Συνήθως μεγαλώνουμε -με φόβο πάντα και ενοχές- τα παιδιά μας για να γίνουν καλοί άνθρωποι, με ενσυναίσθηση και σεβασμό, να μην βλάπτουν, να μοιράζονται, να μην αναπτύξουν άγχος, κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, αντικοινωνική συμπεριφορά και να μη πέσουν σε κατάχρηση αλκοόλ ή χρήση ναρκωτικών ουσιών. Υπάρχουν και άλλοι όμως, που ανήκουν στην ελίτ του πλούτου, που νοιάζονται για την οικονομική μόρφωση των τέκνων τους. Μπορεί να κάνουν και καλά. Άλλωστε, όπως λέει και η παροιμία «μικρός-μικρός δεν έμαθες, μεγάλος μην ελπίζεις»!
Σε έναν κόσμο όπου τα social media προβάλλουν εικονικές ευκολίες — κερδοφόρες επενδύσεις με ένα κλικ, γρήγορα χρήματα, λαμπερές ζωές χωρίς προσπάθεια — η πραγματική εκπαίδευση στα οικονομικά, μάλλον γίνεται όλο και πιο κρίσιμη. Οι πλούσιες οικογένειες, όπως φαίνεται, δεν αφήνουν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν με αυτήν την αφέλεια. Για αυτούς, η διαχείριση του πλούτου δεν είναι προνόμιο, αλλά υπεύθυνη δεξιότητα που πρέπει να καλλιεργηθεί από νωρίς. Και έχουν τις τακτικές τους!
Η αποτυχία ως δάσκαλος οικονομικών
Ο Έρικ Μάλκα, είναι ένας επιχειρηματίας που πούλησε την εταιρεία του The Art of Shaving, που ήταν με είδη πολυτελούς αντρικής περιποίησης, όπως κρέμες ξυρίσματος, ξυραφάκια, αξεσουάρ καλ στον παγκόσμιο γίγαντα οικιακών προϊόντων Procter & Gamble για 60 εκατομμύρια δολάρια, αλλά βρέθηκε αντιμέτωπος με μια δυσάρεστη αλήθεια. Η επιτυχία του στο να στήσει, να μεγαλώσει, να καλό-πουλήσει την επιχείρηση τους, δεν είχε σχέση με καμία ανάλογη δεξιότητα του ώστε να διαχειριστεί το μεγάλο κεφάλαιο που κέρδισε και ήρθε στα χέρια του. «Όταν έχεις έναν μποναμά, ανακαλύπτεις πόσο λίγα ξέρεις», παραδέχτηκε σε συνέντευξη του στο CNBC, ή ολόκληρο στο δίκτυο Consumer News and Business Channel. Η λύση; Εκπαίδευση! Διάβασε βιβλία, παρακολούθησε σεμινάρια και έμαθε να χτίζει ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο, με μετοχές, ομόλογα, ακίνητα, ακόμα και ριψοκίνδυνες επενδύσεις. Πέρασε ο καιρός και αποφάσισε την εμπειρία, που ο ίδιος με κόπο -και επιτυχία- απόκτησε να τη μεταδώσει και στα δικά του παιδιά. Όταν ο μεγαλύτερος γιος του, 16 ετών, πείστηκε ότι μπορούσε να πετύχει μηνιαίο κέρδος 20% μέσω συμβουλών από κοινωνικά δίκτυα, ο Μάλκα δεν του είπε να σταματήσει. Αντίθετα, του επέτρεψε να επενδύσει ένα μικρό ποσό από τις οικονομίες του. Το αποτέλεσμα; Έχασε το 40%. «Μισώ να βλέπω τα παιδιά μου να αποτυγχάνουν», λέει ο Μάλκα, «αλλά μερικές φορές, τα μαθήματα που παίρνεις όταν χάνεις είναι πιο πολύτιμα από αυτά που μαθαίνεις όταν τα καταφέρνεις».
