Ήταν το 983, όταν ο Έρικ ο Ερυθρός, που ονομαζότανε, έτσι γιατί νεύριαζε εύκολα και κοκκίνιζε όλος, ανακάλυψε ένα τεράστιο παγωμένο νησί. Διωγμένος απ τη πατρίδα του τη Νορβηγία και σε δυσμένεια στην Ισλανδία, που είχε μετοικίσει, γιατί σκότωνε με τη κάθε ευκαιρία, αποφάσισε να αποικίσει τον παγωμένο τόπο. Τον ονόμασε Γροιλανδία, που θα πει «πράσινη γη» για να κοροϊδέψει άλλους Βίκινγκ να τον ακολουθήσουν εκεί, που σε μια άκρη του, βρίσκονταν λίγοι Ινούιτ, απόγονοι της νομαδικής φυλής του πολιτισμού της Θούλης απ την Αλάσκα. Και όσο λαχτάρησε το μεγαλύτερο νησί της γης, τότε, ένας ερυθρός, τόσο τη λιμπίζεται, τώρα, ένας πορτοκαλής.
Η Γροιλανδία είναι Αυτόνομη Κοινοβουλευτική Συνταγματική Μοναρχία της Δανίας, που από το 2009 χαίρει μεγαλύτερης αυτονομίας απ αυτό που ζούσε πριν. Έχει κοιτάσματα χρυσού, ουρανίου και λιθάνθρακα, φυσικού αερίου και σπάνιων γαιών, τα οποία οι Γροιλανδοί δεν επιθυμούν να εκμεταλλευτούν για περιβαλλοντολογικούς και πολιτιστικούς λόγους. Έχει μόλις 57.000 κατοίκους, αλλά περισσότερους ταράνδους, πολικές αρκούδες, αρκτικές αλεπούδες, λύκους, ερμίνες, μοσχοβόες, πολικούς λαγούς, πολλά υδρόβια αποδημητικά πουλιά και θαλάσσια κήτη, όπως τεράστιες φάλαινες και φώκιες. Έχει και την μεγαλύτερη αμερικανική βάση του πλανήτη! Μια φορά το 1968, ένα πολεμικό αμερικανικό αεροπλάνο από αυτή τη βάση, συντρίφτηκε στους πάγους. Απ τα επτά μέλη του πληρώματος διασώθηκαν τα έξι, αλλά, μετέφεραν και τέσσερις πυρηνικές βόμβες, παρ το ότι απαγορευόταν απ τη συνθήκη μεταξύ ΗΠΑ και Δανίας. Από τις βόμβες, σε αντίθεση με τους ανθρώπους, δεν βρέθηκε καμία, πάρα μόνο κάποια ραδιενεργά θραύσματά τους. Οι Αμερικανοί διαβεβαίωσαν πως δεν τρέχει τίποτα και σιγά μωρέ, πως κάνουν έτσι, αλλά ούτε οι Γροιλανδοί, ούτε οι Δανοί νιώθουν, από τότε, να ανοίγει η καρδιά τους με το θέμα, αλλά και πολύ – εμπιστεύονται την αξιοπιστία των ισχυρών συμμάχων.
Ο Τραμπ θέλει με το καλό -εξαγορά- ή με το κακό -δασμοί και στρατιωτική εισβολή- τη Γροιλανδία
Ο Ντόναλντ Τραμπ, τόσο στην προηγουμένη θητεία του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, όσο και ως απλός υποψήφιος, τα Χριστούγεννα του 2023, διατράνωνε το ενδιαφέρον του για την Γροιλανδία. «Με επιμονή και επιθετικότητά» όπως γράφει και το Politico, απαξίωσε την Δανία ως «πολύ μικρή» για να έχει την Γροιλανδία, είπε πόσο κοστίζει να την αγοράσει λες και είναι το μεγαλύτερο νησί του πλανήτη οικόπεδο στο Τενεσί, απείλησε με δασμούς και τέλος, τάχα μου αστειευόμενος, έφτασε στο να μην αποκλείει ακόμη και το ενδεχόμενο εισβολής στη Γροιλανδία! «Δεν αγοράζεις απλώς μια χώρα ή τους ανθρώπους της», δήλωσε ο Κούπικ Κλάιστ, πρώην πρωθυπουργός της Γροιλανδίας. «Η Γροιλανδία είναι δική μας. Δεν είναι και ουδέποτε θα είναι προς πώληση» απάντησε επίσημα η Γροιλανδική κυβέρνηση. Σύμφωνα με δημοσίευμα του δημοσιογραφικού ιστότοπου Axios, από το Αρλιγκτον της Βιρτζίνια, η κυβέρνηση της Δανίας και ο βασιλιάς της Φρειδερίκος, έχουν στείλει ιδιωτικά μηνύματα στην ομάδα συνεργατών του Τραμπ, ζητώντας να τα βρούνε, μιας και οι ίδιοι επιθυμούν την ενίσχυσης της ασφάλειας στη Γροιλανδία ή της αύξησης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ. Πάντως έχουν γίνει αλισβερίσια τέτοια στο παρελθόν, όταν οι Αμερικάνοι εξαγόρασαν τις λεγόμενες Δανικές Δυτικές Ινδίες, δηλαδή τις Μεγάλες Αντίλλες, τις Μικρές Αντίλλες, και το Αρχιπέλαγος Λουκάγιαν, από τη Δανία το 1917, έναντι 25 εκατομμυρίων δολαρίων, που θα πει, περίπου 657 εκατ. δολάρια σήμερα, λόγω ανησυχιών -και τότε!- για την εθνική ασφάλεια τους.
