«Η αισιοδοξία είναι το όπιο του λαού, το υγιές πνεύμα βρωμάει βλακεία και ζήτω ο Τρότσκι» έγραφε ο Μίλαν Κούντερα στο πολύκροτο «Αστείο» που ο ήρωας του, επι Σοβιετικών πολιτικών εποχών, πλήρωσε ακριβά. Αμ τότε είχε μόνο το καθεστώς να απαιτεί αισιοδοξία, που να ξέρε πως με τον νέο αιώνα θα χε να αντιμετωπίσει ορδές life coach, master business coach, money mindset coach, financial coach, success coach, health coach, transformation life coach και για να μη τα πολυλογούμε, κάθε είδους coach! Και όλοι αυτοί να ευαγγελίζονται την αυτοβελτίωση, την θετικότητα, την απόλυτη αισιοδοξία, τη χαρά και την καλή σκέψη για αυτό που θες πολύ!
Λες και όλη η γκάμα των συναισθημάτων που υπάρχουν στους ανθρώπους είναι περιττή και δεν κερδίζεις τίποτα βιώνοντας τα! Και λες πως αν εγώ έχω θετική ενέργεια πως θα βρεθούν τα λεφτά για το νοίκι και δε το γρουσουζεύω με αρνητικές σκέψεις, άμα δεν δουλέψω 10 ώρες την ημέρα, θα ξυπνήσω τη 1η του μήνα και θα ‘χει πληρωθεί από μόνο του!
Όλα ξεκίνησαν από -τι άλλο;- τα βιβλία.
Την αρχή έκανε το «Think and Grow Rich» του Ναπολεόν Χιλ, στα 1937 και το «You Can Heal Your Life» της Λουίζ Χέι, το 1984! Έκατσε και εκείνος ο Πάολο Κοέλιο με το εξουθενωτικό bestseller «Ο Αλχημιστής», που βρίσκεται στη λίστα με τα βιβλία με περισσότερα από 100 εκατομ. αντίτυπα και ο αφορισμός «όταν επιθυμείς κάτι πάρα πολύ, τότε το σύμπαν συνωμοτεί για να το επιτύχεις» και γίνεται πανικός! Δεν υπήρξε φιναλίστ καλλιστείων, Ελληνίδα παρουσιάστρια ή σέντερ φορ σε επαρχιακή ποδοσφαιρική ομάδα που να μην σου πέταγε – πάρε – να χεις, τη φράση του Κοέλιο στα μούτρα! Όπου κοτζάμ σύμπαν, δεν είχε πλανήτες, κομήτες, γαλαξίες, μαύρες τρύπες, κοτζάμ στερέωμα, πολυάσχολα να ρυθμίσει, αλλά έβαζε μαράζι αν θα τα φτιάξει η Μαιρούλα απ τα καλλιτεχνικά, με τον Θανάση απ τα διεθνή, στην εφημερίδα και λέμε τώρα! Ο δρόμος είχε, όμως ανοίξει! Και ήρθε το «The Secret», ήτοι «Το Μυστικό» της Μετάφραση από αγγλικά-Το μυστικό είναι ένα βιβλίο αυτοβοήθειας του 2006 από τη Ρόντα Μπερν, που έκανε πάταγο, έγινε ταινία και σειρά και έχει πουλήσει περισσότερα από 35 εκατομμύρια αντίτυπα! Η συγγραφέας παρουσιάζει ψευδοεπιστημονικά το Νόμο της Έλξης, πως τάχα οι θετικές ή αρνητικές σκέψεις φέρνουν θετικές ή αρνητικές εμπειρίες στη ζωή ενός ατόμου. Λέει ότι οι άνθρωποι και οι σκέψεις τους αποτελούνται από «καθαρή ενέργεια» και ότι υπάρχει μια διαδικασία παρόμοιας ενέργειας που προσελκύει παρόμοια ενέργεια μέσω της οποίας ένα άτομο μπορεί να βελτιώσει την υγεία, τον πλούτο και τις προσωπικές του σχέσεις! Οι υποστηρικτές του Νόμου της Έλξης αναφέρονται σε επιστημονικές θεωρίες, αλλά χωρίς να έχουν κάποια επιστημονική βάση, αντίθετα δανείζονται θεωρίες θρησκευτικών παραδόσεων. Η Ρόντα Μπερν και οι οπαδοί της πια, ανά τον κόσμο, μπλέκουν τον «δημιουργικό ορισμό» και τη «θετική σκέψη» με την κβαντική φυσική! Να, με δημιουργικό οραματισμό και εγώ τώρα βλέπω επιστήμονες που συνέβαλαν στην κβαντική θεωρία, απ τον Μαξ Πλανκ και τον Άλμπερτ Αϊνστάιν έως τον Έρβιν Σρέντινγκερ να κάθονται σε μια βιβλιοθήκη στο υπερπέραν και να τραβάνε τα ως συνήθως αχτένιστα μαλλιά τους και άντε να με διαψεύσεις κυρία Μπερν μου!
