Το τι συνέδρια και έρευνες και μελέτες πραγματοποιούνται, σε όλο τον κόσμο, για το μέλλον της δημοσιογραφίας και πόσο θα την αλλάξει η τεχνητή νοημοσύνη, δεν μετριούνται πια!
Σε όλες αυτές τις συζητήσεις και τους σοβαρούς προβληματισμούς ξέρουμε όλοι την απάντηση, πως ναι, η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει, ήδη, αναπόφευκτα, τη δημοσιογραφία και τι το συζητάμε τώρα! Θα υπολογίσουμε βέβαια και θα ακούσουμε και τα προφανή που λέγονται σε όλα αυτά, πως η τεχνητή νοημοσύνη δεν υποκαθιστά τον άνθρωπο, πως ο ρόλος της είναι βοηθητικός, πως είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του δημοσιογράφο και πως η ανθρώπινη σκέψη, είναι μοναδική και απαραίτητη. ΟΚ! Σε όλα τα πεδία που αφορούν την ΑΙ αυτά λέγονται, γράφονται και στη κατακλείδα παρηγορούν φοβίες και αγωνίες.
Αφήνοντας την παράθεση ποσοστών και δειγμάτων και αριθμών, κατά μέρους, γιατί είναι και βαρετά και επαναλαμβανόμενα, συμπεραίνουμε, πως για τους δημοσιογράφους η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην εξοικονόμηση χρόνου, ώστε να κάνουν οι ίδιοι τη δουλειά ουσίας. Να γίνεται, δηλαδή, η απομαγνητοφώνηση των συνεντεύξεων και fact-checking, ο έλεγχος των γεγονότων είναι πολύ σπουδαίο πράγμα. Οι αίθουσες σύνταξης θα βρίσκαν ανακουφιστικό τον μεγαλύτερο ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στον έλεγχο γεγονότων, την ανάλυση της παραπληροφόρησης, την εξατομίκευση του περιεχομένου, τη σύνοψη και δημιουργία κειμένου και τη χρήση λογισμικών chatbots, που να προσφέρουν αυτοματοποιημένες συνομιλίες, για τη διεξαγωγή προκαταρκτικών συνεντεύξεων.
Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι πάντως, δείχνουν να ανησυχούν για τις ηθικές επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην ποιότητα της σύνταξης και στις δημοσιογραφικές αξίες, όπως στην ακρίβεια, στη διαφάνεια και στην αμεροληψία! Θα μπορούσαμε πολλά να σχολιάσουμε κάπου εδώ, ότι για τα παραπάνω μόνο απ τα ρομπότ δε κινδυνεύει και έχουν φροντίσει άλλοι, αλλά αντιστεκόμαστε διότι άλλο είναι το ζητούμενο μας τώρα. Πάντως το το τέλος της δημοσιογραφίας δεν θα έρθει από τη χρήση ΑΙ. Άλλοι φόβοι αφορούν ότι οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης θα εμπορευματοποιήσουν -κι άλλο;- τη δημοσιογραφία ενισχύοντας την κακή ποιότητα και πολώνοντας το περιεχόμενο και τελικά θα οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερη μείωση της εμπιστοσύνης του κοινού. Το ηθικό σκέλος είναι βέβαια, δύσκολο να οριστεί, ενώ και εδώ και όπως πάντα είναι στο χέρι των ειδησεογραφικών οργανισμών να επιλέξουν αν θα είναι υπεύθυνοι ή όχι και αν η τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί για καλούς ή κακούς σκοπούς.
Και οι δουλειές των δημοσιογράφων θα κινδυνέψουν να μειώνονται συνεχώς, ανάλογα με το πόσο θα γενικεύεται η χρήση ΑΙ; Α, μπα, δεν νομίζουν εκδότες εφημερίδων, περιοδικών, ιδιοκτήτες σάιτ και γενικά οι ηγέτες του χώρου των ΜΜΕ. Οι δημοσιογραφικές θέσεις εργασίας, όχι, δεν θα κινδυνεύσουν, αλλά -αυτή τη χρήση του αντιθετικού συνδέσμου, φοβόμασταν!- είναι αναγκαίο να βελτιώσουν τις δεξιότητες του και να καλλιεργήσουν την επαγγελματική τους ανάπτυξή! Για την Ελλάδα και γενικά για τις χώρες του Νότου, όλα αυτά μοιάζουν θεωρητικά και μακρινά, μια και δεν υπάρχουν οι υποδομές, ενώ οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης είναι κατά κύριο λόγο διαθέσιμες στα αγγλικά, οπότε τι να τις κάνουν οι δικές μας αίθουσες σύνταξης!
Σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον που αμφισβητεί και κάποτε απαξιώνει την ελευθερία, την αντικειμενικότητα, την αλήθεια όχι της δημοσιογραφίας, αλλά των δημοσιογράφων, ξέρουμε πως τα έντυπα μοιάζουν να έχουν ξεπεραστεί, παγκοσμίως ενώ το κοινό προτιμά, πλέον βίντεο και δη σύντομα. Σε αυτό το πλαίσιο, πλατφόρμες όπως το TikTok και το YouTube κερδίζουν όλο και περισσότερο το κοινό. Έρευνα του Reuters και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δημοσιοποιημένη αυτόν τον Δεκέμβριο του 2024, κατέδειξε πως οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων, ειδικά του Tik Tok και του Instagram είναι πιο επιδραστικοί από τους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ, στις νέες ηλικίες. Για τη γενιά του TikTok, όμως, η έννοια της είδησης έχει πολύ ευρύτερο νόημα από αυτό που της αποδίδεται κλασσικά, όταν όσοι την επικαλούνται σκέφτονται πρώτα την πολιτική ή τις διεθνείς σχέσεις. Παρ όλα αυτά ο νεαρούλης βρετανός Ματ Ουέλαντ, που στο TikTok, σχολιάζει την πολιτική επικαιρότητα, από δημοσιεύματα δημοσιογράφων σε ΜΜΕ, έχει 2,8 εκατομμυρίων να ακούνε μόνο αυτόν, με προσήλωση. Σημειώνουμε πως η εφημερίδα από το 1785, The Times, έχει κυκλοφορία 394.910 φύλλα.
Κρατάμε για το τέλος, τη φράση του πρόεδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Αυστριακού Πρακτορείου Ειδήσεων, Κλεμένς Πιγκ, όταν μίλησε, τον περασμένο Ιούνιο, στο European Publishing Congress.
Η βασική αξία της δημοσιογραφίας, είπε περίπου, δηλαδή αξιόπιστο περιεχόμενο που στηρίζεται στα πραγματικά γεγονότα, πρέπει να διατηρηθεί ακόμα και όταν γίνεται χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Τα σοβαρά μέσα ενημέρωσης μπορούν να επιβιώσουν μόνο με αξιόπιστη δημοσιογραφία… Αμήν!
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
