Ο Προμηθέας, που αγάπησε το απροστάτευτο είδος των ανθρώπων τους προμήθευσε -πως αλλιώς θα το βαφτίζαμε αυτό το ρήμα, αν όχι προς τιμήν του;- την φωτιά και έπαψαν να είναι σκιές στον κόσμοι. Πλήρωσε με αυτή του ευεργεσία, τίμημα φρικτό και απεχθές για 30.000 χρόνια, λέει, μα οι άνθρωποι προλάβαν με τη φωτιά να ξεχωρίσουν από τα υπόλοιπα ζώα, να αναπτύξουν τον εγκέφαλό τους με τις πρωτεΐνες που έπαιρναν από τα ψημένα κρέατα…
…Και οι τροφές μαλάκωναν στις φλόγες και η πέψη γινόταν ευκολότερη και έτσι και οι σιαγόνες τους μίκραιναν ακόμα περισσότερο και μπόρεσαν να αρθρώσουν ήχους και να σχηματίζουν λέξεις και να επικοινωνούν. Όσο ο Προμηθέα πλήρωνε την αγάπη του, δεμένος στο Καύκασο, με ένα φρικτό όρνιο να του τρώει το συκώτι, οι άνθρωπο φτιάξανε οικογένειες, ομάδες, φυλές, κοινωνίες, έθνη, γλώσσα, πολιτισμό, επιστήμη, τέχνη. Και είναι πια, οι ίδιοι οι άνθρωποι, αυτοί που καλούνται να λάβουν την προμηθεϊκή ευθύνη σε ποιο δρόμο θα κατευθυνθεί η εξέλιξη τους. Τα αγαπημένα πλάσματα ενός Τιτάνα απείθαρχου, που μπορούσε να έχει ενσυναίσθηση, πρέπει να πάρουν αποφάσεις για θέματα, που δεν είχαν απασχολήσει κανέναν πριν απ τις γενιές μας. Θα συνεχίσουμε την εξέλιξη της ύπαρξης μας με αρμονία, ανεπτυγμένη συνείδηση ευθύνης και ενσυναίσθηση ή ως φρικτά ανθρωποειδή τέρατα; Η θα αφανιστούμε με δική μας ευθύνη;
Η Mindy που ήταν Hoax
Σημαντική διάδοση σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και σε τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων γνώρισε τον Οκτώβριο του 2022, τη Mindy, ένα γραφικό μοντέλο, που τάχα, επιστήμονες παρουσίασαν για το πώς θα μοιάζει ο άνθρωπος το έτος 3,000 μ.Χ. Ήταν ένα ανθρώπινο πλάσμα που απεικονιζόταν με σημαντικές βιολογικές αλλαγές, όπως συρρικνωμένο λαιμό, μόνιμη κύφωση, μεγαλύτερο κρανίο και δεύτερο βλέφαρο στα μάτια. Και όλα αυτά λέει, προκύπταν από υπερβολική χρήση των τεχνολογικών θαυμάτων της εποχής μας, τα smart phones, τις οθόνες κάθε τύπου, το μπλε φως τους. Ωστόσο, η δυσοίωνη απεικόνιση του Homo Sapiens με βιολογικές αλλαγές, ως τέρατος σε ταινία τρόμου, δεν προκύπταν από κάποια επιστημονική έρευνα ή παρουσίαση, βασίζονται σε εικασίες και όχι σε επιστημονικά δεδομένα, ενώ η πρωτότυπη δημοσίευση αποτελεί πρακτική CEO spam για την χειραγώγηση αποτελεσμάτων μηχανών αναζήτησης στο διαδίκτυο. Δεν μας φταίει η τεχνολογία για τερατουργήματα που κάποιοι φαντασιωθήκαν δηλαδή. Και; Ξέρουμε, έστω πως θα είναι ο Homo Futuris; Όχι! Γιατί τόσο το φυσικό, όσο και το τεχνητό μας περιβάλλον θα αλλάξουν, τόσο πολύ και τόσες πολλές φορές που μοιάζει αδύνατον, ακόμα, και να φανταστούμε κάποιες πιθανότητες. Μόνο για το κοντινό μέλλον επιστήμονες και γενικώς σοφοί διακρίνουν κάποιες πιθανές αλλαγές.
Θα ζούμε περισσότερο
Ξέρουμε, πως η παιδική θνησιμότητα στον αναπτυγμένο κόσμο είναι κάτω του 1% και το προσδόκιμο ζωής είναι τα 80 έτη. Η βελτίωση των συνθηκών ζωής και υγείας κατευθύνει την εξέλιξή τους είδους μας προς τη μακροζωία. Ήδη, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη ξεπερνούν τα 100 χρόνια ζωής, με το καταγεγραμμένο ρεκόρ να είναι τα 122 έτη. Όλοι οι γενετιστές έχουν στις αρχές της επιστήμης τους, πως η διαδικασία της γήρανσης είναι μια γονιδιακά προγραμματισμένη ρουτίνα φθοράς. Μα, στα γονίδια μάθαμε πως να επεμβαίνουμε, πια και επηρεάζουμε λίγο -ακόμα- ή πολύ -προσεχώς- την επίδραση τους στη ροή της εξέλιξής μας.
