Η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, επηρεάζοντας την καθημερινότητα πολλών νοικοκυριών. Το υψηλό κόστος στέγασης, τόσο για ενοίκια όσο και για αγορές, είναι ασυμβίβαστο με τους μισθούς των Ελλήνων, δημιουργώντας ένα δυσβάστακτο βάρος για τα νοικοκυριά.
Κύρια αιτία της κρίσης
Ακριβά ενοίκια
Το κόστος των ενοικίων είναι υπερβολικά υψηλό, ενώ οι μισθοί παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Στην Ελλάδα, το ποσοστό του εισοδήματος που δαπανάται για τη στέγαση είναι πάνω από 30%, το υψηλότερο στην Ευρώπη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί να δυσκολεύονται να καλύψουν τα βασικά έξοδα για στέγαση.
Βέβαια, το πρόβλημα περιορίζεται ελαφρά στην περιφέρεια, όπου τα ενοίκια είναι σε πιο προσιτές τιμές, αλλά οι θέσεις εργασίας είναι λιγότερες.
Δυσκολία στην αγορά σπιτιού
Η αγορά ακινήτου είναι ιδιαίτερα δύσκολη, ειδικά για τους νέους. Οι τιμές έχουν εκτοξευθεί και οι δυνατότητες χρηματοδότησης είναι περιορισμένες, ενώ οι αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων καθιστούν τη διαδικασία της απόκτησης σπιτιού εξαιρετικά δύσκολη.
Γίνεται μια προσπάθεια για την απόκτηση κατοικίας, όπως είναι το πρόγραμμα «Σπίτι Μου 2», μια πρωτοβουλία της κυβέρνησης που στόχο έχει να υποστηρίξει την απόκτηση πρώτης κατοικίας για νέους και άτομα με χαμηλά ή μέτρια εισοδήματα στην Ελλάδα, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στην αγορά ακινήτων. Να θυμίσουμε ότι το πρόγραμμα προσφέρει την επιδότηση του επιτοκίου για την απόκτηση πρώτης κατοικίας, μειώνοντας σημαντικά το κόστος των δανείων για τους δανειολήπτες και ανάλογα με τα εισοδήματα και τις οικογενειακές συνθήκες, το επιτόκιο του στεγαστικού δανείου μειώνεται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το κανονικό.
Παλαιές κατοικίες
Οι διαθέσιμες κατοικίες στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο παλαιές, ενώ από το 2016 και μετά είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν νέες κατασκευές. Αν και η ζήτηση παραμένει υψηλή, η ανάπτυξη νέων ακινήτων είναι περιορισμένη λόγω της έλλειψης διαθέσιμων οικοπέδων, της γραφειοκρατίας και του υψηλού κατασκευαστικού κόστους. Επιπλέον, υπάρχει έλλειψη νέων κατασκευών σε προσιτές τιμές, με αποτέλεσμα πολλές περιοχές να χαρακτηρίζονται από παλαιά και μη ανακαινισμένα ακίνητα. Αυτό περιορίζει τις επιλογές για νέες, σύγχρονες κατοικίες που να πληρούν τις απαιτήσεις των νοικοκυριών.
Κενές κατοικίες
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια σημαντική πρόκληση με τις κενές κατοικίες, καθώς τα τελευταία χρόνια καταγράφεται αυξημένος αριθμός ακινήτων που παραμένουν αναξιοποίητα ή μη κατοικημένα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), η Ελλάδα διατηρεί το υψηλότερο ποσοστό κενών κατοικιών στην Ευρώπη. Εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 2.270.000 κενές κατοικίες στη χώρα. Η αναλογία κενών κατοικιών στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλή, καθώς, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, περίπου το 30% των ακινήτων στη χώρα παραμένουν κενά. Αυτό το ποσοστό είναι σημαντικά μεγαλύτερο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι αντίστοιχοι δείκτες κυμαίνονται γύρω από το 10%-15%.
Οι παράγοντες που συμβάλλουν στις κενές κατοικίες είναι:
Χρηματοοικονομική κρίση: Η κρίση της τελευταίων χρόνων είχε ως αποτέλεσμα την εκτίναξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τη στάσιμη ή μη αναγκαία ανάπτυξη νέων κατασκευών, με αποτέλεσμα πολλά ακίνητα να παραμένουν κενά ή να καταλήγουν σε πλειστηριασμούς χωρίς να υπάρξει αξιοποίηση τους.
Μετανάστευση και αποδημία: Η εγκατάλειψη των περιοχών της υπαίθρου και η συγκέντρωση πληθυσμού στις αστικές περιοχές έχουν αφήσει πολλά ακίνητα εκτός αγοράς σε αγροτικές περιοχές και μικρότερα χωριά. Πολλά από αυτά τα ακίνητα μένουν αδιάθετα λόγω της μειωμένης ζήτησης.
Αύξηση του αριθμού των δεύτερων κατοικιών: Ιδιαίτερα σε τουριστικές περιοχές, οι δεύτερες κατοικίες, που αγοράζονται κυρίως για τουριστικούς σκοπούς (ή μέσω πλατφορμών όπως Airbnb), συχνά παραμένουν κενές για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Καινοτόμες επενδυτικές στρατηγικές: Η τάση για επενδύσεις στην βραχυχρόνια μίσθωση μέσω πλατφορμών όπως το Airbnb έχει προκαλέσει τη διατήρηση κατοικιών κενών για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Οι ιδιοκτήτες επενδύουν σε τέτοιες στρατηγικές, παρά να εκμισθώνουν τα ακίνητα για μόνιμη κατοικία, αυξάνοντας έτσι το ποσοστό των κενών ακινήτων.
Η συμβίωση με τους γονείς
Η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων που παραμένουν στο πατρικό τους, κάτι που δείχνει την αδυναμία πολλών ατόμων να ανεξαρτητοποιηθούν οικονομικά λόγω της έλλειψης διαθέσιμων και οικονομικά προσιτών κατοικιών.
Αυτή η κατάσταση προκαλεί σοβαρές κοινωνικές συνέπειες, καθώς οι νέοι και οι οικογένειες δυσκολεύονται να βρουν στέγη, ενώ οι μεγάλες κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει την ανάγκη για πολιτικές και στρατηγικές που θα μειώσουν την στεγαστική κρίση.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.