«Η πατριαρχία αντεπιτίθεται! Σε όλο τον κόσμο πλήττονται, απειλούνται παραβιάζονται τα δικαιώματα των γυναικών. Η πρόοδος που είχε επιτευχθεί σε δεκαετίες εξαφανίζεται μπροστά στα μάτια μας… Σε 300 χρόνια θα υπάρξει ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών». Αυτά τα έχει πει, στο παρελθόν, ένα άνδρας. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Και με το τέλος του το 2024, είδαμε να αφήνει πίσω του, πως σ όλο τον κόσμο, αλλά και στην Αμερική και στην Ευρώπη, που άλλα νομίζαμε, οι αγώνες των γυναικών δεν έχουν τελειώσει. Δεν είχε καλές στιγμές για τις γυναίκες και τις θηλυκότητες το 2024. Ναι. Μα στο ζυγό βαραίνει πολύ αυτή η πικρία του πισωγυρίσματος στον κόσμο. Απ το Ιράν, που όταν δεν σκοτώνει γυναίκες, τις στέλνει για ψυχιατρική θεραπεία σε ειδικές «κλινικές», για να μάθουν να μην αψηφούν τους αυστηρούς νόμους περί χιτζάμπ έως τις νεκρές Παλαιστίνιες γυναίκες και τα παιδιά τους, αυτός ο κόσμος, μοιάζει να νοιάζεται, λιγότερο από ποτέ για τις γυναίκες.
Γαλλία: Η υπόθεση Πελικό, η κουλτούρα του βιασμού και πως θα αλλάξει η ντροπή πλευρά
Ο σύζυγος της και 50 ακόμη άνδρες που στρατολόγησε ο ίδιος, βίαζαν σε αναίσθητη καταδικάσει, την ναρκωμένη Ζιζέλ Πελικό, για μια δεκαετία. Κανένας από τους 50 άνδρες που αντίκρισε το αναίσθητο και φανερά ναρκωμένο σώμα της Ζιζέλ δεν ειδοποίησε την αστυνομία. Κανένας δεν έδειξε συντριβή, μα δικαιολογιόντουσαν λέγοντας πως ο σύζυγος, ο Πελικό τους είχε δώσει τη συγκατάθεσή του για να βιάσουν τη γυναίκα του, πως ήταν και οι ίδιοι ανυποψίαστα θύματά του και πως είχαν υπερβολικά υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης και πως να την αντέξουν! Η γενναία γυναίκα εμφανίστηκε με τα στοιχεία της και το πρόσωπο της, δημόσια στο δικαστήριο κάθε μέρα για τρεις μήνες. Θέλησε «να αλλάξει πλευρά η ντροπή». Εκείνος καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης και από τους 50 άνδρες που δικάστηκαν μαζί του, οι 47 καταδικάστηκαν για βιασμό, οι 2 για απόπειρα βιασμού και οι 2 για σεξουαλική επίθεση. Συνολικά, καταδικάστηκαν σε ποινές που φτάνουν τα 428 χρόνια. Οι γυναίκες ελπίζουν ότι υπόθεση θα συμβάλει στην αλλαγή στάσης απέναντι στον βιασμό και τη σεξουαλική βία. Η δίκη ανέδειξε επίσης το πώς το γαλλικό δίκαιο και όσοι το υπηρετούν αντιμετωπίζουν τα θύματα σεξουαλικής βίας, καθώς και τα ερωτήματα γύρω από τη συναίνεση. Ενώ ο βιασμός στη Γαλλία ορίζεται ως «σεξουαλική διείσδυση, που διαπράττεται σε βάρος άλλου προσώπου μέσω βίας, εξαναγκασμού, απειλής ή αιφνιδιασμού», με τους βιαστές της Ζιζέλ να διώκονται βάσει της τελευταίας κατηγορίας, η δίκη έχει εντείνει τη συζήτηση σχετικά με το αν η Γαλλία θα πρέπει να προσθέσει ρητή διάταξη για τη συναίνεση.
Αγγλία: η δεκάχρονη Σάρα, ο πατέρας αφέντης και οι γυναικοκτονίες
Τον Αύγουστο του 2023, η δεκάχρονη Σάρα Σαρίφ βασανίστηκε και δολοφονήθηκε από τον πατέρα της, Ουρφάν Σαρίφ και τη θετή μητέρα της, Μπεϊνάς Μπατούλ, αφού το Βρετανικό οικογενειακό δικαστήριο την έθεσε υπό τη φροντίδα τους, παρά το αποδεδειγμένο βίαιο παρελθόν του Σαρίφ. Στη δίκη, που ολοκληρώθηκε το 2024, η βρετανική κοινωνία συγκλονίστηκε. Τα βασανιστήρια του παιδιού ήταν φρικτά. Φρικτές είναι οι χαμένες ευκαιρίες των εκπαιδευτικών, αστυνομικών και δικαστικών αρχών για τη σωτηρία ενός παιδιού. Ο πατέρας που καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, τη 1 μέρα του 2025, δέχτηκε επίθεση από δύο συγκρατούμενους, με το κοφτερό καπάκι μίας κονσέρβας τόνου. Τον τραυμάτισαν στο πρόσωπο και τον λαιμό. Βρίσκεται εκτός κίνδυνου.
