η τηλεργασία φαίνεται να ήρθε για να μείνει, αλλά η ισορροπία μεταξύ απομακρυσμένης και φυσικής εργασίας θα είναι το κλειδί για την επιτυχία.
Το μέλλον της εργασίας στην Ελλάδα φαίνεται να είναι το υβριδικό μοντέλο
Συμπερασματικά, η απόφαση της Amazon να καταργήσει την τηλεργασία αποτελεί σημαντική εξέλιξη που επηρεάζει την παγκόσμια αγορά εργασίας, αλλά στην Ελλάδα η τάση παραμένει σταθερή υπέρ της υβριδικής εργασίας. Η τηλεργασία προσφέρει πλεονεκτήματα τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις επιχειρήσεις, ενώ η ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας και των ψηφιακών νομάδων ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στον διεθνή χάρτη.
Το μέλλον της εργασίας στην Ελλάδα φαίνεται να είναι ευέλικτο και ψηφιακό, με το υβριδικό μοντέλο να αποτελεί τη βέλτιστη λύση για τη διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στην επαγγελματική και την προσωπική ζωή.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
