Η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια έχει αποφασίσει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη μικροδορυφόρων, σε μια προσπάθεια να…απογαλακτιστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Ήδη πολλές χώρες έχουν ξεκινήσει να επενδύουν σε διαστημικές τεχνολογίες και να συνεργάζονται με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), με στόχο να αναπτυχθεί και εντός ΕΕ η…διαστημική αγορά. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν ηγέτιδα δύναμη στον τομέα αυτό, με ισχυρή παρουσία εταιρειών όπως η SpaceX, που προωθούν την ταχεία ανάπτυξη και εκτόξευση μικροδορυφόρων. Αν και δεν υπάρχει άμεση «μάχη» μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ, υπάρχει έντονος ανταγωνισμός και προσπάθεια για καινοτομία και πρωτοπορία στις διαστημικές τεχνολογίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναπτύξει τη «Διαστημική Στρατηγική για την Ευρώπη», η οποία στοχεύει στη μεγιστοποίηση των οικονομικών και κοινωνικών οφελών από το διάστημα, την ενίσχυση της χρήσης διαστημικών τεχνολογιών στις δημόσιες πολιτικές, την υποστήριξη ενός ανταγωνιστικού και καινοτόμου διαστημικού τομέα, καθώς και την ενδυνάμωση της αυτονομίας της Ευρώπης στο διάστημα. Η ESA και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για το Πρόγραμμα Διαστήματος (EUSPA) διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση αυτών των στόχων, προωθώντας προγράμματα όπως το Galileo και το Copernicus, που παρέχουν υπηρεσίες δορυφορικής πλοήγησης και παρατήρησης της Γης αντίστοιχα. Επιπλέον, η ΕΕ επενδύει σε νέες τεχνολογίες και υποδομές, όπως η ανάπτυξη μικροδορυφόρων και η δημιουργία διαστημικών hubs, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της στη διεθνή διαστημική αγορά. Με την στρατηγική αυτή, αν και ακόμα σε σχετικά πρώιμο στάδιο, η ΕΕ προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τις ΗΠΑ και να αναπτύξει τα δικά της συστήματα. Συνολικά, η παρουσία των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή αγορά μικροδορυφόρων είναι σημαντική, κυρίως μέσω της παροχής υπηρεσιών και συνεργασιών. Βασικός «ανταγωνιστής» είναι η Starlink του Elon Musk, που προσφέρει ήδη υπηρεσίες σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, συμβάλλοντας στην κάλυψη περιοχών με περιορισμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο, όπως και στην Ελλάδα.
Οι ευρωπαϊκές χώρες που πρωταγωνιστούν
Στη διαστημική αγορά, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναδειχθεί σε ηγέτιδες δυνάμεις, αξιοποιώντας την τεχνολογία, τις υποδομές και τη συνεργασία τους μέσω του Ευρωπαϊκού ESA. Η Γαλλία και η Γερμανία κατέχουν τις πρώτες θέσεις στη χρηματοδότηση και την ανάπτυξη υποδομών, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία ηγούνται στην ανάπτυξη μικροδορυφόρων και τις επικοινωνίες. Η Ισπανία και το Λουξεμβούργο πρωτοπορούν σε εξειδικευμένους τομείς. Η Γερμανία, είναι η μεγαλύτερη χρηματοδότρια χώρα του ESA, έχοντας ισχυρή παρουσία σε τεχνολογίες μικροδορυφόρων, ρομποτικής και εξερεύνησης. Το German Aerospace Center (DLR) αναπτύσσει τεχνολογίες αιχμής και συνεργάζεται στενά με άλλες χώρες και ιδιωτικές εταιρείες. Η Γαλλία από την άλλη, με την CNES (National Centre for Space Studies) έχει ηγετικό ρόλο στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη διαστημικών προγραμμάτων. Ηγέτιδα εταιρεία αποτελεί η Arianespace, που διαχειρίζεται τον πύραυλο Ariane, έναν από τους πιο αξιόπιστους στον κόσμο.
Οι μικροδορυφόροι στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει κάνει το πρώτο αποφασιστικό βήμα να εισέλθει στην αγορά μικροδορυφόρων, καθώς πριν περίπου ένα μήνα υπεγράφη η τελευταία σύμβαση του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων. Συνολικά η Ελλάδα θα αποκτήσει ένα σμήνος από 15 μικροδορυφόρους που θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη, οι οποίοι αναμένεται να αξιοποιηθούν σε διάφορες εφαρμογές, με κύρια και βασική την πολιτική προστασία (κυρίως για τον εντοπισμό πυρκαγιών) αλλά και στις τηλεπικοινωνίες ενώ και οι ένοπλες δυνάμεις εκτιμάται ότι θα αξιοποιήσουν αυτές τις δυνατότητες. Την εκτόξευση των μικροδορυφόρων θα αναλάβει η ESA, με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να εκτιμά ότι οι πρώτοι ελληνικοί μικροδορυφόροι θα βρεθούν στο διάστημα το 2026. Στις 2 Ιουλίου, υπεγράφησαν οι πρώτες 2 συμβάσεις αξίας 60 εκατ. ευρώ και αφορά 7 μικροδορυφόρους για την παρατήρηση γης, με το έργο να αναλαμβάνει η βρετανική Open Cosmos. Οι επτά μικροδορυφόροι θα είναι εξοπλισμένοι με όργανα οπτικής παρατήρησης και θα καλύπτουν ευρύ φάσμα αναγκών, παρέχοντας δεδομένα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας οριζόντια σε μια σειρά φορέων του Δημοσίου, όπως για παράδειγμα τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ναυτιλίας. Το δεύτερο τμήμα του προγράμματος αφορά την εκτόξευση 4 μικροδορυφόρων θερμικής απεικόνισης που διαθέτουν σύστημα ανίχνευσης δασικών πυρκαγιών. Το έργο αυτό με προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ ανέλαβε η εταιρεία OroraTech. Τέλος, στα μέσα Νοεμβρίου υπεγράφη η τελευταία σύμβαση σύμβαση για την υλοποίηση του κυβερνητικού γεωπληροφοριακού κόμβου (Governmental Hub), προϋπολογισμού 17 εκατ. και αφορά στη συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία και διανομή γεωχωρικών δεδομένων υψηλής ακρίβειας, έργο που ανέλαβε η εταιρία Planetek Eλλάς. Παράλληλα, υπάρχει ακόμα μία σύμβαση, αξίας 30 εκατ. ευρώ, η οποία υπεγράφη με την ICEYE, μια εταιρεία με εξειδίκευση στη χρήση μικροδορυφόρων για παρατήρηση της Γης. Οι διαγωνισμοί για τα έργα του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων έχουν διεκπεραιωθεί από τον ESA με τις εταιρίες που έχουν επιλεγεί να έχουν την υποχρέωση τμήμα των εργασιών να το αναθέτουν σε εταιρίες με έδρα την Ελλάδα.
Παράλληλα, η χώρα προχωρά στη δημιουργία ενός κυβερνητικού κόμβου διαστημικών δεδομένων (Space Hub), ο οποίος θα επεξεργάζεται και θα διαθέτει δορυφορικά δεδομένα σε κυβερνητικούς φορείς και επιχειρήσεις.
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