Να, γιατί ο Ντόναλντ Τραμπ θέλει τη Γροιλανδία
Η αμερικανική διαστημική βάση Pituffik στο βόρειο τμήμα της Γροιλανδίας βρίσκεται εκεί από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με 200 Αμερικανούς στρατιώτες και 450 ειδικούς και υπαλλήλους από συμμαχικά έθνη, αποτελώντας μέρος του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης πυραύλων της Ουάσιγκτον, καθώς και διαστημική επιτήρηση. Είναι η βορειότερη βάση των ΗΠΑ, μόλις 1.500 χιλιόμετρα από τον Βόρειο Πόλο και είναι ζωτικής σημασίας για την αμερικανική ασφάλεια, σύμφωνα με τους Financial Times. Η γεωστρατηγική σημασία θεωρείται, πως θα αυξηθεί καθώς η κλιματική αλλαγή, την οποία δεν αποδέχεται ο Τραμπ, αναδιαμορφώνει την Αρκτική, ανοίγοντας νέους εμπορικούς δρόμους κοντά στη Βόρεια Αμερική και βάζοντας τη Γροιλανδία στο επίκεντρο της αυξανόμενης πολικής διαμάχης μεταξύ ΗΠΑ, Κίνας και Ρωσίας. Είναι έτσι, θέμα ζωτικού ενδιαφέροντος για τις ΗΠΑ να κρατήσουν τις αντίπαλες μεγάλες δυνάμεις μακριά από τη Γροιλανδία. Πρόσφατα και υπό την πίεση της Ουάσιγκτον, η Κοπεγχάγη εμπόδισε μια κρατική κινεζική εταιρεία να αναλάβει την κατασκευή τριών αεροδρομίων στο νησί, επικαλούμενη λόγους ασφάλειας. Ένας παραπάνω λόγος είναι, πως η Γροιλανδία προσελκύει επενδυτές για την ανάπτυξη βιώσιμων υποδομών εξόρυξης σπάνιων γαιών, καθώς και πιθανών κοιτασμάτων χαλκού, αργύρου, πλατίνας, λίθιου και τιτανίου. Όλα αυτά είναι πολύτιμα και ζωτικά για τις κρίσιμες νέες τεχνολογίες, όπως οι μπαταρίες και τα ηλεκτρικά οχήματα και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιθυμούν να είναι πρωτοπόροι στον τομέα. Ο πρωθυπουργός 37χρονος Ινούιτ Μούτε Έγκεντε έχει επισκεφθεί αρκετές φορές τις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2021, που ανέλαβε καθήκοντα, για να βολιδοσκοπήσει τυχόν ιδιωτικές επενδύσεις, παρά τις αντιρρήσεις από αρκετές ομάδες πολιτών της πατρίδας του.
