«Αμέσως μετά την καλοσύνη, η αυθεντικότητα είναι από τα πιο συναρπαστικά πράγματα στον κόσμο, και από τα πιο σπάνια, επίσης» έγραφε ο μυστηριώδης και έξοχος Τζ. Ντ. Σάλιντζερ. Στην λόγια του συγγραφέα, που απομονωθηκε νωρίς απ τους ανθρώπους και δεν νοιάστηκε για τίτλους και δόξες, φαίνεται να βαδίζει η αντίληψη της ανθρωπότητας στο καιρό μας. Η τελειότητα, έτσι κι αλλιώς, δεν υπάρχει και ό,τι την επικαλείται είναι ψεύτικο.
Η αυθεντικότητα όμως, που, από φύση συνυπάρχει με την μοναδικότητα, την αλήθεια, το κοινωνικό περιεχόμενο, τη σπανιότητα μπορεί να βρεθεί και είναι αυτή που εκτιμάται πολύ. Βλέπουμε μια διαφήμιση όπου μια 20χρονη πανέμορφη, από τα γονίδια και την νιότη της, κυρία, διαφημίζει προϊόντα αντί γήρανσης και την ίδια από μια κομψή αλλά μέσης ηλικίας γυναίκα που δειχνει στις δικές της ρυτίδες τα αποτελέσματα. Παρακολουθούμε μια θετική κριτική όπου εμφανίζεται ένα ολοκαίνουργιο, προφανώς αχρησιμοποίητο και καλοστημένο, φωτογραφικά, προϊόν ή την ίδια κριτική με ένα εμφανώς χρησιμοποιημένο ή και φθαρμένο είδος. Ποιό απ όλα θα μας πείσει; Μα αυτό που είναι πιο αληθινό, αυθεντικό, ειλικρινές και ας μην είναι άψογο. Στο κάτω – κάτω ποιος ταυτίστηκε ποτέ με το τέλειο; Και αυτή η ψυχαναγκαστική τελειότητα εμπεριέχει στασιμότητα κι όχι εξέλιξη, γιατί όταν φτάσεις στο ύψιστο σημείο τι άλλο μένει να επιδιώξεις; ΟΚ! Παρασυρθήκαμε σε υπαρξιακή και άκαιρη διάθεση, αλλά γεγονός παραμένει ό,τι η κυρίαρχη τάση στο εμπόριο και στη διαφήμισή προτιμά το αυθεντικό, βασίζεται στη διάθεση αποδυνάμωσης των ακριβών και πολυτελών ειδών, την υποκατανάλωση και την απλή, καθημερινή ποιότητα στα social media. Η τάση που ξεκίνησε απ το TikTok έχει εξαπλωθεί σε όλα τα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επηρεάζει πια όλη την αγοραστική αλυσίδα.
Ποιότητα αντί για ποσότητα
Η έμφαση στο ειλικρινές και αυθεντικό, ακόμα και αν ομολογεί τυχόν αδυναμίες και μικρό – ατέλειες, είναι αυτό που εκτιμάται. Η παγκόσμια τάση της υποκατανάλωσης σημαίνει να επιλέγεις λιγότερα και ουσιαστικά και να αντιστέκεσαι στην υπερκατανάλωση και στο περιττό. Οι δαπάνες γίνονται προσεκτικά, η ποιότητα είναι πιο σημαντική απ την ποσότητα. Η φιλοσοφία ζωής περνά και στην κατανάλωση με την αρχή πως σημασία έχει να ζεις με τη δική σου ποιότητα και όχι νιώθεις πληρότητα συσσωρεύοντας αγαθά. Η πραγματική πολυτέλεια είναι το να μην επιδεικνύεσαι με μεγάλες μάρκες, λογότυπα και ονόματα. Αν στις προηγούμενες γενιές, οι κυρίες κρατούσαν τις τσάντες με το λογότυπο της γαλλικής φίρμας, παντού σαν στάμπα τεράστια και ευδιάκριτη από μακριά και οι κύριοι τα μπλουζάκια με τον παίκτη του πόλο, ώστε να δείχνουν αθλητική προσωπικότητα και υψηλά εισοδήματα, τώρα αυτά