26 Μαρ 2025
READING

Η οικονομική ψυχολογία των Ελλήνων ή οι δεύτερες δουλειές γιατί «ο μισθός δε φτάνει»

5 MIN READ

Η οικονομική ψυχολογία των Ελλήνων ή οι δεύτερες δουλειές γιατί «ο μισθός δε φτάνει»

Η οικονομική ψυχολογία των Ελλήνων ή οι δεύτερες δουλειές γιατί «ο μισθός δε φτάνει»

Μπορεί οι  Έλληνες να είναι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, που δεν αρρωσταίνουν ποτέ, για να μη χάσουν μεροκάματο, αλλά η λύση της δεύτερης δουλειάς μοιάζει μονόδρομος. Βέβαια, καλά το λέμε, αλλά άντε να βρεις δεύτερη δουλειά, όταν με δυσκολία έχει καταφέρει να κατακτήσεις έστω μια…

Η δεύτερη εργασία λίγο παλιότερα

… Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες καταφεύγουν στην επιλογή της δεύτερης δουλειάς, όπου και όπως την βρουν, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το διαρκώς αυξανόμενο κόστος ζωής. Το 2021 τα επίσημα στοιχεία εκτιμούσαν πως μόλις 122.375 Έλληνες είχαν δεύτερη εργασία.  Ωστόσο, καθώς οι περισσότερες περιπτώσεις δεν δηλώνονταν επίσημα και η εκτίμηση ήταν πως το πραγματικό νούμερο ήταν πολύ μεγαλύτερο. Με τις τιμές των ενοικίων να έχουν εκτροχιαστεί, με τις τιμές των βασικών αγαθών να σημειώνουν καθημερινά αλματώδη αύξηση, με το κόστος των λογαριασμών ρεύματος και θέρμανσης να έχουν χτυπήσει κόκκινο, η δεύτερη δουλειά δεν ήταν μόνο ένας τρόπος αύξησης του εισοδήματος, αλλά μια επιτακτική ανάγκη σήμερα για χιλιάδες οικογένειες. Φυσικά οι δεύτερες δουλείες δεν αφορούσαν σε αντικείμενα που είχαν σπουδάσεις ή είχαν αναπτύξει δεξιότητες, οι άνθρωποι. Οι δουλειές που βρίσκονταν ήταν στο σέρβις σε καφέ και μπαρ, σε εποχιακά καταστήματα με αγορές χριστουγεννιάτικες ή καλοκαιρινές, σε ρεσεψιόν ιατρειών καλ.

Η δεύτερη εργασία πολύ παλιότερα

Τον 20ο αιώνα και τις δεκαετίες του 80 και 90, οι Έλληνες πάντα είχαν διπλές ασχολίες. Πολλές οικογένειες ασχολιόντουσαν στις κατάλληλες εποχές με τις αγροτικές τους περιουσίες, αν και πολλοί ζούσαν σε περιοχές αστικές, πια. Ένα έξτρα εισόδημα από τις ελιές, για παράδειγμα, ήταν μια οικονομική βοήθεια για σπίτια, αυτοκίνητα και σπουδές των παιδιών, όταν δεν έμπαινε ακόμα θέμα επιβίωσης, πριν την οικονομική κρίση που όλα τα άλλαζε. Πολλοί ακόμα, εκείνες τις εποχές είχαν παράλληλες δραστηριότητες με την εργασία τους, που τους εξασφάλιζαν ένα βοήθημα παραπάνω. Για παράδειγμα, ο καθηγητής στην μέση εκπαίδευση μπορούσε να εργάζεται και σε ένα φροντιστήριο. Τώρα, είναι δυσεύρετες και οι δυο εργασίες και ο καθηγητής έχει φύγει, ήδη για το εξωτερικό και τις πρωτεύουσες του κόσμου.