ΗΠΑ: Εκλέγοντας έναν σεξουαλικό δράστη αντί για μια γυναίκα για Πρόεδρο
Στις 6 Νοεμβρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη Πρόεδρος των ΗΠΑ έναντι της υποψήφιας των Δημοκρατικών Καμάλα Χάρις. Είναι η δεύτερη φορά που εκλέγεται ως ηγέτης του ελεύθερου κόσμου και η δεύτερη φορά που κερδίζει το αξίωμα από γυναίκα με πολλά προσόντα. Η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Αμερικής και δη μαύρη και δη κόρη μεταναστών και δη από επιλογή όχι μητέρα, δεν είναι επιλογή των Αμερικανών. Η ιστορία του ανδρικού σωβινισμού του Τραμπ είναι καλά τεκμηριωμένη. Περισσότερες από 27 γυναίκες, τον κατηγόρησαν για σεξουαλική παρενόχληση, ενώ οι ένορκοι σε αστική υπόθεση πέρυσι τον έκριναν υπεύθυνο για σεξουαλική κακοποίηση της συγγραφέως Ε Τζιν Κάρολ. Έχει εκφραστεί προσβλητικά και με τις χειρότερες εκφράσεις για γυναίκες σε μεγάλη ηλικία, ή με παραπανήσια κιλά, ή που απλά δεν συμφωνήσαν μαζί του. Και από τις εκλογές, έχει μοιράσει ανώτερους κυβερνητικούς ρόλους σε άτομα όπως ο Ελον Μασκ, του οποίου η εξαγορά του X/Twitter έχει γνωρίσει τη ρητορική μίσους να πολλαπλασιάζεται στην πλατφόρμα και πρόσφατα υποστήριξε το Reform Party στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και τους ακροδεξιούς – καλυμμένα ναζί- στην Γερμανία. Ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντυ Τζούνιορ, ένθερμος επικριτής των εμβολιασμών, ο οποίος μπορεί να «κάνει ό,τι θέλει» όσον αφορά την υγεία των γυναικών σύμφωνα με τον Τραμπ. Τέλος ο αντιπρόεδρος του είναι Τζ. Ντ. Βανς ο οποίος αντιτίθεται σταθερά στις εξαιρέσεις βιασμού για τη φροντίδα των αμβλώσεων, στην πρόσβαση στην εξωσωματική γονιμοποίηση και στα δικαιώματα των τρανς ατόμων. Υπό την ιδεολογική καθοδηγηση του Τραμπ και της παρέας του, οι φαρμακευτικές αμβλώσεις, που αποτελούν πλέον περισσότερο από το 60% όλων των αμβλώσεων στις ΗΠΑ, βρίσκονται υπό πολιτικό διωγμό. Τον Ιούνιο του 2024 το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ απέρριψε μια προσπάθεια να περιοριστεί η πρόσβαση στο φάρμακο της μιφεπριστόνης, αλλά μεμονωμένες πολιτείες εξακολουθούν να κάνουν ό,τι μπορούν για να καταστήσουν δύσκολη την απόκτηση του χαπιού της άμβλωσης. Η Λουιζιάνα, για παράδειγμα, έχει επαναταξινομήσει τη μιφεπριστόνη και τη μισοπροστόλη ως «ελεγχόμενες ουσίες».
Ελλάδα: Η φρίκη των γυναικοκτονιών
179 γυναίκες δολοφονημένες την τελευταία 4ετία και 15ς γυναικοκτονίες να σημαδεύουν την Ελλάδα το 2024. Η Δώρα, η Γαρυφαλλιά, η Ερατώ, η Κυριακή, η 11χρονη Βασιλική, που αντιστάθηκε στο βιασμό από τον θείο. Οι περισσότερες θύτες είχαν παρελθόν βίας και βιασμών. Βγαίνουν απ τις φυλακές σε λίγο διάστημα. Και για τις γυναικοκτονίες, πάλι, σύντομα αποφυλακίζονται. Και ο φόνος έξω απ το αστυνομικό τμήμα, απέδειξε ποσό αδιάφορες είναι οι αρχές για τη γυναικεία ζωή. Διάτρητο είναι το συστήματος προστασίας των θυμάτων και ανεπαρκής η νομική διαχείριση των υποθέσεων ενδοοικογενειακής βίας. Πολλές γυναίκες, που βρίσκονται σε κίνδυνο καταφεύγουν στις αρχές, αλλά η ανταπόκριση είναι συχνά καθυστερημένη ή αναποτελεσματική. Τα περιοριστικά μέτρα παραβιάζονται συστηματικά. Οι παραδοσιακές αντιλήψεις που υποβαθμίζουν τη σοβαρότητα της ενδοοικογενειακής βίας συνεχίζουν να επικρατούν, αποθαρρύνοντας τα θύματα από το να καταγγείλουν τους θύτες. Πολλές γυναίκες δυσκολεύονται να φύγουν από κακοποιητικές σχέσεις λόγω έλλειψης οικονομικής ανεξαρτησίας ή φόβου για τις συνέπειες. Και όλα αυτά ενώ ο όρος «γυναικοκτονία» θεωρείται κάτι κακό και μόνο να το προφέρεις.
