31 Ιαν 2025
READING

Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων: Φέρνει επανάσταση ή επιπλέον προβλήματα;

4 MIN READ

Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων: Φέρνει επανάσταση ή επιπλέον προβλήματα;

Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων: Φέρνει επανάσταση ή επιπλέον προβλήματα;

Η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα είναι ένα πεδίο γεμάτο αντιθέσεις. Από τη μια, η ακίνητη περιουσία αποτελεί βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνικής ταυτότητας.

Από την άλλη, οι ιδιοκτήτες βρίσκονται αντιμέτωποι με έναν λαβύρινθο φορολογικών υποχρεώσεων, ενώ η στεγαστική κρίση μαστίζει τα νοικοκυριά.

Σε αυτό το σκηνικό, το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων φιλοδοξεί να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού, εισάγοντας διαφάνεια, τάξη και έλεγχο.

Ένα νέο κεφάλαιο για την ελληνική ακίνητη περιουσία

Η δημιουργία του Μητρώου αποτελεί μια φιλόδοξη πρωτοβουλία της ΑΑΔΕ, που θα ενοποιήσει όλα τα δεδομένα για την ακίνητη περιουσία σε μια ενιαία ψηφιακή πλατφόρμα. Στόχος της είναι να δημιουργηθεί ένας πλήρης «χάρτης» των ακινήτων στην Ελλάδα, ο οποίος θα περιλαμβάνει πληροφορίες από το Κτηματολόγιο, το Ε9, το Ε2, τις πολεοδομικές άδειες, ακόμα και τα ασφαλιστήρια συμβόλαια.

Για πρώτη φορά, οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να δηλώσουν όχι μόνο την ιδιοκτησία τους, αλλά και τη χρήση κάθε ακινήτου: αν είναι κενό, ιδιοκατοικείται ή μισθώνεται (μακροχρόνια ή βραχυχρόνια). Με αυτόν τον τρόπο, η ΑΑΔΕ αποκτά ένα ισχυρό εργαλείο διασταύρωσης στοιχείων, που υπόσχεται να εντοπίσει κρυμμένα εισοδήματα και να περιορίσει τη φοροδιαφυγή.

Όμως, το Μητρώο δεν σταματά εκεί. Θα προσφέρει επίσης στους ενοικιαστές τη δυνατότητα να ελέγχουν τα στοιχεία των ακινήτων που νοικιάζουν. Έτσι, σε περιπτώσεις όπου δηλώνονται από τους ιδιοκτήτες χαμηλότερα ενοίκια από τα πραγματικά, θα μπορούν να γίνονται άμεσες διορθώσεις.

Η φοροδιαφυγή στο στόχαστρο

Η φοροδιαφυγή στον τομέα της ακίνητης περιουσίας δεν είναι κάτι νέο. Ενοίκια που δεν δηλώνονται, πλασματικά στοιχεία στο Ε9 και υποεκτιμημένες αξίες ακινήτων αποτελούν εδώ και χρόνια μέρος της ελληνικής πραγματικότητας. Το κράτος χάνει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως από τέτοιες πρακτικές, ενώ οι συνεπείς φορολογούμενοι επιβαρύνονται δυσανάλογα.

Το Μητρώο έρχεται να αντιμετωπίσει αυτή την αδικία. Μέσω της διασταύρωσης δεδομένων, η ΑΑΔΕ θα μπορεί να εντοπίζει αδήλωτα ακίνητα, ψευδή στοιχεία και φορολογούμενους που επιχειρούν να μειώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Για παράδειγμα, αν ένας ιδιοκτήτης δηλώνει μικρότερη επιφάνεια στο Ε9 ή αποκρύπτει εισοδήματα από μισθώσεις, το Μητρώο θα μπορεί να το εντοπίσει άμεσα μέσω της διασύνδεσης με το Κτηματολόγιο.