Πριν τον Τραμπ οι πολλές προσπάθειες εξαγοράς της Γροιλανδίας
Ο Γουίλιαμ Σίγουαρντ, παντοδύναμος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, το 1867, αφού αγόρασε την Αλάσκα από τους Ρώσους και τον τσάρο Αλέξανδρο Β, για 7,2 εκατομμύρια δολάρια, λιγότερα από δύο σεντς ανά στρέμμα, δηλαδή για 129 εκατομμύρια δολάρια σε σημερινή αντιστοιχία -τζάμπα πράμα και περάστε κόσμε!- έβαλε στο μάτι και την Γροιλανδία. Πραγματοποιήθηκε μια σειρά από παρασκηνιακές συνομιλίες, όπου προτάθηκε η ανταλλαγή νησιών στις Φιλιππίνες, στις Δυτικές Ινδίες και στο Βόρειο Σλέσβιχ ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Γερμανία και τη Δανία με αντάλλαγμα την Γροιλανδία. Το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς επίσης, προσπάθησαν να εξασφαλίσουν προτεραιότητα αγοράς, σε περίπτωση που η Δανία αποφάσιζε να πουλήσει το νησί, προσπαθώντας να αποτρέψει την αμερικανική κυριαρχία. Μάλιστα, το 1917, σε μια μυστική συνάντηση, οι Βρετανοί και οι Καναδοί συζήτησαν την πιθανή αγορά της Γροιλανδίας για λογαριασμό του Καναδά, ως μέρος μιας μεταπολεμικής ανακατανομής εδαφών. Οι Δανοί αρνήθηκαν και ανακήρυξαν το 1921 επίσημα την κυριαρχία τους σε ολόκληρη τη Γροιλανδία. Η Νορβηγία επιχείρησε να την αμφισβητήσει το 1931, αλλά η διεκδίκηση απορρίφθηκε. Tο 1946 η κυβέρνηση του Χάρυ Σ. Τρούμαν επανήλθε στην εξαγορά της Γροιλανδίας, προσφέροντας 100 εκατ. δολάρια σε ράβδους χρυσού και παραχωρώντας την ιδιοκτησία του Point Barrow της Αλάσκας στη Δανία. Σε σχέση με την αγοροπωλησίας της Αλάσκας, αυτή ήταν μια γερή οικονομική πρόταση. Ίσως οι Δανοί να έπρεπε να είχαν συμφωνήσει τότε, σχολιάζει το Politico. Άσε, που θα είχαν επωφεληθεί και από την ανακάλυψη του μεγαλύτερου κοιτάσματος πετρελαίου στην ιστορία των ΗΠΑ, όταν το 1967 άνοιξε το «πετρελαϊκό πεδίο» σ αυτό ακριβώς το σημείο της Αλάσκας!
Από 12,5 δισεκατομμύρια δολάρια έως 1,1 τρισεκατομμύριο
Οι New York Times επιχειρώντας την αποτίμηση μιας ενδεχόμενης συμφωνίας για την αγορά της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ, δημοσιεύουν εκτιμήσεις πως η αξία του παγωμένου νησιού μπορεί να κυμαίνεται από 12,5 μέχρι και 77 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι Financial Times, απ την άλλη, σε σχετικό δημοσίευμα τους, λένε πως και μόνο οι πόροι της Γροιλανδίας δικαιολογούν μια αποτίμηση ύψους 1,1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Με τον Τραμπ να απειλεί για χρήση στρατιωτικής βίας ή δασμών, η Ευρώπη και η Δανία συσπειρώνονται απέναντι στον μεγάλο σύμμαχο, αν και όχι και πολύ σθεναρά -ακόμα! Η Δανία, άλλωστε, έχει μια εκτοξευμένη οικονομία τα τελευταία χρόνια λόγω των εξαγωγών φαρμακευτικών προϊόντων, όπως τα Wegovy και Ozempic της Novo Nordisk, τα οποία αγοράζει και καταναλώνει μανιωδώς η Αμερική. Ο Ντόναλντ Τραμπ για να δείξει πόσο νοιάζεται προσωπικά, έγραψε πως επειδή ο λαός της Γροιλανδίας είναι “MAGA”, έστειλε εκεί, τον γιό του, τον 47χρονο Ντον Τζούνιορ, που ήταν κριτής μαζί με τον μπαμπά στο The Apprentice και τώρα κάνει ένα podcast, για να επισκεφθεί ορισμένες «από τις πιο υπέροχες περιοχές και αξιοθέατά της Γροιλανδίας». Πράγμα που θα πει να ξεπαγιάζει κοιτώντας χιόνι και παγόβουνα. Ουδείς αξιωματούχος της Γροιλανδίας και της Δανίας νοιάστηκε και ο κόσμος αδιαφόρησε για την επίσκεψη του υιού Τραμπ. Φυσικά ο Έλον Μασκ, έσπευσε να αναφέρει σε ανάρτησή του πως «ο λαός της Γροιλανδίας θα πρέπει να αποφασίσει για το μέλλον του και νομίζω ότι θέλουν να είναι τμήμα της Αμερικής»!
«Όλα έχουν την τιμή τους» λέει ο Τραμπ. «Η Γροιλανδία δεν πουλιέται» λένε οι Γροιλανδοί. Η Δανία επιδεικνύει πολιτικό πολιτισμό με ευγένειες και θετικότητα, επίσημα καλωσορίζοντας τις «αμερικανικές επενδύσεις στην περιοχή»! Η Ιστορία έχει ανοίξει για άλλη μια φορά τα βιβλία της και γράφει με την παλαιού τύπου πένας και όπως έλεγε ο δικός πατέρας της ο Θουκυδίδης: «δικαιοσύνη μπορεί να υπάρξει μόνο όταν οι αντίπαλοι είναι ισοδύναμοι, κατά τα άλλα οι ισχυροί κάνουν αυτά που μπορούν και οι αδύναμοι συγχωρούν».
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
