Για πολλές δεκαετίες, η «μέση ηλικία» είχε αποκτήσει ένα κάπως αρνητικό πρόσημο, σχεδόν σαν ένα προκαθορισμένο πέρασμα προς το «γήρας». Ωστόσο, με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την αύξηση του προσδόκιμου και τη μεταβολή της στάσης μας απέναντι στην ηλικία, η μέση ηλικία έχει πλέον επανανοηματοδοτηθεί. Στις μέρες μας, πολλοί 40άρηδες και 50άρηδες αισθάνονται πιο υγιείς, δραστήριοι και ανοιχτοί σε αλλαγές από ποτέ.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, ένας 40χρονος μπορεί να προσδοκά ότι έχει ακόμα μπροστά του πάνω από 40 χρόνια ζωής. Αυτό σημαίνει ότι στα 50 του, έχει ακόμη 30 ή και 40 παραγωγικά χρόνια μπροστά του. Άρα, η μέση ηλικία δεν είναι το τέλος κάποιου δρόμου, αλλά ένα κρίσιμο σημείο στο ταξίδι της ζωής—μια στιγμή για να σταματήσουμε, να κοιτάξουμε γύρω μας και να αναρωτηθούμε: Τι άλλο θέλω να ζήσω; Πού θέλω να πάω από εδώ και πέρα;
Ο χρόνος αποκτά άλλη διάσταση όταν η καθημερινότητα είναι μονότονη. Όταν κάθε μέρα μοιάζει με την προηγούμενη, ο χρόνος «τρέχει» χωρίς να αφήνει έντονα σημάδια. Αν κυνηγάμε τους ίδιους στόχους για δεκαετίες, το πιθανότερο είναι να χάνουμε τη σπίθα που μας έκανε να ανυπομονούμε για το αύριο.
Η μέση ηλικία είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξαναδούμε τους στόχους μας, όχι επειδή κάτι πήγε λάθος, αλλά επειδή υπάρχει ακόμα αρκετός χρόνος να πάει κάτι πολύ σωστά. Είναι μια δεύτερη ευκαιρία για ανανέωση. Και όταν έχουμε μπροστά μας δεκαετίες, αξίζει να τις ζήσουμε με πληρότητα, όχι απλώς επιβιώνοντας, αλλά στοχεύοντας σε κάτι που μας εμπνέει.
Ένα σημαντικό στοιχείο που διαμορφώνει τους στόχους μας στη ζωή είναι οι ευθύνες μας. Στα 30 και 40 μας, πολλοί από εμάς ασχολούμαστε με την ανατροφή παιδιών, την αποπληρωμή δανείων και την επαγγελματική ανέλιξη. Η καθημερινότητα είναι φορτωμένη και οι αποφάσεις μας επηρεάζονται από την ανάγκη για σταθερότητα και ασφάλεια.
Καθώς προχωράμε προς τη μέση ηλικία, όμως, αυτές οι ευθύνες σταδιακά μειώνονται. Τα παιδιά μεγαλώνουν, οι οικονομικές υποχρεώσεις ίσως μειώνονται, και ξαφνικά έχουμε περισσότερο χρόνο και περισσότερη ευελιξία κινήσεων και αποφάσεων. Αυτό δημιουργεί τον χώρο για να σκεφτούμε όχι μόνο τι «πρέπει» να κάνουμε, αλλά και τι πραγματικά θέλουμε.
Είναι, επίσης, σημαντικό να σημειώσουμε πως οι ευθύνες συχνά μας αναγκάζουν να λειτουργούμε με βάση την αποφυγή του αρνητικού: «Μην χάσω τη δουλειά μου», «Μην λείψει τίποτα στα παιδιά». Όταν όμως αυτές οι πιέσεις μειώνονται, μπορούμε να εστιάσουμε περισσότερο στο θετικό: «Πώς θα ζήσω τη ζωή που με γεμίζει;»
Αν και οι αξίες μας είναι σχετικά σταθερές, αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου και τις εμπειρίες μας. Νεότεροι μπορεί να επιδιώκουμε την επιτυχία, την αναγνώριση, την κοινωνική καταξίωση. Έτσι, επιλέγουμε επαγγελματικούς δρόμους που προσφέρουν κύρος ή προοπτικές εξέλιξης. Ίσως επιλέγουμε να δουλέψουμε σε μεγάλες εταιρείες, να κυνηγήσουμε θέσεις ηγεσίας, να αποκτήσουμε έναν τίτλο που εντυπωσιάζει.
Με τα χρόνια, όμως, μπορεί οι προτεραιότητές μας να αλλάξουν. Ίσως αναζητούμε περισσότερο την προσφορά, τη σύνδεση, τη δημιουργία. Η επιθυμία για αναγνώριση μπορεί να δώσει τη θέση της στην ανάγκη για ουσία. Τότε είναι που αρχίζουμε να βλέπουμε αλλιώς το επαγγελματικό μας μονοπάτι. Ίσως θελήσουμε να αφήσουμε μια σταδιοδρομία υψηλών απαιτήσεων για να προσφέρουμε μέσω ενός κοινωνικού έργου. Ίσως θελήσουμε να διδάξουμε, να δημιουργήσουμε, να στηρίξουμε κοινότητες. Όλα αυτά είναι ενδείξεις ότι ήρθε η στιγμή να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους μας.
Η κοινωνία συχνά αναφέρεται στην «κρίση μέσης ηλικίας» με χιουμοριστικό ή ειρωνικό τόνο. Όμως, αντί να δούμε αυτή την περίοδο σαν μια κρίση, μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε ως ευκαιρία. Είναι η στιγμή που μπορούμε να συνδέσουμε τον εσωτερικό μας κόσμο με τις εξωτερικές μας πράξεις.
Έχουμε εμπειρία, έχουμε γνώση του εαυτού μας, έχουμε—για πρώτη φορά ίσως—την ελευθερία να επιλέξουμε. Και αυτή η ελευθερία δεν πρέπει να μας τρομάζει. Πρέπει να μας εμπνέει.
Η μέση ηλικία είναι η γέφυρα ανάμεσα σε αυτό που ήμασταν και σε αυτό που μπορούμε ακόμα να γίνουμε. Είναι η στιγμή να αναρωτηθούμε: Αν έχω ακόμα 30 χρόνια μπροστά μου, πώς θέλω να τα ζήσω;
Μπορεί να είναι η ιδανική στιγμή για να ξεκινήσεις κάτι εντελώς καινούργιο. Μια νέα σταδιοδρομία. Μια εθελοντική δράση. Ένα ταξίδι. Ένα προσωπικό πρότζεκτ. Ή απλώς μια νέα στάση ζωής.
Δεν είναι ποτέ αργά να βρεις νέο νόημα. Ίσα-ίσα—ίσως να είναι η κατάλληλη στιγμή.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
