Tην περασμένη άνοιξη το υπουργείο Εργασίας άνοιγε την πόρτα για τετραήμερη απασχόληση στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Η εγκύκλιος του υπουργείου παρέχει τη δυνατότητα τετραήμερης εργασίας την εβδομάδα μετά από αίτηση του εργαζόμενου ενώ παράλληλα ρυθμίζονται τα διαλείμματα, η υπερεργασία και οι υπερωρίες, ενώ κατοχυρώνεται ρητά το οκτάωρο. Πρόκειται για μία νέα συνθήκη που έρχεται στην αγορά, όπου η πρώτη μεγάλου βεληνεκούς εταιρεία που προχώρησε στην εφαρμογή του τετραημέρου ήταν η ελεγκτική και συμβουλευτική εταιρεία, PwC. Η εταιρεία θέσπισε την τετραήμερη εργασία, κατά την χρονική περίοδο Ιουλίου – Δεκεμβρίου κάθε έτους, με πλήρεις αποδοχές για τους νέους auditors που ταυτόχρονα φοιτούν για την απόκτηση της υποχρεωτικής επαγγελματικής τους πιστοποίησης. Ωστόσο την πρωτιά κατέχει στη χώρα μας από το 2023 η Speakit, μία ελληνική εταιρεία στελέχωσης και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, η οποία ήταν αυτή που επισήμως υιοθέτησε το συγκεκριμένο εργασιακό μοντέλο απασχόλησης.
Την Τρίτη που μας πέρασε η διαφημιστική εταιρεία Admine έκανε γνωστό ότι προχωρά σε μια καινοτόμα για τα ελληνικά δεδομένα, εφαρμόζοντας τετραήμερη εργασία (4-day work week) πειραματικά κατά τη διάρκεια του Ιουλίου. “Το σκεφτόμασταν ίσως και 2 χρόνια, αφού μελετήσαμε πολύ την εφαρμογή του σε διάφορες εταιρίες παγκοσμίως. Τώρα μετά από ένα τόσο σημαντικό 6μηνο, αποφασίσαμε να δώσουμε την ευκαιρία σε ένα μοντέλο που βασίζεται στη συμπυκνωμένη παραγωγικότητα και την υπευθυνότητα των εργαζομένων, 2 στοιχεία που οι Adminers τα έχουν περίσσια. Μετά την ανεπτυγμένη remote εργασία, έφτασε η ώρα για το επόμενο βήμα», ανέφερε σχετικά ο Τηλέμαχος Μαυράκης, διευθύνων σύμβουλος της Admine.
To γεγονός μετά τα δύο προαναφερόμενα παραδείγματα είναι ότι η πόρτα της τετραήμερης εργασίας στην Ελλάδα έχει πλέον ανοίξει. Και ότι θα ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες για πολλούς και διαφορετικούς λόγους η καθεμία από αυτές. Κυρίως όμως γιατί το εργασιακό μοντέλο έχει αλλάξει δραστικά τα τελευταία χρόνια, από την πανδημία και ύστερα, όπου πολλοί εργαζόμενοι εντάχθηκαν στο μοντέλο της τηλεργασίας, ενώ αρκετοί συνεχίζουν να απασχολούνται κατά τον ίδιο τρόπο ή υβριδικά (με φυσική και απομακρυσμένη παρουσία ταυτόχρονα).
Η αρχή στη γηραιά ήπειρο έγινε το 2015 κάποια πρώτα ευρωπαϊκά κράτη με προηγμένο οικονομικό και εργασιακό περιβάλλον, όπως η Σουηδία, η Ισλανδία και το Βέλγιο υιοθέτησαν πιλοτικά διαφορετικές εκδοχές της τετραήμερης εργασίας προκειμένου να αξιολογήσουν τη μετέπειτα πλήρη υιοθέτησή της. Το 2019, η Microsoft Japan, ακολούθησε τα χνάρια τους, υιοθετώντας το 4ήμερο, σε μία χώρα η οποία φημίζεται για τις εξαντλητικές συνθήκες εργασίας.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ΙLO), ο μέσος όρος των ωρών εργασίας παγκοσμίως φθάνει τις 44 ώρες την εβδομάδα.
Μια τετραήμερη εβδομάδα όμως αποτελεί ένα ισχυρό πλεονέκτημα προκειμένου να καταστούν ελκυστικότεροι συγκεκριμένοι κλάδοι της οικονομίας για τους κατάλληλους εργαζόμενους.