Οι Έλληνες σήμερα στρέφονται σε ακίνητα και κρυπτονομίσματα

Το 35% των Ελλήνων με μόνιμη εργασία αναγκάζονται να καλύπτουν τα έξοδά τους και μέσω άλλων εναλλακτικών πηγών καθώς ο μισθός ή η σύνταξη δεν φτάνουν για να αντιμετωπιστούν τα μηνιαία έξοδα. Δυσεύρετη αν και πολυπόθητη είναι η δεύτερη εργασία και δραστηριοπούνται όπου βρουν, από το να ενοικιάζουν ακινήτων ή η να μετατρέπουν σε Airbnb, μέχρι τα κρυπτονομίσματα και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Έρευνα της FocusBari δείχνει ότι 35% των Ελλήνων που έχουν κάποια μόνιμη επαγγελματική απασχόληση αναγκάζονται να καλύπτουν τα έξοδά τους μέσω εναλλακτικών πηγών από δραστηριότητες που αναπτύσσουν, καθώς η νέα συνθήκη που έχει διαμορφώσει η ακρίβεια για πάνω από τους μισούς Έλληνες είναι ότι ο μισθός δεν φτάνει. Έτσι, 55% των Ελλήνων δηλώνουν ότι έχουν άλλες πηγές εισοδήματος είτε είναι εργαζόμενοι είτε όχι. Παράλληλα, ο ένας στους πέντε Έλληνες ενισχύσει τα εισοδήματά του από τόκους καταθέσεων και μερίσματα μετοχών, ενώ έσοδα από κρυπτονομίσματα, Internet marketing και χόμπι έχουν, ήδη, ένα μερίδιο της τάξης του 9% παρουσιάζοντας αυξητικές τάσεις χρόνο με τον χρόνο. Φυσικά όλα διαφέρουν από ηλικία σε ηλικία με τις μεγαλύτερες ηλικίες να εμφανίζουν εισοδήματα από ακίνητα, τόκους καταθέσεων και μερίσματα. Οι νεότερες αναζητούν έσοδα από την ενασχόλησή τους με κρυπτονομίσματα αλλά και το Διαδίκτυο.

Αποταμίευση, περικοπές, απαισιοδοξία, κακή ψυχολογία

Από την εποχή που γράφαμε εκθέσεις για την αποταμίευση και δώρο για την καλύτερη έναν κουμπαρά του ταχυδρομικού ταμιευτηρίου και που χρησιμοποιούσαμε όλοι τις φράσεις «φασούλι, το φασούλι γεμίζει το σακούλι» ή «σταλαγματιά, σταλαγματιά γεμίζει η στάμνα η πλατιά», μας έμεινε η διάθεση για αποταμίευση. Αρκεί βέβαια να υπάρχει η εκταμίευση πρώτα! Όσοι έχουν εργασία και μπορούν κάνουν αποταμίευση συστηματικά να φτάνουν το 55% του συνόλου. Μάλιστα οι Έλληνες δηλώνουν ότι έχουν θετική διάθεση στην αποταμίευση με το ποσοστό 40% οι ηλικίες 18-24 ετών και σε 36% όσοι είναι μεταξύ 25-34 ετών. Μόνο ένα 9% δηλώνει ότι δεν έχει αποταμιεύσει ποτέ και ούτε σκοπεύει. Οι νέοι αποταμιεύουν συστηματικά, ενώ οι μεγαλύτεροι θέλουν, αλλά δυσκολεύονται σε ποσοστό 55%. Για το σύνολο των Ελλήνων πάντως οι αποταμιεύσεις που διαθέτουν «δεν τους πάνε μακριά» αφού μόνο 15% δηλώνει ότι τα χρήματα που έχουν στην άκρη φτάνουν για πάνω από έναν χρόνο. Η έρευνα δείχνει, ακόμα, αυτό που ξέρουμε πως όλοι σχεδόν οι Έλληνες, σε ποσοστό  94%, έχουν μάθει να ζουν με  περικοπές στα έξοδά τους και ο ένας στους τέσσερις ακόμα και σε είδη πρώτης ανάγκης. Δύο στους τρεις Έλληνες θεωρούν δύσκολο το να αποκτήσεις περιουσία από το μηδέν στην Ελλάδα, αλλά οι νεότερο και ευτυχώς, διατηρούν πιο αισιόδοξη στάση. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων σε ποσοστό 79% αναφέρει ότι οι οικονομικές δυσκολίες επηρεάζουν την ψυχολογία τους. Για το 67% το να κάνει κανείς πολλά χρήματα με τελείως έντιμους και νόμιμους τρόπους είναι σπάνιο.

Οι περισσότεροι Έλληνες πιστεύουν ότι τα πολλά χρήματα είναι προνόμιο των λίγων. Οι μεγάλοι σε ηλικία θεωρούν πως ο μεγάλος πλούτος αποκτιέται με ανήθικες πρακτικές. Θεωρούν όμως πως υπάρχουν και «πλούσιοι καλοί άνθρωποι». Οι νέοι είναι σε όλα πιο αισιόδοξοι και θετικοί. Και αυτό είναι, αν μη τι άλλο, παρήγορο.

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.