Να μάθουν να περιμένουν
Την ίδια μέθοδο ακολουθεί και ο Γκρέγκορι Βαν, που είναι διευθύνων σύμβουλος της Endowus, μιας πλατφόρμα διαχείρισης πλούτου με έδρα τη Σιγκαπούρη. Αν προτείνεις σε άλλους πως να διαχειριστούν τον πλούτο τους, ε, ναι, θα πρεπει να διδάξεις αναλόγως και τα παιδιά σου για επενδύσεις. Μιλά απλά στους γιους του και τους ρωτά «αν αυτά τα 100 δολάρια γίνουν 30, πώς θα νιώθεις; Προτιμάς να τα ξοδέψεις τώρα σε παιχνίδια ή να περιμένεις να γίνουν 200 σε δέκα χρόνια;». Παρ’ ότι τα δικά μας παιδιά θα προτιμούσαν σίγουρα τα παιχνίδια την ίδια στιγμή κιόλας, τα δικά του προτιμούν προς τη ικανοποίηση σε βάθος χρόνου, ικανότητα που ούτε πολλοί ενήλικες έχουν αναπτυγμένη.
Πρακτικά Μαθήματα: από επιδόματα έως χρηματιστηριακές επιλογές
Για την Νταΐσι Ολάρτε ντε Καναβός, συν ιδρύτρια της Flag Luxury Group, που κάνει επαγγελματικής πολυτέλειας real estate, η οικονομική μόρφωση ξεκινά από το γυμνάσιο. Αυτή και ο σύζυγός της έδωσαν στα παιδιά τους ένα μικρό κεφάλαιο να επενδύσουν σε μετοχές της Apple, Amazon και Google. Με εξαίρεση μια επιλογή, όλες οι επενδύσεις τους απέδωσαν. «Διατήρησαν τις μετοχές τους, έμαθαν να είναι υπομονετικοί, και κάθε χρόνο τους προστίθεται περισσότερο κεφάλαιο», λέει. Μα η οικονομική εκπαίδευση των παιδιών δεν αρχίζει με τις μετοχές, αλλά ξεκινά με τα βασικά. Πρώτα απ όλα μαθαίνουν να κάνουν προϋπολογισμό. Έτσι ο Μάλκα δίνει στα παιδιά του μηνιαίο επίδομα, με στόχο να μάθουν να το διαχειρίζονται. Τις πρώτες φορές, ξόδευαν όλα σε 10 μέρες. Σήμερα, έχουν μάθει να το εκτείνουν για ολόκληρο τον μήνα. Όλοι αυτοί οι πλούσιοι επιχειρηματίες επιθυμούν να μάθουν τα παιδιά τους στην αποταμίευση και όχι στην κατανάλωση. Την αποταμίευση, όμως, δε τη μαθαίνουν, γράφοντας εκθέσεις με δώρο έναν κουμπάρα του ταχυδρομικού ταμιευτηρίου μπλε χρώματος, όπως εμείς όλοι κάποτε και κοινές φράσεις στο πρόλογο τύπου «φασούλι, το φασούλι γεμίζει το σακούλι» και «σταλαγματιά – σταλαγματιά γεμίζει η στάμνα η πλατιά». Η Ολάρτε ντε Καναβός προτείνει να ξεκινήσουν τα επιδόματα από την πρώτη δημοτικού, ώστε να κατανοήσουν έγκαιρα την αξία της εξοικονόμησης και του τόκου.
Οι περισσότεροι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να είναι ευτυχισμένα. Οι συγκεκριμένοι γονείς θεωρούν ότι ευτυχία χωρίς οικονομική αυτοδυναμία είναι αδύνατη. Λένε πως η πραγματική κληρονομιά δεν είναι τα εκατομμύρια, αλλά η γνώση πώς να τα διαχειριστούν. Γιατί, όπως λέει και ο Μάλκα: «Δεν μπορείς να προστατεύσεις για πάντα τα παιδιά σου. Αλλά μπορείς να τα εφοδιάσεις με τις δεξιότητες για να προστατεύσουν τον εαυτό τους».
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.