Οικονομική αβεβαιότητα. Μετανάστευση. Γυναικεία δικαιώματα και αμβλώσεις. Εγκληματικότητα. Στεγαστική κρίση. Ρατσισμός. Στην αυγή του 2025 υπάρχουν οικουμενικά κοινωνικά προβλήματα σε όξυνση, που ζητούν λύσεις, μα που στην τεράστια σε όλα της Αμερικής, μοιάζουν πιο γιγαντωμένα από ποτέ.
Οι ΗΠΑ στον απόηχο μιας έντονης προεκλογικής περιόδου, είδε να κορυφώνεται η αντιπαράθεση που αντανακλούσε τις ανησυχίες των Αμερικανών για την οικονομία, τη μετανάστευση, τα δικαιώματα των γυναικών και τις αμβλώσεις, τη βία, τους μαζικούς σκοτωμούς σε σχολεία και δημόσιους χώρους και την περιβόητη εύκολη πρόσβαση στα όπλα. Στο τέλος του 2024, η δολοφονία του CEO της United Healthcare, Μπράιαν Τόμσον, στη Νέα Υόρκη, από τον 26χρονο Λουίτζι Μαντζιόνε, που αντιμετωπίστηκε όχι ως δολοφόνος, αλλά ως λαϊκός ήρωας, αποκαλύπτει τα κοινωνικά αδιέξοδα σε μια χώρα, που ονειρεύεται να γίνει μεγάλη ξανά, με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο. Μέχρι το όνειρο να διαλυθεί με το πρωινό άνοιγμα των βλεφάρων, να αποδειχθεί προφητικό για τους αισιόδοξους, η να είναι ένα «Ρέκβιεμ για το Αμερικανικό όνειρο», όπως έγραψε ο Νόαμ Τσόμσκι, οι Αμερικανοί συνεχίζουν να επιβιώνουν με βασικά προβλήματα που μοιάζουν σαν βουνά απ τ Απαλάχια τους.
Οικονομικές δυσκολίες για όλους
Οι περισσότεροι Αμερικανοί αισθάνονται πως βρίσκονται οικονομικά σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι στην αρχή της θητείας του Προέδρου Μπάιντεν πριν από τέσσερα χρόνια. Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι ένα ζήτημα, ενώ η μισθολογική στασιμότητα και η μισθολογική ανισότητα των τελευταίων δεκαετιών έπληξαν τα εισοδήματα των πολλών και ευνοήσαν του υπέρ – πλούσιους έναντι του αμερικανικού λαού. Τα επίπεδα φτώχειας έχουν αυξηθεί στις ΗΠΑ και η παιδική φτώχεια έχει υπερδιπλασιαστεί. Οι Αμερικανοί σε όλα τα επίπεδα εισοδήματος, αγωνίζονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις στις τράπεζες μιας και τίποτα δεν γινεται χωρίς κρέντιτ, χωρίς πίστωση και τραπεζική έγκριση σε ένα πολιτικό σύστημα που για πολλούς έπαψε να είναι Δημοκρατία και έχει εξελιχθεί σε Τραπεζοκρατία. Και ενώ τα άτομα με πτυχία ανώτατης μόρφωσής μπορεί να χρειάζονται λιγότερο χρόνο για να βρουν δουλειές που θα τους παρέχουν οικονομική ασφάλεια, το κόστος απόκτησης πτυχίου από τα μεγάλα ιδιωτικά πανεπιστήμια, που οφείλουν να ολοκληρώσουν αν θέλουν να έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, έχει εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη τα τελευταία χρόνια. Το εκπαιδευτικό χρέος έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, με το συνολικό χρέος των Αμερικανών φοιτητών να ξεπερνά τα 1,75 τρισεκατομμύρια δολάρια!
