Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τειρεσία, περίπου ένας στους 8 συναλλασσόμενους με τις τράπεζες – δηλαδή περίπου το 12% – έχουν αθετήσει τις οικονομικές τους υποχρεώσεις και περιλαμβάνονται στο «Αρχείο Αθέτησης Υποχρεώσεων και Υποθηκών – Προσημειώσεων», όπως ονομάζεται η «μαύρη λίστα» του Τειρεσία. Από την άλλη πλευρά, το 65% των συναλλασσόμενων είναι απολύτως ενήμεροι σε όλες τους τις υποχρεώσεις. Το υπολειπόμενο 23%, δηλαδή περίπου ο ένας στους 5 συναλλασσόμενους, ενδέχεται να αντιμετωπίζει κάποιες δυσκολίες χωρίς ωστόσο να βρίσκεται στην «μαύρη λίστα» και να είναι αποκλεισμένος από τραπεζική χρηματοδότηση.
Σήμερα, υπάρχουν πολίτες που έχουν πάρει 1.000.000 στεγαστικά δάνεια. Έχουν εκδοθεί 2.500.000 πιστωτικές κάρτες και έχουν ληφθεί σχεδόν 2.000.000 καταναλωτικά δάνεια.
Αυτή είναι η εικόνα όλων όσοι έχουν έστω και μια απλή συναλλαγή στις ελληνικές τράπεζες, όπως αποτυπώνεται από τα στοιχεία που συλλέγει ο Τειρεσίας. Ο οποίος ωστόσο… δεν είναι αλάνθαστος. Ένα ενδεχόμενο που θεωρείται φυσιολογικό, αφού η ενημέρωση των αρχείων γίνεται με στοιχεία επίσημων φορέων (τράπεζες, δικαστήρια, κτηματολόγιο κτλ) και δεν μπορούν να ενημερωθούν για παράδειγμα όταν κάποιος οφειλέτης στην επαρχία, ξεχρεώνει εγκαίρως με μετρητά μια συναλλαγματική σε κάποιον άλλο ιδιώτη.
ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΟΥ ΤΕΙΡΕΣΙΑ
Προκειμένου να αποτραπούν οι πολίτες από σκέψεις «πανικού» και να απομυθοποιηθεί ο Τειρεσίας ως ο «τιμωρός» που θα σπεύσει να καταστρέψει όποιον καθυστερήσει μια δόση στις πληρωμές του, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι ο Τειρεσίας δεν είναι «αυτόματος». Δεν παίρνει αυτόματες αποφάσεις. Υπάρχουν άνθρωποι στο δυναμικό του οι οποίοι εξετάζουν τα δεδομένα και όταν διαπιστώνεται λάθος… το διορθώνουν. Για του λόγου το αληθές, ακολουθεί χαρακτηριστικό παράδειγμα (με πληροφορίες από στελέχη του Τειρεσία):
Επιχειρηματίας με μεγάλη ακίνητη περιουσία, δάνεια και επιχειρήσεις που ποτέ δεν «απασχόλησαν» σε ότι αφορά την συνέπεια στις πληρωμές, εμφάνισε ξαφνικά πρόβλημα, το οποίο «χτύπησε» συναγερμό. Το ζήτημα ήταν ότι σε ένα καταναλωτικό δάνειο που πήρε από κάποιο πολυκατάστημα, εμφάνιζε μια περιοδική ασυνέπεια στις πληρωμές με την μορφή: Άφηνε απλήρωτες 2 δόσεις και τις εξοφλούσε ανά τρεις. Στις 3 απλήρωτες δόσεις, το σύστημα «χτυπούσε». Η περίπτωση αυτή συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των ανθρώπων που διαχειρίζονται τα συστήματα του Τειρεσία, οι οποίοι ανακάλυψαν τελικά ότι κάθε δόση ήταν ύψους 30-40 € και προφανώς ο δανειολήπτης, απέφευγε να επισκέπτεται κάθε μήνα το πολυκατάστημα για να πληρώνει αυτό το ποσό και προτιμούσε να πληρώνει μαζεμένες τις δόσεις ανά τρίμηνο, με μία μόνο επίσκεψη στο κατάστημα. Τελικά – και όπως επιτάσσει και η λογική – η περίπτωση αυτή δεν είχε κανένα αρνητικό αντίκτυπο στην πιστοληπτική φερεγγυότητα του συγκεκριμένου επιχειρηματία.