Στην Ελλάδα, επιχειρήθηκε κάτι ανάλογο στις αρχές της δεκαετίας του 2000 με το 35ωρο όπου το κράτος θα επιδοτεί επιχειρήσεις στην περίπτωση, όμως που εφάρμοζαν το μέτρο και προσλάμβαναν και άλλους εργαζόμενους. Ο θεσμός όμως λειτούργησε ως φορέας κρατικής επιδότησης, χωρίς αντίκρισμα.
Οι Έλληνες, οι εργαζόμενοι με τις περισσότερες ώρες απασχόλησης στην Ε.Ε.
Tα στοιχεία που εξέδωσε τον περασμένο Σεπτέμβριο η Eurostat για τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έδειξαν ότι στη χώρα μας ο εργαζόμενος κατά μέσο όρο εργάζεται 41 ώρες την εβδομάδα, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στην ΕΕ. Ακολουθούν με 40,4 ώρες η Πολωνία και με 40,2 ώρες η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Στον αντίποδα, μόλις 33,2 ώρες την εβδομάδα εργάζεται κατά μέσο όρο ο εργαζόμενος στην Ολλανδία, 35,3 ώρες στη Γερμανία και 35,4 στη Δανία.
Έρευνα του γαλλικού Ινστιτούτου Rexecode έδειξε εκτός των άλλων ότι ο μέσος Έλληνας εργαζόμενος απασχολείται σχεδόν 2.000 ώρες τον χρόνο έναντι 1.679 ωρών του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Περισσότερες ώρες από τους Έλληνες δουλεύουν οι Ρουμάνοι και οι Βούλγαροι στην Ευρώπη, ενώ κάτω από 1.600 ώρες δουλεύουν οι Ολλανδοί, οι Δανοί, οι Φινλανδοί, οι Σουηδοί, οι Αυστριακοί και οι Γερμανοί. Ειδικότερα, οι Έλληνες μισθωτοί δουλεύουν πάνω από 1.900 ώρες τον χρόνο, ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι στις 1792 ώρες. Οι Έλληνες μη μισθωτοί εργάζονται σχεδόν 2.400 ώρες τον χρόνο με τον αντίστοιχο μέσο ευρωπαϊκό όρο να μην υπερβαίνει τις 2.200 ώρες εργασίας. Μεταξύ των χωρών της ενωμένης Ευρώπης, Ελλάδα ήταν εκείνη που το 2022 παρουσίασε υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων με υπερωρίες (12,6%), Ακολουθούν η Γαλλία και η Κύπρος (10,2%). Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στη Βουλγαρία, τη Λιθουανία και τη Λετονία (1%).
Στον αντίποδα: Η θέσπιση του εξαήμερου για συγκεκριμένες επιχειρήσεις
Από την άλλη όμως υπάρχει και η άλλη εικόνα για τη χώρα μας. Καθώς η νομοθεσία η οποία ψηφίστηκε ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου εργατικών νόμων το 2023, προβλέπει ότι οι εργαζόμενοι ιδιωτικών επιχειρήσεων που παρέχουν υπηρεσίες όλο το εικοσιτετράωρο έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται επιπλέον δύο ώρες την ημέρα ή μια επιπλέον βάρδια οκτώ ωρων. Η αλλαγή σημαίνει ότι μια παραδοσιακή εβδομάδα εργασίας 40 ωρών θα μπορούσε να επεκταθεί σε 48 ώρες την εβδομάδα για ορισμένες επιχειρήσεις. Οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες εστίασης και στον τουρισμό δεν περιλαμβάνονται στην πρωτοβουλία της εξαήμερης εργάσιμης εβδομάδας. Ήταν μία κίνηση που βρήκε απέναντί της πολλές συνδικαλιστικές και εργασιακές οργανώσεις στην Ελλάδα και σε κάθε περίπτωση έρχεται σε αντίθεση με την πρακτική του τετραώρου που αναφέραμε προηγουμένως.
Το βέβαιο είναι ότι από τα παραπάνω προκύπτει μία εικόνα σύγχυσης και πολλαπλών ταχυτήτων εργαζομένων στην Ελλάδα, τη στιγμή που πολλές ευρωπαϊκές χώρες στηρίζουν πρακτικά αλλά και νομοθετικά την καθιέρωση του τετραήμερου.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