Η ακριβή υγειονομική περίθαλψη, ο χαμηλός μέσος όρος ζωής και το χειρότερο σύστημα υγείας των 10 πιο πλούσιων κρατών
Ενώ οι ΗΠΑ είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο, με ένα από τα πιο ακριβά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στον πλανήτη, έχει και ένα από τα χειρότερα παγκόσμια ρεκόρ για την αποτελεσματικότητα στη δημόσια υγεία. Μοιάζει απίστευτο αλλά είναι γεγονός ως 26 εκατομμύρια Αμερικανοί δεν έχουν καν ασφάλιση. Το όριο από την τσέπη για τα προγράμματα ασφάλισης υγείας στην αγορά βάσει του νόμου για την προσιτή φροντίδα ήταν 9.450 δολάρια για άγαμους ενήλικες και 18.900 δολάρια για οικογενειακά προγράμματα το 2024, σύμφωνα με την έρευνα. Πάνω από το 40% των Αμερικανών ξόδεψαν 1.000 δολάρια ή περισσότερα για υγειονομική περίθαλψη από την τσέπη τους πέρυσι, σύμφωνα με έρευνα του 2023 από το Κοινοπολιτειακό Ταμείο. Οι Αμερικανοί έχουν επίσης περιορισμένες επιλογές εάν χρειαστεί να αναζητήσουν ιατρική φροντίδα μετά από τακτικές ώρες γραφείου, ενώ πολλές άλλες χώρες έχουν λάβει μέτρα για να εξασφαλίσουν 24ωρη πρόσβαση στους παρόχους. Ιατρεία ανοιχτά δεν υπάρχουν, αλλά εμπορικά καταστήματα, σούπερ μαρκετ, ακόμα και καταστήματα που πουλούν πυρομαχικά και όπλα λειτουργούν σε 24ωρη βάση! Οι Αμερικανοί έχουν το μικρότερο προσδόκιμο ζωής, στα 77,5 χρόνια, από τις 10 πλουσιότερες χώρες του πλανήτη και έχουν το υψηλότερο ποσοστό θανάτων που μπορούν να προληφθούν και να θεραπευτούν. Ανάμεσα σ αυτές τις προηγούμενες, πλούσιες και κυρίαρχες χώρες, οι ΗΠΑ έχουν τον υψηλότερο αριθμό υπερβολικών θανάτων που συνδέονται με την πανδημία του COVID-19 για άτομα κάτω των 75 ετών. Οι υπερβολικές δόσεις ναρκωτικών και οι θάνατοι που σχετίζονται με όπλα είναι επίσης πολύ υψηλότεροι στις ΗΠΑ από ό,τι σε άλλες πλούσιες χώρες – συμβάλλοντας στα κακά αποτελέσματα υγείας της χώρας. Το κόστος υγειονομικής περίθαλψης έχει εκτοξευθεί, ωθώντας ακόμη και την πιο βασική περίθαλψη απρόσιτη για πολλούς Αμερικανούς. Η πρόσβαση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης είναι προκλητικά απαγορευτική για άτομα που ζουν κάτω από τα όρια φτώχειας ή είναι έγχρωμα. Αυτή η έλλειψη πρόσβασης έχει τεράστιο τίμημα για τη δημόσια υγεία, αυξάνοντας τα ποσοστά όλων, από υπερβολικές δόσεις φαρμάκων έως διαβήτη.
Διακρίσεις και ρατσισμός
Οι διακρίσεις και ο ρατσισμός είναι ανεξέλεγκτες στην αμερικανική κοινωνία, που αν και πολυφυλετική και πολυεθνική βιώνει το μίσος στη καθημερινότητα για Λατίνο, Ασιάτες, Άραβες, έγχρωμους Αμερικανούς. Είναι πολλοί οι αποκλεισμοί και οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες ελάχιστες. Οι Αφροαμερικανοί έχουν λίγες ιδιοκτησίες σπιτιού, χαμηλότερα κέρδη και μειωμένες ευκαιρίες για εργασία. Για παράδειγμα, για κάθε 1 δολάριο λευκού οικογενειακού πλούτου στις ΗΠΑ, οι μαύρες οικογένειες έχουν μόλις 24 σεντς και οι οικογένειες Λατίνο, 23 σεντ . Οι διακρίσεις γύρω από τον σεξουαλικό προσανατολισμό και τα άτομα LGBTQI+ είναι επίσης ευρέως διαδεδομένες: πάνω από το 50% αναφέρει διακρίσεις ή παρενόχληση λόγω της ταυτότητας ή του προσανατολισμού τους.
