Μπορεί μέχρι πριν από λίγα χρόνια οι άνεργοι, ή οι εργαζόμενοι σε άλλους κλάδους, να έβαζαν «λυτούς και δεμένους» να μεσολαβήσουν προκειμένου να καταφέρουν να εργαστούν σε κάποια αλυσίδα σούπερ μάρκετ, τα πράγματα όμως πλέον έχουν πάρει μία διαφορετική κατεύθυνση.
Συγκεκριμένα, όπως παραδέχονται πλέον και θεσμικοί παράγοντες, όπως ο Διευθύνων Σύμβουλος της METRO ΑΕΒΕ και πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), Αριστοτέλης Παντελιάδης, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 8.000 εργαζόμενοι λείπουν σήμερα από τα σούπερ μάρκετ. Κι όλα αυτά αν υπολογίσουμε μόνο τις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων, καθώς αν προστεθούν και οι μικρότερες «αλυσίδες» ή τα μεμονωμένα καταστήματα, οι ελλείψεις μεγαλώνουν.
Κι όλα αυτά ενώ, όπως αποκαλύπτουν οι πιο πρόσφατοι υπολογισμοί που έχουν γίνει, συνολικά στα σούπερ μάρκετ όλης της Ελλάδας απασχολούνται πάνω από 120.000 εργαζόμενοι σε περίπου 2.000 καταστήματα κυρίως των μεγάλων πανελλαδικών αλυσίδων χωρίς να προσμετρηθούν οι εργαζόμενοι σε χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Γιατί παρατηρούνται ελλείψεις
Τα περισσότερα προβλήματα στελέχωσης παρουσιάζονται στις τουριστικές περιοχές, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Όπως γίνεται αντιληπτό, το τοπικό εργατικό δυναμικό δεν είναι αρκετό προκειμένου να καλύψει τις κενές θέσεις εργασίας, ενώ οι περισσότεροι προτιμούν να εργαστούν σε τουριστικές επιχειρήσεις, ή επιχειρήσεις του τομέα της εστίασης, προκειμένου να λάβουν μεγαλύτερο μισθό.
Μάλιστα, επειδή κατά την τουριστική περίοδο αυξάνεται η αγοραστική κίνηση με αποτέλεσμα να υπάρχει η ανάγκη έκτακτου προσωπικού, συνήθως η λύση αναζητείται από εργαζόμενους που δεν μένουν στην περιοχή.
Ειδικότερα, οι εταιρείες σούπερ μάρκετ, προκειμένου να πειστούν οι εργαζόμενοι να καλύψουν τις κενές θέσεις, τους προσφέρονται επιπλέον κίνητρα (όπως καλύτερες απολαβές, μετατροπή σύμβασης σε πλήρους απασχόλησης, ακόμα και παροχή στέγης), χωρίς όμως τα αποτελέσματα να είναι, πολλές φορές, τα αναμενόμενα.
Είναι εξάλλου εμφανές ότι πλέον στην αγορά εργασίας πρωταγωνιστεί ένα διαφορετικό «είδος» εργαζόμενου, με διαφορετικό τρόπο σκέψης και ανάγκες. Την ώρα λοιπόν που το κόστος της ζωής έχει εκτοξευτεί, η ανεργία μειώνεται και καθιερώνεται πλέον η αντίληψη ότι ο εργοδότης έχει πιο πολύ ανάγκη τον εργαζόμενο απ’ ότι το αντίθετο, ειδικά η gen Z (αλλά και οι millennials) δε ζητάνε την μονιμότητα, ούτε φοβούνται να αλλάξουν εργασία.
Έτσι, αν είναι να… «ξεριζωθούν» από το σπίτι τους, έστω και για λίγο, επιλέγουν να πάνε σεζόν, όπου τα χρήματα είναι περισσότερα και γνωρίζουν ότι -λόγω και των ελλείψεων που υπάρχουν και στον συγκεκριμένο κλάδο- μπορούν να διεκδικήσουν ένα καλύτερο deal, ενώ συνήθως δεν έχουν έξοδα αφού η τροφή και η στέγη περιέχεται στις παροχές.
Η μάχη του μισθού
Θα πρέπει, στο σημείο αυτό, να τονίσουμε ότι οι ανάγκες για προσωπικό αναμένεται να αυξηθούν, από τα νέα κανάλια πωλήσεων, όπως για παράδειγμα τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ και τις τηλεφωνικές παραγγελίες, καθώς υπάρχει ανάγκη για προσωπικό που θα διαχειριστεί, θα εκτελέσει και θα παραδώσει τις παραγγελίες.
Επιπλέον ανάγκες δημιουργούνται και σε άλλα τμήματα, για την οργάνωση, μηχανογράφηση και συντήρηση του δικτύου.
Κάπως έτσι, οι μεγάλοι «παίκτες» της αγοράς, αναγνωρίζοντας ότι θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος έχουν «ριχτεί» τους τελευταίους μήνες στη «μάχη» του μισθού, προσπαθώντας να ανταγωνιστούν όχι μόνο διαφορετικούς κλάδους αλλά και τους ίδιους τους ανταγωνιστές τους.
