Τραγούδια, ποίηση, παροιμίες, οιωνοσκοπίες και μαντείες, μαγικές ιδιότητες, προλήψεις, το λαϊκό διάβασμα του καιρού, η αστρολογία, η αστρονομία, ο χρόνος που περνά και «φεγγάρια έχω να σε δω», Νιλ Άρμστρονγκ – Απόλλων 11 – Ιούλιος 1969 και «ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα». Τραγούδια που όλοι τραγουδήσαμε: Χάρτινο το φεγγαράκι, φεγγαράκι μου λαμπρό – φέγγε μου να περπατώ, το φεγγάρι πανώθε μου, φεγγάρι να ψάξεις να τον βρεις, και έχει ένα φεγγάρι απόψε, και ήταν ένα πράσινο, πράσινο φεγγάρι να σου μαχαιρώνει την καρδιά…
Ποίηση που μας έκανε το συναίσθημα μας αυτό που είναι: «Το διάδημα του φεγγαριού στο μέτωπο της νύχτας» – Οδυσσέας Ελύτης, «Το φεγγάρι κατευνάζει κάποτε, συνήθως όμως αναστατώνει, θρασύνεται διαστέλλεται στη λαγνική του μαύρου κοινοκτημοσύνη. Γιατί να μας εφευρίσκει ο θάνατος; …» – Νίκος Καρούζος, «… Γυναίκα ήταν και κοίταζε φεγγάρια Πανσελήνου…» – Γιάννης Βαρβέρης, «… Γι’ αυτό τα παιδιά κρύβουνε τα χρυσωμένα χέρια τους στις άδειες τσέπες, μην τα μαλώσει η μάνα τους που όλη τη νύχτα παίζανε κρυφά με το φεγγάρι.» – Γιάννης Ρίτσος. Ω! Ναι! Το ασημένιο φεγγάρι, η Σελήνη ήταν και είναι η συντροφιά της νύχτας των ανθρώπων, έμπνευση και δημιούργημα, ποίηση και στίχοι, φιλικό φως μες στο σκοτάδι και απόκοσμη λάμψη στην μοναχικότητά μας. Μα τώρα πια, στο καιρό μας είναι ένα νέο χρυσορυχείο, το μεγαλύτερο έπαθλο κρατών για του πολύτιμους πόρους της, ένα πεδίο ανάμεσα σε 15 κράτη επιβολής ισχύος και απόκτησης κατακτήσεων και πλούτου. Βρίσκονται εκεί, αποθηκευμένα σε μεγάλες ποσότητες, σπάνια ορυκτά, δυσεύρετές γαίες και μέταλλα, όπως σίδηρος, τιτάνιο, ήλιο. Και ακόμα 15 λανθανίδες, σκάνδιο και ύττριο, που χρησιμεύουν στις έξυπνες τεχνολογίες, στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στην ιατρική τεχνολογία. Παράλληλα, έχει εντοπιστεί υδρογόνο, που είναι το πιο άφθονο στο Σύμπαν και προορίζεται για καύσιμο, ήλιο-3, που μπορεί να χρησιμεύσει ως καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας, ουράνιο, χρυσός, πλατίνα, παλλάδιο, κοβάλτιο σε μικρές ποσότητες και θείο. Έχουν βρεθεί, ακόμα και φυτά στο σεληνιακό έδαφος, όπως η Arabidopsis thaliana από τις που θεωρείται οργανισμός μοναδικός για τη γενετική ανάλυση. Ακόμη, μέσα στα πετρώματα, παγιδευμένα σε φωσφορικούς κρυστάλλους, υπάρχουν ίχνη νερού και στους πόλους της Σελήνης, υπάρχουν ακόμη περισσότερα. Μεγάλα αποθέματα πάγου βρίσκονται μέσα σε μόνιμα σκιασμένους κρατήρες. Το νερό αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από γήινους εκεί, για να το πίνουν αλλά και για να παράγουν οξυγόνο, ενώ διασπώντας το σε υδρογόνο και οξυγόνο, θα μπορούσαν να φτιαχτούν καύσιμα πυραύλων, που θα επιτρέπουν τα ταξίδια από τη Σελήνη στον Άρη και ακόμα πιο πέρα από αυτόν! Οι εκτιμήσεις για την αξία όλων αυτών κάνουν λόγο για δισεκατομμύρια έως τετράκις δισεκατομμύρια! Πως λοιπόν, να μην ετοιμάζονται τα ισχυρά κράτη αυτού του κόσμου, με τις γιγαντιαίες ιδιωτικές εταιρείες να κατακτήσουν τη Σελήνη!