Ισότητα και πρόσβαση στην εκπαίδευση
Από το νηπιαγωγείο μέχρι το κολέγιο υπάρχει ένας αγώνας σε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα, που λειτουργεί χάρη στον ηρωισμό των κακοπληρωμένων Αμερικανών εκπαιδευτικών και των συλλογών αποφοίτων των σχολείων. Προβλήματα όπως η ανεπαρκής χρηματοδότηση των δημόσιων σχολείων, τα εμπόδια στη δίκαιη πρόσβαση, η κρίση αλφαβητισμού και τα εμπόδια σε πτυχίο κολεγίου έχουν ενταθεί τα τελευταία τουλάχιστον, πέντε χρόνια. Η απόκτηση απολυτηρίου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δείχνει να επηρεάζεται από τη φυλή και την εθνικότητα, με λιγότερους έγχρωμους ανθρώπους να τελειώνουν το Λύκειο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα άτομα που έχουν εγκαταλείψει το λύκειο έχουν 63% περισσότερες πιθανότητες να εισέλθουν στο ποινικό σύστημα και να έχουν προβλήματα με τη δικαιοσύνη, σε σχέση με όσους έχουν πτυχίο κολεγίου. Την ίδια στιγμή, ένα πτυχίο κολεγίου, είναι σχεδόν απαγορευτικό, με το κόστος για εάν πτυχίου να έχει αυξήθηκε κατά 169% μεταξύ 1980 και 2020, και ως εκ τούτου, οι νέοι ενήλικες, όπως, ήδη, έχουμε αναφέρει, έχουν επίπεδα ρεκόρ φοιτητικού χρέους, μιας και είναι συνήθεια να παίρνουν δάνεια απ τις τράπεζες για να πληρώσουν τα δυσβάσταχτά οικονομικά δίδακτρα.
Η στεγαστική κρίση
Ένα από τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα είναι η στέγη, αλλά για πολλούς Αμερικανούς, μοιάζει όνειρο άπιαστο. Τα ενοίκια, ειδικά στις μεγάλες πόλεις που έχουν και μεγαλύτερες ευκαιρίες για δουλειές, έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Οι μισοί ενοικιαστές πληρώνουν από 30% έως 50% του εισοδήματός τους για ενοίκια και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Και η ιδιοκτησία σπιτιού είναι επίσης όλο και πιο απρόσιτη. Τα σπίτια προς πώληση σημείωσαν χαμηλά επίπεδα ρεκόρ τα χρόνια μετά την πανδημία και εκατομμύρια αποτιμήθηκαν από την ιδιοκτησία καθώς οι τιμές αυξάνονταν. Όμως, ενώ τα ομοσπονδιακά προγράμματα για τη στήριξη οικονομικά προσιτών κατοικιών έχουν αυξηθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια, με την κυβέρνηση Μπάιντεν – Χάρις να διαθέτει 3,16 δισεκατομμύρια δολάρια, το μεγαλύτερο ποσό ομοσπονδιακής χρηματοδότησης που έχει δοθεί ποτέ, για την αντιμετώπιση του γιγάντιου προβλήματος των αστέγων, εξακολουθεί να μην είναι αρκετό! Η εικόνα στο περιθώριο λουσάτων, πλούσιων, χιλοφωτογραφημένων και υμνημένων για το στιλ ζωής τους πόλεων όπως η Νέα Υόρκη, η Βοστώνη, το Λος Αντζελες, με εξαθλιωμένους ανθρώπους, να ζουν ο ένας δίπλα στον άλλον, κάτω από γέφυρες, στις άκρες ποταμών, πάρκων, ή όπου δεν τους διώχνει η αστυνομία, τέλος πάντων, στοιχειώνει όποιον την αντικρύζει.
Ο Νόαμ Τσόμσκι, αυτή η φωνή σοφίας μέσα στην έρημο κυνικότητας συμφερόντων και ταπεινών κινήτρων πλουτισμού, θεωρεί πως είναι πια αδύνατη η ανάκτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κοινωνικό και εργασιακό χώρο στις ΗΠΑ και πως για την κατάλυση του κράτους κοινωνικής ευθύνης συνέβαλαν οι πολυεθνικές εταιρείες και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί. Αιτία θεωρεί την δυσθεώρητη συνάθροιση πλούτου σ’ ένα πολύ μικρό ποσοστό, της τάξης του 1%, του γενικού πληθυσμού της γης.
Τη μόνη ελπίδα για το μέλλον, ο Νόαμ Τσόμσκι, την βρίσκει στις «αναρίθμητες μικρές δράσεις των ανώνυμων ανθρώπων που αποτελούν το ακτιβιστικό πλήθος». Για άλλη μια φορά λοιπόν, μας μένει να έχουμε μόνο ο ένας τον άλλον…
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.