Οι άνθρωποι αγαπούν με δύναμη και τρυφερότητα τα ζώα συντροφιά τους, για την ανεπιφύλακτη αγάπη, την αφοσίωση, τη συναισθηματική υποστήριξη χωρίς κριτική ή εκμετάλλευση, που προσφέρει η ανεπιτήδευτα αθώα τους φύση. Αυτή η μεγάλη αγάπη γνωρίζει βέβαια λογιών μορφές εμπορευματοποίησης και πως αλλιώς. Μια από αυτές, η πιο σύγχρονη, αμφιλεγόμενη και κάποτε φοβική είναι η κλωνοποίηση κατοικίδιων, που εξαπλώνεται και ευημερεί.
Ήταν 5 Ιουλίου του 1996, όταν το προβατάκι Ντόλυ, το πρώτο κλωνοποιημένο θηλαστικό, μπήκε στις ζωές όλου του πλανήτη, διατρανώνοντας μια επιστημονική επανάσταση. Το πρόβατο, δημιούργημα του Roslin Institute του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, έγινε σύμβολο της τεχνολογικής προόδου και των ηθικών διλημμάτων που συνοδεύουν την επέμβαση στη φύση. Σήμερα, σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά, η κλωνοποίηση έχει εξελιχθεί σε μια ακμάζουσα βιομηχανία κατοικίδιών, με χιλιάδες πελάτες.
Οι μεγάλες εταιρείες κλωνοποίησης κατοικίδιων σε όλο τον κόσμο
Η Dolly άνοιξε τον δρόμο για εφαρμογές στη γονιδιακή θεραπεία, τη διατήρηση απειλούμενων ειδών και την παραγωγή φαρμάκων, που σήμερα είναι πια διαδικασίες ρουτινες, όταν κάποτε φάνταζαν ακατόρθωτες. Άνοιξε το δρόμο και στη κλωνοποίηση κατοικίδιων ζώων, δημιουργώντας ένα πεδίο που συνδυάζει την επιστήμη ως παροχή υπηρεσιών και τις βαθιές συναισθηματικές ανάγκες των ανθρώπων. Η ViaGen Pets, που εδρεύει στο Τέξας των ΗΠΑ θεωρείται μια από τις κορυφαίες εταιρείες στον τομέα της κλωνοποίησης κατοικίδιων, έναντι αδρότατης αμοιβής, πάντα και εκτιμάται ότι έχει εκατοντάδες πελάτες. Εκτός από σκύλους και γάτες, που είναι σε μεγάλη ζήτηση, η ViaGen προσφέρει υπηρεσίες κλωνοποίησης για άλογα, κυρίως για αγωνιστικά ή αναπαραγωγικούς σκοπούς, αλλά δραστηριοποιείται και στην κλωνοποίηση γελαδιών και βοοειδών, κυρίως για γεωργικούς ή βιομηχανικούς σκοπούς. Η πολύ μεγάλη Sooam Biotech του φημισμένου στη κλωνοποίηση επιστήμονα Χουάνγκ Γου-σουκ, έχει έδρα τη Νότια Κορέα και έχει κλωνοποιήσει εκατοντάδες σκύλους κυρίως. Η εταιρεία έχει κλωνοποιήσει χοίρους, συχνά για έρευνα ή ιατρικούς σκοπούς, αλλά και απειλούμενα είδη, όπως ο λύκος, σε συνεργασία με επιστημονικούς οργανισμούς. Σημαντική είναι και η Sinogene, που έγινε γνωστή το 2019, όταν κλωνοποίησε σκύλο για πρώτη φορά στην Κίνα. Προσφέρει υπηρεσίες συντήρησης γενετικού υλικού και κλωνοποίησης, κυρίως γατιών και σκυλιών. Στη Κίνα, αλλά όχι τόσο μεγάλη και σημαντική είναι και η Boyalife, που ασχολείται με την κλωνοποίηση ζώων, συμπεριλαμβανομένων κατοικίδιων κυρίως, αλλά και βοοειδών και αλόγων, ενώ δραστηριοποιείται στην κλωνοποίηση απειλούμενων ειδών και σχεδιάζει την εξάπλωση της στην παραγωγή τροφίμων μέσω κλωνοποίησης. Ακόμη, στις ΗΠΑ βρίσκονται και οι μικρότερες PerPETuate, που συνεργάζεται με την ViaGen και ειδικεύεται στη συλλογή και αποθήκευση γενετικού υλικού, DNA και ιστού για μελλοντική κλωνοποίηση, Rebornology που κάνει το ίδιο και My Friend Again, που προσφέρει υπηρεσίες κλωνοποίησης, μόνο, σκύλων, με έμφαση στη διατήρηση της συναισθηματικής σύνδεσης μεταξύ ανθρώπων και κατοικίδιων. Στη Βραζιλία υπάρχει η ClonaPet ως μία από τις λίγες εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στη Λατινική Αμερική και έχει τραβήξει τεράστια προσοχή για τις υπηρεσίες της στην τοπική αγορά. Η BioArts International υπήρξε μια από τις πρώτες εταιρείες στις υπηρεσίες κλωνοποίησης κατοικίδιων, αλλά έκλεισε το 2009 λόγω οικονομικών και ηθικών ζητημάτων.
