Η δυσοίωνη, φοβική σκιά της κλιματικής κρίσης, η αδηφάγα αυξανόμενη ενεργειακή ζήτηση, ο απόηχος του Τραμπικού «drill, baby, drill» και να, που η πυρηνική ενέργεια αναδύεται ξανά έως και ως σωτήρια για έναν μελλοντικό κόσμο χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Η δέσμευση 14 κορυφαίων τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως ανάμεσα σε άλλες οι Bank of America, Barclays, BNP Paribas, Citi, Morgan Stanley και Goldman Sachs, να υποστηρίξουν τη χρηματοδότηση νέων πυρηνικών έργων, που ανακοινώθηκε στις αρχές Ιουνίου 2024, σε μια εκδήλωση στη Νέα Υόρκη με την παρουσία του Τζον Ποντέστα, συμβούλου του Λευκού Οίκου για την κλιματική πολιτική αποτελεί ιστορική στροφή για μια βιομηχανία που αντιμετώπιζε δυσπιστία και χρηματοπιστωτικούς εμπόδια από τη δεκαετία του 1980, μετά το ατύχημα του Τσερνόμπιλ και τη δημόσια αντίθεση που ακολούθησε. Μετά από την παγκόσμια κατακραυγή, τις διαδηλώσεις, τα πύρινα δημοσιεύματα, τις πολιτικές αντιπαραθέσεις της δεκαετίας του 80, με τα κίτρινα αυτοκολητάκια με τον κόκκινο γελαστό ήλιο, «Πυρηνική ενέργεια; Όχι ευχαριστώ», ποιος να το λέγε, πως θα ξαναγυρνούσαμε, πάλι εκεί και μάλιστα εναποθέτοντας ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον!
Το κόστος της αδράνειας και ο μεγάλος διχασμός
Ξέρουμε πως η πυρηνική ενέργεια, παρά τη δυναμική της ως πηγή καθαρής ενέργειας, έχει παραμείνει σε στασιμότητα στις δυτικές χώρες από τη δεκαετία του 1980, λόγω του υψηλού κόστους κατασκευής, της επικινδυνότητας με ατυχήματα που θρηνούν ζωές, των πολιτικών αντιδράσεων και των δυσκολιών στη χρηματοδότηση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Διεθνούς Ενεργειακής Οργάνωσης, ή IEA, το κόστος ανά megawatt για έναν νέο πυρηνικό αντιδραστήρα κυμαίνεται μεταξύ 6.000 και 9.000 δολαρίων, σε σύγκριση με 1.000 με 3.000 δολαρίων για αιολικά ή ηλιακά πάρκα. Ωστόσο, η μακροπρόθεσμη σταθερότητα και η υψηλή παραγωγικότητα της πυρηνικής ενέργειας, όπου ένας αντιδραστήρας 1 GW μπορεί να λειτουργεί με συντελεστή χωρητικότητας 90%, σε αντίθεση με το 30-50% των ανανεώσιμων πηγών, την καθιστούν απαραίτητη για τη ενεργειακή ασφάλεια. Ο Τζόρτζ Μπορόβας, επικεφαλής της πυρηνικής πρακτικής στο δικηγορικό γραφείο Hunton Andrews Kurth, αναφέρει ότι «αυτό το γεγονός θα αλλάξει το παιχνίδι», καθώς οι τράπεζες αρχίζουν να βλέπουν τη χρηματοδότηση πυρηνικών έργων ως μια στρατηγική επένδυση και όχι ως πολιτικό ρίσκο. Μέχρι σήμερα, η έλλειψη εμπιστοσύνης από τις χρηματοπιστωτικές είχε περιορίσει τη δυναμική της βιομηχανίας, με πολλές εγκαταστάσεις να βασίζονται σε κρατικές επιδοτήσεις. Όμως, η υποστήριξη των τραπεζών έρχεται σε μια περίοδο διχασμού, που όσο πάει εντείνεται και κορυφώνεται. Ενώ, οργανισμοί, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα αποφεύγουν να χρηματοδοτήσουν πυρηνικά έργα, κυβερνήσεις όπως των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιαπωνίας έχουν ενταχθεί στη δέσμευση του COP28 για τριπλασιασμό της παγκόσμιας πυρηνικής ικανότητας έως το 2050. Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, έχει ήδη κατασκευάσει 21 από τους 58 αντιδραστήρες που βρίσκονται σε κατασκευή παγκοσμίως, υπογραμμίζοντας τη γεωστρατηγική σημασία της τεχνολογίας.