Θα είμαστε ψηλότεροι
Το ανθρώπινο είδος ψήλωσε και συνεχίζει να ψηλώνει, όχι αιώνα με τον αιώνα, αλλά χρόνο με τον χρόνο. Η διατροφική ποιότητα και επάρκεια, η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και όλα τα της προόδου ζωής, κοινωνίας, επιστήμης και τεχνολογίας συμβάλουν σ’ αυτό. Μα πιο πολύ βοηθά η Φυσική Επιλογή. Πολλές γυναίκες ανά τις χρονικές εποχές και σε διάφορα σημαία του πλανήτη θεωρούν τους ψηλούς, ωραιότερους άνδρες και τους επιλέγουν για σεξουαλικούς συντρόφους και πατέρες των παιδιών τους. Σόι πάει το βασίλειο, λοιπόν και σε σειρά το γονίδιο του ύψους.
Θα μοιάζουμε μεταξύ μας
Η λευκή, η κίτρινη, η μαύρη, η κόκκινη φυλή και όλες οι διαφοροποιήσεις τους, όπως είναι γνωστές σήμερα, διαμορφώθηκαν, όταν ο homo sapiens, ήδη, είχε κυριαρχήσει σε όλο τον πλανήτη. Ανάλογα το φυσικό τοπίο και τις καιρικές συνθήκες, οι απομονωμένες ομάδες ανθρώπων ανέπτυξαν χαρακτηριστικά που τους επέτρεπαν να επιβιώσουν στη φύση. Η αναπαραγωγή μεταξύ τους, διαιώνιζε το είδος τους, ενώ σταδιακά επικρατούσε και αυτό που θεωρούσαν ως πρότυπο ομορφιάς. Σήμερα οι αποστάσεις έχουν εκμηδενιστεί, όπως και γεωφυσικά, φυλετικά, θρησκευτικά, κοινωνικά έχουν ελαχιστοποιηθεί, αν όχι καταργηθεί. Και οι άνθρωποι συναντιούνται, αναμιγνύονται, αναπαράγονται. Αυτό, θεωρείται πιθανό, πως θα μας οδηγήσει στην δημιουργία ενός ανθρώπου που θα συνδυάζει αφρικανικά, ευρωπαϊκά, αυστραλιανά, ασιατικά και αμερικανικά χαρακτηριστικά. Θα μοιάζουμε όλοι μεταξύ μας ή τουλάχιστον θα προσεγγίζουμε εμφανισιακά ένα κοινό πρότυπο. Η Σεξουαλική Επιλογή και η αισθητική χειρουργική μαζί με την τεχνολογία θα αναλάβουν να δώσουν ένα πρότυπο αισθητικό και κυρίαρχο στην ανθρωπότητα.
Με την τεχνολογική επίβλεψη της βελτίωσης μας
Στο Gattaca του Άντριου Νίκολ, σε ένα όχι μακρινό μέλλον, μία βάση δεδομένων ξεχωρίζει τους ανθρώπους ανάλογα τον γενετικό τους κώδικα και όσοι έχει συλληφθεί με φυσιολογικό τρόπο παρουσιάζουν σωματικές δυσλειτουργίες. Τα «έγκυρα», πάλι, σχεδόν ρομποτικά άτομα, κουβαλούν αυτό το αγέλαστο βάρος της τελειότητας τους. Ακόμα κι αν δεν διαδοθεί αυτό που ήδη έχει γεννηθεί στα εργαστήρια, μικροτσίπ να εμφυτεύονται στον εγκέφαλο μας και να διορθώνουν γεννητικά μας προβλήματα μας και τα όποια τραύματα, η τεχνολογία θα επηρεάσει καθοριστικά το γονιδίωμά μας. Ήδη, τα περισσότερα ζευγάρια γνωρίζονται από dating apps και γενικά online. Εξελιγμένοι αλγόριθμοι ευθύνονται για επιτυχημένα ή λιγότερο επιτυχημένα ταιριάσματα και στην ουσία καθορίζουν, ήδη, λίγο πολύ ποιος γενετικός κώδικας θα κληροδοτηθεί στις επόμενες γενιές. Αυτό σε μια εξέλιξη του και μεγέθυνση του και γενικευμένη χρήση του, θα καθορίσει το ίδιο μας το είδος.