Ένα πεδίο όπου ο Τειρεσίας ενδέχεται να είναι πιο εκτεθειμένος σε «λάθη» είναι η κατηγορία των ανθρώπων που ακολουθεί.
UNBANKED & THIN FILE
Unbanked είναι ο όρος για εκείνους που δεν έχουν καμία παρουσία στις τράπεζες. Ναι, υπάρχουν. Άνθρωποι που δεν έχουν κανένα τραπεζικό λογαριασμό, κανένα δάνειο, καμία πιστωτική κάρτα. Ο Τειρεσίας ωστόσο παίρνει στοιχεία και από άλλους φορείς όπως η εφορία, τα υποθηκοφυλακεία, τα δικαστήρια, το ΓΕΜΗ, η Αστυνομία και το κτηματολόγιο – πάντα για υποθέσεις σχετιζόμενες με οικονομικά στοιχεία και δραστηριότητες.
Thin File σημαίνει «λεπτός φάκελος» και υποδηλώνει μια άλλη κατηγορία συναλλασσόμενων με τις τράπεζες οι οποίοι έχουν ελάχιστη παρουσία στο τραπεζικό σύστημα, συνήθως χωρίς δάνεια και κάρτες μέσω ενός απλού λογαριασμού ή μιας δόσης σε κάποιο καταναλωτικό δάνειο από κατάστημα (όπως πχ πολλοί συνταξιούχοι).
Άλλο ένα πεδίο «ευάλωτο» στα λάθη είναι η ροή των στοιχείων στον Τειρεσία που …δεν γίνεται πάντα ηλεκτρονικά. Σε κάποιες περιπτώσεις οι υπάλληλοι του Τειρεσία είναι αναγκασμένοι να αντιγράφουν χειρόγραφα στοιχεία από …οθόνες υπολογιστών σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες – πάντα σύμφωνα με πληροφορίες από στελέχη του ίδιου του Τειρεσία.
ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ ΑΠ ΕΥΘΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΘΟΝΗ
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάλληλοι του Τειρεσία χρειάστηκε να αντιγράψουν με το χέρι στο σημειωματάριό τους στοιχεία από 700 πηγές. Όσο κι αν κάτι τέτοιο θεωρείται εξωπραγματικό στην ψηφιακή εποχή, οι υπάλληλοι του Τειρεσία, έβαλαν καρέκλα δίπλα σε δημοσίους υπαλλήλους στα γραφεία του Κτηματολογίου, σε κάποιες υπηρεσίες των δικαστηρίων και στο ΓΕΜΗ, έβγαλαν τα στυλό τους και άρχισαν υπομονετικά να αντιγράφουν – κυριολεκτικά – από τις οθόνες των υπολογιστών, τα απαραίτητα στοιχεία που χρειάζονται για να ενημερώσουν τα αρχεία τους. (απαγορεύεται η εκτύπωση ή η φωτογράφιση της οθόνης)
Τα χειρόγραφα όμως είναι πάντα μια πολύ… υποκειμενική αποτύπωση της πληροφορίας σε χαρτί, με δυο λόγια, μερικές φορές δεν υπήρχε βεβαιότητα για το τι έχει γραφεί ακριβώς. Κι επειδή ο επανέλεγχος είναι «δρακόντειος» και δεν υπάρχει – από την διοίκηση – κανένα περιθώριο λάθους, ο υπάλληλος επέστρεφε στην δημόσια υπηρεσία για να ξαναδεί στην οθόνη τα στοιχεία που είχε αντιγράψει και να βεβαιωθεί αν αυτό που είχε αποτυπώσει στο χαρτί είναι σωστό…
Αυτή η διαδικασία επαναλήφθηκε πολλές φορές στο παρελθόν και εξακολουθεί και σήμερα, όπως διαβεβαιώνουν στελέχη του Τειρεσία. Και οι πόροι που σπαταλούν για τον πολλαπλό έλεγχο της εγκυρότητάς τους είναι σημαντικοί.
Σύμφωνα με στέλεχος του Τειρεσία, σήμερα το δυσκολότερο είναι να πάρεις ισολογισμό εταιρίας …ο οποίος είναι και δημοσιευμένος.
Ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΡΑΤΟΣ
Πολλοί εξακολουθούν να θεωρούν ότι ο Τειρεσίας είναι μια κρατική υπηρεσία. Αυτό δεν ισχύει. Ο Τειρεσίας είναι μια ανώνυμη εταιρία με βασικούς εταίρους τις 4 συστημικές τράπεζες της Ελλάδαςπου συμμετέχουν στην ιδιοκτησία του με ποσοστό πάνω από 95%. Το υπόλοιπο 5% ανήκει σε μικρότερες τράπεζες. Το Δημόσιο δεν έχει ποσοστό συμμετοχής.
Ως Ανώνυμη Εταιρία, ο Τειρεσίας έχει έσοδα και έξοδα. Οι τράπεζες πληρώνουν για να μπορεί να λειτουργεί ο Τειρεσίας αλλά και για να τους παρέχει στοιχεία των συναλλασσόμενων. Ο Τειρεσίας ωστόσο δεν έχει ως πελάτες μόνο τις τράπεζες. Σήμερα υπάρχουν περίπου 3000 επιχειρήσεις που πληρώνουν συνδρομή στον Τειρεσία για να έχουν πρόσβαση στα επαγγελματικά ΑΦΜ άλλων επιχειρήσεων προκειμένου να έχουν εικόνα για τους ΚΑΔ στους οποίους δραστηριοποιούνται, τους ισολογισμούς τους αλλά και αν έχουν ακάλυπτες επιταγές.
Πελάτες του Τειρεσία είναι επίσης εταιρίες Leasing, servicers (οι εταιρίες που αγόρασαν τα κόκκινα από τις τράπεζες) κτλ
«ΟΛΟΙ» ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ «ΑΓΟΡΑΣΟΥΝ» ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΤΕΙΡΕΣΙΑ
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να παραπλανηθεί κάποιος επαγγελματίας και να προχωρήσει σε επιχειρηματικές συμφωνίες με αφερέγγυους συνεργάτες που τελικά θα πληρώσει πολύ ακριβά. Με 340€ ωστόσο, θα έχει το δικαίωμα να πραγματοποιήσει στον Τειρεσία έως 100 αναζητήσεις επαγγελματικών ΑΦΜ με αποτέλεσμα να έχει πραγματική εικόνα για τους ισολογισμούς και ενδεχόμενες ακάλυπτες επιταγές του υποψήφιου συνεργάτη του.
Σε κάθε περίπτωση η αναζήτηση στον Τειρεσία δεν δίνει πρόσβαση στα λεγόμενα positive data, δηλαδή σε δάνεια, επιτόκια, κάρτες και leasing του άλλου, παρά μόνο σε στοιχεία που επιτρέπονται από τη νομοθεσία.
Τι γίνεται όμως όταν το επαγγελματικό ΑΦΜ ταυτίζεται με το εταιρικό; Τι συμβαίνει δηλαδή σε περιπτώσεις ελεύθερων επαγγελματιών, όταν κάποιος αναζητήσει μέσω Τειρεσία στοιχεία του ΑΦΜ του; Σε αυτή την περίπτωση, προϋπόθεση πρόσβασης είναι η ενημέρωση του ελεύθερου επαγγελματία και η συγκατάθεσή του, χωρίς την οποία δεν μπορεί να γίνει καμία αναζήτηση.
POSITIVE DATA – NEGATIVE DATA
Αν και ήδη έχουμε αναφερθεί στα positive data, είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι πολίτες, τον διαχωρισμό που γίνεται στα στοιχεία τους και σε ποια από αυτά θα μπορούν να έχουν πρόσβαση οι πελάτες του Τειρεσία – εκτός των τραπεζών.
Positive data: Πιστώσεις, κάρτες, δάνεια πάσης φύσεως.
Public Negative data: Δημεύσεις, κτηματολόγιο, πτωχεύσεις, δικαστικές αποφάσεις (κατασχέσεις), διοικητικές κυρώσεις.
Πρόσβαση παρέχεται μόνο στα Public negative data.
