Σε ένα ισχυρό όπλο που εξαπλώνεται γρήγορα για εύκολες, άμεσες, γρήγορες και, κυρίως, χωρίς προμήθεια, πληρωμές, εξελίσσονται οι πληρωμές μέσω IRIS, εξυπηρετώντας καθημερινά χιλιάδες πολίτες που χρησιμοποιούν λογαριασμούς σε διαφορετικές τράπεζες.
Τι είναι το IRIS και πώς λειτουργεί
Το IRIS είναι στην ουσία ένα σύστημα άμεσων πληρωμών που ολοκληρώνονται σε μόλις λίγα δευτερόλεπτα, 24 ώρες το 24ωρο. Η νέα υπηρεσία δημιουργήθηκε από την διατραπεζική εταιρεία ΔΙΑΣ σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, «πατώντας» στην υποδομή άμεσων πληρωμών TIPS (Target Instant Payment Settlement), την οποία δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εντός του ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών Target2, το οποίο έχει πλέον ενσωματώσει νέες λειτουργίες και μετονομάσθηκε σε T2.
Η υπηρεσία είναι διαθέσιμη από τον Ιούνιο του 2017, ενώ η χρήση του IRIS στην Ελλάδα ξεκίνησε ως ένας εύχρηστος τρόπος μεταφοράς χρημάτων μεταξύ φίλων για μικροέξοδα (όπως για παράδειγμα, όταν θέλουν να πληρώσουν μία έξοδο για καφέ και δεν είναι εύκολο να πληρώσουν την επιχείρηση ο καθένας ξεχωριστά), μέσα από την εφαρμογή του κινητού τηλεφώνου και μέσω άμεσης πρόσβασης στις προσωπικές επαφές που είναι αποθηκευμένες σε αυτό, ωστόσο φαίνεται να γιγαντώνεται και να μεταμορφώνεται σε μία νέα υπηρεσία online πληρωμών που αφορά τους επιχειρηματίες.
Η κυβέρνηση μάλιστα καθιέρωσε την από τον Ιανουάριο του 2024 την υποχρεωτική αποδοχή άμεσων πληρωμών μέσω IRIS από όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις που υποχρεούνται να διατηρούν επαγγελματικούς λογαριασμούς, με τις προμήθειες που επιβάλλονται για εκείνους να είναι πολύ χαμηλότερες από αυτές που ισχύουν για τις πληρωμές μέσω POS. Στόχος ήταν να μειωθεί η εμπλοκή των αμερικανικών οργανισμών Visa, Mastercard στις οποίες στέλνεται το μεγαλύτερο μέρος της προμήθειας, και, επομένως να επωφεληθούν καταναλωτές και επιχειρήσεις. Ακόμη περισσότερο, το IRIS εξαπλώθηκε και στις πληρωμές που αφορούν την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Η άμεση πληρωμή ενεργοποιείται από τον εντολέα και ολοκληρώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα λίγων δευτερολέπτων, με αντίστοιχη ενημέρωση του δικαιούχου και του εντολέα για την επιτυχή ολοκλήρωσή της. Προκειμένου να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία, ο εντολέας και ο δικαιούχος πρέπει να εγγραφούν στην εφαρμογή της τράπεζας επιλογής τους, μία διαδικασία που είναι επίσης πολύ απλή και γίνεται με αναγνωριστικό στοιχείο τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου, επιλέγοντας τον τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο ο χρήστης επιθυμεί να δέχεται πληρωμές.
Γενικώς, όπως εύκολα μπορεί να παρατηρήσει κανείς μπαίνοντας μέσω της εφαρμογής του στην υπηρεσία IRIS, σήμερα υπάρχουν οι δυνατότητες: Person to Person (μεταξύ ιδιωτών), Person to Business (για πληρωμή σε ατομικές επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες) και Commerce (για πληρωμή σε ηλεκτρονικά καταστήματα).
Ίσως το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι το γεγονός ότι ο συναλλασσόμενος δεν χρεώνεται για μεταφορές μεταξύ διαφορετικών τραπεζών, σε αντίθεση με τον παραδοσιακό τρόπο μεταφορών.
Η υπηρεσία προσφέρεται από τις τράπεζες Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου.
Η δημοφιλία και η εξάπλωση, ειδικά στους νέους
Λόγω της εύκολης χρήσης του, το IRIS έχει εξαπλωθεί στους κύκλους, ειδικά των νέων, οι οποίοι ψάχνουν έναν εύκολο και κυρίως μη δαπανηρό τρόπο να μεταφέρουν χρήματα στους φίλους τους, όταν έχουν κοινές εξόδους. Η φράση «έχεις IRIS;» ακούγεται πλέον όλο και πιο συχνά, με την υπηρεσία να γίνεται τάση που δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το IRIS έχει κατακτήσει περίπου 1,5 εκατ. νέους ηλικίας από 18-34 ετών. Συνολικά, στο τέλος του 2023, οι χρήστες IRIS που το χρησιμοποιούν για συναλλαγές μεταξύ φίλων ανήλθαν σε 2,2 εκατ., με τον Δεκέμβριο του 2023 να καταγράφεται μηνιαίο ρεκόρ με 102.000 νέες εγγραφές. Εντυπωσιακά είναι τα νούμερα και για τους επαγγελματίες, με τους εγγεγραμμένους να ανέρχονται την ίδια περίοδο σε 155.000, μέγεθος αυξημένο κατά 292,8% σε σύγκριση με το 2022.
Τα βασικά μειονεκτήματα
Αν και παραμένει μία εύχρηστη λύση για τους ιδιώτες σε καθημερινό επίπεδο και αναφορικά με τις συναλλαγές μεταξύ φίλων, η υπηρεσία του IRIS χαρακτηρίζεται από κάποια βασικά μειονεκτήματα που – μέχρι στιγμής, τουλάχιστον – περιορίζουν την καθιέρωσή της σε όλου του τύπου τις συναλλαγές, όσον αφορά τουλάχιστον τις επιχειρήσεις.
Το πρώτο είναι το γεγονός ότι επειδή ακριβώς η υπηρεσία ξεκίνησε για τη χρήση μεταξύ φίλων και γνωστών, καθιερώθηκε ένα όριο που επιτρέπει τη μεταφορά μέχρι 500 ευρώ, βάσει νόμου, αν και ισχύει ο απεριόριστος αριθμός συναλλαγών μέσα στη μέρα. Ωστόσο, μία συναλλαγή που ξεπερνά το ποσό αυτό, θα πρέπει να «σπάσει» σε δύο συναλλαγές και αυτό από μόνο του αποτελεί περιορισμό.
Ακόμη, οι επαγγελματίες, τουλάχιστον προς το παρόν, έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν μόνο έναν αριθμό κινητού τηλεφώνου που είναι συνδεδεμένος στο IRIS για τη διενέργεια συναλλαγών, κάνοντας πολλούς επιχειρηματίες να αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν δεύτερο αριθμό.
Η διάδοση της υπηρεσίας παίρνει συνεχώς νέες διαστάσεις, οι συζητήσεις για τροποποιήσεις που ενδέχεται να εξυπηρετήσουν ακόμη περισσότερο τους επιχειρηματίες έχουν ξεκινήσει και μένει να δούμε πώς θα εξελιχθεί η χρήση του.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