Το πρόβλημα των αδηφάγων data centers
Η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης και των υπηρεσιών cloud computing έχει δημιουργήσει μια εκρηκτική αύξηση στην ενεργειακή ζήτηση των data centers. Στην Αριζόνα, η APS προβλέπει ότι μέχρι το 2031, το 55% της ηλεκτρικής ενέργειας της πολιτείας θα καταναλώνεται από data centers, έναν αριθμό που αντανακλά την τάση σε πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες. Αυτά τα κέντρα απαιτούν έως και 50 φορές περισσότερη ενέργεια ανά τετραγωνικό μέτρο σε σύγκριση με ένα συμβατικό κτίριο γραφείων, δημιουργώντας πίεση στα ηλεκτρικά δίκτυα και εγείροντας ηθικά ερωτήματα σχετικά με την ενεργειακή δικαιοσύνη. Σε μια ειρωνική αντιπαράθεση, ενώ η Αριζόνα επενδύει σε υποδομές για data centers, χιλιάδες σπίτια των Νάβαχο παραμένουν χωρίς ρεύμα, μια έντονη υπενθύμιση των ανισοτήτων που συνοδεύουν την ψηφιακή επανάσταση.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες και η πυρηνική αναγέννηση
Με τα data centers, λοιπόν, να καταναλώνουν τεράστια ποσά ενέργειας λόγω της εκρηκτικής ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης, του cloud computing και της ψηφιακής υποδομής, οι τεχνολογικοί κολοσσοί στρέφονται ολοένα και πιο αποφασιστικά προς την πυρηνική ενέργεια ως τη μοναδική κλιματικά ουδέτερη πηγή που μπορεί να καλύψει τις εκρηκτικές ανάγκες τους και που δεν εξαρτάται από διακυμάνσεις του καιρού ή την περιορισμένη χωρητικότητα δικτύων. Η Microsoft, πρωτοπόρος σε αυτή τη στροφή, υπέγραψε μια ιστορική 20ετή συμφωνία αξίας δισεκατομμυρίων με την Constellation Energy για την επανεκκίνηση του μονάδας 2 στο Three Mile Island, της τάξεως των 835 MW, τον περίφημο αντιδραστήρα που έκλεισε το 2019 μετά από δεκαετίες αχρηστίας εξαιτίας του δυστυχήματος του 1979, σηματοδοτώντας μια συμβολική επιλογή που επισημαίνει την επιστροφή της πυρηνικής ενέργειας στην αμερικανική ενεργειακή σκηνή. Αυτή η κίνηση δεν μοιάζει μεμονωμένη. Η Amazon εξετάζει παρόμοιες συμφωνίες για τα data centers της, ενώ η Google και η Meta επενδύουν σε πυρηνικά έργα, συμπεριλαμβανομένων μικρών modular αντιδραστήρων, των SMRs, οι οποίοι υπόσχονται μεγαλύτερη ευελιξία και χαμηλότερο κόστος. Όπως επισημαίνει ο Τζέιμς Σέφερ της Guggenheim Securities, της επενδυτικής τράπεζας, δηλαδή, του τεράστιου ομίλου Guggenheim, «μόλις δείτε τις Big Tech να αρχίζουν να επενδύουν στα πυρηνικά, τότε όλα αρχίζουν να βγάζουν νόημα. Αφού οι εταιρείες με τρισεκατομμύρια στην αγορά ζητούν πυρηνική ενέργεια, οι τράπεζες και οι πολιτικοί ακολουθούν».
Όταν, λοιπόν, οι τεχνολογικοί ηγέτες του πλανήτη αποφασίζουν να παρκάρουν το μέλλον τους σε πυρηνικούς αντιδραστήρες, τότε η πυρηνική ενέργεια έχει ήδη επιστρέψει, ως η μοναδική βιώσιμη βάση για τον ψηφιακό κόσμο που κατασκευάστηκε ήδη. Και όπως συμβαίνει πάντα με τις μεγάλες τεχνολογικές μεταβατικές στιγμές, αυτοί που θα καταλάβουν πρώτοι τη σημασία αυτής της αλλαγής θα καθορίσουν τους κανόνες του νέου παιχνιδιού.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