Το THETOTALBUSINESS ζήτησε από τον Γενικό Διευθυντή της «Τειρεσίας», Πέτρο Καπασούρη, να σχολιάσει την ασφάλεια των πολιτών σχετικά με τα προσωπικά τους δεδομένα:
«Ο 100% σεβασμός των δικαιωμάτων των πολιτών, η 100% ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων και η βέλτιστη εξυπηρέτηση των ιδιωτών και επιχειρήσεων για τα δεδομένα τους, αποτελούν εταιρικές αξίες για την Τειρεσίας. Με βάση αυτές διαμορφώνονται και εξελίσσονται συνεχώς οι υπηρεσίες, οι εσωτερικές διαδικασίες, η οργάνωση της εταιρείας και η εκπαίδευση του προσωπικού μας».
ΠΩΣ ΚΡΑΤΑΕΙ «ΣΚΟΡ» Ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ
Τα δεδομένα από τις συναλλαγές, η συνέπεια στις υποχρεώσεις και μια σειρά ακόμη από δεδομένα που προέρχονται από όλους τους φορείς που έχουν προαναφερθεί (δικαστήρια, εφορία κτλ) συνυπολογίζονται με στόχο να εξαχθεί ένα ασφαλές συμπέρασμα σχετικά με την πιστοληπτική ικανότητα του πολίτη. Με δυο λόγια, ο Τειρεσίας χρησιμοποιεί μια κλίμακα από μηδέν έως το 600 για να εκφράσει πόσο πιθανό είναι ένας συγκεκριμένος συναλλασσόμενος να αθετήσει τις υποχρεώσεις του το επόμενο 12μηνο.
Για παράδειγμα, κάποιος που έχει σκορ «500», θεωρείται ότι αν κάνει 30 συναλλαγές, σε μία από αυτές ίσως αθετήσει το επόμενο έτος μία πληρωμή. Δηλαδή, σκορ 500 σημαίνει πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων το επόμενο έτος, μόλις 3,3%
Ένας άλλος όρος που χρησιμοποιείται για την βαθμολόγηση του Τειρεσία είναι Γενική Πιστοληπτική Φερεγγυότητα.
Έχει διαπιστωθεί μάλιστα πως σε περιπτώσεις συνεπών δανειοληπτών, η πιθανότητα αθέτησης πληρωμών οφείλεται συνήθως σε τρεις καταστάσεις:
- Διαζύγιο
- Απώλεια εργασίας
- Ασθένεια
Μπορούν οι πολίτες να ενημερώνονται για το δικό τους σκορ; Φυσικά μπορούν αν και σήμερα η διαδικασία είναι λίγο γραφειοκρατική. Καλύτερα να περιμένουν μέχρι τα Χριστούγεννα αφού ο Τειρεσίας μπαίνει στα smartphones και …ανοίγει το κουτί της Πανδώρας.
Ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΣΤΑ ΚΙΝΗΤΑ, ΘΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΝΟΙΚΙΑΣΤΩΝ;
Σε περίπου ένα μήνα, ο Τειρεσίας παραλαμβάνει το πρόγραμμα που θα τον βάλει στα κινητά τηλέφωνα (smartphones). Ένα Application δηλαδή για Smartphones το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες δεν θα είναι δωρεάν και όποιος το κατεβάσει θα πρέπει να καταβάλει ένα – σχετικά – μικρό τίμημα.
Αυτή η εφαρμογή θα δοκιμαστεί για άλλον ένα μήνα – ίσως και περισσότερο αν χρειαστεί – και όπως υπολογίζουν στελέχη του Τειρεσία, είναι πολύ πιθανό να είναι διαθέσιμο από την αρχή του 2025.
Με τον τρόπο αυτό, κάθε πολίτης θα έχει άμεση πρόσβαση στα προσωπικά του – και μόνο στα προσωπικά του – στοιχεία που τηρεί ο Τειρεσίας. Η ταυτοποίηση θα γίνεται με τον γνωστό πλέον τρόπο, με κωδικούς e-banking ή taxis. Όταν ο πολίτης θα έχει πλέον ενημερωθεί για την εικόνα του στο σύστημα του Τειρεσία, θα έχει το δικαίωμα να παρέχει τα στοιχεία αυτά όπου εκείνος επιθυμεί (…και όπου του ζητηθεί;).