Αφγανιστάν: Η εξόντωση των γυναικών
Με τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών να κάνουν ό,τι περισσότερο μπορούν αβοήθητες, δημοσιοποιείται πως στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν έχουν εκδώσει περισσότερα από 50 διατάγματα που καταπιέζουν τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Το βασανιστικό καθεστώς του έμφυλου απαρτχάιντ έχει επιδεινώσει τις υπάρχουσες συνθήκες οξείας φτώχειας των γυναικών. Τα δικαιώματά τους στην εκπαίδευση, την εργασία, την υγεία, την πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την ελεύθερη κυκλοφορία, την ενδυμασία και τη συμπεριφορά τους έχουν εξαφανιστεί. Απαγορεύεται να ακούνε η μια την άλλη σε δημόσιους χώρους, να τραγουδούν, να μιλούν δυνατά μες στο σπίτι τους, ενώ τα παράθυρα των σπιτιών χτίστηκαν για να μη φαίνονται, αλλά ούτε και να μπορούν οι ίδιες να κοιτάζουν έξω. Οι δρακόντειοι περιορισμοί φέρεται να οδήγησαν σε αύξηση των αυτοκτονιών μεταξύ των γυναικών υπό το αφόρητο στέλεχος της αναγκαστικής απομόνωσης.
Σεξουαλική βία εκτός ελέγχου
Ο εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν έχει οδηγήσει σε μια καταστροφική ανθρωπιστική κρίση και σε μια διευρυμένη πείνα. Οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ έχουν καταγράψει «συγκλονιστικές» ποσότητες σεξουαλικής και έμφυλης βίας κατά των κοριτσιών και των γυναικών. Σεξουαλική βία και κατά των Παλαιστινίων γυναικών στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη. Η διεθνής κοινότητα έχει αποτύχει μέχρι στιγμής να εγκαινιάσει μια εκεχειρία στη Γάζα, η οποία είναι ουσιαστικά ένας πόλεμος κατά των γυναικών και των παιδιών, ή να σταματήσει τη σεξουαλική βία κατά των γυναικών στο Σουδάν ή την τρομοκρατία των γυναικών στην Αϊτή. Κανένα ενδιαφέρον δεν παρουσιάζεται σε παγκόσμιο επίπεδο για την τρομακτική κλίμακα στην οποία επιλέγονται πλατφόρμες και εργαλεία που υποστηρίζονται από πληροφορίες και τεχνολογία για τη διευκόλυνση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, της βίας και της κακοποίησης γυναικών και παιδιών. Εδώ που χρειάζεται ένα παγκόσμιο σχέδιο δράσης υπάρχει μια πλήρης ερημία ενδιαφέροντος.
Η φτώχεια μαστίζει τις γυναίκες
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η φτώχεια έχει γυναικείο πρόσωπο. Η αόρατη οικιακή εργασία των γυναικών επιδοτεί ολόκληρη την οικονομία, παρόλο που οι γυναίκες έχουν λιγότερη πρόσβαση σε γη, φυσικούς πόρους και άλλα οικονομικά περιουσιακά στοιχεία. Σε Ινδία, Μαλάουι, Ζιμπάμπουε, Νιγηρία λόγω της φτώχειας, των πρόωρων γάμων και των προτιμήσεων σεξ οι γυναίκες δεν έχουν πρόσβαση στη παιδεία, την εκπαίδευση, την μόρφωση. Περισσότερες από 400 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια, που σήμερα ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, στερούνται το θεμελιώδες δικαίωμα σε μια ζωή με ασφάλεια, αξιοπρέπεια και ευημερία. Εάν επιμείνουν οι σημερινές τάσεις, προβλέπεται ότι έως το 2030, περίπου το 8 τοις εκατό των γυναικών παγκοσμίως θα συνεχίσει να επιβιώνει με λιγότερα από 2,15 $ την ημέρα.
Οι γυναίκες στο κόσμο βάλλονται απ την ανεργία, πληρώνονται λιγότερο από τους άνδρες, είναι θύματα βίας, κακοποίησης, βιασμών, πολέμων, ανελευθερίας και sex trafficking και την ενδοοικογενειακή βία και slut-shaming και οι απολύσεις απ τη δουλειά στην εγκυμοσύνη. Είναι 2025! Ας ελπίσουμε σε αγώνα για καλύτερο μέλλον. Ας ελπίσουμε…
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