Η αυξανόμενη ζήτηση και η ελίτ του κόσμου ως πελατεία
Η διαδικασία για την κλωνοποίηση ενός κατοικίδιου -και όχι μόνο- περιλαμβάνει τη συλλογή και την καλλιέργεια γενετικού υλικού, την εισαγωγή του DNA σε ωάριο δότριας και την κυοφορία από παρένθετη μητέρα. Παρά το υψηλό κόστος και τις ηθικές ανησυχίες, η ζήτηση αυξάνεται όλο και πιο πολύ, αφού οι άνθρωποι, που επιζητούν να διατηρήσουν τη σύνδεσή τους με τα αγαπημένα τους κατοικίδια, μαθαίνουν σταδιακά ότι προσφέρονται τέτοιες υπηρεσίες. Η Μπάρμπαρα Στρέιζεντ παραδέχτηκε, πρώτη δημόσια, πως κλωνοποίησε την αγαπημένη της σκυλίτσα, την Σαμάνθα, μετά τον θάνατό της, μην αντέχοντας τη συντριβή της από τον χαμό της. Έχει, πια την Μις Βάιολετ και την Μις Σκάρλετ, δυο κλώνους της Σαμάνθα. Ο Χαβιέ Μιλέι, ο εκκεντρικός -τουλάχιστον- πρόεδρος της Αργεντινής, κλωνοποίησε τον αγαπημένο του σκύλο, Κόναν, αφού εκείνος έχασε τη μάχη με τον καρκίνο. Ο Μιλέι απέκτησε πέντε κλώνους του αγαπημένου του φίλου. Για αυτούς και για πολλούς άλλους, που διαθέτουν τα χρήματα, η κλωνοποίηση γίνεται ο θαυματουργός τρόπος να ξεπεραστεί η απώλεια και να διατηρηθεί μια συναισθηματική γέφυρα.
Το κόστος και οι κρυμμένες αλήθειες της κλωνοποίησης
Η διαδικασία της κλωνοποίησης είναι πολύπλοκη και ακριβή. Η ViaGen, μια από τις κορυφαίες εταιρείες στον κλάδο, χρεώνει 1.600 δολάρια για την αρχική επεξεργασία και καλλιέργεια του δείγματος ιστού, συν μια ετήσια συνδρομή για τη συντήρησή του. Το συνολικό κόστος για την παραγωγή ενός κλώνου φτάνει τα 50.000 δολάρια. Παρά το υψηλό κόστος, η εταιρεία αναφέρει ότι τα κλωνοποιημένα ζώα έχουν «πανομοιότυπη γενετική ταυτότητα» με τον αρχικό δότη. Ωστόσο, οι ειδικοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι η κλωνοποίηση δεν δημιουργεί ακριβή αντίγραφα. Ενώ τα κλωνοποιημένα ζώα μοιράζονται το ίδιο DNA, η προσωπικότητα και η συμπεριφορά τους μπορεί να διαφέρουν σημαντικά λόγω επιγενετικών παραγόντων και περιβαλλοντικών επιρροών. Η βιολόγος στο Emory University, Δρ. Γκίτα Γκναναντεσίκαν εξηγεί ότι το DNA δεν είναι ένα «κατασκευαστικό σχέδιο» αλλά ένα σύνολο οδηγιών που μπορεί να εκδηλωθεί διαφορετικά ανάλογα με τις συνθήκες.
Ηθικά ζητήματα και κριτική
Η κλωνοποίηση είναι ούτως ή άλλως ένας ακανθώδης ηθικά και θεολογικά χώρος, πόσο περισσότερο η βιομηχανία της! Φιλοζωικές οργανώσεις όπως η PETA έχουν κατακρίνει τη διαδικασία, χαρακτηρίζοντάς την ως «σπατάλη ζωών, χρόνου και χρήματος». Η PETA υπογραμμίζει ότι τα χαρακτηριστικά που κάνουν ένα κατοικίδιο μοναδικό, όπως η προσωπικότητα, οι συμπεριφορές, οι χάρες ή τα ελαττωματάκι του και κυρίως οι κοινές μας αναμνήσεις, δεν μπορούν να αναπαραχθούν μέσω της κλωνοποίησης. Η διαδικασία περιλαμβάνει τη χρήση πολλών ζώων, συμπεριλαμβανομένων των δοτήρων ωαρίων και των παρένθετων μητέρων, που μπορεί να υποβληθούν σε επώδυνες διαδικασίες. Ο Ρόμπερτ Κλίντζμαν, διευθυντής του τμήματος Βιοηθικής στο Columbia University, λέει σε όλους εκείνους που αγαπούν όλα τα ζώα και όχι μόνο τα δικά τους, πως κάθε χειρουργική επέμβαση σε ζώο συνεπάγεται κίνδυνο και πρέπει να γίνεται μόνο για ιατρικούς ή επιστημονικούς σκοπούς.
Μπορεί να συμβεί και οι άνθρωποι, πια το ξέρουν! Η κλωνοποίηση κατοικίδιων ζώων αντανακλά, αυτή τη πρωτοφανώς εντυπωσιακή συνάντηση μεταξύ επιστήμης, συναισθημάτων και εμπορίου. Η βιομηχανία της κλωνοποίησης δεν μπορεί παρά να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να μεγεθύνεται. Και όσο αυτή γινεται όλο και πιο οικία ως πρακτική, τόσο οι αμφιβολίες, οι αντιρρήσεις και οι ανησυχίες για την ηθικής της θα μεγαλώνουν.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