Για παράδειγμα, ο Σκλαβενίτης, λίγο πριν «μπούμε» στο 2024, έκανε γνωστή την υιοθέτηση μίας νέας πολιτικής αποδοχών και παροχών, με το συνολικό επιπλέον ποσό ετησίως να φτάνει στα 30,7 εκατ. ευρώ. Σε αυτά, περιλαμβάνεται η αύξηση αποδοχών κατά μέσο όρο κατά 5,17% για 31.400 εργαζομένους, αρχής γενομένης από το Δώρο Χριστουγέννων 2023, η αύξηση βασικού μισθού στα 900 ευρώ για εργαζόμενο με έως δύο έτη προϋπηρεσίας στην επιχείρηση και στα 960 ευρώ μετά τη συμπλήρωση των δύο ετών. Για έγγαμο εργαζόμενο, ο βασικός μισθός διαμορφώνεται σε 960 ευρώ και 1.020 ευρώ αντίστοιχα. Αναγνώριση προϋπηρεσίας που έχει πραγματοποιηθεί στην επιχείρηση από τις 14-2-2012 έως τις 31-12-2023, δηλαδή ουσιαστικά χρονικό διάστημα το οποίο κανονικά δεν υπολογίζεται για τη θεμελίωση τριετιών με βάση των νόμο.
Ακόμα, το πρόγραμμα παροχών της επιχείρησης διευρύνθηκε με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των εργαζομένων με αυξημένες οικογενειακές ανάγκες και περιλαμβάνει τη χορήγηση παροχής ποσού 500 ευρώ για κάθε γέννηση ή υιοθεσία τέκνου, την αύξηση του ποσού των μηνιαίων διατακτικών σε τρίτεκνους και πολύτεκνους εργαζόμενους από 50 ευρώ σε 70 ευρώ, καθώς και τη χορήγηση μηνιαίων διατακτικών αξίας 50 ευρώ σε κάθε ανήλικο τέκνο εργαζομένου σε χηρεία.
Την ίδια στιγμή, συνεχίζεται η εφαρμογή των ήδη υφιστάμενων ρυθμίσεων του προγράμματος, όπως οι ειδικές άδειες και η χορήγηση διατακτικών σε εργαζόμενους γονείς με τέκνα με ειδικές ανάγκες, το δώρο γάμου, οι διατακτικές επιβράβευσης και εορτών, το Πρόγραμμα Ομαδικής Ασφάλισης Ζωής και Υγείας με πλήρη κάλυψη των ασφαλίστρων των Εργαζομένων από την Επιχείρηση, η παροχή έκπτωσης ποσοστού 7% για αγορές ειδών ευρείας κατανάλωσης και ποσοστού 10% για αγορές ειδών οικιακού εξοπλισμού. Να σημειωθεί επίσης πως κατά τη διετία 2022-2023, η Σκλαβενίτης προχώρησε σε προσλήψεις 7.150 εργαζομένων.
Από την πλευρά της, η ΑΒ Βασιλόπουλος έκανε γνωστό ότι το 2023 προχώρησε σε πρόσθετη οικονομική ενίσχυση ύψους 12 εκατ. ευρώ στους εργαζομένους της. Συγκεκριμένα, η ΑΒ Βασιλόπουλος προχώρησε σε αύξηση του βασικού μισθού, συνέχιση του έξτρα επιδόματος για ολόκληρο το 2023 και αύξηση της έκπτωσης προσωπικού για αγορές από την αλυσίδα. Ειδικότερα, προχώρησε στην παροχή πρόσθετης οικονομικής υποστήριξης προς τους εργαζόμενους της με τη μορφή αύξησης μισθού, υλοποιώντας μια επένδυση περίπου 1 εκατ. ευρώ το χρόνο. Η αύξηση των αποδοχών αφορούσε σε ποσοστό 7,5% στο βασικό μισθό, ενώ παράλληλα η αλυσίδα ενίσχυσε τις παροχές με τη μορφή έξτρα επιδόματος 50 ευρώ κάθε μήνα, καθώς και με τη μορφή έκπτωσης προσωπικού για αγορές από τα καταστήματα της αλυσίδας. Με την εν λόγω επένδυση που αντιστοιχεί σε ετήσιο κόστος 2,5 εκατ. ευρώ, η εταιρεία προέβη σε αύξηση της έκπτωσης προσωπικού από 5,5% στο 7% για όλους τους εργαζομένους της
Σε κινήσεις ενίσχυσης των εργαζομένων προχώρησε και η Metro ΑΕΒΕ, η οποία δραστηριοποιείται με τα εμπορικά σήματα My market και METRO Cash & Carry. Ειδικότερα, εφάρμοσε αυξήσεις μισθών από 01/01/2024, διαμορφώνοντας τις κατώτατες, μεικτές, συνολικές αποδοχές στα 900 ευρώ, για εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης. Μετά την συγκεκριμένη απόφαση, οι μηνιαίες αποδοχές διαμορφώθηκαν κατά 15,4% υψηλότερες από τον κατώτατο θεσμοθετημένο μισθό. Την ίδια στιγμή αυξήθηκαν επιδόματα που αφορούν σε συγκεκριμένες θέσεις ευθύνης και ειδικότητες στο δίκτυο καταστημάτων και στα κέντρα διανομής, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο ακόμη περισσότερο το εισόδημα των εργαζομένων. Συγκεκριμένα, τα σταθερά επιδόματα επηρεάζουν το 76% του ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας, ενώ το 66% του συνόλου δύναται να λαμβάνει έκτακτο bonus, βάση επίτευξης στόχων.
