Η πραγματικότητα για την κατοικία στην Ελλάδα έχει τα τελευταία χρόνια αλλάξει τόσο πολύ, που με δυσκολία βρίσκονται πια κοινά σημεία με το παρελθόν. Οι ιδιοκτήτες που ζουν στο σπίτι τους, όλο και λιγοστεύουν, οι οικείες γίνονται Airbnb, τα ενοίκια ανεβαίνουν στα ύψη, η αγορά στέγης μοιάζει απαγορευτική και 1 εκατομμύριο ακίνητα, παραμένουν κλειστά.
Η εκτίμηση αφορά πως το πρόβλημα του κόστους στέγασης τα τελευταία χρόνια οφείλεται αφ’ ενός στη βραχυχρόνια μίσθωση, αφ’ εταίρου στον μεγάλο αριθμό των κλειστών ακινήτων, σε διάρκεια από ένα έως πέντε χρόνια. Οι αιτίες για αυτό ποικίλουν. Κάποιοι ιδιοκτήτες ακινήτων που αντιμετώπισαν στο παρελθόν ασυνεπείς ενοικιαστές και προτιμούν να τα κρατούν κλειστά. Αλλά ακίνητα είναι δεσμευμένες λόγω χρεών. Κάποια έχουν δηλωθεί ως κενά από τους ιδιοκτήτες τους, που θεωρούν πως η αξιοποίηση τους δεν θα καλύψει, ούτε καν θα ισοφαρίσει την υψηλή φορολογία. Άλλωστε η υψηλή φορολογία, όπως ο ΕΝΦΙΑ, καθιστά την εκμετάλλευση αυτών των ακινήτων ασύμφορη. Μερικοί κρατούν τις κατοικίες κενές, ώσπου να τις αναμορφώσουν και να κατοικήσουν οι ίδιοι, ή τα παιδιά τους. Κάποιοι, λίγοι είναι αλήθεια, θέλουν να την αξιοποιήσουν τουριστικά.
Η Kapa Research σε μεγάλη έρευνα της για την αγορά ακινήτων, καταλήγει πως ο μεγάλος αριθμός των κενών κατοικιών είναι πρόκληση για την αγορά. Περίπου το 13% των σημαντικών ιδιοκτητών δηλώνουν ότι διαθέτουν τουλάχιστον μία κενή κατοικία και τα κτήρια παραμένουν ανεκμετάλλευτα για πολύ καιρό. Κάποια έχοντας υποστεί ζημίες από τον χρόνο ή από παλαιότερη χρήση τους χρειάζονται ανακαίνιση. Άλλωστε το 54% των ιδιοκτήτων με κλειστές κατοικίες αναφέρει ότι αυτές χρειάζονται επισκευές. Το τελευταίο διάστημα σημειώνεται σημαντική άνοδος στις ανακαινίσεις ακινήτων σε Αθήνα και περιφέρεια, με τους ιδιοκτήτες να το παίρνουν απόφαση και να προχωρούν σε μικρής ή μεγάλης έκτασης εργασίες, ανανεώνοντας και συντηρώντας ή και αλλάζοντας εντελώς τα ακίνητά τους. Αυτό που αποθαρρύνει όσους δεν προχωρούν είναι το κόστος των εργασιών, που συχνά ξεπερνά τις 20.000 ευρώ.
Και κάπου εδώ πέφτουμε πάνω στο μεγάλο μύθο, ότι η Ελλάδα διαθέτει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη! Σύμφωνα με την Eurostat, η Ελλάδα, χρόνο με τον χρόνο κατρακυλά στις θέσεις με την ιδιοκατοίκηση και βρίσκεται το 2023 ως 20η ανάμεσα σε 33 χώρες της Ευρώπης, από 19η που ήταν το 2020 και 17η το 2019! Η χώρα μας καταγράφει μείωση κατά 5,8 μονάδες του ποσοστού ιδιοκατοίκησης μέσα σε τέσσερα μόλις χρόνια από το 2019-2023 και κατά 15% μέσα σε οκτώ χρόνια, από το 2005 έως το 2023. Ένα μεγάλο μέρος κατοικιών θεωρείται πως άλλαξαν χέρια λόγω της έναρξης των πλειστηριασμών ή της πανδημικής κρίσης που έφερε αδυναμίες πληρωμών. Παράλληλα, μέρος ιδιοκτητών ακινήτων με οφειλές σε τραπεζικά ιδρύματα θέλησαν να εξοφλήσουν το ποσό οφειλής πουλώντας την ιδιοκτησία τους, επιλέγοντας να προβούν σε μίσθωση κατοικίας. Εάν μέρος των ιδιοκτητών φέρεται να επέλεξε να εκμεταλλευτεί τα ακίνητά τους μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης ή και να τα πουλήσουν λόγω της αύξησης των τιμών πώλησης, που θα βοηθούσε σε οικονομική κάλυψη οξυμένων αναγκών. Η δε συσσωρευτική αύξηση των ενοικίων εκτόξευσε το κόστος στέγασης οικογενειακής κατοικίας να αγγίζει το σύνολο ενός καλού ελληνικού μισθού.
Σύμφωνα με την Eurostat, η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στα αστικά κέντρα και στις αγροτικές περιοχές. Την ίδια ώρα σχεδόν το μισό των Ελλήνων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφέλειας. Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μια άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης μπορεί να είναι πολύ υψηλό. Πάνω από ένας στους τέσσερις Έλληνες δηλώνουν ότι αντιμετώπισαν δυσκολία για να ενοικιάσουν κατοικία και είναι δύο φορές περισσότεροι από ό,τι συμβαίνει στην ΕΕ. Ακόμη, ένας στους δύο Έλληνες που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού βρέθηκε αντιμέτωπος με το να δυσκολεύεται μέχρι να αδυνατεί να ενοικιάσει σπίτι. Στη χώρα μας οι τιμές πώλησης των κατοικιών αυξήθηκαν από το 2017 έως και το δεύτερο τρίμηνο του 2024 κατά 88% στην Αττική και κατά 69,2% Πανελλαδικά. Με βάση τα στοιχεία του δεύτερου τριμήνου της Τράπεζας Της Ελλάδος, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 9,2% πανελλαδικά σε ετήσια βάση, όταν το πρώτο τρίμηνο είχαν αυξηθεί κατά 10,6% και το 2023 κατά 13,8%.
Ο ρυθμός ανόδου μοιάζει, έστω και λίγο, να ανακόπτεται, αλλά παραμένει πολύ υψηλότερος, όχι μόνο από τον πληθωρισμό, αλλά και από τον ρυθμό τόνωσης των εισοδημάτων των πολιτών και των οικογενειών τους.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
