«Σκρολάρω»! Να ένα καινούργιο ρήμα, που δημιουργήθηκε απ την εποχή και πήρε τη θέση του, κανονικά, σε όλους τους χρόνους, τις κλίσεις τους, τις μετοχές και τα απαρέμφατα και ίσως, χρησιμοποιείται λιγότερο απ ότι συμβαίνει. Οι πάντες διαρκώς σκρολάρουμε! Απ το πρωί, με το που ανοίγουμε το μάτι μας, σε τρένα – λεωφορεία – τραμ και ούμπερ, στη δουλειά σε κλεφτές -η και νομιμότατες- ευκαιρίες, στη βόλτα, στο σπίτι με την οικογένεια μας, που επίσης σκρολάρει, ασύστολα, σε άλλο προσωπικό σύμπαν, όλο αποκλεισμούς για τα υπόλοιπα μέλη. Με τον σύντροφο, στα προσωπικά και με τη πρώτη ευκαιρία, ο καθείς πιάνει το σκρολάρισμα, κλείνοντας τον άλλον απ έξω απ το εντελώς προσωπικό ψηφιακό σύμπαν πληροφορίας και ενδιαφέροντος. Ακόμη και εκείνος ο τόσο εύστοχος αφορισμός του Κάρολου Δαρβίνου μοιάζει να αλλάζει και να γίνεται «δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που έχουν τους πιο ευκίνητους αντίχειρες».
Η ψηφιακή προσοχή μας είναι ο νέος πλούτος!
Οθόνες! Σκρόλ, κλικ, like! Τι θα μας τραβήξει το ενδιαφέρον, ενώ οι αντίχειρες μας κινούνται διαρκώς, σε συγχρονισμένη χορογραφική σχεδόν κίνηση, με το βλέμμα; Είναι τόσο πολλά αυτά που περνούν απ την οθόνη μας, που η ίδια μας προσοχή διασπάται σε επίπεδο κλινικού συνδρόμου. Σοβαρά, τώρα και χωρίς καμία διάθεση αστεϊσμού, ο Michael Goldhaber νομικός, συγγραφέας, κάτοχος πολλών βραβείων επιχειρηματικής δημοσιογραφίας και τώρα επίσημα Senior Research Scholar στο NYU Stern Center for Business & Human Rights, κάνει λόγο για την νέα οικονομία της προσοχής: «Η απόκτηση της προσοχής μας, είναι ένα είδος, νέου, διαρκούς πλούτου, που ορίζει την παγκόσμιας πλέον αγορά»! Και ναι! Αντί να απολαύσουμε τις διακοπές μας, τη βόλτα μας στη θάλασσα, ή σε κάποιο μπιτς μπαρ, να ευχαριστηθούμε την Κυριακή με τους δικούς μας, να ερωτοτροπήσουμε με την ησυχία μας, βρε αδελφέ, εμείς επιλέγουμε να βλέπουμε κλεφτά, αλλά κολλημένα, εμμονικά, το κάθε KAOS στο Netflix, να παρακολουθούμε εξαρτημένα τη ροή ειδήσεων ή να ελέγχουμε τα email εργασίας. Οριοθετούμε, έτσι ένα προσωπικό ζωικό σύμπαν, που η οθόνη, ορίζει το περίγραμμα των σχέσεων, τη γνώση, την υγεία και την ευτυχία μας. Σύμφωνα με τον πιο πάνω σοφό κύριο, λοιπόν, η αξία της προσοχής δεν ήταν ποτέ πιο εμφανής από τα εκπληκτικά καθαρά διαφημιστικά έσοδα, στις ΗΠΑ, των 853 δισεκατομμυρίων δολαρίων που δημιουργήθηκαν μόνο το 2023. Άρα, αν έχουν την προσοχή μας, έχουν τα λεφτάκια μας και όπερ έδει δείξαι που λέγαμε και εμείς οι παλιοί, στα μαθηματικά. ‘Ετσι εμείς εξαρτημένα πια, αυτοματοποιημένα, σε μια νέα καθημερινότητα, αφηνόμαστε σε αυτό το ασταμάτητο «σκρολάρισμα», που οτιδήποτε ψηφιακό προσαρμόζεται από τις εταιρείες στα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις μας.
Διάσπαση προσοχής σε σοβαρά, σοβαρότερα και σοβαρότατα θέματα!