Ένα ακόμα προνόμιο που απολαμβάνουν οι εργαζόμενοι της είναι η ανανέωση για άλλον ένα χρόνο της έκτακτης παροχής που δόθηκε πέρυσι και αφορά σε «Ασφαλιστήρια Συμβόλαια Περιεχομένου Κατοικιών σε κίνδυνο», ετήσιας διάρκειας, με κάλυψη έως 3.000 ευρώ, με στόχο την προστασία της περιουσίας σε περίπτωση κλοπής ή φυσικών καταστροφών, για το σύνολο των εργαζομένων της εταιρείας. Όπως έκανε γνωστό η εταιρεία, το 2024 το ποσό των συνολικών αυξήσεων και πρόσθετων παροχών της εταιρείας προς τους ανθρώπους της στα καταστήματα και στα κέντρα διανομής θα ξεπεράσει τα 14 εκατ. ευρώ.
Τέλος, και η Lidl Ελλάς, έκανε γνωστές τις δικές τις κινήσεις, οι οποίες μάλιστα είναι πολύ σημαντικές, καθώς από την 1η Δεκεμβρίου 2023 όρισε κατώτατο μικτό μισθό πλήρους απασχόλησης στα 1.000 ευρώ για όλους τους ανθρώπους της.
Όπως μάλιστα ανακοίνωσε, ισχύει πλέον νέα μισθολογική πολιτική που αφορά τους εργαζομένους της στα logistics centers σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Τρίκαλα, Πάτρα και Θήβα, οι οποίοι αναμένεται να λάβουν αυξήσεις έως και 18%, συνολικού ύψους 650.000 ευρώ σε ετήσια βάση. Αξίζει να σημειωθεί ότι και τον Φεβρουάριο του 2023 είχε γίνει γνωστή η υλοποίηση ενός πακέτου παροχών συνολικής αξίας 6,7 εκατ. ευρώ που ανακοινώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο.
Κάτι παραπάνω από επιχειρήσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ανέκαθεν, οι επιχειρήσεις σούπερ διαδραμάτιζαν και έναν σημαντικό κοινωνικό ρόλο. Αυτό γιατί, σε πολύ μεγάλο ποσοστό, απορροφούσαν εργατικό δυναμικό που συνήθως δυσκολεύεται να βρει δουλειά, όπως οι νέοι, οι ανειδίκευτοι εργάτες ή οι γυναίκες. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν ακόμα και σήμερα καταστήματα τα οποία είναι στελεχωμένα σε σημαντικό ποσοστό από ανθρώπους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας.
Επίσης, ένα ακόμα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό των σούπερ μάρκετ είναι ότι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο και στην αντιμετώπιση της ανεργίας στην επαρχία, καθώς τα δίκτυα πωλήσεών τους δεν έχουν παρουσία μόνο στα αστικά κέντρα ή τις βιομηχανικές περιοχές της χώρας, αλλά καλύπτουν όλη την επικράτεια. Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με τα στοιχεία, στο προσωπικό των αλυσίδων σούπερ μάρκετ υπερτερούν οι γυναίκες, με ποσοστά 65%-70%, ενώ περισσότερο από τα 2/3 των καταστημάτων των αλυσίδων δραστηριοποιούνται εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας.
Τέλος, σε μία χώρα που η -απλήρωτη- υπερεργασία είναι ένα σοβαρό πρόβλημα σε πολλές επιχειρήσεις, ο κλάδος των σουπερμάρκετ ήταν ένας από τους πρώτους που υιοθέτησε την κάρτα εργασίας, η οποία διασφαλίζει τη σχέση ανάμεσα στον εργαζόμενο και τον εργοδότη σε σχέση με τα ωράρια εργασίας.
Τα σούπερ μάρκετ αποτελούν για δεκαετίες έναν αξιόπιστο εργοδότη
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ είναι κάτι παραπάνω από απλές επιχειρήσεις για την κοινωνία. Είναι εργοδότες που διαχρονικά στέκονται στο πλευρό των εργαζομένων και δείχνουν τον δρόμο σε πολλές περιπτώσεις για το πως πρέπει να συμπεριφέρονται και να σκέφτονται και οι υπόλοιποι εργοδότες. Όμως, ακόμα κι έτσι, όπως φαίνεται, στο τέλος της ημέρας, αυτό που θα κρίνει την μάχη στελέχωσης των καταστημάτων δεν είναι άλλο από τον μισθό.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
