Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν έναν παγκόσμιο αθλητικό θεσμό. Συγκαταλέγεται στα πιο δημοφιλή – αθλητικά και μη – γεγονότα και προφανώς δημιουργούν σημαντικές εμπορικές δραστηριότητες, τόσο κατά την προετοιμασία της εκάστοτε διοργανώτριας χώρας, όσο και κατά τη διάρκεια των αγώνων. Τόσο το κόστος για τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων, όσο και ο τζίρος που δημιουργείται, βρίσκονται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Αν, ωστόσο, κοιτάξουμε πιο προσεκτικά τα νούμερα για την κάθε διοργάνωση, θα παρατηρήσουμε πως αν κάποιος πιστεύει πως οι χώρες που αναλαμβάνουν τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων βγαίνουν κερδισμένες οικονομικά, τις περισσότερες φορές κάνει λάθος.
Πηγές Εσόδων και Ανάλυση Εξόδων
Για τις χώρες που φιλοξενούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα έσοδα προέρχονται κυρίως από χορηγίες, εισιτήρια, αδειοδοτήσεις και τον γενικότερο οικονομικό αντίκτυπο που δημιουργείται από τους αγώνες, όπως η ενίσχυση του τουρισμού. Η αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας, αν και γενικά θεωρείται ένα πολύ βασικό στοιχείο για τα οικονομικά της εκάστοτε διοργανώτριας χώρας, αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν πως συχνά υπερεκτιμάται.
Από την άλλη, στο κόστος της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων συνήθως χωρίζεται σε δύο κύριες κατηγορίες: το κόστος υποδομών και τα λειτουργικά έξοδα.
Το κόστος υποδομών περιλαμβάνει τόσο τις γενικές όσο και τις αθλητικές υποδομές για τις οποίες πρέπει να φροντίσει η διοργανώτρια χώρα. Το κόστος για τις γενικές υποδομές αφορά την προετοιμασία για να φιλοξενηθεί ο όγκος των τουριστών και των αθλητών. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) απαιτεί τουλάχιστον 40.000 δωμάτια ξενοδοχείων για τους θεατές και ένα Ολυμπιακό Χωριό για τη φιλοξενία περίπου 15.000 αθλητών, διαιτητών και αξιωματούχων των αποστολών. Επίσης, απαιτούνται εγκαταστάσεις μεταφορών για τη μετακίνηση των επισκεπτών από και προς τους χώρους διεξαγωγής των αγώνων. Αυτές οι ανάγκες μπορούν να καλυφθούν μέσω ανακαινίσεων υπαρχουσών εγκαταστάσεων ή με την κατασκευή νέων, όπως γραμμές τρένων ή μετρό, δρόμοι και αεροδρόμια.
Η διοργανώτρια πόλη πρέπει επίσης να επενδύσει σε αθλητικές υποδομές, όπως ορίζει η ΔΟΕ. Οι εγκαταστάσεις πρέπει να πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις μεγέθους και να συμμορφώνονται με συγκεκριμένα πρωτόκολλα χωρητικότητας και ασφάλειας, κάτι που συχνά απαιτεί ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις ή νέες κατασκευές.
Εξετάζοντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες από το 2000 και μετά, παρατηρούμε πως από τις επτά διοργανώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί (2000, 2004, 2008, 2012, 2016, 2021, 2024), μόνο δύο χώρες κατάφεραν να ισοσκελίσουν τα έξοδα με τα έσοδα και να εμφανίσουν ένα μικρό κέρδος. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις το κόστος για τη διεξαγωγή των αγώνων ξεπέρασε – τις περισσότερες φορές κατά πολύ – τα έσοδα που έφερε η διοργάνωση.
Πεκίνο και Λονδίνο: Τα Επιτυχημένα Παραδείγματα
Οι χώρες που κατάφεραν να μη βγουν ζημιωμένες οικονομικά από τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων είναι η Αγγλία και η Κίνα, κρατώντας αμφότερες το κόστος αρκετά χαμηλά. Πιο συγκεκριμένα, η Κίνα χρειάστηκε κάτι λιγότερο από 2,8 δισεκατομμύρια δολάρια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008 στο Πεκίνο, οι οποίοι έφεραν έσοδα λίγο παραπάνω από 2,9 δισεκατομμύρια δολάρια στη χώρα του μεταξιού. Στο ίδιο μήκος κύματος, η Αγγλία δαπάνησε περίπου 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 στο Λονδίνο. Με τον τζίρο να βρίσκεται στα ίδια επίπεδα – και λίγο παραπάνω – οι Βρετανοί κατάφεραν να μην έχουν οικονομική ζημιά από τους αγώνες.
Η Καταστροφική Περίπτωση της Αθήνας και οι Υπόλοιπες Διοργανώσεις
Το γεγονός πως οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 ήταν μία οικονομική αποτυχία έχει τονιστεί αρκετές φορές με πολλούς μάλιστα να θεωρούν τους αγώνες – μάλλον υπερβολικά – και ως μία από τις βασικές αιτίες για την οικονομική κρίση που ξέσπασε περίπου 5 χρόνια μετά. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα αποτελεί την πιο ζημιωμένη χώρα που ανέλαβε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων από το 2000 και μετά.
Το κόστος των Ολυμπιακών του 2004 έφτασε στο εξωφρενικό – για τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας μας – ποσό των 11 δις. δολαρίων, αποτελώντας την πιο ακριβή διοργάνωση πίσω μόνο από αυτή του Τόκιο. Τα έσοδα, από την άλλη, που κατέγραψε η Ελλάδα είναι τα μικρότερα ανάμεσα στις τελευταίες επτά διοργανώσεις, αγγίζοντας τα 2,6 δις. δολάρια. Για όποιον βαριέται να κάνει τα μαθηματικά, αυτό μεταφράζεται σε οικονομική ζημία της τάξης των 8,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων, χαρίζοντάς μας την «άκρως τιμητική» πρωτιά στις χώρες με τις μεγαλύτερες απώλειες.
Από κοντά ακολουθεί και η Ιαπωνία, η οποία αποφάσισε να ξοδέψει 13 δις. δολάρια, ενώ κατάφερε να «τζιράρει» μόλις 5,2, δημιουργώντας έλλειμα της τάξης των 7,8 δις. Η Αυστραλία, από την άλλη, με μια πιο συντηρητική προσέγγιση περιόρισε το κόστος της διοργάνωσης στα 6,6 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ έβγαλε κάτι λιγότερο από τα μισά (3 δις.). Ακόμα μικρότερη ζημία είχε η Βραζιλία, η οποία δαπάνησε 11 δισεκατομμύρια δολάρια για τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών του Ρίο το 2016, ανακοινώνοντας, όμως, 9 δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα, τα περισσότερα με διαφορά συγκριτικά με τις υπόλοιπες διοργανώσεις. Τέλος, η Γαλλία ξόδεψε περίπου 9 δις για την πραγματοποίηση των τελευταίων Ολυμπιακών Αγώνων με το ύψος των εσόδων όμως να μην έχει γίνει γνωστός για την ώρα.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