Κι εδώ είναι που ανοίγει μια «χαραμάδα» στο κουτί της Πανδώρας, καθώς έρχονται να ταιριάξουν οι πρόσφατες κυβερνητικές δηλώσεις σχετικά με «Τειρεσία ενοικιαστών». Παράγοντες της αγοράς, θεωρούν ότι θα δίνεται πλέον η δυνατότητα σε ιδιοκτήτες ακινήτων να ζητούν από υποψήφιους ενοικιαστές να τους δείξουν οι ίδιοι τον βαθμό φερεγγυότητάς τους στον Τειρεσία – όπου θα έχει καταγραφεί αν έχουν αφήσει απλήρωτα ενοίκια ή αν έχουν υποστεί έξωση με δικαστική απόφαση.
Και όχι μόνο. Γιατί θα ανοίξει ο δρόμος σε εργοδότες να ζητούν το ίδιο για το προσωπικό που θα προσλάβουν, στο δήμο να ζητάει το ίδιο πριν παράσχει κάποια υπηρεσία κ.ο.κ.
Αν ο έλεγχος χαθεί, όσοι βρέθηκαν να ατυχήσουν σε κάποια συναλλαγή τους ή βρέθηκαν εκτεθειμένοι από πρόσωπα στα οποία μπήκαν εγγυητές, θα βρεθούν και κοινωνικά απομονωμένοι και σε εξαιρετικά δυσμενή κατάσταση.
Ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΚΡΑΤΑΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ESG ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
E(=Environmental) S(=Social) G(Governance).
Είναι ο νέος τρόπος αξιολόγησης εταιριών με την συλλογή και ανάλυση μη χρηματοοικονομικών δεδομένων των επιχειρήσεων σε θέματα Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Διακυβέρνησης.
Η αξιολόγηση μέσω ESG είναι πλέον υποχρεωτική σε Ευρώπη και Αμερική. Εξετάζονται, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μιας επιχείρησης, αν ρυπαίνει, αν παράγει άνθρακα, αν έχτισε τις εγκαταστάσεις της σε ρέμα κτλ. Η συνεισφορά στην κοινωνία, αν τηρούνται για παράδειγμα οι εργατικοί νόμοι για την παιδική εργασία κτλ. Και η εταιρική διακυβέρνηση, αν παρέχονται ίδια δικαιώματα για άνδρες και γυναίκες, συμπερίληψη κτλ. Η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών δημιούργησε ένα κοινό ερωτηματολόγιο για όλες τις επιχειρήσεις (ανάλογα με το μέγεθός τους) που συνεργάζονται με τις τράπεζες στην Ελλάδα και ο Τειρεσίας ανέλαβε να επεξεργάζεται τα δεδομένα και να συγκροτεί την βαθμολογία ESG.
Δανειοδοτήσεις και επιτόκια θα είναι άμεσα συνδεδεμένα τον βαθμό ESG. Χρηματοδοτήσεις από ευρωπαϊκά funds, επενδυτικά προγράμματα της Ευρώπης, τα πάντα συνδέονται πλέον με τον βαθμό ESG. Ήδη έχουν συμπληρώσει τα ερωτηματολόγια περίπου 2500 επιχειρήσεις στην Ελλάδα ενώ έχουν σταλεί και 15.000 email στις υπόλοιπες προκειμένου να προχωρήσουν σε ενημέρωση των στοιχείων τους.
Το THETOTALBUSINESS ζήτησε από τον Γενικό Διευθυντή του Τειρεσία Πέτρο Καπασούρη, να σχολιάσει την πρακτική του ESG που επεκτείνεται διαρκώς και όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, σύντομα θα είναι υποχρεωτική και στην Ελλάδα:
«Η πλατφόρμα ESGr θα συμβάλει όχι μόνο στη βελτίωση των ESG επιδόσεων των επιχειρήσεων, αλλά και στη βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας συνολικά, ενισχύοντας αξίες, όπως η αξιοκρατία, η ισονομία, ο σεβασμός των ανθρώπινων δικαιωμάτων και η αντιμετώπιση του, έντονου πλέον, περιβαλλοντικού ζητήματος».
ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ
Ο Τειρεσίας, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ήταν ένας διάσημος μάντης από τη Θήβα, γνωστός για την ικανότητά του να προβλέπει το μέλλον. Ήταν τυφλός αλλά είχε το χάρισμα της προφητείας, το οποίο του έδωσε ο θεός Απόλλωνας ή η θεά Αθηνά, ανάλογα με την εκδοχή του μύθου.
Ένας τυφλός μάντης λοιπόν…
ή αποκτήστε ετήσια συνδρομή εδώ.