Στον 21ο αιώνα, λοιπόν πλήθηναν στον πλανήτη οι ευαγγελιστές του Νόμου της Έλξης και του Μυστικού, με βαρύγδουπους αγγλικούς τίτλους που χουν απαραιτήτως το coach μέσα.
Στην ουσία, όλοι τους πρεσβεύουν πως υγεία, επιτυχία, χρήματα, γκομενικά, το καινούργιο iphone, κάτι μπότες μούρλια, δόξα, φήμη όλα θα τα αποκτήσεις μόνο με σκέψεις, χωρίς κούραση και κόπο και αγώνα! Οι περισσότεροι από αυτούς τους coaches, δεν έχουν αντίστοιχή επιστημονική κατάρτιση, δηλαδή δεν είναι ψυχολόγοι, ψυχίατροι, ψυχαναλυτές ή οικονομικοί σύμβουλοι, να το πάμε και πιο ακραία για εκείνους που συμβουλεύον πως θα γίνεις πλούσιος. Είναι γνωστό το παράδειγμα διάσημης Ελληνίδας life coach που ήταν ξεναγός, πριν την ενασχόληση της με την επιτυχία τόσο των άλλων, όσο και τη δική της κυρίως στο TikTok. Όλοι τους όμως κάνουν σεμινάρια αυτοβελτίωσης, αλλά και ιδιωτικές συνεδρίες με διόλου ευκαταφρόνητο οικονομικό αντίτιμο.
Οι τεχνικές εφαρμογές των θεωριών είναι πολλές μα ξεχωρίζει το manifesting, που το 2021, μόνο στο TikTok προβλήθηκε το πως γινεται πάνω από ένα εκατομμύριο φορές.
Η συγκεκριμένη πρακτική διαφημίζεται «χωρίς αποτυχία’ και συνίσταται στο να γράφεις αυτό που θέλεις τρεις φορές το πρωί, έξι φορές το απόγευμα και εννέα φορές πριν πέσεις για ύπνο κάθε μέρα ώσπου να γίνει πραγματικότητα. Αν σας θυμίζει τιμωρία δημοτικού παλαιάς μεθοδολογίας τύπου «γράψε εκατό φορές: δεν θα ξαναπετάξω καλό – ξυσμένο μολύβι, μες στο μάτι του δάσκαλου», είστε πολύ παλιοί και η εποχή σας ξεπεράσει, όπως και οι μαθητές δημοτικού που πλέον χρησιμοποιούνε λάπτοπ και δεν ξέρουν τι είναι μολύβι και -κυρίως- πως χρησιμοποιείται η ξύστρα. Μπορείτε όμως να διακρίνεται στην τακτική, εμμονικότητα, ιδεοληψία, ψυχαναγκασμό! Καλά όλα αυτά δε είναι βέβαια, ούτε για την ψυχική υγεία, μα ούτε και για την επίτευξη όποιων στόχων. Το τελευταίο καιρό αυξάνονται οι φωνές εκείνων που αντιδρούν πια στην επιθετική, τοξική υπεραισιοδοξία. Όλη αυτή η βεβαιότητα πως επειδή φαντάζεσαι με λεπτομέρεια όλα όσα επιθυμείς, κάποια εντελώς ανεδαφικά και έχεις θετικότητα, αυτά θα γίνουν, στην αντίθετη περίπτωση θα σε καταπιεί η απογοήτευση. Γίνεται λόγος και για Intellectual Vices, δηλαδή διανοητική κακία, όπου η υπέρμετρη αισιοδοξία και θετικότητα, βλάπτουν την κριτική σκέψη, την μάθηση, την πνευματική ανάπτυξη, την ικανότητα να αντιληφθείς πως με κόπο και δουλειά θα επιτυχείς στόχους.
Ακόμη, όλοι αυτοί coaches που αμείβονται για να σε κάνουν σούπερ πετυχημένο άνθρωπο, όταν δεν καταφέρνεις τους στόχους, ενώ όλα τα έκανες και πλήρωσες αδρά, σου δημιουργούν ενοχές. Φταις εσύ, γιατί δε το ήθελες πολύ! Λάθος σου που δεν πλημύρισες θετικότητα αλλά άφησε από κάποια χαραμάδα της ψυχής σου να διεισδύσει η αρνητικότητα και στα χάλασε όλα. Φορτώνεσαι ενοχές δηλαδή, γιατί το χαμόγελο σου δεν ήταν αρκετά πλατύ, όσο πρεπει σε θετική φάτσα ή επειδή δεν είπες πολύ δυνατά «αξίζω! Αξίζω! Αξίζω!». Ε! Μπορεί να χω κάνα έλλειμμα αυτοπεποίθηση αλλά βαρήκοη δεν είμαι, να ουρλιάζω στον εαυτό μου στο καθρέφτη, βρε αδελφέ!
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.