15 κράτη για εγκαταστάσεις επιστημόνων στο φεγγάρι
Σελήνη ή Σελένα και Αίγλη, Πασιφάη, Μήνη και Φοίβη. Είναι Τιτάνια θεότητα, κόρη του Υπερίωνα και της Θείας και αδελφή της Ηούς, της Αυγής δηλαδή, και του Ηλίου, ο οποίος τη φωτίζει αιώνια λόγω της αδελφικής του αγάπης. Είναι η πανίσχυρη θηλυκότητα, των αρχαίων Ελλήνων και της Κοσμογονίας του, φορά ημισέληνο σαν στέμμα και είναι πάντα στο ασημένιο άρμα της που σέρνουν άλογα υπέροχα και φτερωτά. Η Άρτεμις και η Ήρα κάποτε γίνονται αυτή και η θηλυκή αρχή της δημιουργίας του Κόσμου, όλου. Άπιαστη και παντοδύναμη στους μύθους των ανθρώπων, τώρα θα κατοικηθεί από επιστημονικές αποστολές 15 κρατών. Σάλος έγινε ήδη, από τις δημοσιευμένες εικόνες με τη σημαία της Κίνας να είναι ξεδιπλωμένη στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνη. Είναι η τέταρτη προσεδάφιση του Πεκίνου εκεί– και η πρώτη αποστολή που έφερε δείγματα από την σκοτεινή πλευρά της Σελήνης. Τους τελευταίους μήνες, η Ινδία και η Ιαπωνία έχουν προσεδαφίσει διαστημόπλοια στη σεληνιακή επιφάνεια, ενώ τον περασμένο Φεβρουάριο, η αμερικανική εταιρεία Intuitive Machines έγινε η πρώτη ιδιωτική εταιρεία που προσεδάφισε σκάφος στη Σελήνη. Ακόμη, στην τελική ευθεία βρίσκεται η Lunar Gateway από τις ΗΠΑ και την NASA, με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ESA, την Ιαπωνία και την JAXA, τον Καναδά με την CSA και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ομοίως το International LunarResearch Station, όπου συμπράττουν η Ρωσία και η Κίνα, σε συνεργασία με Σερβία, Αίγυπτο, Αζερμπαϊτζάν, Νικαράγουα, Πακιστάν, Ν. Αφρική, Ταϊλάνδη, Βενεζουέλα, Καζακστάν, ΗΑΕ, Τουρκία, Λευκορωσία και, ίσως, Γαλλία. Έχουμε ακόμα το πρόγραμμα Chandrayaan από την Ινδία, το Japanese Lunar Exploration από την Ιαπωνία και το Danuri–KPLO από τη Νότια Κορέα. Η NASA θέλει να στείλει ανθρώπους ξανά, μετα από τόσες δεκαετίες, στη Σελήνη, με το Artemis, που ετοιμάζεται για προσσελήνωση το 2026, αν και δεν θεωρείται πως θα το πετύχει. Είναι πιο πιθανό να το καταφέρει πρώτη, η πρωτοπόρα στον τομέα Κίνα και να στείλει τους ανθρώπους της, στη Σελήνη μέχρι το 2035. Σύμφωνα με το BBC ο στόχος όλων είναι το να δημιουργήσουν όλες αυτές οι αποστολές κρατών, μόνιμες βάσεις. «Η σχέση μας με τη Σελήνη θα αλλάξει εντυπωσιακά και καταλυτικά, πολύ σύντομα» δηλώνει ο dr. Τζάστιν Χόλκομπ, γεωλόγος από το Πανεπιστήμιο του Κάνσας και συνεχίζει τονίζοντας πως «η ταχύτητα της εξερεύνησης του διαστήματος ξεπερνά πλέον τους νόμους μας».
