Η Ισπανία προχώρησε στην επίσημη κατάργηση της Χρυσής Βίζας από την Πέμπτη 3 Απριλίου 2025, βάζοντας τέλος σε ένα καθεστώς που ίσχυε για περισσότερο από δέκα χρόνια και επέτρεπε σε ξένους υπηκόους να αποκτούν ισπανική άδεια παραμονής μέσω επενδύσεων. Ειδικότερα, η Χρυσή Βίζα δημιουργήθηκε το 2013, με στόχο την ενίσχυση της ισπανικής οικονομίας μετά την οικονομική κρίση.
Σύμφωνα με το μέτρο, οι πολίτες τρίτων χωρών είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν άδεια παραμονής εφόσον πραγματοποιούσαν επενδύσεις στην Ισπανία, είτε με την αγορά ακινήτων αξίας άνω των 500.000 ευρώ, είτε με άλλες επενδύσεις στη χώρα. Η Ισπανία έδινε έτσι στους ξένους επενδυτές τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευρωπαϊκό έδαφος, σε συνδυασμό με τη φορολογική διευκόλυνση που προσέφερε η αγορά ακινήτων και τις ευνοϊκές συνθήκες διαμονής σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η απόφαση για την κατάργηση της Χρυσής Βίζας προέκυψε κυρίως λόγω των ανησυχιών που διατυπώθηκαν σχετικά με τις συνέπειες που είχε το καθεστώς αυτό στην αγορά ακινήτων και στην κοινωνική συνοχή στην Ισπανία. Ειδικότερα, η κυβέρνηση αποδίδει στους εύπορους υπηκόους τρίτων χωρών, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν τη Χρυσή Βίζα για να αγοράσουν ακίνητα, τη σημαντική αύξηση των τιμών των ακινήτων στην Ισπανία, η οποία συνέβαλε στην επιδείνωση της στεγαστικής κρίσης. Οι ξένοι επενδυτές είχαν επικεντρωθεί κυρίως στην αγορά πολυτελών ακινήτων, γεγονός που αύξησε τη ζήτηση για ακίνητα υψηλής αξίας και είχε ως αποτέλεσμα τη δυσκολία των Ισπανών πολιτών να αποκτήσουν σπίτια σε πιο προσιτές τιμές. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η Χρυσή Βίζα ενίσχυσε την κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων και επιδείνωσε τα προβλήματα της στεγαστικής πολιτικής στη χώρα.
Ταυτόχρονα, η κατάργηση της Χρυσής Βίζας δεν έχει γίνει χωρίς αντιδράσεις. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η απόφαση αυτή είναι περισσότερο μια κίνηση πολιτικού λαϊκισμού παρά μια ουσιαστική λύση στα προβλήματα του τομέα της στέγασης στην Ισπανία. Εξάλλου, οι ξένοι, που εκμεταλλεύτηκαν τη Χρυσή Βίζα αγοράζοντας ακίνητα στην Ισπανία, αντιπροσώπευαν μόλις ένα μικρό ποσοστό των συνολικών συναλλαγών στην αγορά ακινήτων. Οι πλειοψηφία των ακινήτων που αγόρασαν οι κάτοχοι της Χρυσής Βίζας αφορούσαν πολυτελείς βίλες, διαμερίσματα υψηλής αξίας και εξοχικές κατοικίες σε τουριστικές περιοχές, ενώ οι Ισπανοί πολίτες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην απόκτηση σπιτιών, ειδικά σε μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη και η Σεβίλλη. Από την άλλη, η Χρυσή Βίζα είχε προσελκύσει επενδύσεις από διάφορες χώρες, με ιδιαίτερη παρουσία πολιτών από την Κίνα, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αναλυτικά, οι περισσότερες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων στην Ισπανία προήλθαν από Κινέζους και Ρώσους πολίτες, οι οποίοι, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής, αποτέλεσαν τους μεγαλύτερους αγοραστές ακινήτων μέσω της Χρυσής Βίζας. Οι Κινέζοι ήταν, μέχρι και το 2019, η μεγαλύτερη ομάδα αγοραστών, επενδύοντας σε ακίνητα κυρίως στη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη, ενώ αρκετοί Ρώσοι επενδυτές αγόρασαν ακίνητα σε παράκτιες περιοχές και τα Κανάρια Νησιά. Παράλληλα, η αύξηση των αγορών ακινήτων από τη Μέση Ανατολή, ιδίως από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ήταν αξιοσημείωτη, καθώς οι πλούσιοι πολίτες αυτών των χωρών αγόρασαν πολυτελή ακίνητα, τα οποία θεωρούνται ότι αποτελούν ασφαλείς επενδύσεις. Τα τελευταία χρόνια, μετά το Brexit, οι Βρετανοί πολίτες, και οι Ευρωπαίοι γενικότερα, άρχισαν να επενδύουν περισσότερο στην Ισπανία, αναζητώντας ευκαιρίες λόγω των αβεβαιοτήτων που προέκυψαν στη χώρα τους.
Η κατάργηση της Χρυσής Βίζας είναι αποτέλεσμα των αυξανόμενων ανησυχιών της κοινωνίας σχετικά με την κερδοσκοπία στην αγορά ακινήτων και τις επιπτώσεις της στην οικονομία. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτή η απόφαση θα περιορίσει τη ζήτηση για πολυτελή ακίνητα και θα μειώσει την πίεση γενικότερα στις τιμές των ακινήτων για τους Ισπανούς πολίτες, που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αγορά σπιτιών. Η απόφαση, ωστόσο, αναμένεται να έχει αντίκτυπο στην αγορά ακινήτων, καθώς η Χρυσή Βίζα προσέφερε σημαντικές επενδύσεις στη χώρα και συνέβαλε στην ανάκαμψη του τομέα ακινήτων μετά την κρίση του 2008.
Παρά τις επικρίσεις για τη λιγότερο αποτελεσματική φύση του μέτρου, η κυβέρνηση επιμένει στην ανάγκη να προασπίσει το δικαίωμα των πολιτών στη στέγαση και να προστατεύσει την ισότητα στον τομέα της αγοράς ακινήτων.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