Κοιτάμε κάτι πολύ σημαντικό, εμείς τώρα, όπως απόδειξη αμοιβής απ τη δουλειά μας. Η κάτι σχεδόν σημαντικό! «Η αποκαλυπτική εμφάνιση της ινφλουένσερ Ιωάννας Τούνη στη Μύκονο»! «Πανέμορφη η Κλέλια Ανδρεουλάτου, αφήνεται στο χάδι του ήλιου»! «Προτίμησε Αμερικανό σχεδιαστή μόδας η Μισέλ Ομπάμα στο συνέδριο των Δημοκρατικών»! «Με ευρωπαϊκό, δυναμικής, γραμμής, κοστούμι, στα χρώματα της γης, η Κάμαλα Χάρις στο συνέδριο των Δημοκρατικών»! «Το νιγηριανό γλέντι στο γάμο του Γιάννη Αντεντοκούμπο»! «Γιατί χώρισε η Κορινθίου και ο Αϊβάζης;» -για πες! Για πες! «Ο 101 ετών πατέρας της 80χρονης Βίκυς Λέανδρος της απαγόρευσε να πει τραγούδια του στην αποχαιρετιστήρια συναυλία της»! «Πως γινεται καλή η ψαρόσουπα με κατεψυγμένο ψάρι»; «Αυτή η τροφή θα σε κάνει να νικήσεις το Αλτζχάιμερ» -πες την ευλογημένε, να καταναλώσω ένα σούπερ μάρκετ που ζω και τις φοβίες μου! «Παίξε τάβλι, όπως στο καφενείο, με αυθεντικό ήχο ζαριού να κυλά». Και εκεί που ετοιμάζεσαι για πεντάπορτο στο πλακωτό παίζοντας με τα πράσινα και να τον κατατροπώσεις τον Al τον πονηρό, να σου -τσουπ!- περιεχόμενο, προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν απήχηση, στα του γιατρού, ενδιαφέροντα μας και που θα εμπλουτίσουν τη ζωή μας και θα ικανοποιήσουν τις επιθυμίες μας.
Σύνδεση με τον κόσμο, αποσύνδεση με όσους είναι στο ίδιο δωμάτιο
Κακό όλο αυτό; Μπορεί και όχι, αλλά σίγουρα θέμα συζήτησης! Πολλά τα κοινωνικά μειονεκτήματα, εμείς συχνά, έρμαια αντίπαλων εταιρικών συμφερόντων και παραπληροφόρηση που διαδίδεται από τους αλγόριθμους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Και ενώ μανιώδεις χρήστες απολαμβάνουμε τις ψηφιακές μας ροές — από χορούς και συνταγές για απολαυστική αγγουροσαλάτα στο TikTok έως εις βάθος αναλύσεις πολιτικής αναταραχής και δυστοπικού μέλλοντος— νομίζοντας πως εμπλουτίζεται η ζωή μας με γνώσεις και ψυχαγωγία, στο βάθος, μπορεί και να διαβρώνεται το πλαίσιο της ίδιας της ζωής. Και κάθε θέμα είναι το άνοιγμα μιας πύλης σε ένα πολύ διαφορετικό κόσμο, εντελώς διαφορετικό από τον πραγματικό δικό μου, που με κάνει να αγωνιώ για μου τις μυριάδες συνδέσεις που υποτίθεται ότι πρέπει να διατηρήσω, αλλά θεωρώ όλο και πιο δύσκολο να παρακολουθώ. Και ο σύντροφος μου; Τα παιδιά μου; Χάνονται σε κόσμους εντελώς διαφορετικούς από τον δικό μου, ψηφιακό και πραγματικό! Βυθίζονται οι αγαπημένοι μου στο δικό τους ψηφιακό βασίλειο που αποτελούν μυστήριο για μένα. Καθόμαστε δίπλα, μπορεί και να αγγιζόμαστε, να έχουμε μαζί βρεθεί σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον, αλλά, σκρολάρουμε, βγάζουμε μανιακά φωτογραφίες και οι ψηφιακές μας εμπειρίες μας οδηγούν στην απομόνωση, στην μεταξύ μας αποσύνδεση, στη μοναχικότητα μας, αν όχι στην ίδια την καταθλιπτική μοναξιά, χωρίς κοινές εμπειρίες, που αποτελούν τη βάση των ουσιαστικών σχέσεων.
Και εμείς νέοι παίζαμε μαντολίνο αλλά δεν κάναμε κι έτσι!
Απαπα! Νάτα αυτά της ηλικιωμένης της μίζερης, τα σουσούμια! Ό,τι καινούργιο θα μας διαβρώσει και εμείς στα χρόνια μας κλπ. Παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο της γεροξουρίασης και γερομπισμπικικής γκρίνιας, που «και εμείς νέοι παίζαμε μαντολίνο αλλά δεν κάναμε κι έτσι»! Προχωράμε! Δεν έχει να κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις όταν ο κόσμος γύρω αλλάζει κατακλυσμιαία! Και καθήκον μας πια, είναι αναδιαμορφώσουμε, με σεβασμό και υπευθυνότητα, τον τρόπο που διαθέτουμε τον πλέον, πιο πολύτιμο μας πόρο: το σκρολάρισμα μας.
Γιατί καλό είναι να γνωρίζουμε πως στην άλλη άκρη της γης ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα της Βραζιλίας, ανακάλεσε τον πρέσβη της χώρας του απ το Ισραήλ, αλλά να βλέπουμε και τι κάνουν αυτές οι ψυχές στο ίδιος δωμάτιο και τους δεσμούς που μας δένουν τον ένα με τον άλλο. Τώρα που φτάσατε στο τέλος, κάντε με σκρολ ελεύθερα…
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