Πιάνοντας λίγο σωματικό χώρο
Επιστήμονες της βιοπληροφορικής και όχι μόνο, έχουν κάνει λόγο για αντίστροφη εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Ο Homo Sapiens, μπορεί λόγω του υπερπληθυσμού και του στριμώγματος στις γιγάντιες πόλεις, να καταλαμβάνει λιγότερο χώρο και να χρειάζεται λιγότερη ενέργεια. Λεπτόσωμοι, με ελαχιστοποιημένο σωματικό βάρος θα έχουμε βολικό σχήμα να χωράμε ο ένας δίπλα στον άλλον, σαν μαχαιροπίρουνα σε θήκες. Όπως συμβαίνει στη Νέα Υόρκη ήδη, όπου ο αέρας είναι ο πιο μολυσμένος, τα υψηλά ενοίκια αναγκάζουν τους ανθρώπους να μοιράζονται ανά 8ωρο ύπνου τα μικροσκοπικά διαμερίσματα και όλοι περπατάνε απίστευτές αποστάσεις, μιας και είναι ο μόνος τρόπος να φτάσουν στις δουλειές τους, κάπως έτσι σε βάθος αιώνες, θα αρχίσει να ακολουθεί το σώμα τον τρόπο ζωής που η μεγαλούπολη επιβάλλει.
Όταν θα γίνουμε όλοι… συνδετήρες
Ο Σουηδός φιλόσοφος Νικ Μπόστρομ, που ζει και διδάσκει στην Οξφόρδη, ενώ περιλαμβάνεται στους Κορυφαίους 100 Διεθνείς Στοχαστές του αμερικανικού περιοδικού Foreign Policy, προειδοποιεί ότι αν αφήσουμε την εξέλιξή μας να ακολουθήσει τον μονόδρομο που επιβάλλει ο τεχνολογικός πολιτισμός, κινδυνεύουμε -αν δεν αφανιστούμε- απ την υπερευφυία των εξελιγμένων τεχνολογικών μοντέλων να χάσουμε εκείνο το κομμάτι της υπόστασής μας που μας καθορίζει. Τον Ιανουάριο του 2015, ο Μπόστρομ συνυπέγραψε μαζί με τον Στίβεν Χόκινγκ και άλλους διακεκριμένους επιστήμονες την επιστολή του Ινστιτούτου Μέλλοντος της Ζωής στο οποίο γίνεται προειδοποίηση για τους πιθανούς κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης και πως είναι αναγκαίο να υπάρξει άμεση πρόληψη έναντι των κινδύνων αυτών. Προειδοποιεί σοβαρά, πως αν και υπάρχουν πολύ σημαντικά και απτά πλεονεκτήματα από την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, το πιο πιθανό είναι αυτή να αποτελέσει υπαρξιακό κίνδυνο για την ανθρωπότητα, εάν δεν ελεγχθεί και ρυθμιστεί κατάλληλα και αν τα προβλήματα αυτά δεν έχουν επιλυθεί πριν την δημιουργία αυτόνομης τεχνικής γενικής νοημοσύνης. Πριν από 20 χρόνια, φαντάστηκε μια μηχανή που είχε αντικείμενο την κατασκευή συνδετήρων. Η μηχανή ήταν τόσο αποτελεσματική, που μετέτρεψε όλη την ύλη του Σύμπαντος σε συνδετήρες, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων! Ο Στιούαρτ Ράσελ, ακόμα, βρετανός επιστήμονας υπολογιστών του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ, φαντάστηκε ένα πρόγραμμα που πήρε εντολή να καθαρίσει τους ωκεανούς και τελικά απορρόφησε όλο το οξυγόνο από την ατμόσφαιρα! Μα οι μηχανές και η τεχνολογία είναι στο δικό μας χέρι τι θα κάνουν με εμάς στην πραγματικότητα. Μπορεί, λοιπόν, στην πραγματικότητα να μην έχουμε επιλογές ή διλήμματα. Και το επόμενό εξελικτικό στάδιο του Homo Sapiens θα είναι ή ένα πλάσμα με τρυφερότητα, συμπόνοια και ενσυναισθηση ή ένα μη ανθρώπινο πλάσμα ή και κανένα εντελώς.
«Το χιούμορ, η αγάπη, το παιχνίδι, η τέχνη, ο χορός, η φιλοσοφία, η λογοτεχνία, η φιλία, οι άσκοπες συζητήσεις, η ραστώνη των διακοπών και το σεξ που δεν στοχεύει στην αναπαραγωγή, είναι δραστηριότητες που ανταποκρίνονται σε προδιαθέσεις ενσωματωμένες στο εξελικτικό μας παρελθόν» γράφει ο Νικ Μπόστρομ, «είναι κρίσιμο να διατηρήσουμε ενεργές αυτές τις προδιαθέσεις σε ένα μέλλον στο οποίο ο ισχυρός που θα επιβιώνει θα είναι αυτός που θα μπορεί να εκτελεί ρομποτικά -με τον τρόπο των μηχανών- πολύωρη υπερεξειδικευμένη εργασία επαναληπτικής φύσης, με στόχο τη βελτίωση του όγδοου δεκαδικού ψηφίου ενός οικονομικού προϋπολογισμού».
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.