φαντάζουν παλιομοδίτικα και ελαφρώς αστεία. «Σε έναν κόσμο που λανσάρεται ένα νέο προϊόν κάθε μήνα, το οποίο επιβάλλεται ως απαραίτητο, δεν παίζουμε το παιχνίδι των εταιρειών, αλλά διαλέγουμε να φοράμε τα δικά μας, επιλεγμένα, δοκιμασμένα και σημαντικά απ τη δική μας χρήση είδη» λέει ένα viral μήνυμα στο TikTok, με εκατομμύρια θεάσεις. Οι άνθρωποι ως τέτοιοι και όχι ως καταναλωτές, έχουν βαρεθεί με την διαρκή προώθηση διαφημίσεων, παντού όπου κι αν πέφτει το βλέμμα. Κουρασμένοι από την τέλεια κατάσταση των πραγμάτων που τους δείχνεται, βλέπουν τις δικές τους ζωές να καταρρέουν και τα προϊόντα γίνονται από ανεπιθύμητα μέχρι αποκρουστικά. Το να τους απευθύνονται μόνο ως αγοραστές και μάλιστα εύκολους, με μαζικό, επεξεργασμένο, κάποτε ελιτίστικο περιεχόμενο, δεν σχετίζεται με τον κόσμο τους και η διαφήμιση αποτυγχάνει στον ίδιο το λόγο ύπαρξης της. Οι νέοι, οι εξοικειωμένοι με το ψηφιακό περιβάλλον από κούνιας, δηλώνουν κουρασμένοι από τα ψεύτικα προϊόντα που τους πλασάρουν οι πλούσιοι και επαγγελματίες influencers. Και οι δημιουργοί περιεχομένου μόνο, γίνονται πιο δημοφιλείς. Έτσι το 40% των χρηστών του TikTok αποφασίζει να ξοδεύει λιγότερο χρόνο σ όλα αυτά τα κοινωνικά – εμπορικά προφίλ, όπως εξηγείται στις «Τάσεις περιεχομένου 2025».
Όχι άλλη βαρετή τελειότητα
Η Τεχνητή νοημοσύνη επίσης, κατασκευάζει το τέλειο, πράγμα που σημαίνει πως δεν είναι αληθινό. Όσο λιγότερο τέλειο είναι κάτι, λοιπόν, τόσο πιο πιθανότερο είναι να αληθινό, ειλικρινές και αυθεντικό. Στο TikTok κυριαρχεί μόνη αυτή η τάση και ό,τι συμβαίνει εκεί, σε λίγο εξαπλώνεται σε όλη την παγκόσμια καλωδιωμένη κοινωνία. Οι καταξιωμένοι επαγγελματίες του μάρκετινγκ -είναι και μεγάλοι οι άνθρωποι!- παρατηρούν την τάση αλλά δεν ακολουθούν. Δεν τολμούν να δείχνουν προϊόντα λιγότερο τέλεια, άρα πιο αληθινά. Τα μότο «η τελειότητα είναι βαρετή» και «η αυθεντικότητα είναι το κλειδί για να ξεχωρίσεις» αποτελούν για αυτούς, μόνο αρχές τρόπου ζωής και όχι εμπορίου. Και όμως, δυο εταιρικοί κολοσσοί έπιασαν το μήνυμα και βουτήξαν στην νέα τάση. Η Coca-Cola τσαλάκωσε και κομμάτιασε το εμβληματικό κουτάκι της για να προωθήσει με την διαφήμιση της και την ανακύκλωση. Το Σουηδικό μεγαθήριο, η ΙΚΕΑ έκανε καμπανιά με τα έπιπλα της, στην πραγματική τους κατάσταση, ενταγμένα στην καθημερινή ζωή. Και τα δύο διαφημιστικά κέρδισαν τα σημαντικότερα βραβεία του φεστιβάλ Καννών, το 2024.
Τώρα, αν τσαλακώνει και δείχνει παναρομικά, χαλασμένη τη συσκευασία της, η Coca Cola, που η αφρόκρεμα της διαφήμισης δουλεύει εκεί, ε, σε σκέψεις πρεπει να βάλει κι όλους τους άλλους διαφημιστές και εμπόρους στο κόσμο, για το τι κάνουν λάθος.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