Η στεγαστική κρίση: O ελέφαντας στο δωμάτιο

Όμως , επειδή κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις, όσο σημαντική κι αν είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε έναν άλλο μεγάλο «πονοκέφαλο»: τη στεγαστική κρίση. Την ώρα λοιπόν που οι τιμές των ενοικίων έχουν εκτοξευθεί, με αυξήσεις που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν το 20% η προσφορά κατοικιών είναι περιορισμένη, καθώς η υψηλή φορολογία αποθαρρύνει τους ιδιοκτήτες από το να επενδύσουν σε ανακαινίσεις ή να διαθέσουν τα ακίνητά τους στην αγορά.

Έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 13% των ιδιοκτητών διατηρεί κενές κατοικίες, με τις περισσότερες από αυτές να βρίσκονται σε κακή κατάσταση. Ο λόγος; Η ανάγκη για εκτεταμένες επισκευές, που συχνά είναι ασύμφορες λόγω της φορολογίας. Επιπλέον, η υπερφορολόγηση των ενοικίων αποτελεί αντικίνητρο για τους ιδιοκτήτες, ενώ επιβαρύνει δυσανάλογα τους ενοικιαστές.

Η στεγαστική κρίση δεν μπορεί να λυθεί μόνο με διαφάνεια και έλεγχο. Απαιτούνται πολιτικές που θα ενθαρρύνουν την ανακαίνιση και την αξιοποίηση των κενών κατοικιών. Προγράμματα τα οποία «τρέχουν» όπως το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» είναι μια καλή αρχή, αλλά χρειάζεται μια συνολική αναθεώρηση της φορολογικής πολιτικής για να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα.

Προκλήσεις και πιθανές παγίδες

Παρότι το Μητρώο είναι ένα θετικό βήμα, η υλοποίησή του δεν είναι απλή υπόθεση. Πολλοί ιδιοκτήτες εκφράζουν φόβους για πρόσθετη γραφειοκρατία και ενδεχόμενες αυξήσεις στη φορολογία. Επιπλέον, η διασύνδεση όλων των συστημάτων, από το Κτηματολόγιο μέχρι την ΑΑΔΕ, απαιτεί άρτιες υποδομές και συντονισμό – κάτι που συχνά λείπει από τη δημόσια διοίκηση.

Ένα άλλο ζήτημα είναι η ασφάλεια των δεδομένων. Με τόσο ευαίσθητες πληροφορίες συγκεντρωμένες σε μια πλατφόρμα, η προστασία της ιδιωτικότητας πρέπει να είναι προτεραιότητα.

Το μέλλον της ελληνικής αγοράς ακινήτων

Το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων έχει τη δυνατότητα να αλλάξει ριζικά την ελληνική αγορά ακινήτων. Μπορεί να προσφέρει διαφάνεια, να ενισχύσει τα κρατικά έσοδα και να ενθαρρύνει μια πιο δίκαιη φορολογική πολιτική.

Το στοίχημα είναι μεγάλο αλλά οι προοπτικές μεγαλύτερες

Ωστόσο, για να είναι πραγματικά επιτυχημένο, πρέπει να συνοδεύεται από ευρύτερες μεταρρυθμίσεις. Η μείωση της φορολογίας, η ενίσχυση των προγραμμάτων ανακαίνισης και η δημιουργία κινήτρων για την αξιοποίηση των κενών κατοικιών είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.

Το μέλλον της αγοράς ακινήτων εξαρτάται από την ικανότητά μας να συνδυάσουμε τη διαφάνεια με την κοινωνική ευαισθησία. Αν το Μητρώο λειτουργήσει όπως προβλέπεται, μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο μιας νέας εποχής, όπου η ιδιοκτησία ακινήτων δεν θα είναι βάρος, αλλά ευκαιρία για ανάπτυξη. Το στοίχημα είναι μεγάλο, αλλά η προοπτική ακόμα μεγαλύτερη.

Συνδεθείτε παρακάτω
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.