Οι ΗΠΑ, η Κίνα και ο ακήρυχτος πόλεμος της Σελήνης
Όλες αυτές οι πηγές πλούτου, τα ορυκτά, οι σπάνιες γαίες και ήδη σημαίες να έχουν στηθεί στη Σελήνη, έστω και για λίγες φωτογραφίες. Η Ρωσία, φυσικά οι ΗΠΑ, η Κίνα. Ποιος θα έχει δικαίωμα, λοιπόν εκμετάλλευσης των πόρων και της επιστημονικής γνώσης, ιδίως αν εμπλακεί και ο ιδιωτικός τομέας πέραν των κρατικών οντοτήτων και σε ποιον ανήκει η εξερεύνηση του Σύμπαντος; Κανονικά κανείς! Το Σύμπαν και όλα τα ουράνια σώματα, φυσικά και η Σελήνη, δεν ανήκουν σε κανέναν. Στο άρθρο 2 της Συνθήκης για το Εξωτερικό Διάστημα του 1967, γινεται απόλυτα σαφές πως δεν υπάρχει η έννοια της κρατικής κυριαρχίας ούτε της ιδιωτικής οικειοποίησης στο Διάστημα, ενώ στο άρθρο 1, ορίζεται η αρχή της ελευθερίας χρήσης και εξερεύνησης. Μπορούν τα έθνη της Γης να κάνουν γεωτρήσεις για λόγους επιστημονικούς, να εξαγάγουν δείγματα, να κατασκευάσουν εγκαταστάσεις, αλλά είναι αδύνατον να τους ανήκει ούτε το έδαφος κάτω από την εγκατάσταση. Απαγορεύεται να μπει σημαία, εθνικό σύμβολο, φράχτης και να μην επιτρέπεται η πρόσβαση σε οποιοδήποτε σημείο ή χώρο. Οι εγκαταστάσεις επιτρέπεται να είναι αυστηρά επιστημονικές και όχι στρατιωτικές, ενώ η αρχή της μη οικειοποίησης καλύπτει και τους διαστημικούς πόρους. Παρ’ όλα αυτά οι Ηνωμένες Πολιτείες -αλλοίμονο!- με τον ιδιωτικό τομέα και τις γιγαντιαίες εταιρείες που εμπλέκονται στα διαστημικά προγράμματα της να πιέζουν, θέσπισαν, μονομερώς, νόμο το 2015, που δίνει στους Αμερικανούς πολίτες, ρητά, δικαιώματα προτεραιότητας στην εκμετάλλευση των πόρων της Σελήνης, λες και είναι αμπελοχώραφο τους. Με τους νομομαθείς και τους επιστήμονες επί ποδός, η κατάσταση θα μπορούσε εύκολα να προκαλέσει διεθνή οξύτατα προβλήματα. ΟΙ ΗΠΑ συνεργαζόμενες με τις κολοσσιαίες εταιρείες του διαστήματος, όπως για παράδειγμα την SpaceX του Μασκ, έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα να εγκατασταθούν πρώτες και να αρχίσουν τις διαδικασίες εξόρυξης, αν όμως, προκληθεί ζημιά σε διαστημικό αντικείμενο, στη Γη ή σε αεροσκάφος και κυρίως και πιο πιθανό, στο περιβάλλον της Σελήνης, θα προκληθεί τεράστιο διεθνές θέμα, με υπόλογες τις ΗΠΑ. Σε όλα αυτά ο μεγάλος παίκτης που φροντίζει να περιορίσει σε όλα την Αμερική, είναι η Κίνα. Σε ένα κόσμο που αλλάζει ακόμα το φεγγάρι και ένα μέλλον δυστοπικό στη Γη και σαν επιστημονικής φαντασίας ταινία για το διάστημα, εμείς προτιμάμε για επίλογο να μοιραστούμε, όχι την γνώση κάποιου επιστήμονα, ή τις φράσεις σημαντικού διαστημικού εμπειρογνώμονα αλλά ένα ποίημα του Γεωργίου Σεφέρη:
Τελευταίος Σταθμός
…Λίγες οι νύχτες με φεγγάρι που μ’ αρέσαν.
Τ’ αλφαβητάρι των άστρων που συλλαβίζεις
όπως το φέρνει ο κόπος της τελειωμένης μέρας
και βγάζεις άλλα νοήματα κι άλλες ελπίδες,
πιο καθαρά μπορείς να το διαβάσεις.
Τώρα που κάθομαι άνεργος και λογαριάζω
λίγα φεγγάρια απόμειναν στη μνήμη…»…
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
